Yaki
Yaki Alaa Falan Naxan Sɛbɛ
Dɛnkɛlɛya muxune lan e xa bira kiraan naxanye fɔxɔ ra e dunuɲa yi gidini, ne nan sɛbɛxi Yaki a kitabu yiren kui a naxan sɛbɛxi Alaa yamaan birin ma naxanye xuyaxi ayi dunuɲa xun xɔn ma (1.1). Muxu wuyaxi laxi a ra, Yaki ito nan findixi Yesu xunyɛna nde ra. A tan ma fe falaxi Kitabun yireni itoe yi: Xɛrane 15.13, 21.18, Kɔrɛnti Singen 15.7, Galati 1.19, 2.9, 2.12, Yudi 1.1. Na nan Kitabun yireni ito sɛbɛxi dɛnkɛlɛya muxune ma alogo a xa e sigati kiin yita e ra e bode tagi e nun lan dɛnkɛlɛyatarene ma. Yesu xunyɛ Yaki findixi Yerusalɛn dɛnkɛlɛya yamaan yɛɛratina nde nan na. Yaki naxan findixi Yesu a xarandiin na, na mi findɛ Kitabun yireni ito sɛbɛ muxun na bayo Manga Herode bata na Yaki faxa nun sinma naxan findixi Yesu a xarandiin na (a mato Xɛrane Kɛwanle 12.2 kui).
A sɛbɛ kiin maligaxi Sandane kitabu yiren nan na Layiri Fonna Kitabu yiren kui naxan yi Alaa fe kolonna mayitama a yamaan na. Kitabun yireni ito fan Alaa fe kolonna mayitama Yesu a kiraan xɔn. Yaki fe kolonna nan ma fe singe falama fa fala a a kelixi Ala nan ma e nun muxun lan a Ala maxɔdin a ma dɛnkɛlɛyani (1.2-8). Na na dangu, falane xunna tixi yiigelitɔyaan nun nafulu kanyaan nan ma, e nun tantan feene nun mantɔrɔne e nun dina kɛndɛna, naxan lan a xa wali faɲine kɛ (1.9-27). Yaki mɔn a falama a e nama muxune rafisa e bode xa lan e yii seene ma (2.1-13). Na danguxina a yi fa a fala kɛndɛn ma, dɛnkɛlɛyaan nun kɛwanle tagiin kii naxan yi (2.14-26). A yi a fala a yɛtɛ suxun xɔdɔxɔ lɛnna nun fala xuiin mabinni. (3.1-12). Na danguxina, a fa fe kolon kɛndɛna fe ma (3.13-18). A yi na muxune maxadi naxanye yɛngɛn nakelima e nun naxanye findixi dunuɲa muxune xɔyine ra, a yi falan ti nafulu kanne xili ma naxanye ɲaxu e walikɛne ra (4.1-5.6). Falan naɲandeni, a yi a fala a muxune xa diɲa, e Ala maxandi waxatin birin yi, e yi e bode mali dɛnkɛlɛyani (5.7-20).
Kitabun yireni ito kankanma falan naxan ma naxan sɛbɛxi dɛnkɛlɛya muxune ma a fixa: I nama la Yesu a fe Xibaru Faɲin na i xaxili gbansanni tun, fɔ dɛnkɛlɛyaan xa lu i kɛwanle yi, bayo xa “dɛnkɛlɛyaan naxan mi findi kɛwanle ra, na faxaxi na a ra.” (2.26).
1
1 N tan Yaki, Ala nun Marigi Yesu a Muxu Sugandixina walikɛna, n ni ito sɛbɛxi Isirayila bɔnsɔn fu nun firinne nan ma naxanye xuyaxi ayi siyane tagi. N bata ɛ xɔntɔn.
Dɛnkɛlɛyaan nun fe kolonna
2 Ngaxakedenne, mantɔrɔn sifa wuyaxi na ɛ li, ɛ xa na yatɛ sɛwan dɛfexin na, 3 bayo ɛ a kolon, ɛ dɛnkɛlɛyaan na tɔrɔyane raxan, na a ligama nɛn ɛ tunnafanna sɔtɔ. 4 Koni fɔ tunnafanna xa wali kamalixin nan kɛ, alogo ɛ xa kamali ɛ yi dɛfe. Sese nama dasa ɛ ma. 5 Xa fe kolonna dasaxi ɛ tan nde ma, a xa a maxɔdin Ala ma, naxan muxune birin kima a fonisireyani, a mɔn mi na kanna yalagima. A soma nɛn a yii. 6 Koni a xa a maxɔdin dɛnkɛlɛyaan nin, a nama sikɛ. Bayo naxan na sikɛ, na luxi nɛn alo fɔxɔ igen walanna, foyen naxan nasigama, a a raxɛtɛ. 7 Na muxu sifan nama a miri fa fala a seen sɔtɛ Marigin yii nɛn. 8 Amasɔtɔ xaxili firin kanna nan na ra, a mi raxaraxi a feene yi.
Yiigelitɔɔn nun nafulu kanna fe
9 Dɛnkɛlɛya muxu yiigelitɔɔn xa sɛwa amasɔtɔ Ala bata a yite. 10 Nafulu kanna fan xa sɛwa amasɔtɔ Ala bata a ragodo, bayo nafulu kanna fe danguma nɛn alo sɛxɛ fuge faɲina. 11 Sogen na xɔlɔ, a wuyenna yi sɛxɛn xara, a ɲingine yi lisi a ra, a fugene yi yolon, a tofanna yi dangu. Nafulu kanna fan ma binyen lɔma ayi na kii nin a nɛma a feene rawalima.
Maratantan feene
12 Sɛwan na kanna xa naxan a tunnafanma tɔrɔni, amasɔtɔ Ala na yelin a kɛɲaan fɛsɛfɛsɛ, a nii rakisin taxamaseri kɔmɔtin soma nɛn a xun na, Ala bata a xanu muxune tuli sa naxan na. 13 Naxan na bira tantan feni waxatin naxan yi, na kanna nama a fala, a naxa, “Ala nan n natantanma.” Amasɔtɔ Ala mi ratantanɲɛ fe ɲaxini, a fan mi muxe ratantanma. 14 Koni muxun birin tantanma a yɛtɛna kunfa feene nan xɔn ma naxanye a mabandunma, e yi a kɛnɛn. 15 Na xanbi ra, kunfa ɲaxin sa findima yulubin nan na. Yulubin na kɔxɔ waxatin naxan yi, a raɲanma sayaan nan ma.
16 Ngaxakeden xanuntenne, ɛ nama ɛ yɛtɛ mayenden. 17 Kise faɲin birin, fɛ mi naxan na, na fataxi kore xɔnna nan na, keli Fafe Ala yii naxan kore xɔnna yanban seene daxi. A mi maxɛtɛma alo nininna! 18 A bata a ragidi a en xa balo a ɲɔndi falan xɔn ma alogo en xa findi a dali fisamantenne ra.
Fe mɛɛn nun a ligana
19 Ngaxakeden xanuntenne, ɛ xa a kolon, fa fala muxun birin xa mafura falan namɛ, koni ɛ nama mafura falan tiyɛ. Ɛ nama xɔlɔ sinma. 20 Amasɔtɔ muxu xɔlɔxin mi fɛ Alaa tinxinyaan na. 21 Nayi, ɛ xa fe xɔsixine birin yiba e nun fe ɲaxin naxanye waraxi ayi. Ɛ yi na falan suxu limaniyani, a naxan saxi ɛ bɔɲɛni, naxan nɔɛ ɛ niin nakisɛ.
22 Ɛ nama ɛ tuli mati Alaa falan na tun, ɛ yi ɛ yɛtɛ mayenden, fɔ ɛ xa a liga nɛn. 23 Amasɔtɔ naxan a tuli matima Alaa falan na, a mi a liga, na luxi nɛn alo muxun naxan a yɛtɛ matoma kikeni, 24 a na yelin a yɛtɛ matoɛ, a siga, a ɲinan a yɛtagin kiin xɔn sa! 25 Koni naxan na sariya kamalixin tilinna fɛsɛfɛsɛ, sariyan naxan muxun xɔrɔyama, a lu a fari, a mi a tuli mati a ra tun a yi ɲinan a xɔn, koni a yi a liga, na kanna sɛwan sɔtɔma nɛn a kɛwanla xɔn.
26 Xa muxuna nde a yɛtɛ yatɛxi dina muxun na, koni a mi a lɛnna mara, a bata a yɛtɛ mayenden, a dinan findima fe fuun nan na. 27 Dinan naxan sariɲan, fɛ mi naxan na Fafe Ala yɛɛ ra yi, na ni ito ra: Ɛ ɲɔxɔ lu kiridine nun kaɲa gilɛne xɔn e tɔrɔne yi. Ɛ yi ɛ yɛtɛ ratanga dunuɲa fe xɔsixine ma.