లూకా సుబుమ్ కబుర్
లూకా రెగిడ్లి సుబుమ్ కబుర్
1
1 యేసుక్రీస్తు ఈంజ లోకుమ్‍తె అయ్‍లిసి, జో ఇన్నె తిలి పొది అమ్‍చితె ఎత్కి జర్గు కెర్ల కమొ ఎత్కి మొదొల్ తెంతొ * 1:1 జోచ బారజిన్ బారికుల్ చి అన్నె ఒగ్గర్‍జిన్.సగుమ్‍జిన్, సొంత దెక సాచుల్ జా, జా ఎత్కిచి రిసొచి సుబుమ్ కబుర్ సూనయ్‍త సేవ కెర్తస జల. 2 జలె, జో యేసుక్రీస్తు అయ్‍లిసి తెన్ † 1:2 ‘నెరవెర్సుప జలిసి’ మెలి కోడు కిచ్చొక ఒత్త అస్సె మెలె, పూర్గుమ్ తెంతొ ‘దొర్కు జలొ రచ్చించుప కెర్తొసొ జతొ క్రీస్తుక తుమ్‍తె తెద్రయిందె, ఇసి దస్సి కెరెదె’ మెన ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు సంగ తిలన్, చి దేముడుచి కొడొతె రెగ్డవ తిలన్, చి యేసు అయ్‍లిసి, బులిలిసి, మొర్లిసి, అన్నె జిలిసి చి పరలోకుమ్‍తె అన్నె వెగ గెలిసి తెన్ జా ఎత్కి నెరవెర్సుప జలి.నెరవెర్సుప జలిసి ఎత్కిచి రిసొ జేఁవ్ సాచుల్ అమ్‍క జాన కెర అస్తి, అమ్‍చి అత్తి జా సుబుమ్ కబుర్ దా అస్తి, చి యేసు తెన్ జర్గు జలిస్ ఎత్కిచి మత్తెలితెచ బెదవ ఒగ్గర్‍జిన్ రెగ్డ అస్తి. 3-4 జలె, ఓ వెల్లొ దెయొపిలా, ఈంజ ఎత్కి సూన ఆఁవ్ సరిగా పరిచ్చ కెర అస్సి, చి తుక ‘జో సూన్లిస్‍చి రిసొ సత్తిమ్ చినుస్’ మెనయ్, తుచి రిసొ ఈంజ ఎత్కి వర్స తెన్ ఆఁవ్ రెగుడుక అంక చెంగిల్ డీస్తయ్, చి ఇన్నె రెగ్డితసి.
క్రీస్తు రిసొ సాట్ప కెర్తొ యోహాను జెర్మెదె
5 హేరోదు రానొ ‡ 1:5నెంజిలె ‘ఒండి యూదయ దేసిమి’ మెనుక జయెదె, రోమ్ దేసిమ్‍చి ప్రబుతుమ్‍చి నావ్ తెన్ జో హేరోదు ఏలుప కెర్తె తిలన్. 4:44చి ఎట్టొచి కోడు దెక. యూదుల్‍చి ఒండి దేసిమి ఏలుప కెర్తె తిలి పొది, § 1:5 ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడుక ఈంజ లోకుమ్‍తె ఎక్కి దేముడుచి గుడి తయెదె. కేనె మెలె; యెరూసలేమ్‍తె, యూదుల్‍చి వెల్లి పట్నుమ్‍తె. యెరూసలేమ్ యూదయ ప్రదేసిమి తిలి.దేముడుచి గుడితె జోచి సేవ కెర్తొ పూజరి జలొ జెకర్యా మెలొ ఎక్కిలొ తిలన్. పూజర్లుతెచొ అబీయా పూర్గుమ్‍చొచి * 1:5 పూర్గుమ్ జా అలవాట్ దిలి తెంతొ, యూదుల్‍చ పూజర్లుతె విస్సెక్ చెత్తర్‍జిన్ తిల. జోవయింతె ఏక్ జట్టుచొ వెల్లొ మాన్సు అబీయా.తెగచొ జో. జోచి తేర్సి, † 1:5 అహరోను మోసే పూర్గుమ్‍చొ అన్నొసి.అహరోను పూర్గుమ్‍చొ జలొ యూదుల్‍చొ తొలితొచొ ఎత్కిక వెల్లొ పూజరిచి సెకుమ్‍తెచి తేర్‍బోద జా తిలి. జాచి నావ్ ఎలీసబెతు. 6 జేఁవ్ దొగుతెర దేముడుచి కోడు తెన్ సత్తిమ్ ఇండితె తిల. నే పిట్టయ్‍తె నెంతె దేముడు దిల ఆగ్నల్ ఎత్కి తెన్ నాయిమ్ ఇండితె తిల. 7 గని ఎలీసబెతు గొడ్డు జా తిలి రిసొ జోవయింక బోదల్ నాయ్. జేఁవ్ ఒగ్గర్ వెర్సుల్ వయసుచ మంత్రొ మంతిరి జా తిల.
8 జెకర్యా తిలి తెగచ పూజర్లు దేముడుచి గుడితె సేవ కెర్తి కాలుమ్ జా తిలి, చి జెకర్యా దేముడుచి జా సేవ కెర్తె తిలి పొది, 9 దేముడుచ పూజర్లుతె కీసి కెర్తతి గే, దస్సి జొయ్యి జో ప్రబు జలొ దేముడుచి గుడితెచి దూపుమ్ డయుక మెన చీట్లు గల్‍క జోచి నావ్ ‡ 1:9 కేన్ పూజరిచి జీవితుమ్‍తె ఎక్కి సుట్టుచి సేవతె జో జా దూపుమ్ డయుక జయెదె. జేఁక జా సమయుమ్ జెకర్యాక ఒగ్గర్ ముక్కిమ్‍చి.సేడ్లి. 10 దూపుమ్ డయిలి పొది ప్రెజల్ ఒండిజీన్ దేముడుచి గుడిచి కోటచి తెడి బయిలె ప్రార్దన కెర్తె తిల.
11 తెదొడి దేముడు ప్రబుచొ దూత ఎక్కిలొ జా దూపుమ్ డయితి టాన్‍చి ఉజెతొ పక్క టీఁవ డీసిలన్. 12 జెకర్యా జో దూతక దెక కెర బేగి బమ్మ జా బియఁ గెలన్, 13 గని దూత జోక, “జెకర్యా, తుయి బి నాయ్. తుయి కెర్లి ప్రార్దన దేముడు సూన అస్సె. చి తేర్ది ఎలీసబెతు తుక పుత్తు పాయ దెయెదె. జోక ‘యోహాను’ మెన నావ్ తిస్తె.
14 జో బోద జెర్మిలె తుయి సర్దసంతోసుమ్ జస్తె. అన్నె ఒగ్గర్‍జిన్ కి జా సర్ద జవుల.
15 పడ్తొ, ప్రబుచి కామ్ కెర్తసతె జోక ‘వెల్లొ’ మెన ప్రబు దెకెదె. అంబడ్లి ద్రాచ రస్సుమ్ కి, కిచ్చొ మచ్చితి సూరు కి
జో పియె నాయ్. చి జో దేముడుచి సుద్ది తిలి ఆత్మ
జోచి పెట్టి బెర తయెదె; అయ్యస్‍చి పెట్టి జో తిలి మొదొల్ తెంతొ కి.
16 ప్రబు జలొ జో జోక దేముడుక జేఁవ్ అన్నె సత్తిమ్ కెరుక దెర్తి రితి
జో యోహాను ఒగ్గర్‍జిన్ ఇస్రాయేలుల్‍క దేముడుచి పక్క పస్లయెదె, 17 చి ఏలీయా పూర్గుమ్‍చొక తిలి ఆత్మసెక్తి,
ప్రబుచ కబుర్లు సంగితి ఆత్మసెక్తి, యోహానుచి పెట్టి తయెదె చి, ప్రబుచి పుర్రె జో గెచ్చెదె.
పుర్రె గెచ్చ
అబ్బదింసి జోవయించ బోదల్‍క అన్నె చెంగిల్ దెకిత్ రితి
జోవయింక పసులవెదె, అన్నె
బుద్ది సుదల్‍చి గ్యానుమ్ జేఁవ్ సూన్‍తి రితి
దేముడుచి నీతి కోడు తెన్
అగ్గె నెసిలసక పసులవ దెయెదె.
కిచ్చొక మెలె, ప్రబుచి సేవ జేఁవ్ కెర్తి రితి మాన్సుల్‍క తెయార్ కెర్తి రిసొయి”
మెన దూత జెకర్యాక సంగిలన్.
18 గని, “ఈంజ కోడుచి సత్తిమ్‍క అంక కిచ్చొ రుజ్జు? ఆఁవ్ మంత్రొ మాన్సు, చి అంచి తెర్ని ఒగ్గర్ వెర్సుల్‍చి మంతిరి” మెన జెకర్యా అన్మానుమ్ సంగిలన్. 19 దూత జోక కిచ్చొ జబాబ్ దిలన్ మెలె, “ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడుచి పుర్రెతొ టీఁవ్‍తొ జోచి సేవ కెర్తొసొ ఆఁవ్. అంచి నావ్ గబ్రియేలు. తుక ఈంజ కోడు ఆఁవ్ సంగుక మెన, తుక ఈంజ సర్దచి కబుర్ ఆనుక మెన, దేముడు అంక తెద్రయ్‍లొ. 20 ఈందె, సూను, ఆఁవ్ సంగిల కొడొ తుయి నంప కెర్లది నాయ్ చి రిసొ, జా ఎత్కి జర్గు జతి ఎద తుయి గుల్లొ జా తస్తె. జేఁవ్ కొడొ కచితుమ్ దేముడు దిలి కాలుమ్‍కయ్ ఎత్కి జర్గు జయెదె” మెన దూత జబాబ్ దిలన్.
21 జలె, మదెనె, జెకర్యా అన్నె బార్ జతిస్‍క ప్రెజల్ రకితె తిల. దేవులుమ్‍తె జో ఆల్సిమ్ తా గెలి రిసొ ఆచారిమ్ జల. 22 జలె, జో బార్ జలె, జోవయింతెన్ లట్టబుక నెతిర్లి రిసొ, ‘దేముడుచి గుడితె కిచ్చొ జవుస్ డీసన్ సేడ్లిస్ దెకిలన్’ మెన చినిల, అన్నె, గుల్లొ జా తా అత్తొ తెన్ జోవయింక సయ్‍నల్ కెర్లన్. 23 అన్నె, జోచి సేవచ దీసల్ బెర జోచి సేవ కెర § 1:23 సత్తరెక్ చి సేవ, బెర్తె, కెర తయెదె.కేడవ కెర, గెరి ఉట్ట గెలన్.
24 సగుమ్ దీసల్ గెలి పడ్తొ, జోచి తేర్సి ఎలీసబెతు అంగి జలి, అన్నె పాఁచ్ జొన్నొ ఎద లుంకిల్ రితి జా గెరి తాఁ గెలి. 25 “ఆఁవ్ మంతిర్ జా అయ్‍లి పొది ప్రబు అంక చెంగిల్ దెక చెంగిల్ వరుమ్ దా అస్సె. అంక ‘గొడ్డు జా అస్సె’ మెన మాన్సుల్ అగ్గె ఆఁస్తె తిల, గని అప్పె అంగి జా అస్సిచి మరియాద అయ్‍లి. దేముడుచి దయక అంక మరియాద దిలొ. అంచి అవమానుమ్ కడ గెలొ.” మెన ఎలీసబెతు సర్ద తెన్ తిలి.
యేసుచి జెర్మున్ రిసొ దూత మరియక సంగిలిసి
26 ఎలీసబెతు అంగి జా సొవ్వు జొన్నొ జతికయ్, దేముడు జో గబ్రియేలు మెలొ దూతక గలిలయ ప్రాంతుమ్‍చి నజరేతు మెలి గఁవ్వి కబుర్ తెద్రయ్‍లన్. 27 యూదుల్‍చొ * 1:27 పూర్గుమ్ పొది జేఁవ్ యూదుల్‍క దావీదు ముక్కిమ్‍చొ రానొ జా తిలన్.దావీదు పూర్గుమ్‍చొచి సెకుమ్‍చొ యోసేపు మెలొ ఎక్కిలొక పెండ్లి కెరుక మెన అయ్యసిఁసి సంగ తిలి విడ్డి బోదతె తెద్రయ్‍లన్. జా విడ్డి బోదచి నావ్ మరియ.
28 జలె, జో దూత జాతె జా కెర, “ఓ మరియ, తుక జొఒర, తుయి సంతోసుమ్ జా. ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు తుక చెంగిల్ దెక అస్సె. తుక చెంగిల్ వరుమ్ దెతయ్. జో తుక తోడు అస్సె” మెన సంగిలన్. 29 గని జా నాడి ఈంజ కోడు సూన బలే ఆచారిమ్ జా ఇదిల్ బాద సేడ కిచ్చొ కెరుక గే నేన కెర, “ఈంజ కోడుచి అర్దుమ్ కిచ్చొ?” మెన ఉచరన బియఁ గెలి. 30 “మరియ, తుయి బి నాయ్. కిచ్చొక మెలె, ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు తుక దయ దెక అస్సె. 31 ఈందె, సూను, తుయి అంగి జస్తె. పుత్తు పాయితె, చి జో బోదక ‘యేసు’ మెన నావ్ తిస్తె.
32 జో ముక్కిమ్ జయెదె, చి
‘ఎత్కిచి ఉప్పిరి తిలొసొచొ పుత్తుసి’ మెన
జోచి రిసొ సంగుల. అన్నె,
దావీదు రానొచి సెకుమ్‍తె జెర్మెదె,
చి జో ఒగ్గర్ పూర్గుమ్ తిలొ ముచ్చొతాతొస్ జలొ రిసొ † 1:32 యూదుల్‍క ఒగ్గర్ పూర్గుమ్ సొంత రానల్ తిల, చి జేఁవ్ రానల్‍తె దావీదు ముక్కిమ్‍చొ జలొ. “తుచి సెకుమ్‍తె దొర్కు జలొ రచ్చించుప కెర్తొసొక జెర్మయిందె” మెన జో దావీదుక దేముడు సంగ తిలన్. దావీదుచి సెకుమ్‍తె జో జెర్మ ఏలుప కెరుక తిలిస్‍చి రిసొ ‘మాములుమ్ ఈంజయ్ లోకుమ్‍చి అప్పెచి రగుమ్‍చి రాజిమ్‍తె ఏలుప కెరెదె’ మెన యూదుల్ ఉచర్తె తిల, గని ఆత్మయి రగుమ్‍చి రాజిమ్‍చి అర్దుమ్ ఇన్నె ముక్కిమ్ తయెదె. ఆకర్‍కయ్, దేముడు ఈంజ లోకుమ్‍క మార్సుప కెర్తి పడ్తొకయ్, జోచి రాజిమ్ డీసెదె.దావీదుచి
సింగాసనుమ్‍తె జో వెసయెదె
జోచి రాజిమ్‍క జో ఏలుప కెర్తి రితి
ప్రబు జలొ దేముడు దెయెదె.
33 ‡ 1:33 యాకోబు పూర్గుమ్‍చొ కి యేసు జెర్మిలి వంసుమ్‍చొ జయెదె జోక ‘ఇస్రాయేలు’ మెన అన్నెక్ నావ్ తయెదె, చి జోచి సెకుమ్‍చక ‘ఇస్రాయేలులు’ మెన కి యూదుల్ సంగుల.యాకోబు పూర్గుమ్‍చొచి సేకుమ్‍చచి ఉప్పిరి జో
కెఁయఁక తెఁయఁక ఏలుప కెరెదె.
జోచి రాజిమ్ కెఁయఁక కి అంతుమ్ జయె నాయ్”
మెన మరియక జో దూత సంగిలన్.
34 దూత దస్సి సంగితికయ్, మరియ జోక, “ఈంజ కీసి అంక జర్గు జయెదె? ఆఁవ్ మున్సుక నే గెలి మాన్సు, గెద” మెన సంగిలన్.
35 దూత జాక,
దేముడుచి సుద్ది తిలి ఆత్మసెక్తి
తుచి పెట్టి జెయెదె.
జో ఎత్కిచి ఉప్పిరి తిలొసొచి ఆత్మసెక్తి
తుచి సుట్టునంత జోచి నీడ సెక్తి డంక తయెదె.
జాచి రిసొ, తుచి పెట్టి జెర్ముక తిలొ బోదక
“పూర్తి దేముడుచి సుద్ది తిలొసొ,
జోచొ సొంత పుత్తుసి”
మెనుల.
36 అన్నె, “ఈందె, అన్నెక్ కోడు కి సూను. తుమ్‍చి § 1:36 అప్పసి జయెదె గే, అత్తస్ జయెదె గే, పాపస్ జయెదె గే, కిచ్చొ జయెదె గే నేన్‍తి.మాన్సు జతి ఎలీసబెతు కి మంతిరి జలి పొది అంగి జా అస్సె, చి పుత్తు పాయెదె. జా అగ్గె గొడ్డు జా తిలిసి అంగి జా అప్పె సొవ్వు జొన్నొ జా అస్సె. 37 జలె, * 1:37 నెంజిలె, జో సంగిలి కోడుక ‘జో జర్గు కెరుక నెత్రె’ కిచ్చొచి రిసొ కి ‘జో జర్గు కెరుక నెత్రె’ మెన అమ్‍చొ దేముడుచి రిసొ సంగుక నెంజె, గెద. జో ఎత్కి తెరె” మెన దూత సంగిలన్. సంగితికయ్, 38 మరియ, “ఆఁవ్, ప్రబుచి సేవ కెర్తొ సుది, తుయి సంగిలిసి అంక జర్గు జవుస్” మెన సంగిలి చి దూత జాచి తెంతొ బార్ జా ఉట్ట గెలన్.
మరియ ఎలీసబెతుతె గోత్ గెలిసి
39 జలె, ఒగ్గర్ దీసల్ నే గెతె అగ్గె ఏక్ దీసి, మరియ బార్ జా, బే బేగి గెచ్చ యూదయ ప్రదేసిమ్‍చి డొంగుర్ దేసిమ్ పక్కచి ఏక్ గఁవ్వి పాఁవిలన్. 40 జెకర్యాచి గెరి గెచ్చ ఎలీసబెతుక దస్సుల్ జా జొకర్లన్. 41 మరియ జొకర్లి కోడు ఎలీసబెతు సూన్లి బేగి, జాచి పెట్టి తిలొ బోద డేఁవిలన్. తెదొడి జాచి పెట్టి దేముడుచి సుద్ది తిలి ఆత్మ బెర్తికయ్, 42 జా ఆత్మసెక్తిక కిచ్చొ మెన గట్టిఙ అవాడ్ తెన్ ఎలీసబెతు కేక్ గలిలన్ మెలె,
“తేర్‍బోదల్ ఎత్కిచి కంట
దేముడు తుకయ్ దీవెన దిలన్ అస్సె, చి
తుచి పెట్టి జెర్మితొ బోద చెంగిల్‍చొ!
43 అంచొ ప్రబుక పాయితి అయ్యసి అంచితె జెంక
దేముడు కిచ్చొక వరుమ్ దా అస్సె?
44 ఈందె,
తుయి జొకర్లి కోడు అంచి కంగ్డల్ సూన్లి బేగి
అంచి పెట్టి తిలొ బోద సర్దక
అంచి పేట్ తెడి డేఁవిలన్.
45 ఒహొ, దేముడు
జాక సంగ తెద్రయ్‍లి కోడుక
‘నిజుమి జర్గు జయెదె’ మెన
నంప కెర్లి తేర్‍బోదక చెంగిలి!”
మెన ఎలీసబెతు కేక్ గల్తికయ్, 46 మరియ జా ఇసి మెలి.
దేముడుచి గవురుమ్ మరియ గాయిలిసి
అంచి జీవు ప్రబు జలొ దేముడుచి గవురుమ్ కెర్తసి.
47 అంచొ రచ్చించుప కెర్తొసొ జలొ దేముడు జర్గు కెర్లిస్‍చి రిసొ
అంచి ఆత్మతె సర్ద జతసి.
48 ఆఁవ్ జోచి సేవ కెర్తొ సుది ఒగ్గర్ దాకు జలెకి,
అంక జో చెంగిల్ దెక అస్సె.
మెలె, ఈందె, “జాక చెంగిలి” మెన
అప్పె తెంతొ యుగల్‍చి ఉప్పిరి యుగల్‍చ మాన్సుల్
అంచి రిసొ దీవెన పాయిలిసి మెన సంగుల.
49 ఒండి సెక్తి తిలొ దేముడు జోచి దయక
అంక గొప్ప కామ్ కెర అస్సె,
జోచి నావ్ పరలోకుమ్‍చి సుద్ది తిలిసి.
జో సుద్ది తిలిస్‍క జోచి నావ్ కెద్ది గవురుమ్ కెరుక జయెదె!
50 యుగుమ్‍చి ఉప్పిరి యుగుమ్‍చ జోక బిత మాన్సుల్‍క
జో కన్కారుమ్ దెకితె తయెదె.
51 † 1:51 51-53 ఈంజేఁవ్ కొడొ ముక్కిమ్‍క జర్గు జంక తిలిస్‍చి రిసొచ కొడొ జవుల, గని జా ఎత్కిక ‘కచితుమ్ జర్గు జయెదె’ మెలి ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు జోచి సెక్తిక దిలి దయిరిమ్‍కయ్ జా ఎత్కిక అప్పె కి జర్గు జలి రితి సంగితయ్.జో అప్పె జర్గు కెర్తిస్ తెన్ కచితుమ్
జోచి ఆతుచి ఒగ్గర్ సెక్తి కమొ కెర కెర,
జోచి సెక్తి దెకవ అస్సె.
వెల్లొ మెనన్లసచి పెట్టిచ ఆలొసుమ్‍లు పాడ్ కెర,
జోవయింక చెదుర్ప కెర అస్సె,
52 ఏలుప కెర్తసక జోవయించ సిఙాసనల్ తెంతొ
సేడవ గెల కెర,
విలువ నెంజిల రిత మాన్సుల్‍క
జో విలువ దా అస్సె.
53 చూ జలసక చెంగిల్ అన్నిమ్ దొర్కు కెర అస్సె, చి
సొమ్సార్లుక కిచ్చొ నే దెతె
రితి తెద్రవ దా అస్సె.
54-55 అమ్‍చ పూర్గుల్‍క, ముక్కిమ్‍క అబ్రాహామ్ పూర్గుమ్‍చొక,
“తుక, చి యుగుమ్‍చి ఉప్పిరి యుగుమ్‍చ తుచి సంతానుమ్ జతసక
తోడు తయిందె” మెన
జో ప్రమానుమ్ సంగిలన్, గెద,
జలె, జా రచ్చనచి రిసొచి ప్రమానుమ్‍చి
జోవయించి కన్కారుమ్ నే పఁవ్సితె. 56 మరియ ఎలీసబెతు తెన్ తిన్ని జొన్నొ తా కెర గెరి అన్నె ఉట్ట గెలి.
57 జలె, ఎలీసబెతుచి కంట్లు పాఁవ అయ్‍లి, చి మున్సుబోద జెర్మిలన్. 58 జెర్మితికయ్, దేముడు జాచి ఉప్పిరి కన్కారుమ్ జా అస్సె మెన, జేఁవ్‍చి గేర్ పాసిచ గెరల్‍చ మాన్సుల్‍చి జేఁవ్‍చ అన్నొబావొ చి బందుగులు ఎత్కిజిన్ సూన కెర, జేఁవ్ తెన్ ఒగ్గర్ సర్దసంతోసుమ్ జల.
59 జలె, బోద జెర్మ అట్టు పొదుల్ జతికయ్, యూదుడు కెర్తి సున్నతి జో బోదక కెరుక చి, జోక నావ్ తింక మెన ఎత్కిజిన్ బెద అయ్‍ల. ‘జెకర్యా’ మెన అబ్బొస్‍చి నావ్ జో బోదక తిల. 60 గని అయ్యసి కిచ్చొ మెలి మెలె, “పోన. జోక ‡ 1:60యోహాను మెలి నావ్‌చి అర్దుమ్ కిచ్చొ మెలె, ‘ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు ప్రబు దయ కెర్తొసొ జయెదె’ మెలి అర్దుమ్ తయెదె. ‘యోహాను’ మెన నావ్ తింక అస్సె” మెలన్. 61 దస్సి మెంతికయ్, “జేఁవ్ తుమ్‍చ మాన్సుల్‍తె కక్కయ్ జా నావ్ నాయ్. జా నావ్ కీసి తితె!” మెన ఒత్త బెర్లస సంగ కెర. 62 “బోదక కిచ్చొ నావ్ తింక?” మెలి రితి అబ్బొస్‍క సయ్‍న కెర్ల. 63 రెగిడ్తి ఏక్ బల్ల జో నఙన, “జోచి నావ్ యోహాను” మెన జా బల్లయ్ రెగ్డ దెతికయ్, జేఁవ్ ఎత్కిజిన్ ఆచారిమ్ జల. 64 జా నావ్ జెకర్యా రెగ్డ దెకయ్‍లి బేగి, జోక చోండి పుట్లి చి జీబు బులిలి, లట్టబుక దెర తొలితొ దేముడుచి గవురుమ్ సంగిలన్.
65 జలె, జా జర్గు జలిసి ఎత్కిచి రిసొ జా పల్లెల్‍చ మాన్సుల్ ఎత్కిజిన్ బియిఁ గెల, చి జర్గు జలిస్ ఎత్కిచి రిసొ, జా యూదయ ప్రదేసిమ్‍చి డొంగుర్ దేసిమ్‍చ మాన్సుల్ గాఁవ్వొ ఎత్కితె లట్టబ్తె తిల. 66 అన్నె, జర్గు జలిస్‍చి రిసొచ కొడొ సూన్లస ఎత్కిజిన్ మెన్సు చెంగిల్ ఉచర, ‘జో నాడు దేముడుచి అత్తి అస్సె. జొయ్యి జోక తోడు’ మెన చిన కెర, “ఈంజొ బోద వడ్డిలె కిచ్చొ కామ్ కెరెదె, కీసొచొ జయెదె?” మెన ఉచర్తె తిల.
67 జలె, యోహానుక నావ్ తిలి గడియ దేముడుచి సుద్ది తిలి ఆత్మ జెకర్యాచి పెట్టి బెర, దేముడు దెతి రచ్చన తెదొడి తెంతొ ఎత్కి జర్గు జంక దెరుక తిలిస్‍చి రిసొ చోండి పుట్టవ జెకర్యా ఇసి మెలన్;
68 “ప్రబు జలొ అమ్‍చ ఇస్రాయేలుల్‍చొ
దేముడుక జొఒర!
కిచ్చొక మెలె,
జోచయ్ ప్రెజల్ జల అమ్‍చ ఇస్రాయేలుల్‍క
జో ఉత్ర జా అస్సె.
69 జోచొ సేవ కెర్తొసొ జలొ దావీదు పూర్గుమ్‍చొచి సెకుమ్‍తె
సెక్తి తిలొ రచ్చించుప కెర్తొసొక జో జెర్మవ అస్సె;
అమ్‍క రచ్చించుప కెర్సు మెన.
70 దస్సి కెరిందె, మెన
దేముడుచ కబుర్లు సంగిల పూర్గుల్‍చి చోండి పుట్టవ
సంగిలన్, గెద.
71 అమ్‍క విరోదుమ్ జల మాన్సుల్ తెంతొ
అమ్‍క విరోదుమ్ కెర్తస ఎత్కిజిన్‍చి అత్తి తెంతొ
అమ్‍క రచ్చించుప కెరుక మెన
జో సంగ అస్సె.
72-73 ఒగ్గర్ అగ్గెచ అమ్‍చ పూర్గుల్‍క ప్రమానుమ్ సంగిలి కోడు
జర్గు కెరుకయ్ మెన,
జేఁవ్ పూర్గుల్‍తె అమ్‍చొ అబ్రాహామ్ పూర్గుమ్‍చొక ఒట్టు గలన
దేముడు సంగిలి నిజుమ్ కోడు
నే పఁవ్సితె జర్గు కెరుకయ్ మెన
జో ఒప్పన అస్సె, జర్గు కెరెదె!
74-75 ప్రమానుమ్ జర్గు కెర్తిస్‍తె అమ్‍క జో కిచ్చొ గుర్తు దెతయ్ మెలె.
అమ్‍క విరోదుమ్ సుదల్ జలసచి అత్తి తెంతొ అమ్ ములవుక జలె,
బయిమ్ నెంతె పూర్తి జోచయ్ జా జో దెతి సుద్ది సత్తిమ్ ఇండ
అమ్‍చి జీవితుమ్ పూర్తి జోచి సేవ అమ్ కెర్తె తంక
వాటు జెయెదె.
76 తుయి, పుత్త, తుయి వడ్డిలె
తుకయ్ కిచ్చొ మెనుల మెలె,
ఎత్కిచి కంట వెల్లొ తిలొసొచి కబుర్ సంగితొసొ జో
మెన సంగుల. కిచ్చొక మెలె,
ప్రబు జెతికయ్ జోక వాటు తెయార్ కెరవుక
తుయి జోచి పుర్రెతొ బుల్తె తస్తె;
77 జోచ ప్రెజల్‍క జో ప్రబు రచ్చన దెతిస్‍చి కోడు
జాన కెర, కేన్ రచ్చన మెలె,
జోచ పాపల్ చెమించుప కెర్తిసి.
78 దేముడుచి పెట్టిచి కన్కారుమ్‍చి
జోచి దయచి రిసొచి రచ్చన. ఈంజ రచ్చనచి రిసొ,
పరలోకుమ్ తెంతొ ఉజిడి అమ్‍చి ఉప్పిరి లగిలి,
నొవి దీసి అయ్‍లి రితి అమ్‍క ఉజిడి దెయెదె.
79 అందర్‍తె వెసిల, మొర్నుచి నీడతె వెసిల రిత మాన్సుల్‍క
దొర్కు జలి ఉజిడి దెతి రిసొయి.
జో దెతి రచ్చనచి సేంతుమ్ వాటు అమ్ ఇండితి రితి
అమ్‍క వాటు దెకయ్‍తి రిసొయి
అమ్‍చొ దేముడు ఈంజ ఉజిడి అమ్‍చి ఉప్పిరి దెకయెదె.”
మెన జెకర్యా దేముడుచి సుద్ది తిలి ఆత్మ తెన్ చోండి పుట్టవ సంగిలన్.
80 జలె, జో బోద యోహాను వడ్డ ఆత్మక డిట్టుమ్ జలన్ అన్నె, జోచ ఇస్రాయేలుల్‍తె జో బార్ జా, జోక దిలి కామ్ మొదొల్ కెరుక మెన దేముడు సంగిలి కాలుమ్ ఎద జో బయిలు దేసిమి తాఁ గెలన్.
*1:1 1:1 జోచ బారజిన్ బారికుల్ చి అన్నె ఒగ్గర్‍జిన్.
†1:2 1:2 ‘నెరవెర్సుప జలిసి’ మెలి కోడు కిచ్చొక ఒత్త అస్సె మెలె, పూర్గుమ్ తెంతొ ‘దొర్కు జలొ రచ్చించుప కెర్తొసొ జతొ క్రీస్తుక తుమ్‍తె తెద్రయిందె, ఇసి దస్సి కెరెదె’ మెన ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు సంగ తిలన్, చి దేముడుచి కొడొతె రెగ్డవ తిలన్, చి యేసు అయ్‍లిసి, బులిలిసి, మొర్లిసి, అన్నె జిలిసి చి పరలోకుమ్‍తె అన్నె వెగ గెలిసి తెన్ జా ఎత్కి నెరవెర్సుప జలి.
‡1:5 1:5నెంజిలె ‘ఒండి యూదయ దేసిమి’ మెనుక జయెదె, రోమ్ దేసిమ్‍చి ప్రబుతుమ్‍చి నావ్ తెన్ జో హేరోదు ఏలుప కెర్తె తిలన్. 4:44చి ఎట్టొచి కోడు దెక.
§1:5 1:5 ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడుక ఈంజ లోకుమ్‍తె ఎక్కి దేముడుచి గుడి తయెదె. కేనె మెలె; యెరూసలేమ్‍తె, యూదుల్‍చి వెల్లి పట్నుమ్‍తె. యెరూసలేమ్ యూదయ ప్రదేసిమి తిలి.
*1:5 1:5 పూర్గుమ్ జా అలవాట్ దిలి తెంతొ, యూదుల్‍చ పూజర్లుతె విస్సెక్ చెత్తర్‍జిన్ తిల. జోవయింతె ఏక్ జట్టుచొ వెల్లొ మాన్సు అబీయా.
†1:5 1:5 అహరోను మోసే పూర్గుమ్‍చొ అన్నొసి.
‡1:9 1:9 కేన్ పూజరిచి జీవితుమ్‍తె ఎక్కి సుట్టుచి సేవతె జో జా దూపుమ్ డయుక జయెదె. జేఁక జా సమయుమ్ జెకర్యాక ఒగ్గర్ ముక్కిమ్‍చి.
§1:23 1:23 సత్తరెక్ చి సేవ, బెర్తె, కెర తయెదె.
*1:27 1:27 పూర్గుమ్ పొది జేఁవ్ యూదుల్‍క దావీదు ముక్కిమ్‍చొ రానొ జా తిలన్.
†1:32 1:32 యూదుల్‍క ఒగ్గర్ పూర్గుమ్ సొంత రానల్ తిల, చి జేఁవ్ రానల్‍తె దావీదు ముక్కిమ్‍చొ జలొ. “తుచి సెకుమ్‍తె దొర్కు జలొ రచ్చించుప కెర్తొసొక జెర్మయిందె” మెన జో దావీదుక దేముడు సంగ తిలన్. దావీదుచి సెకుమ్‍తె జో జెర్మ ఏలుప కెరుక తిలిస్‍చి రిసొ ‘మాములుమ్ ఈంజయ్ లోకుమ్‍చి అప్పెచి రగుమ్‍చి రాజిమ్‍తె ఏలుప కెరెదె’ మెన యూదుల్ ఉచర్తె తిల, గని ఆత్మయి రగుమ్‍చి రాజిమ్‍చి అర్దుమ్ ఇన్నె ముక్కిమ్ తయెదె. ఆకర్‍కయ్, దేముడు ఈంజ లోకుమ్‍క మార్సుప కెర్తి పడ్తొకయ్, జోచి రాజిమ్ డీసెదె.
‡1:33 1:33 యాకోబు పూర్గుమ్‍చొ కి యేసు జెర్మిలి వంసుమ్‍చొ జయెదె జోక ‘ఇస్రాయేలు’ మెన అన్నెక్ నావ్ తయెదె, చి జోచి సెకుమ్‍చక ‘ఇస్రాయేలులు’ మెన కి యూదుల్ సంగుల.
§1:36 1:36 అప్పసి జయెదె గే, అత్తస్ జయెదె గే, పాపస్ జయెదె గే, కిచ్చొ జయెదె గే నేన్‍తి.
*1:37 1:37 నెంజిలె, జో సంగిలి కోడుక ‘జో జర్గు కెరుక నెత్రె’
†1:51 1:51 51-53 ఈంజేఁవ్ కొడొ ముక్కిమ్‍క జర్గు జంక తిలిస్‍చి రిసొచ కొడొ జవుల, గని జా ఎత్కిక ‘కచితుమ్ జర్గు జయెదె’ మెలి ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు జోచి సెక్తిక దిలి దయిరిమ్‍కయ్ జా ఎత్కిక అప్పె కి జర్గు జలి రితి సంగితయ్.
‡1:60 1:60యోహాను మెలి నావ్‌చి అర్దుమ్ కిచ్చొ మెలె, ‘ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు ప్రబు దయ కెర్తొసొ జయెదె’ మెలి అర్దుమ్ తయెదె.
§1:68 1:68 ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు కక్క డబ్బుల్ గట్ర దెంక నాయ్, గని కేన్ జవుస్ మాన్సు గొతిమాన్సు జా తిలె, కో జవుస్ డబ్బుల్ దా, జో గొతిమాన్సుక విడ్దల్ కెరవుక జయెదె. దస్సి, ‘ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు రచ్చించుప కెర్తొసొక తెద్రవ అమ్‍క అమ్‍చ బాదల్ తెంతొ, అమ్‍క ఆక్రమించుప కెర్లస తెంతొ విడ్దల్ కెరెదె’ మెన యూదుల్ ఆస జా నంప తెన్ అస్తి. ‘క్రీస్తు జలొ రచ్చించుప కెర్తొసొక తెద్రయిందె’ మెన ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు నిజుమి పూర్గుమ్ తెంతొ ప్రమానుమ్ సంగ తిలొ, గని ‘జా రచ్చన ముక్కిమ్‍క అమ్ కెర్ల పాపల్‍చి సిచ్చ తెంతొ చి రచ్చన’ మెన అర్దుమ్ కెరంతి నాయ్. ఆకర్‍కయ్, ఉగుమ్ జో మార్సుప కెర్తి పొదికయ్, గర్చి ఎత్కి బాదల్ ఎత్కి పూర్తి గెచ్చవ గెల కెర, నొవి ఆగాసుమ్ నొవి బూలోకుమ్ జతి రితి ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు మార్సుప కెరెదె. జలె, పాపుమ్ గెచ్చయ్‍తి రిసొ, ఆకర్‍క గర్చి ఎత్కి బాదల్ ఎత్కి గెచ్చయ్‍తి రిసొ, ఎత్కి అదికారుమ్ తిలొ దేముడు దిలిసి కిచ్చొ మెలె, యేసు అర్పితుమ్ జలిస్ తెన్ చి జో సువడ్లి లొఁయి. జో అన్నె గెనంతిసి, జలె, ఈంజ ఎత్కిక టాలి జయెదె.