Ngön Yaaö Omnarö
Yesu wel wiak kutömweri sëën wë krismaki 33 pöta ök won sëën Luk puuk Ngön Yaaö Omnaröa Ya Mëmpeimauta Ngön epët retëng ëa. Pi wet rëak Yesuu ngön ompyaut retëng ëak kaalak epët ëa. Ngön epët, Ngëëngk Pulöök kaamök elmëën Yesuu ruuröak ngön ompyaut Yerusalem kak ngës rëak ök mëak Yutiaare Sameria yang pötë ök maö sa. Pël ëak yang nantë ök maö së pet ira. Pitaë ya mënauta ngönte Sowi 1-12 wia, ën Poolëët Sowi 13-28 wia.
Pöt epël wia.
Ngönën ya mëmpënëak kopëta wesaut 1:1-26
Yerusalem kak ngönën ya mënaut 2:1–8:3
Yutiaare Sameria pötë ngönën ya mënaut 8:4–12:25
Poolë ngönën ya mënaut 13:1–28:31
1. Pim ngës rëak ya mënaut 13:1–14:28
2. Yerusalem kak ngönënë wa top kësangpel 15:1-35
3. Pim ënëm ya mënaut 15:36–18:22
4. Pim ënëm panë ya mënaut 18:23–21:16
5. Pim wii kaatak ulmëaut 21:17–28:31
1
Yesu pi Ngëëngk Pulö wes mëëpënëak kup mowia
1 O Tiopilas,
Ne peene kaalak pep epwer retëng ë yaningk. Nem ngaantak ngön retëng ë nina pötön ni ëwat wëën pöt Yesu pim ya mëmpööre ngönën aö pël ima pötë ngönöt akun pim yaat ngës rëa 2 pörekaan mëmpö yesem Pepapë akun mowia pöt temanöm sëën pepapök koirak kutömweri isa. Pël ëën akun pötak Yesu pi weletakaan wal ëak kutömweri nawisën wëën Ngëëngk Pulöök kaamök elmëën puuk pim ngön yaaö omën wet rëak yaö elmëaö pöröen pitëm ya mëmpnaata ngönöt ök maima. 3 Pël ëak kët akun selap 40 ruuröa naë ëö pet elmëeim wakaima. Pöt pit piin itenak pi yok yaap wal ëak wëa wesak kön wi kosang mowasëpna yak pël ëak pi wet rëak ruuröen Anutuu songönöt ök maima. Puuk omën pourö wa ngaaök nimëak wë. 4 Pël ëën akun nentak Yesuu ngön yaaö omnarö pit wa top ëak wëën Yesu pi pitën ngön kosang wesak epël ök mëëa. “Ar teëntom Yerusalem kak sëp wasnganok. Ar eprek om kor ön. Pël ëën nem Pepapök Ngëëngk Pulö nimpënëak neen ök neaan nem arën ök niia pö nimpnaat. 5 Ngaan ök niak pöt omën eptaanök ngaan Son pi i yaaptak öngre ompörö i momëa. Ën kot nent wë pöt nem Pepapök Ngëëngk Pulöök i ket ëak nimëëpnaat.”
Yesu kutömweri isa
(Maak 16:19-20; Luk 24:50-53)
6 Akun nentak kaalak Yesu pim ngön yaaö omnarö pit Yesuring Olip tomök së wë ruurö pit epël pëlpël mëëa. “Aköp aë, tiarim ëaröa ngaanëër eima pöl ni yok pangk aan Israel omnarö tiarimtok tiarimënt nener ngarangk ëëpen ma won?” 7 Pël maan pi kangiir epël ök mëëa. “Iteneë. Nem Pepap pimtok akun nenten yaö wasën wia pötakök omën puot orööpnaat. Yaö ëa pötakök omën pöt orööpna akun pöten ar ëwat nasëngan. 8 Pël ëënëëtak ar epël kön wiaan. Pi weëre kosang kësang ar nimpënaat, akun Ngëëngk Pulö arim ngësë waisëpna pötak. Pël ëën ar nem ngönta omnarö pël sak wë nem songönte tekeri wesak Yerusalem omnaröen ök mëak aö aö ë yesem Yutia omën muntaröen ök mëak om aö yesem Sameria omnaröen ök mëak aö yesem kaare yang nantë së pet irëp. Pël ëën omën pourö neen ëwat sëpnaan.” 9 Akun pötak Yesu pi ngön epot ök më pet yairën Anutuuk koirak kutömweri isa. Pël ëën ruurö pit mopöök iteneim wëën kepëltak is ilëak kö sak sa. 10 Pi sëën pit ngaarëkël om iteneim wëën tapëtakëër omën naar pitëm naë oröak taueëa, ulpëën kölam panëëwaar mëauwaar pöaarök pitën epël ök mëëa. 11 “Kalili omnarö, ar oröpmorëën mopöökël we riak itnakaim? Yesu pi Anutuuk koirak o kutömweri yawis. Pi peene ar itenaan yawis pi tapël kaalak irapnaap.”
Yutasë urtakëp koir ulmëa
12 Yesu pim ngön yaaö omnarö pit Olip tomökaan kaalak Yerusalem kakë sa. Tomökaan kakë saö pöt wali won, om wan kilomita pöta ök. 13 Pël ëak Yerusalem kaöökë öngpök së oröak el wesak ka wet rëak pitëm së wakaim wiak sa pötak së ilëa. Pël ëak ka kaö ngaarëkël wieëa pörek së wel aisëak wakaima. Pit omën eporö, Pitaare Son, Semsre Entru, Pilipre Tomas, Patolomiuure Matiu, Sems muntap Alpias pim ruup, piire Saimon pi ngaan Rom kamanëp sëp mowasëpënëak aima omën tok pötakaanëp, piire Yutas muntap Sems muntapë ruup. 14 Pit omën piporö öng naröaring pit pourö wa top ëak wëa. Maria Yesu pim ëlëp, piire pim yokoturö pit pourö wë Anutuun ök maima.
15 Akun nentak Yesuu ru 120 pörö kaalak wa top ëak wë Pita pi pitëm tekrak wal ë tauak epël ök mëëa. 16 “Nemorö, Ngëëngk Pulöök ngaanëër elmëën omën omp ak Tewit puuk ngönën pepeweri ngön nent retëng ëaö pöt peene kë oröa. Pi Yutas pöp omën Yesu moröpnaarö mësak kan pet elmëën Yesu moröaup piinök ëa. Pöt Yutas pi kawi ngentiin muntap pim urtak sëpna pötenök ëa. 17 Tiar ëwat wë. Yesu pi Yutas tenring öpënëak mëëaup. Pël ëën Yutas pi tenring ya waup.” 18 Pi pël ëak Yesuun kup mowia utpet pöta sumet waup. Pël ëak pi sum pötaring yang lup nent sum ëa pöt, kawi ngentiak yaat pör menak oröa. 19 Pël ëën Yerusalem kakë omën pourö pit ngön pöt wak wë yok wel wia wesa. Pël ëak pit yang pöta yapinte Akeltama pël mëëa. Yapin pöta songönte pöt epël, Omën Iita yanget. 20 “Tewit pi tan pep Sam pöweri Yutas pimëën epël retëng ëa.
‘Pim kaat om pas wiaap.
Omën namp pötak öpan.’
Ën Sam pöweri tan munt nentak epël ëa.
‘Omën muntapök pim urtak sak pim ya mëna pöt kaalak mëmp.’
21-22 Pötaanök tiar omën munt namp pim urtak koir ulmëëpenaan, Yesu pim ngön yaaö omnarö 11 tenim naë. Pël ëën puuk Aköp Yesu weletakaan kaalak wal ëa pöt apnaap. Pötaanök tiar omën namp tiarimtë naëlaan koirëpenaan. Pi ngaan pan tiarring wëën Sonök Yotanëk Yesu i yemomëën itenaupök om wë yewaisem wëën Anutuuk Yesu koirak mopöök kutömweri yawisën itenaö pöpök.”
23 Pita pi ngön pël ök maan pit omën naar tekeri wesa. Nampë yapinte Yosep, omnaröak Pasap pël yamëëa pöp, pim yapin munt nent Sastas pël yamëëaup. Ën nampë yapinte Mataias. 24 Pöaar wël ë ulmëak Aköpön epël ök mëëa. “O Aköp, ni omën pouröa lupötön ëwatëp. Pötaanök niin pëlpël yeniak. Omën epaarë naëaan namp ma nampök ya epët wak Yesu pim ngön yaaö omnamp pël sëpnaap? 25 Pël ëak puuk Yutas pim ya sëp wesa epët mëmpnaan. Pi pöt yok sa, Aköpë pimëën kaare yang yaö elmëaö pörekë.” 26 Pël mëak talëpök isëpënëak itena pöt Mataiasök isa. Pël ëën pit pi il moulmëën Yesu pim ngön yaaö 11 pitring wakaima.