1 Jacob peꞌe Canaá diꞌtapʉ tojacãꞌcʉ niwĩ. Ti diꞌtapʉta cʉ̃ pacʉ yoaticã nínicʉ niwĩ.

2 Aꞌte Jacob niꞌcʉ̃ põꞌrã nisetiꞌque queti niꞌi.

José diecisiete cʉ̃ꞌmarĩ cʉogʉ, cʉ̃ maꞌmisʉmʉa meꞌrã oveja coꞌtegʉ weecʉ niwĩ. Na cʉ̃ pacʉ nʉmosãnumia peꞌsu daꞌreꞌcãrã numia Bilha, Zilpa põꞌrã nicãrã niwã. José na daꞌraropʉ cʉ̃ maꞌmisʉmʉa ñaꞌarõ weeseticã ĩꞌagʉ̃, na pacʉpʉre “Ñaꞌarõ weeama”, ni weredajamʉjãcʉ niwĩ.

3 Jacob José peꞌere ãpẽrã cʉ̃ põꞌrã nemorõ maꞌiyʉꞌrʉnʉꞌcãcʉ niwĩ. Cʉ̃ bʉcʉ waro nirĩ cura bajuaꞌcʉ niyucã, tojo weecʉ niwĩ. Cʉ̃rẽ maꞌiyʉꞌrʉgʉ, niꞌcãrõ suꞌtiro cʉ̃ sãñatjo añurõ waro weecʉ niwĩ. 4 Cʉ̃ maꞌmisʉmʉa cʉ̃ peꞌere “Marĩ nemorõ maꞌiyʉꞌrʉnʉꞌcãmi” nírã, cʉ̃rẽ ĩꞌasĩꞌrĩti, uacãrã niwã. Cʉ̃rẽ ne cãꞌrõ añudutiticãrã niwã.

5 Niꞌcã ñami José quẽꞌecʉ niwĩ. Tere cʉ̃ maꞌmisʉmʉarẽ werecʉ niwĩ. Tere tʉꞌorã, totá nemorõ cʉ̃ meꞌrã uacãrã niwã. 6 Aꞌtiro nicʉ niwĩ:

—Yʉꞌʉ quẽꞌeꞌquere mʉsãrẽ weregʉtigʉ weeꞌe. Tere tʉꞌoya. 7 Marĩ nipeꞌtirãpʉta cãpũpʉ niasʉ. Topʉre trigore opa dotori dʉꞌterã weeasʉ. Niꞌcã ño ya doto cjã ño wãꞌcãnʉꞌcã, diacjʉ̃ ejanʉꞌcã waꞌasʉ. Mʉsã ye ñorĩ peꞌe ya ño sumuto sʉtʉanʉꞌcãpʉ. Ya ñorẽ ẽjõpeoro weronojõ paamuꞌrĩqueꞌapʉ, nicʉ niwĩ.

8 Tere tʉꞌorã, cʉ̃ maꞌmisʉmʉa nicãrã niwã:

—¿To pũrĩcãrẽ mʉꞌʉ ʉ̃sã wiogʉ nigʉ̃sari? ¿Mʉꞌʉ ʉ̃sãrẽ dutipegʉsari?

Cʉ̃ quẽꞌeꞌquere werecã, “Tojo waꞌapʉ” nicã tʉꞌorã, nemorõ ua, cʉ̃ meꞌrã aꞌpepũrĩcãrã niwã.

9 Beꞌro apaturi José quẽꞌenemocʉ niwĩ. Te quẽꞌrãrẽ cʉ̃ maꞌmisʉmʉarẽ werecʉ niwĩ:

—Tʉꞌoya tja. Yʉꞌʉ apaturi quẽꞌeasʉ. Aꞌtocaterore mujĩpũ ʉmʉcocjʉ̃, ñamicjʉ̃, once ñocõa yʉꞌʉre ẽjõpeorã paamuꞌrĩqueꞌama.

10 Cʉ̃ pacʉre, cʉ̃ maꞌmisʉmʉarẽ cʉ̃ quẽꞌeꞌquere werecʉ niwĩ. Tere tʉꞌogʉ, cʉ̃ pacʉ pũrĩrõ meꞌrã cʉ̃rẽ yʉꞌticʉ niwĩ:

—¿Deꞌro nisĩꞌrĩrõ weeti aꞌte mʉꞌʉ quẽꞌeꞌque? ¿To pũrĩcãrẽ, yʉꞌʉ, mʉꞌʉ paco, mʉꞌʉ maꞌmisʉmʉa mʉꞌʉrẽ ẽjõpeorã paamuꞌrĩqueꞌarãsari? nicʉ niwĩ.

11 Cʉ̃ maꞌmisʉmʉa cʉ̃rẽ ʉoyʉꞌrʉacãrã niwã. Cʉ̃ pacʉ peꞌe tere pũrõ wãcũnʉrʉ̃cʉ niwĩ.

12 Niꞌcã nʉmʉ José maꞌmisʉmʉa Siquem wãmetiropʉ waꞌacãrã niwã. Na pacʉ Jacob yarã ovejare tá ecarã waꞌarã weecãrã niwã. 13 Beꞌro Jacob cʉ̃ macʉ̃ Joseré nicʉ niwĩ:

—Mʉꞌʉ masĩsaꞌa. Mʉꞌʉ maꞌmisʉmʉa Siquẽpʉ ovejare tá ecacoꞌterã weesama. Narẽ ĩꞌagʉ̃ waꞌaya.

—Jaʉ, waꞌagʉti, ni yʉꞌticʉ niwĩ.

14 Cʉ̃ tojo nicã tʉꞌogʉ, Jacob nicʉ niwĩ:

—Añuꞌu. ¿Mʉꞌʉ maꞌmisʉmʉa, tojo nicã oveja, ¿deꞌronojõ nisetiti? Narẽ ĩꞌagʉ̃ waꞌaya. Ĩꞌatoja, yʉꞌʉre quetiweregʉ tojatia, nicʉ niwĩ. Jacob Joseré oꞌógʉ, Hebrṍ wãmetiro ti paꞌtiro nirṍ meꞌrã oꞌócʉ niwĩ.

José Siquẽpʉ etagʉ, 15 cãpũpʉ wisia waꞌacʉ niwĩ. Tojo weegʉ niꞌcʉ̃ masʉ̃ cʉ̃rẽ bocaeja, sẽrĩtiñaꞌcʉ niwĩ:

—¿Ñeꞌenojõrẽ aꞌmacusiagʉ weeti?

16 José cʉ̃rẽ yʉꞌticʉ niwĩ:

—Yʉꞌʉ maꞌmisʉmʉarẽ aꞌmacusiagʉ weeꞌe. ¿Noꞌopʉ na yarã ovejare coꞌterã weesari? ¿Mʉꞌʉ masĩweti?

17 —Waꞌatojama. Aꞌto níꞌcãrã “Dotán tiropʉ waꞌarã” nicã tʉꞌoasʉ, ni yʉꞌticʉ niwĩ cʉ̃rẽ.

Tojo weegʉ José cʉ̃ maꞌmisʉmʉarẽ aꞌmawãꞌcã, Dotán sumutopʉ bocaejacʉ niwĩ. 18 Na peꞌe cʉ̃rẽ yoaropʉta aꞌticã ĩꞌacãrã niwã. Na tiropʉ ejase dʉporo, “Marĩ cʉ̃rẽ wẽjẽrã”, ni apoyucãrã niwã.

19 —Ĩꞌaña. Sĩꞌi quẽꞌese bʉcʉ aꞌtimimiba, nicãrã niwã.

20 —Teꞌa, cʉ̃rẽ wẽjẽrã. Wẽjẽtoja, copepʉ cʉ̃rẽ tuuquesãrã. “Noꞌo niꞌcʉ̃ yai nʉcʉ̃cjʉ̃ baꞌagʉ baꞌapĩ cʉ̃rẽ”, nírã marĩ pacʉre. Tojo weero cʉ̃ quẽꞌeꞌque ¿deꞌro waꞌaro waꞌarosaꞌa? nicãrã niwã.

21 Rubén na tojo nisere tʉꞌogʉ, cʉ̃ acabijire yʉꞌrʉosĩꞌrĩgʉ̃, narẽ nicʉ niwĩ:

—Wẽjẽticãꞌrã. 22 Aꞌti pe aco marĩrĩ pepʉ tuuquesãña. Ne cʉ̃rẽ mejẽcã weeticãꞌña. Rubén cʉ̃ acabijire yʉꞌrʉo, cʉ̃ pacʉpʉre wiasĩꞌrĩgʉ̃, tojo nicʉ niwĩ.

23 José cʉ̃ maꞌmisʉmʉa tiropʉ etacã, na cʉ̃rẽ ñeꞌea, cʉ̃ sãñarõ suꞌtiro cʉ̃ pacʉ oꞌoꞌcarore tuweecãrã niwã. 24 Tuwee, topʉ nirĩ pe aco marĩrĩ pepʉ tuuquesãcãrã niwã.

25 Tuꞌajanʉꞌcõ, baꞌarãtirã ejanujãcãrã niwã. Na tojo weeri cura ismaelita masã* Ismaelita masã madianita masã nicãrã niwã. duari masã pãjãrã aꞌticã ĩꞌacãrã niwã. Na Galaad wãmetiro meꞌrã, Egiptopʉ miarã, na yarã waꞌicʉrã cameyoa buꞌipʉ, ʉꞌmʉtise pejere, tojo nicã waꞌrese bálsamo wãmetisere, mirra wãmetisere miacãrã niwã.

26 Narẽ ĩꞌagʉ̃, Judá cʉ̃ maꞌmisʉmʉarẽ, cʉ̃ acabijirãrẽ nicʉ niwĩ:

—Marĩ cʉ̃rẽ wẽjẽ, ãpẽrãrẽ yaꞌyiorã, ñeꞌenojõ añuse bocabosari? 27 Cʉ̃rẽ wẽjẽrõnojõ oꞌorã, sõjã duari masã peꞌere duarã. Cʉ̃ quẽꞌrã marĩ acabijita nimi.

Judá cʉ̃ tojo nisere tʉꞌorã, “Jaʉ, tojota weerã́”, nicãrã niwã.

28 Tojo weerã ismaelita masã apeyenojõ duari masã na tiropʉ yʉꞌrʉacã, José maꞌmisʉmʉa ti pepʉ sãñaꞌcʉre miiwĩrõ, narẽ duacãrã niwã. Cʉ̃rẽ veinte niyeru cujiri wapayecãrã niwã. Tojo weerã Joseré Egiptopʉ miacãrã niwã.

29 Rubén na duari cura marĩꞌcʉ niyugʉ, na tiropʉ daja, ti pepʉ Joseré marĩcã ĩꞌagʉ̃, cʉ̃ bʉjawetisere ĩꞌogʉ̃, cʉ̃ yaro suꞌtirore tʉ̃ꞌrẽcʉ niwĩ. 30 Beꞌro cʉ̃ acabijirã tiropʉ waꞌa, narẽ nicʉ niwĩ:

—Marĩ acabiji marĩamiba majã. ¿Niꞌcãrõacãrẽ yʉꞌʉ deꞌro weegʉsari? nicʉ niwĩ.

31 Beꞌro niꞌcʉ̃ cabra wĩꞌmagʉ̃rẽ wẽjẽcãrã niwã. Wẽjẽtoja, José yaro suꞌtiro na tuweeꞌcarore mii, cʉ̃ ye dí meꞌrã tore tuuwaꞌrecãrã niwã. 32 Tuꞌajanʉꞌcõ, to suꞌtirore na pacʉpʉre mia, ĩꞌocãrã niwã.

—Ʉ̃sã aꞌto suꞌtirore bocapʉ. Ĩꞌaña. Apetero weero mʉꞌʉ macʉ̃ yaro nírõ nibosaꞌa, nicãrã niwã.

33 Jacob ti suꞌtirore ĩꞌamasĩgʉ̃, aꞌtiro nicʉ niwĩ:

—Ʉ̃ʉ. Yʉꞌʉ macʉ̃ yarota niꞌi. Niꞌcʉ̃ yai nʉcʉ̃cjʉ̃ yʉꞌʉ macʉ̃rẽ ñeꞌe, cũꞌrĩ wẽjẽste, baꞌapĩ, nicʉ niwĩ.

34 Tojo weegʉ Jacob cʉ̃ bʉjawetisere ĩꞌogʉ̃, cʉ̃ suꞌtirore tʉ̃ꞌrẽ, na weewʉaronojõpʉma suꞌti wãquĩsenojõrẽ sãñacʉ niwĩ. Cʉ̃ macʉ̃ wẽrĩꞌquere yoacã uti, dʉjasewãꞌacʉ niwĩ. 35 Nipeꞌtirã cʉ̃ põꞌrã ʉmʉa, numia cʉ̃rẽ “Tocãꞌrõta bʉjaweti, utiya”, nicãrã nimiwã. Cʉ̃ peꞌe na “Wãcũtutuaya”, nimicã, ne ʉaticʉ niwĩ. Siape meꞌrã nemorõ utinemosãjãcʉ niwĩ. Aꞌtiro nicʉ niwĩ:

—Téé wẽrĩgʉ̃pʉ bʉjawetiduꞌugʉti, nicʉ niwĩ. Tojo weegʉ Jacob cʉ̃ macʉ̃ José bajuticã ĩꞌagʉ̃, utinuꞌcũcãꞌcʉ niwĩ.

36 Ismaelita masã Egiptopʉre etarã, Joseré Potifar wãmetigʉre duaturiacãrã niwã. Cʉ̃ Egiptocjãrã wiogʉ faraṍrẽ daꞌratamugʉ̃ nicʉ niwĩ. Tojo nicã faraṍrẽ coꞌterã surara wiogʉ nicʉ niwĩ.