Bafut BaEfeso 1

Àŋwàꞌànə̀ Paul a mbô ŋ̀ghòtə̂

BaEFESO

ǸJIꞌÌNNǓ AŊWÀꞌÀNƏ̀ YÛ

A aŋwàꞌànə̀ yû aa a lɛ ŋŋwàꞌànə Paul wa noò yìi mə à lɛ ntswe a Roma tsǒ ŋgàŋàtsaŋ aa, ntoo a mbo baEfeso. A ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ a mbo baEfeso aa a lɛ mfòò ǹswoŋ Paul yumbɔŋə̀ (Ɨ̀fàꞌà 18.19-21). Paul à lɛ ŋkɨ ntoo àŋwàꞌànə̀ ma yû aa a mbo ŋ̀ghòtə ji mɔꞌɔ a mbùꞌu Asia a ɨdɨgə jìi mə Paul à lɛ ŋkɨ mfaꞌa ghu a nɨ̂ ɨ̀loo ji tarə a nɨ nòò yìi mə à lɛ ŋghɛ̀ɛ akòrə̀ nɨtəə yìi a yweꞌe ji tarə aà (Ɨ̀fàꞌà 19.1-20.1,20).

Àtaŋtə̀ yìi mə Nwì à lɛ ntswe nɨ yu nloŋ mbî yù aa a bə aa mə akə aa ɛ? A mûm àŋwàꞌànə̀ yulà, Paul à fìꞌìsə ataŋtə̀ yìi mə Nwì à lɛ ntaŋtə nləə a ŋguꞌu nloŋ mbi yù bo bə̀ bìi à nɨ bi aà.

A nɨ̂ àŋwàꞌànə̀ ma yû Paul a ghɨrə̀ bɨ yə̂ àkɔ̀ŋnə̀ Nwî nɨ̂ ɨ̀bɔ̀ŋ yì; ǹswoŋ mə Nwì a yweensə bə̂ aa nloŋ ɨbɔ̀ŋə̂ yi a njɨ̌m àbìintɨɨ̀ yaa (2.6-10). Tsǒ mə Nwì à kɔ̀ŋə wa a mum Kristo, ǹyweensə waa aa, a kuꞌùnə̀ mə tâ bo ka ŋghaꞌasə Nwî (1.6,12), m̀maꞌatə ntswêntɨ̀ɨ̂ yàà yî ǹlwèn ya ŋka nzi nɨ̂ àkòrə̀ nɨzì yaa tâ kuꞌunə a nɨ̂ ǹtswêntɨ̀ɨ̀ yî mfii ya mə bo tswe nɨ yu aà (4.1-6.20). Paul à naŋsə lɔ̀gə̀ noò ŋ̀ghaa nloŋə Kristo nɨ̂ ŋ̀ghòtə̂, ǹdânwì yìi mə Kristo à nɨ ŋgɔ̀ꞌɔ̀ nɨbuu (2.19-22) ŋkɨ bə atu aà (4.15,16). Ŋ̀ghòtə̂ ɨ̀ nɨ̂ m̀bɨ̀ɨ̀ nû Krito, ŋ̀gǎŋmbii Kristo tsɨ̀m ɨ bə̂ ɨ̀dɨgə nu jìi mə ɨ tsugɨnə ghu, mbə ndâmàꞌanwì, Ǹwì a tswê ghu (1.23; 4.25; 5.23,30). Nwì a tsyà aa a njɨ̌m ŋghòtə ndɨꞌɨ nɨ mɨ̀dàꞌâ mi bo mɨ̀tsyɛ̂ mi mɨtsɨ̀mə̀ (3.10). Kristo à tswe a mbô ŋ̀ghòtə aa tsiꞌì tsǒ ǹdoò à tswe a mbô ŋ̀gwɛ̂ yì aà, m̀bə aa nɨ̀ghaꞌà ni (5.22-32).

Paul à kɨ ŋghàà ǹloŋ annǔ mbòònsə̀. Àtaŋtə̀ Nwî yìi mə à lɛ ntaŋntə mbɔŋ naŋsə mbi aa a bə mə yu ka boonsə njoò tsɨ̀m a aburə bo a nsyɛ̂. À lɛ ntaŋtə mə yu tsuꞌu atu bə̂ bìi mə bɨ bii Kristo aa ɨ ghɨ̀rə waa nɨ bɔɔ̀ bi, ɨ tsyǎ njɨ̌m Kristo ɨ boonsə̀ bə̂ bɨ̀stɨ̀m, baYuda bo bɨ̀ bɨ̀tɨ̀zi Nwî ɨ ghɨ̀rə bɨ̀ tɨŋə ŋû yì m̀fii yì mfùrə̀. Kristo, a njɨ̌m nɨ̀wo yu a boònsə̀ bə̂ bo bɨ̀ Nwì, ŋ̀ghɨrə bɨ tswê nɨ̀ m̀bɔɔnə̂ (1.10-18). Ɨ̀nnù tsɨ̀m jìi mə ŋ̀ghòtə̂ ɨ̀ nɨ ghu aa ɨ dɨꞌɨ aa mə ɨ̀ nɨ̂ m̀bòònsə̀, ɨ̀bɨɨnu yìi Kristo à nɨ̂ àtu aà, ǹda yìi mə Kristo à nɨ ŋ̀gɔ̀ꞌɔ̀ nɨbuu aà, ɨ̀bɨɨnù yì fùùrə̀, ànnǔ mmurə bə̌ ŋkì yî fùùrə̀, ànnǔ abìintɨɨ yì fùùrə̀, ‘Mmàꞌàmbì yì m̀fùùrə̀, Nwì nɨ Tà yî m̀fùùrə̀ (4.3-6).

A nɨ̂ ɨ̀nnù ma jû tsɨ̀m, Paul a ghɨrə̀ mə tâ bə̀ bɨ Nwî bɨ̀ yə mɨdaꞌa mìi à nɨ̂ myaa a mûm m̀bi yìi bo to bo bɨ̀ àdàꞌa ɨzwì jî bɨ aà (1.19; 3.20). A mmàꞌa ntsyǎ, bo tswe nɨ̀ m̀boonsə̂ waa, ɨ zi mɨdaꞌa mɨ Nwì mìi mɨ fàꞌà a nu bo aa, ɨ zi mə bo tswe bo bɨ̀ Kristo a aburə, ǹtswe nɨ̂ ǹnaŋsə nzi ŋwɛꞌɛ̂ ǹjoo ntsò Nwî jya ɨ tsɨ̀mə̀ ɨ kɨ tsàꞌàtə̀ nɨ̂ Nwî bɨnòò bɨ̂tsɨ̀mə̀ (6.10-18).

Bɨ yatə̂ àŋwàꞌànə̀ yû aa laà:

1. Ǹjiꞌì ànnù àŋwàꞌànə̀ yû 1.1-2

2. Kristo bo ŋ̀ghòtə̂ 1.3—3.21

3. Ǹtswêntɨ̀ɨ̀ yî m̀fii a mûm Kristo 4.1—6.20

4. Ɨ̀nnù jìi mə Paul à lɛ nswoŋə a nlwìꞌìsə aà 6.21-24

Àtsàꞌàtə̀ Paul a mbô ŋ̀ghòtə̂

1 Àŋwàꞌànə̀ yû a lo aa a mbo mə̀ Paul yìi mə mə̀ nɨ ŋgàŋntoò Kristo Yesu ǹyoŋə nɨ̂ ŋ̀kɔ̌ŋ Nwìŋgɔ̀ŋ aà.

Ŋ̀ghɛɛ nɨ a mbo bə̀ bɨ Nwì bìi mə bɨ kɨ nnɨŋ mɨ̀ntɨɨ̀ myaa a nu* Kristo Yesu aà.

2 Tâ ɨ̀bɔ̀ŋ Nwî nɨ̂ m̀bɔɔnə yìi mə ɨ̀ lo a mbo Nwìŋgɔ̀ŋ Taà yìꞌinə̀ nɨ Mmàꞌàmbî Yesu Kristo aa, tâ ɨ̀ tswe a mbo bù.

Ǹjoo Àzwì jìi mə bìꞌinə̀ tswe nɨ ju a mum Kristo aà

3 Tâ bìꞌinə̀ ka ŋghaꞌasə Nwîŋgɔ̀ŋ mə à nɨ Ta bɨ̀ Mmàꞌàmbî yìꞌinə̀ Yesu Kristo aa yìi mə, a mum Kristo, à nɨ̌ŋ mbɔɔnə a nu bìꞌinə̀ a ajàŋə mə à fa njoo Azwì ɨ tsɨ̀m jìi mə ɨ tswe a aburə aa a mbo bìꞌinə̀ aà. 4 M̀bɔŋ tâ bɨ̀ naŋsə mbi boŋ Nwìŋgɔ̀ŋ à tsɔ̀ꞌɔ̀ mə̂ yiꞌinə̀ a mum Kristo mə tâ bìꞌinə̀ bə bìi bə̂, ǹlaa maŋsə ntswe tɨ̂ àlɔ̀ꞌɔ̀ a nsi miꞌi yu.

5 A mûm àkɔ̀ŋnə̀ Nwìŋgɔ̀ŋ à lɛ taŋtə yiꞌinə̀ ǹləə mə yu ghɨ̀rə̀ yiꞌinə̀ nɨ bɔɔ̀ bi a njɨ̌m Yesu Kristo nyoŋ a ajàŋə mə à lɛ sɨ lɔ̀ɔ̀ ŋkɨ ŋkɔŋə aa 6 mə tâ bìꞌinə̀ ka ŋghaꞌasə nìi ǹloŋ ɨbɔ̀ŋə̂ yi yî wè yìi mə à swìꞌi a nu bìꞌinə̀ tɨ̂ ǹdùù ǹtsya a mum Mû yì yìi à kɔ̀ŋə aà.

7 À lɛ ntsuꞌu atû yiꞌinə̀ nɨ̂ àləə nû yi, ŋ̀ghɨrə Nwì a liꞌinə̀ ɨ̀fansənnù jiꞌinə̀, ǹyoŋə nɨ̂ ɨ̀bɔ̀ŋə̂ yi yî wè wâ, 8 yìi mə à lɛ nswìꞌì a nu bìꞌinə̀ aà.

9 Ǹloŋ mə à lɔ̀ɔ̀ mə̂ bɨ̂mânjì bɨtsɨ̀m bo bɨ̀ mɨ̀tsyɛ̀ ŋ̀ghɨrə bìꞌinə̀ zǐ ànnǔ alɔ̀ꞌɔ̀sə̀ yìi a lɛ ntswe nɨ̂ ànnù yìi a lɔ̀ɔ̀ aa, ǹyoŋə nɨ̂ àtaŋtə̀ yi yìi à lɛ ntaŋtə a mum Kristo aà. 10 Àtaŋtə̀ yi a lɛ mbə aa mə nòò à bə yǐ kɔꞌɔ kùꞌu boŋ à ka bòònsə njoò tsɨ̀m a mum Kristo tsô àtû, ǹjoo jìi ɨ tswe a aburə bo bɨ̀ jìi ɨ tswe a nsyɛ aà.

11 Nwìŋgɔ̀ŋ a ghɨ̀rə ɨnnù tsɨ̀m ǹyoŋə aa àtaŋtə̀ yi bô ŋ̀kàꞌâ yì. Nwìŋgɔ̀ŋ à lɛ ntsɔꞌɔ yiꞌi mə tâ bìꞌì bə bə̂ bi a mum Kristo nɨ̂ ŋ̀kɔ̀ŋə̂ yì, ǹlɔgɨnə a nlɔ̀gɨ̀nə̂. 12 Àtaŋtə̀ yi a bə aa mə bìꞌì bìi mə bɨ lɛ mfòò ŋ̀ka mbɛ a mum Kristo aa, tâ bìꞌì tswe ŋka ŋghuꞌusə nɨghaꞌà ni.

13 A ŋghɛ̀ɛ a nɨ bù, nɨ̀ kɨ ntswe a mum kristo, nòò wa mə nɨ̀ lɛ yuꞌu nɨghàà nɨ annù nɨ̂ŋkoŋ nya mə à nɨ ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ ya mə ɨ yweensə ghuu, ǹnɨŋ ntɨɨ̀ ghuu ghu nu aa, Nwìŋgɔ̀ŋ à lɛ nɨŋ awenə̀ yi a nu bù tsǒ mə à lɛ mfa Azwì yî Làà yìi mə à lɛ ŋkàꞌà aa a mbo bù aà. 14 Azwì yî Làà ya a tɨgə̀ m̀bə alènsə a ndɨ̀ꞌɨ mə bìꞌinə̀ ka yǐ kwɛrə annù yìi mə Nwìŋgɔ̀ŋ à lɛ ŋkàꞌà a mbo bə̀ bi aa, ma yû a ghɨrə̀ a laa mə Nwìŋgɔ̀ŋ à ka yǐ tsuꞌu atu bə̀ bìi mə à nɨ bi aà, tâ bìꞌinə̀ tɨgə ŋghuꞌusə nɨghaꞌà ni.

Àtsàꞌàtə̀ Nwî Paul

15 Tsǒ mə a bə laa aa, a ajàŋ yìi mə̀ yùꞌù mə̂ àbìintɨɨ̀ yuu a nû M̀màꞌàmbî Yesu bo bɨ̀ àkɔ̀ŋnə̀ yìi mə nɨ kɔ̀ŋ bə̂ bɨ Nwî bɨtsɨ̀m ghu aa, 16 kaa mə̀ sɨ kɛntə nɨ̂ ŋ̀ka mfa mbɨꞌɨkə a mbo Nwì ǹloŋ ŋgaà yùù, ǹtsaꞌatə nɨ̂ Nwî ŋwaꞌatə nɨ̂ ghuu. 17 Mə tsàꞌàtə̀ Nwî mə tâ Nwìŋgɔ̀ŋ Ta bɨ̀ M̀màꞌàmbî yìꞌinə̀ Yesu Kristo, Ta nɨ̀ghaꞌa, tâ à fa ghuu nɨ̂ Àzwî yi, tâ à tɨgə ŋghɨrə ghuu tâ nɨ̀ tswe nɨ mɨ̀tsyɛ, ndɨꞌɨ Nwîŋgɔ̀ŋ a mbo bù tâ nɨ̀ kuꞌusə mbù ǹzi yi. 18 Mə betə nɨ mə tâ bɨ̀ ŋaꞌa mɨ̂ntɨɨ̀ muu tâ nɨ̀ yə ŋkàꞌâ yì tǎ zi njoo jìi mə nɨ bɛ a ajàŋ mə à twòŋə ghuu ghu aa, ɨ zi afùꞌù yìi mə a tswe a mûm mɨ̀tə̀ŋnə̀ mî wè mìi mə à kàꞌa a mbo bə̀ bi aà, 19 ɨ kɨɨ zi mə kaa mbə bɨ waꞌà mɨdaꞌà mî wè mî wè mìi mə mɨ tswe a mbo bìꞌinə̀ bìi mə bìꞌinə̀ bii yi aa fɨ̀gə̀. 20 Mɨ̀dàꞌà mî wè ma mû mɨ bə aa mya mìi mə à lɛ nyweensə Kristo ghu a nɨwo, ŋghɨ̀rə̀ a tswe a mbɛ̀ɛ̀ nɨ̀kwɛɛ yu nî màꞌà a aburə aà, 21 ǹnaŋsə ntsya ŋgǎŋnsaꞌa m̀bi, nɨ ŋ̀gàŋadaꞌa, nɨ̂ ŋ̀gàŋmɨ̀tɨ̀ɨ̀ bo bɨ̀ ŋ̀gǎŋmbuꞌutə m̀bi, ǹtsya mɨkum mɨtsɨ̀m mìi bɨ twoŋə a nu bə̀, kaa ŋkɨꞌɨ̀ aa tsiꞌì a nɨ yulà m̀bi bə, bo bɨ̀ a nɨ̂ m̀bi yìi mə ɨ̀ ka yǐ zì aà. 22 À kɨ̀ mə̂ ǹnɨŋ ŋgɔ̀ŋ ǹjoò tsɨ̀m a njiꞌi mɨkòrə yu, ŋ̀ghɨrə mə à tɨgə nsaꞌa ŋgɔ̀ŋ ǹjoò tsɨ̀m, m̀bə atu a mbô ŋ̀ghòtə̂, 23 ŋ̀ghòtə ɨ bə̂ m̀bɨ̀ɨ̀nû yì, a luu ghu, ŋkɨɨ ntɨgə nlwensə ŋ̀gɔ̀ŋ ǹjoò tsɨ̀m a nɨ̂ ɨ̀dɨ̀gə̀ tsiꞌì tsɨ̀mə̀.

*1:1 A mûm ŋ̀wàꞌànə̀ jî mɔꞌɔ bɨ swoŋ aa mə, “bìi mə bɨ tswe a Efeso m̀faꞌa nɨ̂ ǹtɨɨ̀ waa tsɨ̀m aà.”