17
Paul i Tesalonaika
1 Paul laaua ma Silas ni hakataka vaaroto naa matakaaina Amfipolis ma Apolonia, no ttae iloo ki Tesalonaika. I te kina naa raa e mee te hare lotu naa Jew e tuu. 2 Paul se tama maraa e hanohano peenaa ki te hare lotu, teenaa te saaita laaua ni ttae atu ki Tesalonaika raa, a ia ni hano ki te hare lotu naa. I loto naa Sabat katoo e toru raa, Paul ni noho ma naa tama raa no hakatonutonu ake i naa takkoto naa taratara iloto te Laupepa Tapu. 3 A ia e hakaari ake i naa taratara te Laupepa Tapu raa maa te Mesaea raa ma ki hakallono isu aa ki oti ku masike i te mate. Paul ki mee ake, “Te Jesus e hakaea atu nau ki kootou raa, a Ia naa ko te Mesaea.” 4 E mee aaraa Jew ni usuhia iloo i naa taratara Paul, teenaa ni oo atu no hakapaa ki laaua ma Silas; naa tama hoki ni hakapaa atu ki te takarua naa raa, ko naa haahine hakamaatua raa aa ma te kaavena Greece e tammaki iloo teelaa ku lotu i TeAtua.
5 Aaraa Jew iaa ni manava haaeo i laaua. Naa tama naa ni hakakkutu naa tama e sosorina hakallika e ttaka huri vaaroto te ara raa no hakapaa ki laatou, teenaa ki ssare laatou ka mee pakava naa mee iloto te matakaaina naa. Naa tama naa ni ffuro atu ki te hare Jason raa no seeia laatou Paul ma Silas ki huutia ake no hakattuuria imua te henua. 6 Tevana iaa te takarua raa ni see laavea laatou, teenaa taakina ake iloo laatou Jason ma aaraa tama te lotu no hakattuuria imua naa hakamau te henua raa no hai ake peelaa, “Naa taanata nei ni tama e hakakkoro heaatuna vaaroto naa henua hakkaatoa. Aa teenei naa tama naa ku ttae mai ki te henua taatou nei. 7 Naa tama nei ni toa Jason no tauhia iloto tana hare. Naa Loo te tuku hakamaatua i Rome raa e sahea peenaa naa tama nei; laatou e hai maa e mee telaa tuku hoki, teenaa maa te inoa te tuku naa ko Jesus.” 8 Naa tama ni kkutu i te kina naa aa ma naa hakamau te henua raa ni ffuri katoo no lloto huri i te llono ana laatou i naa taratara naa. 9 Teenaa ki vanaake naa hakamau raa ki Jason ma tana kaavena naa ki ppesi mane ki lavaa laatou te tiiake ki oo, araa tiiake iloo laatou naa tama naa ka oo.
Paul laaua ma Silas ku kaavea ki Berea
10 Te poo naa koi raa, Paul laaua ma Silas ni heunatia naa tama te lotu raa ki oo ki Berea. Te saaita te takarua naa ni ttae atu raa, laaua ni oo tonu ki te hare lotu naa Jew. 11 Te kanohenua Berea naa e llono nauhie iaa i naa tama i Tesalonaika. Naa tama naa ni hii hakannoo iloo ki naa taratara e kauake te takarua naa, teenaa laatou e paupau peenaa naa taratara te Laupepa Tapu raa ki illoa laatou ki mee maa naa taratara Paul raa ni taratara maaoni. 12 Turaa tama iloo i te matakaaina naa ni ffuri no lotu i TeAtua, aa e tammaki hoki naa haahine hakamaatua ma naa taanata haka Greece ni ffuri hoki no lotu i TeAtua. 13 Tevana iaa te saaita naa Jew i Tesalonaika raa ni llono maa Paul ni hakaea hoki naa taratara TeAtua i Berea raa, naa tama naa ni oo atu hoki no kaamata te usuusuhia laatou naa tama i te matakaaina naa. 14 Naa tama te lotu i te kina naa ni massike no heunatia lokoi laatou Paul ki hano ma aaraa tama i laatou ki naa matakaaina e ttuu ki tai. Silas laaua ma Timothy iaa ni nnoho koi i Berea. 15 Naa tama ni oo ma Paul raa ni oo no ttae hakapaa iloo laatou ma Paul ki Athens, araa ahe ake iloo naa tama naa ki Berea no taratara ake ki Silas ma Timothy i Paul e hiihai maa laaua ki hakavave no oo ake kiaa ia i Athens.
Paul ku noho i Athens
16 Saaita Paul ni noho ka ttari ki Silas laaua ma Timothy i Athens raa, naa manava Paul ni vvela iloo i tana kite ana i naa tammaki naa aitu hakalellesi i te matakaaina naa. 17 Teenaa noho iloo ia no taratara maa naa Jew aa ma naa tama haka Greece teelaa e lotu, iloto te hare lotu naa Jew raa. Aa i te kina te henua maraa e kkutu raa, Paul e noho hoki i te kau aso hakkaatoa ka hakaea te Lono Taukareka raa ki naa tama maraa e llaka ake ki te kina naa. 18 E mee naa tisa e haia ma ko naa Epicurus aa ma naa Stoik. Naa tama naa ni hakatauttau laatou ma Paul, no mee naa taratara laatou peelaa, “Se aa te tama hakatanata nei e mee ki taratara?”
Aaraa tama ki mee ake, “Ttama naa e mee maa e taratara i naa atua naa kina e mmao.” Naa tama naa e taratara peenaa i Paul e hakaea te Lono Taukareka i Jesus aa i tana saaita ni hakamasikeria i te mate. 19 Teenaa taakina iloo laatou Paul no hakatuuria imua te kansol e kkutu i Ariopagus raa no vassiri ake peelaa, “Maatou e mee ki illoa maatou i naa akonaki hoou e tarataraina a koe naa. 20 Aaraa taratara maatou ni llono iaa koe raa, teenaa ni taratara hoou iloo ki maatou. Maatou e fiffai maa maatou ki illoa i oo taratara hoou e akonaki naa.” 21 (Naa tama katoo i Athens aa ma naa horau e nnoho i te matakaaina naa e fiffai maa laatou ki nnoho koi no taratara maa ni vana hoou laatou e llono, aa ka hakannoo ki naa tama e hakaea maa ni taratara hoou.)
22 Paul ki masike no tuu iloo imua te kansol raa no taratara: “Te kanohenua Athens nei. Nau e kite maa kootou ni tama iloo e lotu. 23 I taku saaita ni sare vaaroto te henua kootou nei no ttoka i naa kina kootou e lotu raa, nau ni lave te olta e hakatuu naa taratara nei: TE OLTA TE ATUA MAATOU SEE ILLOA. TeAtua kootou see illoa e lotua kootou raa, teenaa ko taku Atua e hakaea atu nei.
24 “TeAtua teelaa ni penapena te maarama nei ma naa mee katoo e takkoto raa, a Ia naa ko TeAriki te lani ma te kerekere; a Ia see noho iloto naa hare tapu te tama e hakatuu ki ana rima. 25 A Ia see ssee ma ki tokonaki ake naa tama te maarama nei kiaa Ia, i teelaa ko Ia naa e hakaora te tama ki ora aa e hookii naa mee katoo ki naa tama te maarama nei.✡ 1 Kgs 8.27; Is 42.5; Acts 7.48 26 A Ia ni kaamata no penapena te tanata tokotasi, teenaa ki ssura iho naa kanohenua hakkaatoa no haia a Ia naa tama naa ki nohoria te kerekere nei hakkaatoa. A Ia tana tino kunaa hakamaatino are naa sao aa ma naa henua naa tama naa ki nnoho. 27 A Ia ni mee tana vana naa ki ssee ake te henua kiaa Ia no llave iaa Ia. A Ia iaa see mmao i taatou hakkaatoa.
28 ‘Te Tama naa e hakaora taatou
ki lavaa taatou te sassare i te maarama nei aa ki tiputtipu taatou peenei.’
E mee pee ko naa taratara naa tama kootou e illoa i naa vana raa peelaa,
‘Taatou hoki ni tamalliki TeAtua.’
29 I taatou ni tamalliki TeAtua raa, taatou ki see mannatu maa TeAtua e mee koi pee ko naa atua e penappena ki naa kol, naa siliva, aa ki naa hatu, teelaa ma e penapenaa i naa tihuna te tama. 30 TeAtua ku seai tana maanatu i te ssao te henua ni see illoa kiaa Ia imua, aa i te saaita nei raa a Ia e tuku tana taratara ki naa tama naa i naa kina hakkaatoa ki tiiake naa sosorina e hakallika laatou. 31 I te aa i aa Ia ku oti te hakamaatino hakaoti tana aso, teenaa tana Tama ni hakanoho raa ma ki hakatonutonu naa tama hakkaatoa i te maarama nei i te ara e tonu. Ttama naa ni hakamasikeria a Ia i te mate ki kkite te henua hakkaatoa maa teenaa ko te tama ma ki hakatonutonu laatou!”
32 I te saaita naa tama raa ni llono i naa taratara Paul i naa hakamasikeria te tama e mate no ora hoki raa, naa tama naa ni taussua iaa ia, aa aaraa tama iaa e taratara peelaa, “Maatou e fiffai maa maatou ki hakannoo iaa koe e taratara i te mee naa hoki.” 33 Teenaa masike iloo Paul i naa tama naa no hano. 34 E mee aaraa tama ni hakannoo ki naa taratara Paul no lotu i TeAtua, teelaa e hai ai Dionisius, teenaa se tama e hai te kansol. E mee hoki te ffine, tana inoa ko Damaris, aa ma aaraa tama hoki.