Nhwalo Gwambone oguandikigwe na
Yohana
Kilongoi
Nhwalo Gwambone gwa Yohana nga gumwe kati ja itabu ncheche mu Lilagano Liyono elilanduli kutama kwa Yesu Kilisto padunia. Kila kitabu kikemigwa, “Injili” mana gakwe “Nhwalo gwambone.” Jenie jiandikigwa na Matayo na Maluko na Luka na Yohana kuboka pukujomoka Yesu. Nhwalo gwambone gwa Yohana upemeligwa uandikigwe na ndundame Yohana chaka 90 kuboka pukujomoka Kilisto. Iganukube kitabu kilengitije kutenda Yohana ngu nhwandiki, pikiandikigwe kilandine na balua ja 1 Yohana na 2 Yohana na 3 Yohana. Bange akaandiki ba lolo balenga Yohana kukingobu chenie atama ku Efeso kuyene iwechakine kitabu chenje kiandikigwa kukilambo chuku Efeso.
Yohana aandika kitabu chenje kupala chajangate bandu baamini kutenda Yesu nga Kilisto, Mwana jwa Nnoongo juna bwomi (Lipungu lya 20:31). Kukuamini yene tuotwi kube na bwomi kwa lina lyakwe. Kitabu kiandikigwa kwa akachomi boa Akayahudi na bandu banga Akayahudi. Nhwalo Gwambone gwa Yohana ulandine munoje ni minhalo jenge mitatu. Akachani muno kulenga minhalo ji ikobo yatenda Yesu nambu andiki munuje ilandanakio ya Yesu. Ilebe yenge ikolongwa andi kubatichigwa nu kulondoigwa kwa Yesu kupongoti iandikigwije Munhwalo Gwambone gongo.
Agabi mukitabu
Yohana atumbwi nhwalo gwambone mu (Lipungu lya 1:1-18).
Kabe aandike nhwalo gu ikobo ichoko ya tenda Yesu (Lipungu lya 1:19-12:50).
Kubokapenia alanduli ilebe mukutama kwa Yesu padunia yene nga eimpeleka mpaka mukiu nu kuyoka (Lipungu lya 13:1-20:31).
Yohana munhwalo gwambone ajomoli lipungu lya 21 alengiti kingobu chimwe Yesu ngabapiti bandu kuboka pukuyoka kuboka penia ngalenga chikintei aandike kitabu chenje.
1
Lilobe elilitupe bwomi
1 Pitumbulaga pakiba jumwe ojwakemigwa Lilobe, jwombe Lilobe akiba kwa Nnoongo, na jwombe akiba Nnoongo. 2 Kuboka pitumbula Lilobe akiba pamwe na Nnoongo. 3 Kwa kupetela jweno ilebe yowa ngipanganigwa, kikibaje wala chimwe chikipanganigwe panga jweno. 4 Jweno akiba kindumbutumbu cha bwomi, na bwomi gweno ukiba lumuli lwa bandu. 5 Na lumuli lweno lumulika pulubendu, nambu lubendu lweno luotwije kuluimia.
6 Nnoongo ngantuma mundu jumwe liina lyakwe Yohana, 7 ojwaika kachalakicha bandu nhwalo gwa lumuli lweno. Aika kalenge bandu boa nhwalo gwakwe na babapakujoa baamini. 8 Jweno akiba lumuliloje, nambu aika kachalakicha bandu nhwalo gwa lumuli lweno. 9 Londo nga lumuli lwa kweli, lumuli oluika padunia pano na kamulikila bandu boa.
10 Bai Lilobe akiba padunia pano. Iganu kube Nnoongo apangine dunia kupete jwenio, nambu bandu padunia bummanyije. 11 Ngaika kachakwe mwene, nambu bandu bakwe bampokije. 12 Nambu bandu baba abampokilinge, ngubunhwamini ngabape kinala chukube ingota ya Nnoongo. 13 Ingota eibelwike kuwecho gwa munduje ngiti kwamakakala ga mmeleje ngiti kupala kwa munduje, ila kuboke kumwene Nnoongo.
14 Jwombe Lilobe ngabe mundu, ojwa tweli upeele nakweli, ngatama kwito. Natwe ngitikibona kibumo chakwe, kibumo echapata ka Awawa mundu andi Mwana jwa jika.
15 Yohana ngabachalakicha bandu minhalo ja jwenio, ngalonge kanonoya, “Jwenio nga jwanongila minhalo jakwe kulenga, ‘Aika mundu kuboka pangune nambu nkolongwa kumbeta ne, jwombe akiba ne tango nukubelekwaje.’ ”
16 Kwa magambu ga kulimba kwakwe twe tuboa tupokile upeele nduu. 17 Nnoongo akatupe Malagilo kupetela kwa Musa, upeele na kweli jituikalila kwa kupetela Yesu Kilisto. 18 Abije ngu mundu ojwammweni Nnoongo. Mwana jwa nnyika ojwabi tela na Nnoongo na ojwabi pamwe na Awawa, nga ojwatulandulila nhwalo gwa Nnoongo.
Yohana Mbatichi alandulila nhwalo gwa Yesu
19 Gongo ngu uchaili gwapanga Yohana, kingobu akiilongoi ba Akayahudi bu Kuyelusalemu pabatuma akakung'i na Akalawi ku Yohana bankonye kulenga, “Mwe mabeneke?”
20 Jwombe Yohana atindije kajanga, ngalenga kipola, “Kilisto neje.”
21 Penia ngabankonya, “Bai mwe mabeneke? Bo mwe nga Maeliya?”
Yohana ngajanga, “Je, ne je.”
Ngabankonya, “Bo, mwenga nga Nnondoli jola?” Jwajo ojwalondoligwe kupitila na atangacha kuika kwa Kilisto.
Yohana ngabajanga, “Je.”
22 Angweto ngabankonya, “Bai mwe mabeneke? Bo mmene mikilenga mabeneke? Mutulengele, ibe twe takapegange majango angweto ababukingite.”
23 Yohana ngajanga, nenga nga jwajo nnondoli Isaya ojwakiba nnondoli jwa Nnoongo ojwalenga minhalo jango, kulenga,
“Nenga nga lilobe lya mundu lijoanika pampongoti.
Mmeke kipola ndela ja Angwana bapete!”
24 Bandu benia bakatumigwa na bange ba Mafalisayo, 25 bai ngabankonya Yohana, “Andi mwe Kilistoje, wala Eliyaje, wala nnondolije mbona mmaticha bandu?”
26 Yohana ngabajanga, “Nenga maticha kwa mache, nambu abi jumwe ajemite panakati jinu jwangammanyanga. 27 Jweno atendakuika kuboka pangone nambu ne kuotoje kulita na ukulugula ngoji ya ilatu yakwe.”
28 Ilebe yenie itendigwa okwo ku Betania, kwie ja lukemba Yolidani apakiba akabaticha Yohana.
Yesu mwana jwa Limbelele jwa Nnoongo
29 Malabo jakwe Yohana ngammona Yesu akanhwikilila, ngalenga, “Ojo nga Mwana Limbelele jwa Nnoongo ojwaboya mabaja ga padunia! 30 Jwenio nga jwanongila minhalo jakwe kulenga, ‘Kingobu tu kuboka pango ne, abakuika mundu jumwe ojwabi nkolongwa kupeta nenga, magambu akiba tango ne nukubelekwaje.’ 31 Namwene ne numanyije, nambu naicha kubaticha kwa mache ili bandu ba Kuisilaeli bumanye.”
32 Yohana ngachalakicha yene, “Nammweni Uhuke jwa Chwapi akauluka andi ngunda kuboka kumbengu nu kutola panani jakwe. 33 Nenga nummanyije, nambu Nnoongo ojwandumite kubaticha bandu kwa mache akanenge, ‘Mundu ojumpakummona Uhuke jwa Chwapi akatola panani jakwe, jwenio nga ojwabaticha ku Uhuke jwa Chwapi.’ ” 34 Yohana ngalenga, “Nenga noile, na njalakicha ojo nga Mwana jwa Nnoongo.”
Akinapunji ba kutumbula
35 Malabu jakwe, Yohana akabe penia kabele pamwe na akinapunji bakwe abele. 36 Apamona Yesu akapeta, ngalenga, “Nnola! Jweno nga Mwana limbelele jwa Nnoongo.”
37 Akinapunji benia apabannyoa Yohana akalongila malobe genia, ngabankengama Yesu. 38 Bai Yesu ngatendabuka, apababonanga akinapunji benia bakankengamaga, ngabakonyanga, “Mpalanga nike?”
Bombe ngabajanga, “Labi, ntama koo?” Labi mana gakwe Aboli.
39 Yesu ngabalengela, “Tujendange, namangweto mannola.” Jakiba saa komi kimuyo, akinapunji benia ngabalongwana nakwe. Ngabapabona patama, ngabatama nakwe kimuyo choa.
40 Jumwe kati ja akinapunji abele bala akiba Andulea, nnung'una gwakwe Simoni Petulo. 41 Andulea akatumbu kunkole Simoni, nnung'una gwakwe, ngannenge, “Tumweni Masia” Masia mana gakwe Kilisto Nkomboi. 42 Kuboka penia ngampeleka Simoni kwa Yesu.
Jwombe Yesu ngannolokea Simoni ngalenga, “Mwenga ngama Simoni mamwana ba Yohana. Nambu kuboka ngoe nkemigwa Kefa.” Kefa ku Kiyunani Petulo, mana gakwe “Libwe.”
Yesu bakemanga Filipo na Natanaeli
43 Malabu jakwe Yesu ngaamua kujenda ku Galilaya. Bai ngankolela Filipo ngannengela, “Ungengame.” 44 Filipo akiba jwa kilambo chuku Betisaida, kabatamanga Andulea na Petulo. 45 Jweno Filipo ngankolela Natanaeli, ngannenge, “Tumweni jwajo ojwaandikigwe na Musa mukitaabu cha Malagilo, ojwaba nhwandikinge akalondoli mialo jakwe, yani Yesu Mwana jwa Yusufu, mundu jwa Nazaleti.”
46 Jwombe Natanaeli ngankonya Filipo, “Bo, kilebe cha mbone kiwechite kuboka ku Nazaleti?”
Filipo ngannengela, “Nhwike nnole.”
47 Yesu pammona Natanaeli akanhwikililaga, ngalenga mialo jwakwe, “Nnola, ojo nga Mwisilaeli pyuu wala kindondoje nkati jakwe!”
48 Jwombe Natanaeli ngankonya, “Mwe mmanyitabo?”
Yesu ngajanga, “Pamakiba nhwina munkojo, tango Filipo nukunkemaje ne ngunummona.”
49 Penia Natanaeli ngannengela, “Aboli, mwe ma Mwana jwa Nnoongo! Mwe mangwana ba Kuisilaeli.”
50 Yesu ngannengela, “Bo, nhwamini magambu nannengile namweni nhwina munkojo? Mamibona ilebe ikolongwa muno kupeta yenje!” 51 Yesu ngajendekea kulenga, “Nannenge kweli, mamukubona kumbengu kukajogoka na akapakachi ba Nnoongo bakajenda kunani nu kuuluka kunani pa Mwana jwa Mundu.”