Mareko
Yesuhât Den Pat Âlepŋe
Marekoŋe kulemguop.
1
Yoaneŋe âi topŋe kalop.
(Mataio 3:1-12 Luka 3:1-9,15-17 Yoane 1:19-28)
1 Anitâhât nanŋe Yesu Kiristo yâkât den pat âlepŋe yakât topŋe ya yuwu. 2 Poropete âlâ, kutŋe Yesaia sâm, Anitâŋe yuwu sâm ekumu kulemguop.
“Anitâŋe nanŋe yuwu sâm ekuop. “Nine hoŋ bawa âlâ ekum hâŋgângumune kulet sâm ari mâtâp meŋgihiwuap.” Yawu sâm nanŋe ekuop.”
3 Yawu sâmâmâ torokatmâ mâtâp mewaŋgiwuap yâkât yuwu sâop.
“Lok ki manmaiângen, lok âlâ yan ari manbuap. Lohimbi yâkâlen takanomai ya yuwu sâm ekyongowuap. “Lok kutdâhât mâtâp ya mem pitiŋet. Otmu mâtâp mewaŋgiŋet. Otmu uk sâm huruŋ sâm, pumŋe lauŋe yamâ kum kilikmâ mem ârândâŋ merândâŋ tuhuŋetâ ya talâk.”
Yawu sâm ekyongop.” Yesaiaŋe den yawu kulemguop tap yakât bulâŋe yamâ Yoanehâlen teteop.
4 Yoaneŋe lohimbi toen katyekbe sâm yakât topŋe katmâ yahatmâ lok ki manmaiângen ari manop. Yaken ari manmâ lohimbi dondâŋe yâk ekne sâm ariŋetâ yuwu sâm ekyongop. “Orotmemeyeŋe kiŋgoŋ âlâlâ otmâ mansai ya kerek betbaŋgiŋetâmâ toen katyekbom. Toen katyekmune Anitâŋe tosayeŋe pilâyiŋgiwuap.” Yawu sâm ekyongop. 5 Yawu sâmu ya nâŋgâm hân pato âlâ, kutŋe Yuraia sâm, ya ambolipŋe otmu kapi âlâ, kutŋe Yerusalem sâm, ya ambolipŋe kiŋgitŋe orowâkŋe yâkâlen ari orotmemeyeŋe bâleŋe ya kerehâk sâm teteŋetâ Yoran toen katyehop.
6 Yâhâ Yoaneŋe hâk katipŋe yamâ soŋgo âlâ, kutŋe kamele sâm, yakât somotŋaŋe mendeŋmâ ya kepeiakmâ manminiop. Otmu kamele hâkŋaŋe let yawu pâŋan sâhâm kuratguahop. Otmu dopon, neŋgopdâ, me goŋgaraŋ yawuya nem manminiop.
7 Yawu manmâ lohimbi yuwu sâm ekyongop. “Lok âlâ nâhât betnehen taka mansap. Yâhâmâ lok kutdâ otmu wâtŋe pato tatbaŋgiap. Nâmâ lok tâŋât, lok in yawuya. Yawu gârâmâ nâŋe yâkât itâkat kâpekmâ golewaŋgiwomgât dop ki tap. Otmu tânguwomgât dop gurâ ki tap. Nâŋeâmâ yâkât amutgen manmâ yâhâwom.
8 Otmu yeŋe orotmemeyeŋe bâleŋe betbaŋgiŋetâmâ toen katyekbom. Yâhâ biwiyeŋe yâkâlen katmâ mannomai yanâmâ Anitâŋe ikŋe Wâtgât mâmâŋahât Heak hâŋgângumu ge mâmâŋe otyiŋgiwuap. Mâmâŋe otyiŋgimu manman bulâŋe mannomai.” Yoaneŋe Kutdâhât nâŋgâm yawu sâm ekyongop.
Yoaneŋe Yesu toen kalop.
(Mataio 3:13-4:11 Luka 3:21-22 Luka 4:1-13)
9 Otmu sâp yan Yesuŋe kapi âlâ, kutŋe Nasaret sâm, Galilaia hânân tap yan manop. Hilâm âlâen kapi ya pilâm Yoane ekbe sâm Yoran to ginŋehen ariop. Yan arimu Yoaneŋe mem toen kalop. 10 Toen mem kalop sâp yanâk himbim pâroŋ sâmu Anitâhât Wâtgât mâmâŋahât Heakŋe kembâ hâtgum ge Yesu mâmâŋe otbaŋgiop. 11 Giop yanâk himbimâmbâ Anitâŋe yuwu sâop. “Gâ nine nanne kambiamne. Nâ biwinaŋe gâhâlâk nâŋgâm kepeihekman.” Yawu sâop.
12 Otmu yakât kakŋan Anitâhât Wâtgât mâmâŋahât Heakŋe Yesu hâŋgângumu hewukŋe kârikŋe lok ki manmaiângen ariop. 13 Yan ari manmu hilâm 40 pesuk sâop. Sâp yan weke bâleŋe yeŋgât kunyeŋe, kutŋe Satan sâm, yâkŋe Yesuhât biwiŋahât topŋe ekmâ nâŋgâwe sâm olop. Yawu otmu yakât kakŋan Anitâŋe aŋelolipŋe hâŋgânyongomu ge Yesuhât tihitŋe otmâ tânguwi.
Yesuŋe âi topŋe kalop.
(Mataio 4:12-17 Luka 4:14-15)
14 Yawu otmâ yakât kakŋan Yoane mem pâi emetŋan katŋetâ talop yakât den pat Yesuŋe nâŋgâop. Ya nâŋgâmâmâ nep topŋe katbe sâm âwurem Galilaia hânângen ariop. Ari Anitâŋe tihitnenŋe otmap yakât den pat yuwu sâm ekyongop. 15 “Anitâŋe tihitnenŋe otbe sâm oap. Yakât otmâmâ yeŋe orotmemeyeŋe bâleŋe betbaŋgim den pat âlepŋe ekyongoan yukâlâk nâŋgâm mem mete tuhum manŋet.” Yawu sâm ekyongop.
Yesuŋe hoŋ bawalipŋe imbât meyehop.
(Mataio 4:18-22 Luka 5:1-11)
16 Den pat ya ekyongom yâhâm gem Galilaia deŋgân pato yakât ginŋan ari imi ata yâhâp yelehop. Kutyetŋe Anderea yet Simon. Yâhâmâ iŋan mem dâire sâm deŋgân tânâmŋan ba iŋan itâŋe pilâm kinowot. Pilâm kinmutâ yelekmâ yuwu sâm ekyotgop. 17 “Yerâmâ nâhâlen ga torokatset. Yiwereŋe iŋan dâim mansawot. Gârâmâ nâŋe meyelekmune nâhât wâtnan kinmâ lok dâiyekmutâ nine komolân torokatnomai.” Yawu sâm ekyotgop. 18 Yawu sâmu yanâk senŋe âlâlâ yetŋe pilâm yâkâlen torokatmutâ orowâk ariwi.
19 Yapâ ari lok âlâ, kutŋe Yeweraio sâm, yâkât nanyâhâtŋe, kutyetŋe Yakowo yet Yoane orowâk kinŋetâ yehop. Otmu Yeweraioŋe âi lok meyekmu orowâk waŋgaen tatmâ iŋan itâŋe hâreahop ya gârem tatbi. Gârem tatŋetâ yekmâ yan nanyâhâtŋe yotgonop. 20 Yotgonmu nâŋgâm âwâyetŋe otmu âi loklipŋe pilâyekmâ Yesuhâlen torokatmutâ orowâk ariwi.
Yesuŋe weke bâleŋe watmu gaiakmâ ariop.
(Luka 4:31-37)
21 Otmâ ya pilâm Kapanaum kapi yan ari manbi. Ari manŋetâ Yura nengât tatmâ nâŋgâ nâŋgâ sâp yan Yesuŋe miti emetŋan kapi ambolipŋe orowâk menduhuakŋetâ Anitâhât topŋe sâm ekyongop. 22 Ekyongomu nâŋgâŋetâ bonŋe otmu biwiyeŋaŋe heroŋe otmâ yuwu sâwi. “Mosehât girem den kâsikum ningimaiŋe den sâmai ya nâŋgâmunŋe porap otmap. Yâhâ lok yuŋeâmâ den eknongoap yu nâŋgâmunŋe âlâ kândâkdâ oap.” Yawu sâwi.
23 Yawu sâm kinŋetâ lok âlâ weke bâleŋaŋe mem mâŋgâemu manminiop yaŋe miti emetŋan yâhâop. Yâhâmu weke bâleŋaŋe biwi nâŋgân nâŋgânŋe mem purik pilâmu kârikŋan halahum yuwu sâop. 24 “Bâe, Yesu Nasaret amboŋe. Gâ wongât nâhâlen takat? Hilipnohowe sâm takat me? Gâhât topge naŋgan. Gâmâ, Anitâhât nanŋe bulâŋe mansat. Otmu Anitâŋe hâŋgângohomu bukulipne orowâk hilipnongowe sâm gion.” Yawu sâop.
25 Yawu sâmu yuwu sâm sâwaŋgiop. “Kâmbukŋe. Gâ gaiakmâ ba ari.”
26 Sâmu weke bâleŋe yaŋe gaiakmâ ba arimu lok ya senŋe gâwâŋ gâwâŋ sâmu lauŋe barakŋaŋak pato otmâ ge iop. 27 Yawu otmâ ge imu lohimbi miti emetŋan tatbiŋe ekŋetâ sâtŋe otmu yuwu sâm alahuwi. “Bâe, girawu? Ki orotŋe oap. Wâtŋe pato tatbaŋgiap yakât otmâ weke bâleŋe sâwaŋgimu denŋe lâum gaiakmâ ba arap.” Yawu sâwi. 28 Yâkât den pat ya sâŋetâ Galilaia hân nombot nombot huhum liŋgarakmâ ariop.
Yesuŋe sâmu Petoro hewunŋe âlepŋe olop.
(Mataio 8:14-17 Luka 4:38-41)
29 Yesuŋe miti emetŋambâ gem Yakowo yet Yoane meyelekmu Simon yet Anderea yetgât emelan yâhâwi. Otmu Simon hewunŋe hâkŋe kâlâp otmu im talop. 30 Yesuŋe kâlehen yâhâmu emelan tatbiŋe mesek kuop yakât topŋe ekuwi. 31 Ekuŋetâ mândemu yahatmu yanâk hâkŋe sânduk sâop. Hâkŋe sânduk sâmu emetsenŋe purik sâowân sot um yiŋgiop.
32-33 Sot um yiŋgimu nem tatŋetâ omoŋ olop. Omoŋ otmu yan kapi ya ambolipŋaŋe lohimbi kundat yongop otmu weke bâleŋaŋe mâŋgâeyekmu manminiwi ya meyekmâ ari emet yakât gotŋanâk menduhuakmâ kinbi. 34 Menduhuakmâ kinŋetâ Yesuŋe kundat topŋe topŋe teteyiŋgiop ya sâmu âlepŋe otbi. Otmu weke bâleŋaŋe mâŋgâeyehop ya gurâ watyekmu gaiakmâ ariwi. Watyehop yanâmâ Yesuhât topŋe ekmâ nâŋgâwi. Ya lohimbi sâm tetem ekyongoŋetâ nâŋgâmai sâm kuyiŋgiop. Otmu omoŋ sâmu kapi yan iwi.
Yesuŋe ikŋe den pat âlepŋe ekyongop.
(Luka 4:42-44)
35 Otmu emet eŋgatŋe nâŋgâm Yesuŋe yahatmâ kapi ya pilâm lok biaengen ari Anitâ orop den alahuowot. 36 Alahum tatmutâ Simon bukulipŋe orop yahatmâ pâinŋetâ biatmu yuwu sâwi. “Yu wosaken arap?” Yawu sâm pâinmâ kapi ya pilâm ari mem tetewi. 37 Ari ekmâ yuwu sâm ekuwi. “Kapi ambolipŋaŋe taka pâingeksai. Yakât âwurem bane.”
38 Yawu sâŋetâ yuwu sâm ekyongop. “Yu hâlâŋmâ kapi tatmâ arai yâkŋe yawuâk Anitâhât topŋe nâŋgâŋetâ keterahâkgât gewan. Yakât otmuâmâ pilâyekmâ kapi nombotŋe yeŋgâlen arinehât naŋgan.” Yawu ekyongom meyekmu ariwi. 39 Meyekmâ ari Galilaia hânân kapi tipi tapi tatmâ arap yakât ambolipŋaŋe den pat âlepŋe nâŋgâŋetgât miti emetŋe ârândâŋ yâhâm gem ekyongop. Otmu weke bâleŋaŋe lohimbi mâŋgâeyekbi ya gurâ kerek watyehop.
Lok âlâ hâk bâle tetewaŋgiop ya Yesuŋe mem heŋgeŋguop.
(Mataio 8:1-4 Luka 5:12-16)
40 Otmu sâp yan lok âlâ hâk bâle tetewaŋgimu manopŋe Yesu ekmâ gotŋan ba yuwu sâm ekuop. “Gâŋe sârâ kundat topŋe topŋe biatningiwuapgât dop tap. Yawu sâŋetâ naŋgan. Yakât otmâ âlepŋe otbomgât nâŋgâwuat yamâ âlepŋe otbom.” Yawu sâop.
41 Yawu sâmu Yesuŋe weŋe nâŋgâm ekuop. “Nâŋgâhihian. Âlepŋe walipgohomune hâk bâle ya biatgihiâk.” 42 Yawu sâm walipgumu biatbaŋgimu âlepŋe olop. 43 Yawu otmu yuwu sâm ekum hâŋgânguop. 44 “Gâ otgihian yukât den pat bukulipge ki ekyongowuat. Hotom umai yeŋgâlen konok arirâ hâkge eknomai. Yawu otmâ yan Moseŋe hotom u uhât girem den kulemguop ya lâum Anitâhât hotom umbuat. Hotom umbuat ya ekmâmâ lohimbiŋe hâk bâle biatgihiap yukât topŋe nâŋgânomai.” 45 Yawu ekum hâŋgângumu ari iliwetmâ den pat ya sâm haok tuhuop. Sâm haok tuhumu lohimbi dondâŋe nâŋgâwi. Yakât otmuâmâ lohimbi kiŋgitŋe orowâkŋe Yesuŋe tânyongoâkgât pawarak guwarak otmaihât yaŋak Yesuŋe kapi tete ki yâhâm giop. Otmu yaŋak kapi ya pilâm lok ki manmaiângen ari manop. Lok ki manmaiângen manop yakât patŋe nâŋgâm lohimbi dondâŋe ari mem tetewi. Ari mem teteŋetâmâ mem heŋgemyongop.