20
Pol a Masedonia sawa ti Grik sawa ti dia walweloqnej
1 Onaqa tamo uŋgasari naŋgo murqumyo koboonaqa Pol na Kristen naŋgi metnjrnaqa aqa areq di koroonabqa naŋgi siŋgilatnjrej. Osiqa naŋgi uratnjrsiqa Masedonia sawaq gilej. 2 Gilsiq sawa dia walweloqnsiqa Kristen naŋgi itnjroqnsiqa Qotei aqa anjam gargekoba minjroqnej. Minjreqnaqa aqa anjam dena naŋgi siŋgilatnjroqnej. Onaqa a sumsiq Grik naŋgo sawaq di brantej. 3 Brantosiqa sawa dia bai qalub sosiqa dena qobuŋ na Siria sawaq aiqa laqnaqa Juda tamo qudei na Pol qalsib moiyotqa mareqnab qusiqa endegsi are qalej, “E olo puluosiy siŋga na Masedonia sawaq oqsiy dena Siria sawaq aiqai.” 4-5 A degsi are qalsiqa tigelosiq Masedonia sawaq oqwa osiqa tamo qudei naŋgi joqsiqa koba na oqeb. Tamo di naŋgo ñam agi marqai. Bei Sopater. A Pirus aqa ŋiri. A Beria qure qaji. Tesalonaika tamo aiyel Aristarkus Sekundus wo. Bei Gaius. A Derbe qure qaji. Bei Timoti. Esia tamo aiyel Tikikus Trofimas wo. Tamo kalil naŋgi di Pol ombla Masedonia sawaq oqsib dia iga Pol koba na uratgosib namo aisib Troas qureq di branteb. Brantosib dia iga qa tariŋoqneb. 6 Onaqa Juda naŋgo bem tiyosai qaji uyqa bati koboonaqa iga Filipai qureq di qobuŋ bei gogetosim qobuŋ na aisim bati 5 koboonaqa Troas qureq di tiryem. Tiryosim dia tamo naŋgi iga qa tariŋoqneb qaji naŋgi itnjrsimqa bati 7 naŋgi koba na soqnem.
Yutikus a uloŋosiq moinaqa Pol na olo tigeltej
7 Onaqa Juda naŋgo yori bati koboonaqa nebeonaq qolo iga Kristen naŋgi koroinjrsimqa naŋgi koba na bem gentosim uyoqnem. Bem uyeqnamqa Pol na Qotei aqa anjam minjroqnej. A anjam olekoba mareqnaq qolo jigeej. Di kiyaqa? Nebeamqa a naŋgi uratnjrsim aiqas. 8 Naŋgi koroesonabqa warum goge dia waŋal gargekoba pumbloŋoqneb. 9 Aŋgro wala bei aqa ñam Yutikus a siraŋme kiñala dadaŋ gogeqsi aqa areq di awesoqnej. Onaqa Pol a anjam tulaŋ olekoba mareqnaqa Yutikus a urŋamyonaqa tibiboqnej. Osiq qambumtosiqa warum goge dena uloŋosiq mandamq aiyej. Onaqa naŋgi kalil mandamq aisib Yutikus osib soqteb a moiyej. 10 Pol a dego mandamq aisiqa aŋgro wala di soqoŋyej. Soqoŋyonaqa a olo ŋambile ej. Deqa Pol na tamo uŋgasari kalil naŋgi minjrej, “Niŋgi are gulbeiŋgaiq. A ŋambile unu.” 11 Pol a naŋgi degsi minjrsiqa olo warum gogeq oqsiq dia bem giŋgeŋyonaqa naŋgi uyeb. Uynabqa Pol na olo anjam olekoba naŋgi minjreqnaqa nebeej. Nebeonaqa Pol a naŋgi uratnjrsiqa aiqa osiqa endegsi minjrej, “O ijo was niŋgi quiy. E aiyeqnum. Deqa niŋgi bole soqniy.” 12 Aŋgro wala di a ŋambile soqnej deqa aqa was naŋgi tulaŋ areboleboleinjrnaqa a osib naŋgo talq gileb.
Pol a Troas qure uratosiqa Miletus qureq aiyej
13 Ariya iga na Pol uratosim namoosim qobuŋ bei gogetosim aisim Asos qureq di tiryem. Di kiyaqa? Pol a nami iga endegsi mergej, “Niŋgi namooiy. E bunuqna siŋga na walwelosiy aisiy Asos qureq di niŋgi itŋgwai. Osiy dena niŋgi koba na qobuŋ gogetosim aiqom.” Pol a iga degsi mergej deqa iga namo qobuŋ na aisim Asos qureq di tiryosim Pol qa tariŋoqnem. 14 Bunuqna Pol a Asos qureq bosiq dia iga itgonaqa iga koba na qobuŋ gogetosim aisim Mitilini qureq di tiryem. 15 Nebeonaqa iga dena qobuŋ na aisim Kios nui qalaq di tigelosim ŋereŋem. Olo nebeonaqa iga qobuŋ na aisim Samos nui qalaq di tigelosim ŋeiem. Olo nebeonaqa iga aisim Miletus qureq di tiryem. 16 Pol na iga endegsi mergej, “Iga Efesus qure buŋyosim urur Jerusalem aiqom. Aisim di soqnimqa Juda naŋgo iŋgi meli bunuj otoro bati ñam Pentikos di brantim unqom. E Esia sawaq endi bati olekoba sqasai.” Pol na iga degsi mergej.
Pol a Efesus naŋgo Kristen gate naŋgi anjam minjrej
17-19 Iga Miletus qureq di tiryonamqa Pol na tamo qudei naŋgi qariŋnjrnaqa naŋgi siŋga na gilsib Efesus di brantosib Kristen gate naŋgi endegsi minjreb, “Niŋgi Miletus qureq aisib dia Pol itosib aqa areq di koroabqa a na niŋgi anjam bei merŋgwas.” Onaqa Kristen gate naŋgi tigelosib Miletus qureq aisib dia Pol itosib aqa areq di koroonabqa a na naŋgi anjam endegsi minjrej,
“O Kristen gate niŋgi quiy. E Esia sawaq di branto ŋasiti e nuŋgoq bosim niŋgi koba na soqnem. Sosimqa e bati gaigai Tamo Koba aqa anjam niŋgi merŋgoqnem. E ijo segi ñam soqtqajqa are qalosaioqnem. Ijo kumbra di niŋgi qalie. E niŋgi koba na sosimqa gulbe gargekoba itoqnsim akamoqnem. Bati gargekoba Juda naŋgi na e lubsib moiyotbqa mareqnab dena e are gulbekobaiboqnej. 20 Niŋgi qalie, e bati gaigai nuŋgo koro sawaq di, nuŋgo segi segi talq di are siŋgilatetŋgwajqa anjam merŋgoqnem. E anjam deqaji niŋgi merŋgwajqa uratosaioqnem. 21 E bati gaigai Juda tamo ti Grik tamo ti naŋgi siŋgila na endegsi minjroqnem, ‘Niŋgi are bulyosib Qotei aqaq bosib gago Tamo Koba Yesus qa nuŋgo areqalo siŋgilatiy.’ E degsi minjroqnem. 22 Deqa niŋgi quiy. Qotei aqa Mondor na ijo are tigeltetbej deqa e Jerusalem aiyeqnum. Dia kumbra kiye ijoq di brantqas di e qaliesai. 23 E qure qureq di laqnamqa Mondor Bole na e endegsi merbeqnu, ‘Ni Jerusalem dia tonto talq aisim gulbe koba oqam.’ Deqa e qalieonum, kumbra di ijoq bqas.
24 “Di uŋgum. E ijo segi jejamu qa are qalosaieqnum. Wau kalil Tamo Koba Yesus na ebej qaji di e yosiy kobotqajqa are qaleqnum. Wau di endegsi unu. E siŋgila na Yesus aqa anjam bole tamo uŋgasari naŋgi minjre minjre laqnqai. Yesus aqa anjam bole di aqa damu agiende. Qotei a tamo uŋgasari naŋgi qa are boleiyeqnu.
25 “Deqa niŋgi quiy. E nami nuŋgo ambleq di sosimqa anjam endegsi palontoqnem, ‘Qotei na aqa segi tamo uŋgasari naŋgi taqatnjrsim naŋgo Mandor Koba sqas.’ Ariya bini e qalieonum, e niŋgi uratŋgitqa niŋgi ijo ulatamu olo unqasai. 26-27 Bati e nuŋgo ambleq di sosimqa e Qotei aqa areqalo kalil ubtosim niŋgi merŋgekritem. E wau di uratosaioqnem. Deqa tamo bei a nuŋgo ambleq di padalqas di ijo une na sai. 28 O Kristen gate, niŋgi nuŋgo segi segi so geregere taqatosib Qotei aqa tamo uŋgasari naŋgi dego geregere taqatnjroqniy. Qotei aqa tamo uŋgasari naŋgi di kaja du du bul. Qotei na aqa Ŋiri Yesus Kristus aqa leŋ aiyej qaji dena naŋgi awainjrej. Deqa niŋgi naŋgo gate bole sosibqa naŋgi geregere taqatnjroqniy. Wau di Mondor Bole na niŋgi eŋgej. 29 E qalie, e niŋgi uratŋgitqa gisaŋ anjam maro tamo qudei naŋgi nuŋgo ambleq aisib Qotei aqa tamo uŋgasari naŋgi ugeugeinjroqnqab. Bauŋ juwaŋ na kaja naŋgi ugeugeinjreqnub dego kere. 30 Nuŋgo ambleq dena dego tamo qudei naŋgi tigelosib Qotei aqa anjam bole olo bubulyoqnsibqa gisaŋ anjam maroqnqab. Naŋgi degyqab. Di kiyaqa? Tamo uŋgasari Yesus dauryeqnub qaji naŋgi qusibqa Qotei aqa anjam bole ulontosib olo gisaŋ tamo naŋgi di daurnjrqajqa deqa. 31 Deqa niŋgi geregere ŋam atoqniy. Osib ijo anjam e bati gaigai niŋgi merŋgoqnem qaji deqa are qaloqniy. Agi wausau qalub e niŋgi koba na sosimqa qolo ti qanam ti Qotei aqa anjam niŋgi merŋgoqnsim akamoqnem. E wau di uratosaioqnem. Niŋgi ijo anjam deqa geregere are qaloqniy.
32 “Bini e niŋgi Qotei aqa baŋq di atitqa a na niŋgi geregere taqatŋgwas. Qotei a niŋgi qa are boleiyej anjam di niŋgi siŋgila na ojesoqnibqa anjam dena niŋgi siŋgilatŋgwas. Amqa iŋgi bole bole Qotei a nami aqa segi tamo uŋgasari naŋgi enjrqa marej qaji di niŋgi oqab.
33 “E silali qa ti gara qa ti tamo bei ŋilyosaioqnem. 34 Niŋgi qalie, e iŋgi bei qa truquoqnsimqa e segi wauoqnsim ijo iŋgi awaiyoqnem. Osim tamo naŋgi e koba na soqnem qaji naŋgi dego iŋgi anainjroqnem. 35 Kumbra kalil e nuŋgo ambleq di yoqnem qaji di niŋgi segi unoqneb. Kumbra di niŋgi dauryosib yoqniy. Kumbra agiende. Niŋgi waukobaoqnsibqa tamo uŋgasari siŋgila saiqoji unub qaji naŋgi aqaryainjroqniy. Niŋgi Tamo Koba Yesus aqa anjam nami marej qaji deqa are qaloqnsib degsib wauoqniy. Agi Yesus a segi nami endegsi marej, ‘Tamo bei na tamo bei iŋgi yqas di tamo iŋgi oqas qaji a areboleboleiyqas. Ariya tamo dena iŋgi yqas qaji a olo tulaŋ areboleboleiyqas.’ ”
36 Pol na Efesus Kristen gate naŋgi anjam degsi minjrsiq koboonaqa siŋga pulutosiqa naŋgi koba na Qotei pailyeb. 37 Pailyo koboonaqa gate naŋgi akamkobaoqnsib Pol soqoŋyosib kundoqyoqneb. 38 Pol na minjrej, “Niŋgi ijo ulatamu olo unqasai.” Aqa anjam deqa naŋgi are tulaŋ gulbeinjrej. Onaqa naŋgi na iga suweigonab iga alile aisim naŋgi uratnjrsim qobuŋ gogetosim aiyem.