Mak
Namnusən Təwɨr Rəha Iesu Kristo Itəm Mak Təməte
Nəghatən əkuəkɨr rəha naoa u Mak
?Pah təməte naoa u? Jon Mak təməte naoa u. In sənəmə etəm tuelef kit rəha Iesu. Məto katən məmə in fren wɨr kit rəha Pita itəm ilau katian ikɨn mɨn tepət. Naoa rəha Wək Mɨn tatən məmə in təmuwɨn ilau Pol e rəhan naliwəkən təmaupən mol, kən uarisɨg lan, təmuwɨn ilau Panapas.
?Təməte tatuwɨn kəm pah? Kəmotən məmə Mak təmətatɨg Rom nian in təməte naoa u, kən okəm-naka in ilau Pita, uarisɨg kohamnu Pita. Mak təməte naoa u tuwɨn o iəfak mɨn əpəh Rom u ilat Iaihluə mɨn. Kitat kotɨtun nəhlan məto-inu in tatən-iarəp nɨpətɨ nolən mɨn rəha netəm Isrel itəm koatol. Kən e naoa u, təməte nəghatən neen e nəghatən Arameik itəm netəm Isrel kɨnotɨtun rəkɨs. Məto in məuhlin nəghatən mɨn u tuwa e nəghatən Kris itəm Iaihluə mɨn əpəh Rom koatəghat lan.
?Nəmegəhən tahro nulan nian təməte? E nian Mak təməte naoa u, kən netəm Rom koatərəmərə e nɨtən asol itəm tɨtəlau-in Nɨtəhəi Metiterenian. Rəhalat nəghatən kitiəh əm, kən rəhalat suatɨp kotəwɨr, kən rəhalat nolən o nahl-ipənən nəghatən mɨn in təwɨr. Nian əh, in nian təwɨr o nən-iarəpən Namnusən Təwɨr rəha Iesu Kristo. E nian əh, Namnusən Təwɨr təmaiu uəhai əm e nɨtən pɨsɨn pɨsɨn mɨn e suatɨp mɨn rəha Rom.
?Təməte naoa u o naka? Mak tolkeike məmə otən-iarəp ətuatɨp namnusən rafin rəha Iesu, məmə in pah, kən in təmol naka, kən matəgətun naka. Okəm-naka in tolkeike məmə otɨləs-ipər nətəlɨgən rəha iəfak mɨn əpəh Rom, məto-inu netəmim tepət kəmotol nəratən elat. Mak təməte tepət e nian iəkɨs mɨn itəm otəpanuwa e nəmegəhən rəha netəmim rəha Iesu. Kən in təmən-iarəp nolən rəha Iesu məmə in mɨn təmətatɨg e nian iəkɨs mɨn.
1
Jon Baptais təmol əpen-əpenə e suatɨp
(Mat 3:1-12; Luk 3:1-18; Jon 1:19-28)
1 Inu nətuounən rəha Namnusən Təwɨr rəha Iesu Kristo, Netɨ Uhgɨn. 2 Ien rəha Uhgɨn, nərgɨn u Aesea təməte-pən mihin e naoa aupən. Uhgɨn təmən məmə,
“Otəplan-tu. Iatahl-ipɨnə rəhak iahləpis itəm otos rəhak nəghatən.
In otaupən-in ik məmə otol əpen-əpenə e rəham suatɨp.” Mal 3:1
3 “Suah kit tətaun əpəh ikɨn taruən-aruən ikɨn matən məmə, ‘Itəmat, otol əpen-əpenə o suatɨp rəha Iərəmərə, kən motol rəhan suatɨp tətuatɨp.’ ” Aes 40:3
4 Kən tol nəhlan, Jon Baptais təmiet-pa ikɨn taruən-aruən ikɨn matol baptais e netəmim, kən matən-iarəp nəghatən rəha Uhgɨn kəm ilat məmə okotəkəike motəuhlin məntaalat o nolən rat mɨn rəhalat, kən motuwɨn o Uhgɨn, məmə in otafəl nolən rat mɨn rəhalat. Kən e nəmtətin kit, okol baptais elat. Wək 13:24; 19:4 5 Netəmim rafin rəha nɨtən əh Jutia ne taon əh Jerusalem, kəmotuwa motətəlɨg-in rəhan nəghatən kən motən-iarəp rəhalat nolən rat mɨn, kən Jon təmol baptais elat əpəh e nəhau Jotan.
6 Jon təməsuwɨnən e natɨmnat wɨr. Rəhan natɨmnat tahmen əm e rəha ien u Elaija aupən. Rəhan natɨmnat kəmol e nɨməme kamel, kən rəhn kətəut kəmol e nuwigɨ kau, kən matun əm pitɨp ne nahui sukapak e nɨkinat. 2 King 1:8; Mat 11:8 7 Kən təmatən-iarəp kəm netəmim məmə, “Suah kit u tatuarisɨg-in io, rəhan nəsanənən ne nepətən taprəkɨs-in io. Io ekəsahmen-in mɨnən məmə ekeiuaiu mapeg rəkɨs rəhan put. Wək 13:25 8 Ekatol baptais etəmat e nəhau, məto in otəpanol baptais etəmat e Narmɨn Rəha Uhgɨn.”
Jon təmol baptais e Iesu əpəh e nəhau Jotan
(Mat 3:13-17; Luk 3:21-22)
9 E nian əh, Iesu təmiet əpəh Nasaret, latuənu kit rəha Kalili muwa. Kən Jon təmol baptais lan əpəh e nəhau Jotan. 10 Nian Iesu təmər əpəh e nəhau, kən masɨpər məplan nego e neai təmerəh, kən Narmɨn Rəha Uhgɨn təmeiuaiu-pa ron tahmen-pən e mak. 11 Kən nəghatən kit təmɨsɨ-pər əpəh e nego e neai matən min-nulan məmə, “Ik netɨk keike, ekolkeike pɨk ik, kən nɨkik tagien pɨk agɨn ron ik.” Sam 2:7; Aes 42:1; Mat 12:18; Mak 9:7
Setan təmos-ipən-os-ipən
kəm Iesu
kəm Iesu
(Mat 4:1-11; Luk 4:1-13)
12 Kən roiu agɨn-əh mɨn, Narmɨn Rəha Uhgɨn təmit-ipən Iesu əpəh ikɨn taruən-aruən ikɨn, 13 ima nat iarupɨn mɨn. Təmatɨg ikɨn mos nian fote. Nian mɨn Setan tatos-ipən-os-ipən kəm in. Kən nagelo mɨn kəmotasitu lan. Sam 91:11-13
Iesu tɨnatətuoun matən-iarəp Namnusən Təwɨr
(Mat 4:12-17; Luk 4:14-15)
14 Nian kɨnɨləs-ipən rəkɨs Jon e kalapus, Iesu təmuwɨn əpəh Kalili matən-iarəp Namnusən Təwɨr rəha Uhgɨn kəm netəmim. Mak 6:17 15 Təmən məmə, “!Ure! !Rəhan nian tɨnuwa! !Nian rəha nərəmərəən rəha Uhgɨn tɨnatuwa iuəhkɨr! !Otəuhlin nətəlɨgən rəhatəmat, motapəs pahrien nolən rat mɨn, kən motuwɨn o Uhgɨn, kən motahatətə e Namnusən Təwɨr!” Mat 3:2
Iesu təmaun-in etəmim kuwɨt rəha niuwən nəm
(Mat 4:18-22 Luk 5:1-11)
16 Nian Iesu təmətaliwək e nɨkalɨ Lek Kalili, kən məplan suah mil kəiu, etəmim rəha niuwən nəm mɨn, nərgɨlau u Saimon ne pian Antru. Kətuatɨp-in rəhalau net. 17 Kən Iesu təmən-ipən kəm ilau məmə, “Uea, mətəu-pa io, muea rəhak etəmim mil, kən io ekol itəmlau nakuea etəmim mil rəha niuwən netəmim məmə okotuwa rəhak mɨn netəmim.” 18 Kən əmun kuapəs rəhalau net, kən muətəu-pən.
19 Kən Iesu təmaliwək muwɨn təhmɨn mɨn məsɨn, kən məplan netɨ Sepeti mil Jemes ne pian Jon katuəpələh e rəhalau pot matuəhl wɨr rəhalau net. 20 Kən e nian əm əh inəh, Iesu təmaun-in ilau lan, kən kuətul muapəs rəhalau tata Sepeti ne rəhan iolwək mɨn kotəpələh e nɨpəg noa pot, kən muətəu-pən Iesu.
Iesu təməhg-iarəp narmɨn rat e suah kit əpəh Kapaneam
(Luk 4:31-37)
21 Kən Iesu ne rəhan mɨn netəmim kəmotuwɨn əpəh Kapaneam. Kən e nian rəha Sapat, Iesu tuwɨn əpəh e nimə rəha nuəfɨmɨnən matəgətun netəmim. 22 Kən netəmim kəmotəto rəhan nəghatən, kən narmɨlat təmiwɨg pɨk ron məto-inu rəhan nəghatən təfɨgəm, nepətən əh-ikɨn, kən maprəkɨs-in mɨn rəha iəgətun mɨn rəha Lou. Mat 7:28-29
23 Kən e nian əh, suah kit narmɨn rat tətatɨg lan təmuwa imə kən mətagət əfəməh məmə, 24 “!Ik Iesu etəm Nasaret! ?Nəmuwa məmə onakahro itɨmat? !Okəmə naka nəmuwa məmə onakərəkɨn itɨmat! !Io enəmɨtun rəkɨs ik, ik Etəm Asim rəha Uhgɨn!” Mak 5:7
25 Kən məto Iesu təmən-ipən əskasɨk kəm narmɨn rat un məmə, “!Ah! Əsəghatən, miet e suah un.” 26 Kən narmɨn rat təmol nɨpətɨ suah apon tasiəp-asiəp, magət əfəməh miet lan. Mak 9:26
27 Kən netəmim kəmotaut motən-ipən kəm ilat mɨn məmə, “!Ei, naka u! Okəmə naka nəgətunən wi kit u. !Suah u tatos nəsanənən o nəghatən kəm narmɨn rat mɨn, kən koatətəlɨg-in motol nəwian!” 28 Kən kəmamnus ueiuəhai əm Iesu, tuwɨn mapəkol əpəh e nɨtən Kalili. Mat 4:24
Iesu təmol-wɨr netəmim tepət
(Mat 8:14-17; Luk 4:38-41)
29 Nian Iesu ne Jemes, Jon, Saimon, ne Antru kəmotiet e nimə rəha nuəfɨmɨnən, kən motaiu ətuatɨp əm kan əpəh latuənu rəha Saimon ne Antru ikɨn. 30 Nian kəmotuwɨn, məto uhu Saimon tatətəp-ətəp, kən mətapɨl-pər e rəhan pet, kən kəmotən-ipən kəm Iesu məmə pətan əh tatɨmɨs. 31 Kən Iesu təmuwɨn mea-pən o nelmɨn kən tətul. Kən nətəp-ətəpən tagɨm lan, kən tuwɨn matol nɨgɨlat nagwənən.
32 Tɨnehnaipən mɨt tɨnaht, nian rəha Sapat tɨnol namnun, kən netəm mɨn u koatɨmɨs, ne netəm narmɨn rat tətatɨg elat, pialat mɨn kəmotəmɨk ilat motuwa o Iesu. 33 Netəmim rafin e latuənu un kəmotuwa motargəfɨmɨn əm ilat mɨn əpəh e nafiluə e nimə un rəha Saimon ne Antru. 34 Kən Iesu təmol-wɨr netəmim tepət u koatos nɨmɨsən pɨsɨn-pɨsɨn mɨn kotəwɨr, kən məhg-iarəp narmɨn rat tepət e netəmim, məto təmən-iəhau narmɨn rat mɨn məmə okəsotəghatən, məto-inu kɨnotɨtun rəkɨs məmə pah u Iesu. Mak 3:10-12
Iesu təmatamnus-iarəp rəhan nəghatən əpəh Kalili
(Luk 4:42-44)
35 Kən laulaugɨn agɨn, fetukai təsɨrən əh, Iesu təmiet muwɨn əpəh ikɨn netəmim kotɨkə ikɨn matəfak. Mat 14:23; Mak 6:46 36 Kən Saimon ne in mɨn neen kəmotuwɨn kateam-in. 37 Nian kəmotəplan, kən kəmotən-ipən kəm in məmə, “Netəmim rafin koteam-in ik.”
38 Məto Iesu təmən-ipən kəm ilat məmə, “Kəpə. Pəs kotuwɨn əpəh e latuənu pɨsɨn mɨn neen, ekamnus-iarəp rəhak nəghatən kəm netəmim mapəkol məto-inu, nat əh in əh emuwa ron məmə ekol.”
39 Kən muwɨn mapəkol rafin e nɨtən əpəh Kalili, mətamnus-iarəp rəhan nəghatən əpəh e nimə rəha nuəfɨmɨnən mɨn, kən məhg-iarəp narmɨn rat mɨn e netəmim. Mat 4:23; 9:35
Iesu təmol-wɨr suah kit leprosi təmol
(Mat 8:1-4; Luk 5:12-16)
40 Suah kit leprosi təmol təmuwa mɨsin-pən nulɨn o Iesu mətasəkin-pən nəwɨrən ron məmə, “Okəmə nakolkeike, kən nəkɨtun nol-wɨrən io kən mafəl rəkɨs namkɨmɨkən lak.”
41 Kən Iesu nɨkin təmahmə pɨk ron, kən təməg-əfəməh-in nelmɨn mələhəu-pən lan, mən məmə, “Əwəh. Iakolkeike. !Əwɨr-ta!” 42 Kən roiu agɨn-əh, nɨmɨsən leprosi təmagɨm mɨkə lan, kən nɨpətɨn tɨnəwɨr, namkɨmɨkən tɨnɨkə. 43-44 Kən Iesu təmən-ipən əskasɨk kəm suah un məmə, “Əsən-iarəpən natɨmnat mɨn u kəm netəmim, məto uwɨn əm mehm pris kit pəs in tehm məmə nɨpətɨm tɨnol min-nulan, kən os-ipən kəm in nat u itəm Lou rəha Moses təmən o suah kit itəm rəhan leprosi tɨnɨkə, kən netəmim okotɨtun məmə nɨpahrienən nɨnəwɨr, kən rəham namkɨmɨkən tɨnɨkə.” Kən mahl-ipən tatuwɨn. Lev 14:1-32
45 Məto suah un təmuwɨn kən mən-iarəp nat un kəm netəmim mɨn rafin mol Iesu təsuwɨnən e latuənu mɨn məghat məto-inu nɨmanin netəmim tepət pɨk koatətulosɨg-in. Kən o nat əh inəh, təmətan ikɨn netəmim kotɨkə ikɨn. Kən netəmim kotɨsɨ-pən əpəh ikɨn mɨn rafin moatuwa ron.