Kəbaru Kətɔt Luk
1
Kəbɛrɛ ka kəcop moloku ma Luk
1 Ntɛ afum alarəm ŋaŋcop kəlompəs ka mes mmɛ mɛnacepər su dacɔ mɔ, 2 pəmɔ tɔkɔ akɔ ŋananəŋk mi dəkəcop, akɔ ŋanasom kəloku ka afum toloku ta Kanu mɔ. 3 Kəleləs kam, Teyofil, itɔ pəwurɛn’em fɔ pəntesɛ ina sɔ, ntɛ intɛn mi bel-bel kəyɛfɛ dəkəcop mɔ. Awa, isɔŋ’am mi kəcərɛ dəmecicəs pəmɔ tɔkɔ inatəkəs mi mɔ, 4 ntɛ tɔŋsɔŋɛ məcərɛ kaŋce ka mes mmɛ antəks’am mɔ.
Mɛlɛkɛ moloku kədekom ka Aŋnabi Saŋ* «Saŋ Batis» = Yaya; itɔ «Saŋ, wəgbət afum dəromun teta kəsɔkəs bəkəc yaŋan.».
5 Tɛm ntɛ Herodu ɛnayɔnɛ wəbɛ ka atɔf ŋa Yude mɔ, wəloŋnɛ ka Kanu wəlɔma ɛnayi pac-we kɔ Yakariya, wəka kəgba ka aloŋnɛ nkɛ aŋc-wenɛ wətem Abiya mɔ ɛnayɔnɛ; wəran kɔn pəwur dokom da Aruna, pac-we kɔ Elisabɛt. 6 Mɛrəŋ maŋan fəp ŋanalomp fɔr ya Kanu kiriŋ, ŋacəmɛ sɔ dɔpɔ kɔ mosom ma Kanu Kəpɔŋ fəp darəŋ pəmɔ tɔkɔ pəmar mɔ. 7 Mba ŋanayɔ fɛ wan, bawo Elisabɛt ɛnayɔnɛ fɛ wəran wəkombəra, mɛrəŋ maŋan fəp ŋanasikər.
8 Dɔsɔk dɔlɔma Yakariya pəc-bəc yɛbəc yɔn ya kəloŋnɛ ka Kanu, bawo kəgba kəŋan kənakɔ kətɔmpər kəloŋnɛ kaŋkɔ. 9 Pəmɔ tɔkɔ aloŋnɛ a Kanu ŋaŋyɔ ti mɔ, k’aŋgbal kɔla† «kɔ kɔla kəmentər nwɛ Kanu kəfaŋ mɔ.» K’aŋgbal kɔla: tatɔkɔ tɔ aŋc-yɛk-yɛk wəloŋnɛ aloŋnɛ dacɔ nwɛ pəc-mar kəbɛrɛ kəfo kəcempi kəkɔ-motɛ Kanu curay nde kəlɔ kəpɔŋ mɔ.» ; kɔ kɔla kəmentər Yakariya dɔsɔk dadɔkɔ kəbɛrɛ ka dəkəfo kəcempi ka kəlɔ kəpɔŋ pəkɔ-motɛ Kanu Kəpɔŋ curay. 10 Afum alarəm ŋanayi nde dabaŋka ŋac-lok-lokər Kanu tɛm tatɔkɔ aŋc-mot curay mɔ. 11 Awa, kɔ mɛlɛkɛ ma Kanu mowurər Yakariya, mɛcəmɛ nde kəca kətɔt ka aŋgbip nŋɛ aŋmot curay mɔ. 12 Ntɛ Yakariya ɛnəŋk mɛlɛkɛ mmɛ mɔ, kɔ pəyi kɔ yama-yama, kɔ kənesɛ kəsumpər kɔ. 13 Mba kɔ mɛlɛkɛ mmɛ moloku kɔ:
«Ta mənesɛ Yakariya,
bawo Kanu kəlɛk kətola kam:
Elisabɛt, wəran kam, endekom’am wan wərkun
məde məwe kɔ tewe ta Saŋ‡ a. «Yaya» = «Saŋ».
14 Wan wəkakɔ endesɔŋ’am kəyekti domp pəbɔt’əm sɔ mes;
kəkom kɔn kəndesɔŋɛ afum alarəm kəselsər.
15 Bawo fum wəpɔŋ endeyi fɔr ya Kanu Kəpɔŋ kiriŋ;
ɔfɔde pəc-mun member, ɔfɔde pəc-mun yomunəs nyɛ yeŋcisəs mɔ,
endelarɛ Amera Ŋecempi ŋa Kanu pəsɔrɔ-yi kɛrɛ dəkor.
16 Endeluksɛ awut a Yisrayel alarəm nnɔ Kanu Kəpɔŋ, Kanu kəŋan, kəyi mɔ.
17 Kanu kəndesak Saŋ pəyi Wəbɛ kiriŋ kəderɛnɛ amera kɔ fənɔntər ya wədəŋk wəka Kanu Eliya.
Endekafəli bəkəc ya cas nnɔ awut ŋayi mɔ,
bəkəc ya ataŋi ləŋəs nnɔ kəsɔk domp ka alompu kəyi mɔ,
pəlompəs afum aŋɛ ŋandeyi kiyi ka Kanu Kəpɔŋ tɛm fəp mɔ.»
18 Kɔ Yakariya eyif mɛlɛkɛ: «Cəke cɔ indecərɛnɛ, a kaŋce kɔ-ɛ? Bawo wətem iyɔnɛ kɔ wəran kem sɔ ɛmbɛk.» 19 Kɔ mɛlɛkɛ mɔsɔŋɛ kɔ kəcərɛ, moc-loku kɔ : «Ina ɔyɔnɛ Yibirila nwɛ ɛŋcəmɛ Kanu fɔr kiriŋ mɔ! Asom’im kəsom dəm kədelok-lokər’əm, ilok’əm toloku tɔtɔt tantɛ. 20 Mba ntɛ məntɔlaŋ moloku mem mɔ, məfɔdesɔ-tam kəlok-loku haŋ dɔsɔk ndɛ tendeyi mɔ, tɛm ntɛ Kanu kəndefaŋ mɔ.» 21 Ntɛ afum fəp ŋac-kar Yakariya nde dabaŋka mɔ, kɔ pənde pəciyanɛ ŋa, bawo oŋc-won dəndo kəfo kəcempi. 22 Yakariya endewur, ɛntam fɛ kəlok-lokər ŋa, kɔ afum ŋaŋcərɛ a Kanu kəsɔŋɛ Yakariya kənəŋk tes tɔlɔma dəndo kəfo kəcempi disrɛ. Kɔ Yakariya ɔyɔnɛ wətɔtam kəlok-loku, k’ɛyɛfɛ kəlok-lokərɛ ŋa waca.
23 Ntɛ mataka mɔn ma yɛbəc meŋcepər mɔ, k’olukus nde kəlɔ kɔn. 24 Pəwon fɛ, kɔ wəran kɔn Elisabɛt ɛmbɛkəs. K’ɔŋgbɔpnɛ yof kəcamət, pəc-loku: 25 «Ntɛ tɔ Kanu Kəpɔŋ kəyɔn’em, kəntɛp oŋ kədewosɛ kəwur’em malap nnɔ afum ŋayi mɔ.»
Mɛlɛkɛ moloku kədekom k’Aŋnabi Yesu
26 Ŋof ŋa camət-tin ŋa kəbɛkəs kɔn, kɔ Kanu kəsom mɛlɛkɛ Yibirila nde dare dɔkɔ aŋwe Nasarɛt mɔ, atɔf ŋa Kalile, 27 ndena wan wəran wətɔcərɛ wərkun, nwɛ aŋc-we Mari mɔ. Isifu wəka dokom da Dawuda ɛŋc-fac kɔ. 28 Kɔ mɛlɛkɛ mɛmbɛrɛ ndena Mari, kɔ moloku: «Pəbɔt’əm, məna nwɛ Kanu kəmar kəfili mɔ; Kanu Kəpɔŋ kəsol’am!» 29 Kɔ toloku tatɔkɔ tɔsɔŋɛ kɔ pəyi Mari yama-yama. K’eyifnɛ ntɛ kəyif kaŋkɔ kəloku mɔ. 30 Kɔ mɛlɛkɛ moloku kɔ:
«Ta mənesɛ Mari, bawo məsɔtɔ kəmar kəfili nkɛ kəyɛfɛ ndena Kanu mɔ.
31 Mənəŋk fɛ! Kəbɛkəs kɔ mənder, məkom wan wərkun,
məde məwe kɔ tewe ta Yesu. 32 Fum wəpɔŋ endeyi, pac-we kɔ wan ka Wəbɛ wəka dareŋc,
Kanu Kəpɔŋ kəndesɔŋ kɔ kəŋgbasar § «kəŋgbasar» = «dɔcɔm da dɛbɛ», ti tɔyɔnɛ tɛgbɛkərɛ ta dɛbɛ. ka dɛbɛ da Dawuda, wətem kɔn.
33 Nkɔn endekekərɛ dɛbɛ da doru o doru nnɔ aka dolom da Yakuba * «Kəlɔ ka Yakuba» = «afum aka Yisrayel» ŋayi mɔ,
dɛbɛ dɔn dɔfɔdelip.»
34 Kɔ Mari eyif mɛlɛkɛ: «Cəke cɔ tatɔkɔ tɛntam kəyi-ɛ, bawo iŋcərɛ fɛ wərkun?» 35 Kɔ mɛlɛkɛ moloku kɔ:
«Amera Ŋecempi ŋa Kanu ŋendeder’əm, fənɔntər fa Wəbɛ wəka dareŋc fəkump’əm katəkəp kɔn.
Itɔ endesɔŋɛ wan nwɛ andekom mɔ kəcemp, pac-kulɛ kɔ «Wan ka Kanu.»
36 Mənəŋk fɛ! Elisabɛt wəkomɛnɛ kam, nkɔn sɔ ɛmbɛkəs wan wərkun detembəra dɔn disrɛ. Nkɔn nwɛ aŋc-kulɛ kətɔ-kom mɔ, ŋof ŋɔn ŋa camət-tin ŋa kəbɛkəs ŋeyi ŋaŋɛ, 37 bawo Kanu kəfɔtarpɛnɛ tes o tes.» 38 Kɔ Mari oloku: «Kanu kəyɔn’em tatɔkɔ məntɛp kəc-loku mɔ. Wəcar ka Kanu Kəpɔŋ iyɔnɛ; intola teyi pəmɔ tantɛ məlok’im ti mɔ.» Kɔ mɛlɛkɛ mɛyɛfɛ kɔ day kɔ mɔŋkɔ.
Mari kəkɔtəs ndena Elisabɛt pəkɔ-nəŋk kɔ
39 Mata mamɔkɔ, kɔ Mari ɛyɛfɛ kəkɔ katəna-katəna dare da Yuda dɔlɔma, nde atɔf ŋa dəmɔrɔ. 40 K’ɔŋkɔ pəbɛrɛ kəlɔ ka Yakariya, k’eyif Elisabɛt. 41 Elisabɛt endene kəne dəm kəyif ka Mari, kɔ wan ɛsɛp kɔ dəkor. Kɔ Amera Ŋecempi ŋa Kanu ŋɛlarɛ katin Elisabɛt, 42 kɔ ŋɔsɔŋɛ Elisabɛt kəgbəŋɛ kəloku:
«Kanu kəmpoc’am pətɔt aran fəp dacɔ,
43 Ak’ iyɔnɛ ntɛ iya wəka Wəbɛ kem endeder kəyif’im mɔ? 44 Ntɛ ine kəyif kam mɔ, kɔ wan ɛsɛp’im dəkor pəbotu disrɛ. 45 Pəbɔt nwɛ ɛnalaŋ mɔ, bawo ntɛ Kanu Kəpɔŋ kənaloku kɔ mɔ tendeyi.»
Teleŋ ta Mari tokor-korɛ Kanu
46 Kɔ Mari oloku oŋ:
«Iŋkor-koru Kanu Kəpɔŋ kətam kem fəp,
Kanu kəpocɛ pətɔt pokom pa kor kam!
47 Amera ŋem ŋɛlarɛ pəbotu teta Kanu Kəpɔŋ Wəyac kem;
48 bawo owosɛ kəgbal fɔr nnɔ ina, wəcar kɔn wəfəfər iyi mɔ.
Ɛy, kəyɛfɛ ndɛkəl haŋ tɛm fəp, afum ŋande ŋac-lok’im a pəmbɔt’im,
49 bawo Wəka fənɔntər nwɛ ɔyɔn’em mes mɔpɔŋ mɔ,
tewe tɔn teŋcemp!
50 Kəbɔt ka Kanu amera kəŋyɛfɛ dɛtɛmp kɔ dɛtɛmp
akɔ ŋaleləs ki mɔ.
51 Kəmentər fənɔntər fa kəca kɔn:
kɔ kəsaməsər afum akɔ ŋanabɛk bəkəc mɔ;
52 kɔ kəŋgbal abɛ apɔŋ dɛbɛ daŋan
kɔ kəŋcəmbər afəfər kiriŋ.
53 Kɔ kəsɔŋɛ kənɛmbərɛ pətɔt aŋɛ dor dɛnayɔ mɔ;
kɔ kəmbɛləs akɔ ŋanayɔ daka mɔ waca wɔsɔkər.
54 Kɔ kənder kədemar aka Yisrayel, amarəs ɔn:
kəmpələrnɛ fɛ kəmentər dobotu amera dɔn
55 a Abraham kɔ yuruya yɔn ta doru o doru
—pəmɔ tɔkɔ ɛnaloku ti atem asu mɔ.»
56 Kɔ Mari ŋayi kɔ Elisabɛt haŋ yof maas, k’olukus nde ndɔrɔn.
Kəkom ka Aŋnabi Saŋ Baptist† Saŋ Baptist; məmɔmən 1:6
57 Kɔ tɛm tɛmbəp ntɛ pənamar Elisabɛt pəkom mɔ, k’oŋkom wan wərkun. 58 Andɛ ɔn kɔ akomɛnɛ ɔn ŋane, a Kanu kəntorɛ kɔ pəforu disrɛ, kɔ pəmbɔt ŋa fəp faŋan. 59 Tataka ta camət-maas ta kəkom kɔn, kɔ ŋander kədekəŋc ka wan, kɔ ŋasɔŋɛnɛ kɔ tewe ta kas Yakariya. 60 Mba kɔ kɛrɛ ɛlɛk moloku, k’oloku: «Ala, Saŋ sɔ andewe kɔ.» 61 Mba afum ŋaloku kɔ: «Ali fum eyi fɛ dokom dam nwɛ aŋwe tewe tantɛ mɔ.» 62 Kɔ afum ŋayɛfɛ kəyifətɛ kas waca, tewe ta wan ntɛ ɛfaŋ pawe kɔ mɔ. 63 Kɔ Yakariya ewe tabam, k’eŋcic: «Saŋ sɔ andewe kɔ.» Kɔ pəŋciyanɛ afum fəp. 64 Kɔ kusu kɔn kəmepɛ katina, kɔ temer tɔn tɛyɛfɛ; k’ɛyɛfɛ kəkor-koru ka Kanu. 65 Kɔ kənesɛ kəyi andɛ ɔn fəp, kɔ mes mamɔkɔ mɛmbaŋ atɔf ŋa Yude fəp, pac-yifətɛnɛ mi. 66 Nwɛ o nwɛ ene pac-loku mi, teŋyi kɔ dɛbəkəc, ŋac-yifnɛ: «Ake wan wəkakɔ endeyɔnɛ oŋ-ɛ?» Kɔ fənɔntər fa Kanu Kəpɔŋ fəŋcəmɛ kɔ darəŋ.
Teleŋ ta Yakariya tokor-korɛ Kanu
67 K’Amera Ŋecempi ŋa Kanu ŋɛlarɛ Yakariya papa ka Saŋ, k’ɛyɛfɛ kədəŋk moloku mmɛ Kanu kənasɔŋ kɔ kəloku mɔ, pəc-loku:
68 «Iŋkor-kor’əm məna Kanu Kəpɔŋ, Kanu ka aka Yisrayel,
bawo kənder kəmar afum ɔn, kɔ kəmbaŋ ŋa.
69 Kəwurɛ su wəyac wəpɔŋ,
dokom da Dawuda, wəmarəs kɔn.
70 —Itɔ Kanu kənalok-lokɛ cusu ca adəŋk ɔn acempi kəyɛfɛ ntɛ pənawon mɔ—
71 kənasɔŋ su temer kədebaŋ su aterɛnɛ asu dəwaca
kɔ kətam ka akɔ ŋantɔfaŋɛ su pətɔt mɔ.
72 Itɔ kənamentərɛ amera ŋobotu ŋa ki atem asu,
kɔ kəŋcɛm-cɛmnɛ kəcaŋəs kəcempi kəŋan kəyi tes tin.
73 Pəmɔ kədɛrəm kaŋkɔ Kanu kənadɛrmɛ Abraham wətem kosu, itɔ ɛlasɛ su ki,
74 a kɔ kəndebaŋ su aterɛnɛ asu dəwaca-ɛ,
kəndesɔŋɛ su tɛm tatɔkɔ pac-kor-koru kɔ bəkəc yoforu disrɛ,
75 ntɛ tɔŋsɔŋɛ pakor-koru kɔ decempi kɔ dolompu disrɛ fɔr yɔn kiriŋ
kiyi kosu doru fəp mɔ.
76 Kɔ məna wan kem, wədəŋk wəka Wəbɛ wəka dareŋc ɔ andew’am.
Məna endeyi Wəbɛ kiriŋ, məc-lompəs səpɔ sɔn.
77 Məkɔ məsɔŋɛ afum ɔn kəcərɛ a Kanu kənder kədeyac ŋa,
kəŋaŋnɛnɛ ŋa kiciya kəŋan. 78 Ɛy! Teta dɛrɛŋc kɔ dobotu amera da Kanu kosu,
kəmot su pəwaŋkəra pa dareŋc, mpɛ powurɛnɛ kɔ pəwaŋkəra pa dec dɛpɛŋcɛ mɔ.
79 Ntɛ tɔŋsɔŋɛ akɔ ŋayi kubump kɔ akɔ ŋayi katəkəp ka defi dəntɔf mɔ, ŋasɔtɔ pəwaŋkəra,
kəsolɛ su sɔ dɔpɔ da pəforu.»
80 Kɔ wan ɛmbɛk, pəc-sɔtɔ fənɔntər fa amera. K’eyi dəndo dətɛgbɛrɛ haŋ dɔsɔk ndɛ ɛnamentərnɛ nnɔ afum aka Yisrayel ŋayi mɔ.
*1:4 «Saŋ Batis» = Yaya; itɔ «Saŋ, wəgbət afum dəromun teta kəsɔkəs bəkəc yaŋan.».
†1:9 «kɔ kɔla kəmentər nwɛ Kanu kəfaŋ mɔ.» K’aŋgbal kɔla: tatɔkɔ tɔ aŋc-yɛk-yɛk wəloŋnɛ aloŋnɛ dacɔ nwɛ pəc-mar kəbɛrɛ kəfo kəcempi kəkɔ-motɛ Kanu curay nde kəlɔ kəpɔŋ mɔ.»
‡1:13 a. «Yaya» = «Saŋ»
§1:32 «kəŋgbasar» = «dɔcɔm da dɛbɛ», ti tɔyɔnɛ tɛgbɛkərɛ ta dɛbɛ.
*1:33 «Kəlɔ ka Yakuba» = «afum aka Yisrayel»
†1:56 Saŋ Baptist; məmɔmən 1:6