LA EPÍSTOLA DEL APÓSTOL SAN PABLO A LOS ROMANOS
1
Salutación
1 Huēj gu̱ꞌnaj Pablo, tsínj huin apóstol garun nuguanꞌ nan. Ni̱ ꞌyaj sūnj rian Jesucristo. Ni̱ gaquínj Jesucristo manꞌānj sisi̱ ga̱huin ninīj ga̱ꞌmī si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj rian ni ngüi̱ aj. 2 Ni̱ hua gataj yya Yanꞌanj nuguanꞌ daj rian ni tsínj gaꞌmi si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj asi̱j ná. Ni̱ garun ni síꞌ nuguanꞌ daj rian yanj.
3 Ni̱ nuguanꞌ daj aꞌmi xiꞌí daꞌníj Yanꞌanj huin Jesucristo, tsínj nicaj sun rian néꞌ. Ni̱ hué sij huin daꞌníj daꞌni̱ siꞌni̱ xíꞌ David gaꞌnga sij xungüi̱ nan. 4 Sani̱ güenda niman sij, ni̱ huin sij daꞌníj Yanꞌanj, gataj Espíritu Santo huin Espíritu sa̱ꞌ. Ni̱ hua nucuaj sij, gataj Espíritu Santo nej. Ni̱ niꞌi néꞌ sisi̱ nucuaj sij xiꞌí si ganáꞌnij sij scanij ni níman, guiꞌyaj Yanꞌanj anj.
5 Ni̱ xiꞌí Jesucristo guiꞌyaj Yanꞌanj ꞌngo̱ sinduj rian ni únj sisi̱ ga̱ꞌmi únj nuguanꞌ sa̱ꞌ daj rian ni ngüi̱. Hué dan ni̱ nga̱ daranꞌ ni xungüi̱ ma̱n chruhua xungüi̱ gui̱man ni ngüi̱ xu̱man ruhua ni̱ꞌyaj Jesucristo. Ni̱ xiꞌí si ꞌi̱ ruhua ni sij niꞌyaj ni sij síꞌ, ni̱ da̱gahuin ni sij si-nu̱guanꞌ síꞌ nej. 6 Ni̱ gaquínj Yanꞌanj manꞌan ni é re̱ꞌ nej sisi̱ gui̱nicaj dugüiꞌ a ni é re̱ꞌ nga̱ Jesucristo.
7 Ni̱ aꞌnī nuguanꞌ nan rian daranꞌ ni é re̱ꞌ ma̱n xumanꞌ Roma. Ni̱ ꞌi̱ ruhua Yanꞌanj niꞌya a ni é re̱ꞌ. Ni̱ gaquínj Yanꞌanj ni é re̱ꞌ sisi̱ ga̱huin sa̱ꞌ niman án re̱ꞌ. Ni̱ huin ruhuāj sisi̱ Yanꞌanj huin chréꞌ nga̱ Señor Jesucristo gui̱ꞌyaj sinduj rian án re̱ꞌ. Ni̱ ga̱huin dinꞌinj ruhua ni é re̱ꞌ, ruhuāj aj.
Deseo de Pablo de visitar a Roma
8 Hua sini ni̱ aꞌuīj si guruhua Yanꞌanj rian xiꞌí a ni é re̱ꞌ. Ni̱ hué daj aꞌmī xiꞌí Jesucristo. Daj si ni̱nꞌ ga̱chraꞌ aꞌmi ni ngüi̱ da̱j xuman ruhua ni é re̱ꞌ niꞌyaj ni é re̱ꞌ Jesucristo aj. 9 Ni̱ ꞌyaj sūnj rian Yanꞌanj aꞌmī si-nu̱guanꞌ daꞌni Jesucristo rian ni ngüi̱. Ni̱ xiꞌí daj niꞌi Yanꞌanj sisi̱ yaꞌyoj nu̱n ruhuāj niꞌīnj ni é re̱ꞌ ngaa achínj jniꞌyā rian Yanꞌanj. 10 Ni̱ achínj jniꞌyā rian Yanꞌanj sisi̱ ga̱ꞌuej ruhua Yanꞌanj, ni̱ ga̱ꞌue gui̱sī rian ma̱n a ni é re̱ꞌ aj. 11 Daj si huin ruhuāj gui̱niꞌīnj ni é re̱ꞌ, ni̱ chra̱cuij yunꞌūn ꞌngo̱ nuguanꞌ sa̱ꞌ güenda niman ni é re̱ꞌ. Ngaa ni̱ ga̱huin ni̱ca niman ni é re̱ꞌ nga̱ si-chrej Yanꞌanj, ruhuāj aj. 12 Ngaa ni̱ ngaa na̱riꞌ dugüiꞌ néꞌ, ni̱ na̱riꞌ nucuaj niman néꞌ xiꞌí si xuman ruhua néꞌ niꞌi néꞌ Jesucristo. 13 Ni̱ huin ruhuāj si gui̱niꞌi a ni é re̱ꞌ sisi̱ gaꞌi̱ gahuin ruhuāj ga̱nꞌanj ni̱ꞌyā rian ma̱n ni é re̱ꞌ huin ni é re̱ꞌ jnān nga̱ xicaꞌuī. Sani̱ asi̱j acuanꞌ naꞌue si gui̱sī rian ma̱n án re̱ꞌ si hua ꞌngo̱ rasu̱n ꞌyaj. Daj si huin ruhuāj si ga̱huin nucuaj chruhua niman ni é re̱ꞌ, gui̱ꞌyaj si-nu̱guanꞌānj. 14 Ni̱ hua nia̱n si ga̱ꞌmī nuguanꞌ sa̱ꞌ rian ni ngüi̱ aꞌmi snanꞌanj griego nga̱ ni ngüi̱ aꞌmi ango snanꞌanj nej. Ni̱ hua nia̱n si ga̱ꞌmī nuguanꞌ sa̱ꞌ rian ni ngüi̱ chru̱n sa̱ꞌ nga̱ ni ngüi̱ nitaj si chru̱n nej aj. 15 Xiꞌí daj ni̱ huin ruhuāj sisi̱ ráꞌyanj gui̱man néꞌ ga̱ꞌmī si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj rian a ni é re̱ꞌ ma̱n xumanꞌ Roma aj.
El poder del evangelio
16 Nitaj si huin na̱ꞌā nga̱ nuguanꞌ sa̱ꞌ xiꞌí Cristo mánj. Daj si nuguanꞌ daj huin si nucuaj ni̱nꞌ ruhua xiꞌí si nacaj Yanꞌanj ni ngüi̱ xuman ruhua niꞌyaj Jesucristo. Ni̱ huin ruhua manꞌan Yanꞌanj na̱caj sinij ni ngüi̱ israelita. Sani̱ huin ruhua Yanꞌanj na̱ca ni ngüi̱ ꞌna̱ꞌ anéj chrej nej. 17 Ni̱ xiꞌí si xuman ruhua néꞌ niꞌyaj néꞌ Yanꞌanj, ni̱ digyán nuguanꞌ sa̱ꞌ daj sisi̱ ꞌyaj ni̱ca Yanꞌanj nga̱ néꞌ. Ni̱ ꞌyaj Yanꞌanj daj sisi̱ gu̱xuman ruhua néꞌ ni̱ꞌyaj néꞌ Jesucristo. Ni̱ hué daj garun ni tsínj gaꞌmi si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj asi̱j ná. Ni̱ gataj ni sij: “Hua ni̱ca ruhua ni tsínj xuman ruhua niꞌyaj Jesucristo. Ni̱ ga̱ne ni̱ganj ni síꞌ nga̱ Yanꞌanj anj.” Daj gataj ni sij.
La culpabilidad del hombre
18 Ni̱ hua digyán Yanꞌanj rian néꞌ sisi̱ aꞌman ruhua Yanꞌanj niꞌya daranꞌ si xi̱ꞌi ꞌyaj ni ngüi̱. Ni̱ hué daj aꞌman ruhua Yanꞌanj niꞌya ni tsínj nitaj si ꞌyaj ni̱ca nej. Daj si arij hui̱ ni sij nuguanꞌ xa̱ngaꞌ güenda si acaj ni sij ango chrej quij hua achéj ni sij. 19 Daj si hua niꞌi yya ni sij daranꞌ nuguanꞌ ga̱ꞌue gui̱niꞌi néꞌ xiꞌí Yanꞌanj si hua digyán yya Yanꞌanj ni nuguanꞌ daj chruhua niman ni sij. 20 Ni̱ naꞌue gui̱niꞌi rian néꞌ Yanꞌanj mánj. Sani̱ asi̱j guiꞌyaj Yanꞌanj xungüi̱, ni̱ guiniꞌi yya ni ngüi̱ da̱j nucuaj manꞌan Yanꞌanj. Ni̱ guiniꞌi ni sij xiꞌí ni rasu̱n nico guiꞌyaj Yanꞌanj. Ni̱ xiꞌí daj sisi̱ ga̱taj ni sij sisi̱ nun niꞌi ni sij Yanꞌanj, ngaa ni̱ tsínj nne̱ huin ni sij. Daj si hua guiniꞌi ni sij daranꞌ rasu̱n guiꞌyaj Yanꞌanj anj.
21 Ni̱ nu̱nj si guiniꞌi ni sij da̱j hua Yanꞌanj, sani̱ nun gataj ni sij sisi̱ hua sa̱ꞌ Yanꞌanj mánj. Ni̱ naꞌuej ruhua ni sij ga̱ꞌuiꞌ ni sij si guruhua Yanꞌanj nej. Sani̱ si ani ruhua ni sij nitaj si níꞌyanj mánj. Ni̱ hua ru̱miꞌ niman ni sij ꞌyaj si nunun ni sij. 22 Ataj ni sij si chru̱n sa̱ꞌ ni sij. Sani̱ huin ni sij tsínj ni̱ꞌyun. 23 Sani̱ nu̱n yanꞌanj ni sij ni yanꞌanj guiꞌyaj raꞌa ni sij. Ni̱ da̱j rúnꞌ hua ꞌngo̱ tsínj nga̱ xataj nej, xucu nu̱n ga̱nꞌanj raꞌa nej, xucu aca riqui rian yoꞌój huin yanꞌanj guiꞌyaj raꞌa ni sij. Ni̱ xiꞌí si hué daj ꞌyaj ni sij, ni̱ ga̱ni ruhua ango ni ngüi̱ sisi̱ hué daj hua manꞌan Yanꞌanj xa̱ngaꞌ nej.
24 Xiꞌí daj ni̱ gaꞌninꞌ ruhua Yanꞌanj sisi̱ gui̱ꞌyaj quij ni sij da̱j rúnꞌ ga̱ranꞌ ruhua ni sij, gui̱ꞌyaj ni sij. Ngaa ni̱ guiꞌyaj ni sij ni rasu̱n hua na̱ꞌaj nga̱ ni manꞌan ni dugüiꞌ ni sij. 25 Ni̱ nuguanꞌ xa̱ngaꞌ ꞌna̱ꞌ rian Yanꞌanj, ni̱ nun xu̱man ruhua ni sij. Sani̱ nanoꞌ ni sij nuguanꞌ yya̱. Ni̱ nu̱n yanꞌanj ni sij nicoꞌ ni sij ni rasu̱n guiꞌyaj Yanꞌanj. Sani̱ nitaj si guinicoꞌ ni sij manꞌan Yanꞌanj mánj. Ni̱ hua nia̱n si ga̱ꞌmi sa̱ꞌ néꞌ ni̱ganj ni̱nꞌ xiꞌí Yanꞌanj. Amén.
26 Xiꞌí daj ni̱ gaꞌninꞌ ruhua Yanꞌanj sisi̱ gui̱ꞌyaj quij ni sij nga̱ ni rasu̱n hua na̱ꞌaj da̱j rúnꞌ garanꞌ ruhua ni sij. Daj si duna ni yunꞌunj xa̱na si gaꞌmi unj nga̱ nica̱ unj. Ni̱ da̱j rúnꞌ ꞌyaj ꞌngo̱ yunꞌunj ngaa aꞌmi unj nga̱ ꞌngo̱ tsínj, hué daj guiꞌyaj unj gaꞌmi unj nga̱ dugüiꞌ unj. 27 Ni̱ hué daj gaxi̱ꞌi guiꞌyaj ni tsínj nej. Daj si duna ni sij si gaꞌmi ni sij nga̱ nica̱ ni sij. Ni̱ ni̱nꞌ ruhua huin ruhua ni sij ga̱ꞌmi ni sij nga̱ ni dugüiꞌ ni sij nej. Ni guiꞌyaj ni sij ꞌngo̱ rasu̱n na̱ꞌaj nga̱ ango ni tsínj huin dugüiꞌ ni sij. Ni̱ ri̱an xiꞌí gaquinꞌ daj huin guiranꞌ ni sij castigo güenda si duna ni sij si-chrej Yanꞌanj.
28 Ni̱ ri̱an naꞌuej ruhua ni sij xacaj ni sij cuenta xiꞌí Yanꞌanj, ni̱ gaꞌninꞌ ruhua Yanꞌanj si ga̱ni quij ruhua ni sij. Xiꞌí daj ni̱ guiꞌyaj ni sij ni rasu̱n si̱ gaꞌue gui̱ꞌyaj néꞌ. 29 Ni̱ nu̱n ni nuguanꞌ quij chruhua niman ni sij xiꞌí si nitaj si ꞌyaj ni̱ca ni sij nga̱ dugüiꞌ ni sij. Ni̱ huin ruhua ni sij gui̱ꞌyaj squi̱raꞌ ni sij nga̱ dugüiꞌ ni sij. Ni̱ nu̱n nuguanꞌ xi̱ꞌi chruhua niman ni sij nej. Ni̱ huin ruhua ni sij si-ꞌyaj dugüiꞌ ni sij. Ni̱ nu̱n nuguanꞌ hua quij chruhua niman ni sij. Ni̱ xicoj ruhua ni sij nej. Ni̱ dagahuiꞌ ni sij níman nej. Ni̱ ununꞌ ni sij nga̱ ni dugüiꞌ ni sij. Ni̱ digyaꞌ yunꞌunj ni sij ni dugüiꞌ ni sij. Ni̱ ꞌyaj ni sij ango ni rasu̱n quij hua nej. 30 Ni̱ aꞌmi quij ni sij xiꞌí ango ni dugüiꞌ ni sij. Ni̱ nun huin xa̱nꞌ ni sij niꞌyaj ni sij Yanꞌanj. Ni̱ nunun ni sij si aꞌmi dugüiꞌ ni sij. Ni̱ nne̱ ni̱nꞌ ruhua ni sij. Ni̱ huin yanꞌanj ruhua ni sij nga̱ dugüiꞌ ni sij. Ni̱ nanoꞌ ni sij ꞌngo̱ chrej quij hua. Ni̱ nun ráj xina ni sij rian chrej ni sij nga̱ nni ni sij. 31 Tsínj ni̱ꞌyun huin ni sij. Ni̱ nun síj ni sij nga̱ si-nu̱guanꞌ ni sij. Ni̱ nitaj si ꞌi̱ ruhua ni sij niꞌyaj ni sij go̱ꞌngo ni dugüiꞌ ni sij. Ni̱ nun niꞌi ni sij gui̱nicaj ni sij ꞌngo̱ niman nico. Ni̱ naꞌue ga̱ni yaco ruhua ni sij ni̱ꞌyaj ni sij ni dugüiꞌ ni sij. 32 Ni̱ nu̱nj si niꞌi sa̱ꞌ ni sij sisi̱ ga̱huin castigo ni ngüi̱ ꞌyaj ni gaquinꞌ daj, gui̱ꞌyaj Yanꞌanj, sani̱ hua gue̱ ꞌyaj ni sij gaquinꞌ daj. Ni̱ huin nia̱ꞌ ruhua ni sij niꞌi ni sij si ꞌyaj ango dugüiꞌ ni sij gaquinꞌ daj.