78
Yɛnŋɛlɛ làa kagala ŋgele pye fafafa
Izirayɛli woolo pe kan,
pee daga mbe fɛgɛ ke na
Izirayɛli woolo pe kan,
pee daga mbe fɛgɛ ke na
1 Asafu nagawa yurugo.
Na woolo, yanla nagawa sɛnrɛ ti logo!
Ye nuŋgbogolo ke jan yanla yɔn sɛnrɛ ti logo!
2 Mi yaa na yɔn ki yɛngɛ mbe para ye ni yomiyɛgɛlɛ ni;
larawa kagala ŋgele kè pye wa wagati ŋa wì toro faa wi ni, mi yaa ke yɛgɛ yo ye kan† 78.2: Mati 13.35.
3 Kagala ŋgele wè logo konaa ŋgele wè jɛn,
koro ŋgele wè tɛlɛye pè ke yɛgɛ yo we kan,
4 we se ke lara we piile pe na,
ɛɛn fɔ we yaa kaa Yawe Yɛnŋɛlɛ li kapyegele tugbɔŋgɔlɔ ke yuun setirige piile mbele pe yaa ka yiri puŋgo na pe kan;
we yaa kaa li yawa po naa kagbɔgɔlɔ ŋgele lì pye ke sɛnrɛ yuun pe kan.
5 Yɛnŋɛlɛ làa kondɛgɛlɛ kan Zhakɔbu setirige piile pe yeri,
làa lasiri kan poro mbele Izirayɛli woolo pe yeri.
Làa konɔ kan we tɛlɛye pe yeri ma yo paa wi nari pe piile pe na;
6 jaŋgo setirige piile mbele pe yaa ka yiri puŋgo na,
piile mbele pe yaa ka se mbe yiri puŋgo na,
poro fun pe kaa jɛn,
pe ka sɔngɔrɔ poo yɛgɛ yo pe yɛɛra piile pe kan.
7 Na ki ka pye ma, pe yaa ka pe jigi wi taga Yɛnŋɛlɛ li na,
pe se ka fɛgɛ Yɛnŋɛlɛ li kapyegele ke na;
pe yaa ka li ŋgasegele ke yigi mbaa tanri ke na.
8 Pa pe se ka pye paa pe tɛlɛye pe yɛn,
mbe pye nuŋgboŋgbanla fɛnnɛ konaa leele mbele pè yiri ma je,
mbe pye leele mbele pe jatere wi woro ma cɛn laga nuŋgba konaa pe woro tagawa ni Yɛnŋɛlɛ li na.
9 Efirayimu cɛnlɛ woolo maliŋgbɔɔnlɔ mbele pàa pye sandira ti ni kɛɛ,
pàa fe ma sɔngɔrɔ malaga gbɔnpilige ki na.
10 Yɛnŋɛlɛ làa yɔn finliwɛ mba le pe ni, pe sila pi yigi mbaa tanri pi na,
pàa je mbe tanga li lasiri wi na.
11 Pàa fɛgɛ Yɛnŋɛlɛ li kagbɔgɔlɔ ke na,
kafɔnŋgɔlɔ ŋgele làa pye, a pè yan, pàa fɛgɛ ke na.
12 Làa kafɔnŋgɔlɔ pye pe tɛlɛye pe yɛgɛ na† 78.12: Ɛki 7.8–12.32,
wa Ezhipiti tara, wa Zowan ca† 78.12: Zowan ca ko nuŋgba ko pàa pye na yinri Aramisɛsi nakoma Tanisi. Kìla pye pe ka yo Zowan fun, ki maga naga ma yo Ezhipiti tara to paa piin. wasege ki ni.
13 Làa kɔgɔje wi kɔn shyɛn, ma ti a pè toro wa wi nandogomɔ,
làa tɔnmɔ pi yerege maa gbogolo pi yɛɛ na paa mbogo yɛn† 78.13: Ɛki 14.21-22.
14 Yɔnlɔ na, làa pye na pe yɛgɛ sinni kambaaga ni,
yembinɛ na pe yɛgɛ sinni kasɔn yanwa ni† 78.14: Ɛki 13.21-22.
15 Làa walaga ka wali wa gbinri wi ni,
ma tɔnmɔ lɛgɛrɛ yirige wa ki ni pe kan, a pè wɔ, ma mbe yo pì yiri latijugo ni.
16 Làa ti a tɔnmɔ janri ma yiri wa walaga ki ni na fuun,
pìla pye na fuun paa gbaan yɛn† 78.15-16: Ɛki 17.1-7; Nɔmbu 20.2-13.
17 Ɛɛn fɔ pàa koro na kapere piin Yɛnŋɛlɛ li na na kee yɛgɛ,
pàa yiri ma je Yɛnŋɛlɛ na yaara ti ni fuun ti go na li na, wa tara nda ti yɛn ma waga ti ni.
18 Pàa Yɛnŋɛlɛ li wa ma wele wa pe kotogo na,
ma yaakara yɛnri li yeri ma yala ŋga paa jaa ki ni.
19 Pàa sɛnpere yo Yɛnŋɛlɛ li na ma yo fɔ:
«Naga yɛn ma, Yɛnŋɛlɛ li mbe ya yaakara kan we yeri laga gbinri wi ni we ka?
20 Ki yɛn kaselege, làa walaga ko gbɔn, a tɔnmɔ janri ma yiri
fɔ na fuun lɛgɛrɛ.
Ɛɛn fɔ naga yɛn ma, li mbe ya yaakara ta kan fun,
konaa mbe kara kan woro mbele li woolo we yeri?»
21 Kona, a Yawe Yɛnŋɛlɛ lì sigi logo mɛɛ nawa ŋgban fɔ jɛŋgɛ;
a lì si kasɔn ka mu ma wa poro Zhakɔbu setirige piile pe na,
li naŋgbanwa pìla yiri poro Izirayɛli woolo pe mɛgɛ ni;
22 katugu pe sila taga Yɛnŋɛlɛ li na,
pe sila pe jigi wi taga li na fɔ li mbe ya mbe pe shɔ.
23 Konaa ki ni fuun, làa para kambaara ti ni wa naayeri,
ma naayeri wegele ke yɛngɛ.
24 Làa manɛ wi tirige paa tisaga yɛn poo pye pe yaakara,
làa naayeri yaakara kan pe yeri.
25 Pe ni fuun pàa mɛrɛgɛye yaakara ka,
làa yaakara lɛgɛrɛ kan pe yeri, fɔ a pè ka ma tin.
26 Ko puŋgo na, làa yɔnlɔ yirisaga tifɛlɛgɛ ki yirige, a kila gbɔɔn wa naayeri;
li yawa pi fanŋga na, làa yɔnlɔparawa kalige kɛɛ tifɛlɛgɛ ki yirige, a kila gbɔɔn.
27 Làa kara tirige pe kan lɛgɛrɛ paa gbanŋgban yɛn;
sannjɛrɛ lɛgɛrɛ naa ti mɛgɛ, paa kɔgɔje yɔn taambugɔ ki yɛn.
28 Làa ti tirige wa pe paara yinrɛ cɛnsaga ki ni,
ma pe paara yinrɛ ti maga.
29 Pàa ti ka ma tin fɔ jɛŋgɛ,
yaraga ŋga pàa pye na jaa, làa ki kan pe yeri.
30 Ɛɛn fɔ maga ta ti la sila kɔ pe na gbɛn,
ma yaakara ti ta bere wa pe yɔn,
31 a Yɛnŋɛlɛ li naŋgbanwa pì si yiri pe kɔrɔgɔ.
A lì si mbele fuun pàa pye fanŋga ni pe gbo,
làa Izirayɛli woolo lefɔnmbɔlɔ pe gbo ma pe jaanri tara† 78.18-31: Ɛki 16.2-15; Nɔmbu 11.4-23,31-35.
32 Konaa ki ni fuun, pàa koro na kapere ti piin,
pe sila taga li kafɔnŋgɔlɔ ke na.
33 Ki kala na, làa ti a pe yinwege piliye yì pye tɔnli fu,
ma sunndo kɔngɔ wa pe na wa pe yinwege ki kɔsaga yeri.
34 Na Yɛnŋɛlɛ li ka pele gbo pe ni sanga ŋa ni, pe mɛɛ nali lagajaa,
pe ma pe kapere ti jɛn mari yaga nɛɛ li lagajaa.
35 Kona pe mɛɛ nawa to ki na fɔ Yɛnŋɛlɛ lo li yɛn pe walaga na pe go singi,
fɔ Yɛnŋɛlɛ na yaara ti ni fuun ti go na lo li yɛn pe go shɔfɔ we.
36 Ɛɛn fɔ pàa pye na ko ki ni fuun ko piin ma, na Yɛnŋɛlɛ li fanla pe yɔn sɛnrɛ ti ni;
pàa pye na finlɛlɛ li kan pe sɛnyoro ti ni.
37 Pe sila pe yɛɛ kan Yɛnŋɛlɛ li yeri pe kotogo ki ni fuun ni,
pe sila pye tagawa ni li yɔn finliwɛ pi kanŋgɔlɔ.
38 Ɛɛn fɔ, lo na li yɛn yinriwɛ tafɔ,
ki kala na, làa pye na pe kapere ti kala yari pe na,
li sila pye na pe tɔnri.
Wagati lɛgɛrɛ na, li ma li naŋgbanwa pi sogo pe ni,
laa yɛnlɛ mbe li naŋgbanwa gbɔɔ kala li wa pe na.
39 Li jatere wìla pye ki na fɔ pe yɛn sɛnweele ko cɛ,
ma pye tifɛlɛgɛ ŋga ki ma toro, kila sɔngɔrɔ naa.
40 Pàa yiri ma je li na wagati lɛgɛrɛ ni wa gbinri wi ni,
pàa li nawa pi tanga li na wa tara nda tɔnmɔ woro wa ti ni.
41 Pàa pye na Yɛnŋɛlɛ li yɔn jaa sanga pyew,
Izirayɛli woolo Yɛnŋɛlɛ kpoyi pàa pye na li nawa pi tanga li na.
42 Pe sila nawa to li yawa pi na,
konaa pilige ŋga ni làa pe shɔ pe juguye pe kɛɛ ki na.
43 Pe sila nawa to kacɛn kagala ŋgele làa pye wa Ezhipiti tara ke na,
konaa kafɔnŋgɔlɔ ŋgele làa pye wa Zowan ca wasege ki ni ke na.
44 Làa pe Nili gbaan wi njere ti tɔnmɔ pi kanŋga kasanwa,
Ezhipiti tara fɛnnɛ pe sila ya mbege tɔnmɔ pa wɔ naa† 78.44: Ɛki 7.17-21.
45 Làa nakɔɔnrɔ shɔnrɔ woro yirige ma wa pe na, a tì pe nɔɔri,
ma ŋgbeye yirige pe kɔrɔgɔ, a pè yaraga pyew ki jɔgɔ† 78.45: Ɛki 8.20-24; 8.1-6.
46 Làa pe yarilire ti kan kambɛɛrɛ ti yeri, a tìri ka,
ma pe tunŋgo tɔnli wi kan gbatɔ wi yeri† 78.46: Ɛki 10.12-15.
47 Làa pe ɛrɛzɛn tiire kɛɛrɛ ti jɔgɔ sinndɛɛrɛ tisaga ki ni,
ma ti a were tì pan ma pe sikomɔri tire ti gbo.
48 Làa ti a sinndɛɛrɛ tisaga kì pan ma pe simbaala naa sikaala pe gbo,
ma ti a yɛnŋɛlɛ gbaanra tì pe nɛrɛ ti gbo† 78.47-48: Ɛki 9.22-25.
49 Làa li naŋgbanwa gbɔɔ pi naga pe na,
naa li naŋgbanwa ndorogo ki ni, naa li kɔnrɔ tandorogo ki ni, konaa jɔlɔgɔ gbɔgɔ ni;
làa mɛrɛgɛye mbele pe maa jɔgɔwɔ piin pe lɛgɛrɛ torogo pe kɔrɔgɔ.
50 Làa kologo yaga li naŋgbanwa pi kan;
li sila pe shɔ kunwɔ pi yeri,
ɛɛn fɔ làa yambewe wa pe na.
51 Làa Ezhipiti tara pinambiile koŋgbanmbala pe ni fuun pe gbo,
poro mbele pàa pye Kamu wi setirige piile wele, mbele pàa se pe fanŋga sanga wi ni† 78.51: Ɛki 12.29.
52 Kona, a lì si li woolo pe yirige ma kari pe ni,
làa pe yɛgɛ sin wa gbinri wi ni, paa yɛgɛ ŋga na simbaala kɔnrifɔ maa wi simbaala kɔnri† 78.52: Ɛki 13.17-22 we.
53 Làa pe yɛgɛ sin ma kari pe ni yɛyinŋge na pɔw, pe sila pye na fyɛ;
ɛɛn fɔ kɔgɔje wìla pe juguye pe li† 78.53: Ɛki 14.26-28.
54 Làa kari pe ni wa li tara kpoyi ti yɔn na,
ma saa gbɔn fɔ wa yanwiga ki na, ko ŋga làa shɔ li yawa pi ni we† 78.54: Ɛki 15.17; Zhozu 3.14-17.
55 Làa cɛngɛlɛ kele purɔ ma ke yirige wa pe yɛgɛ,
ma pɛtɛ gbɔn pe tara ti na, mari yɛɛlɛ pe na ti pye pe kɔrɔgɔ;
làa Izirayɛli woolo pe tɛgɛ wa ki cɛngɛlɛ ke paara yinrɛ ti ni† 78.55: Zhozu 11.16-23.
56 Ɛɛn fɔ konaa ki ni fuun, pàa Yɛnŋɛlɛ na yaara ti ni fuun ti go na li wa ma wele;
pàa yiri ma je li na, pe sila tanga li kondɛgɛŋgɛlɛ ke na.
57 Pàa pe yɛɛ laga Yɛnŋɛlɛ li na, ma pye javafɛnnɛ paa pe tɛlɛye pe yɛn;
sandiga ŋga ki woro ma yɔn, ki wanla li ma fɛngɛ ma konɔ li wa yɛgɛ ŋga na,
pa pè kɛ ma konɔ li wa ma.
58 Pàa li nawa pi ŋgban pe yarisunndo sunzara nda tìla pye wa tinndiye pe na ti ni;
pàa yenjaga yirige li ni pe yaara yanlɛrɛ nda pàa gbegele mbaa gbogo ti kala na.
59 Naa Yɛnŋɛlɛ làa kaa ki yan ma, a lì si nawa ŋgban fɔ jɛŋgɛ,
mɛɛ je Izirayɛli woolo pe na pew.
60 A lì si cɛnsaga ŋga kìla pye wa Silo ca ki yaga,
li cɛnsaga paraga go ŋga kìla pye wa sɛnweele pe sɔgɔwɔ, a lì si je ki na† 78.60: Zhozu 18.1; Zhere 7.12-14; 26.6.
61 Li yɔn finliwɛ kɛsu ŋa wi yɛn li yawa pi kacɛn, làa wi yaga, a pe juguye pòo lɛ ma kari wi ni;
làa li gbɔgɔwɔ pi yaga juguye pe kɛɛ† 78.61: 1 Sami 4.4-22.
62 Làa li woolo pe yaga, a pè pe gbo tokobi ni,
katugu làa nawa ŋgban pe ni.
63 Kasɔn la pe lefɔnmbɔlɔ pe sogo,
jayire yuuro sila ya mbe kɔ pe sumbonɔ pe kan.
64 Pàa pe saraga wɔfɛnnɛ pe gbo tokobi ni,
pe naŋgunjaala pe sila ya mbe kunwɔ pi gbele.
65 Ko puŋgo na, a we Fɔ wì si yiri, ma mbe yo lere yɛn ma yiri wɔnlɔwɔ na,
wìla pye paa yɛgɛ ŋga na duvɛn ma kaa maliŋgbɔɔn yigi maa pye lewɛlɛwɛ.
66 Wìla wi juguye pe gbɔn, a pè fe ma sɔngɔrɔ puŋgo na;
wìla fɛrɛ wa pe na, nda kɔsaga woro ti na.
67 Ɛɛn fɔ wìla je Zhozɛfu setirige piile pe na,
wi sila yɛnlɛ mbe poro mbele Efirayimu† 78.67: Efirayimu mɛgɛ na pe kaga yeri laga ka na, ki maga naga ma yo Zhozɛfu naa wi setirige piile poro wɛlɛ paa piin. Efirayimu wi yɛn ma taanla cɛngɛlɛ ŋgele ke yɛn wa Izirayɛli tara ti yɔnlɔparawa kamɛŋgɛ ki na koro ni (Zhenɛ 48.1-20). cɛnlɛ woolo pe wɔ naa.
68 Zhuda cɛnlɛ woolo poro wìla wɔ,
Siyɔn yanwiga ŋga wa, ko kìla wi ndanla.
69 A wì suu cɛnsaga kpoyi ki kan wa, ma yeresaga kan ki yeri paa naayeri wi yɛn,
maga nɔgɔ ki teŋge paa tara ti yɛn, ki koro wa ki yɔnlɔ fɔ sanga pyew.
70 A wì suu tunmbyee Davidi wi wɔ fun,
wìla wi lɛ maa wɔ wa simbaala jasaala pe ni.
71 Wìla saa wi lɛ maa wɔ wa simbaala mbele pe yɛn piile fɛnnɛ pe puŋgo na,
jaŋgo wi pan wi pye wi woolo mbele Zhakɔbu setirige piile pe kɔnrifɔ,
poro mbele pe yɛn Izirayɛli woolo mbele pe yɛn wi kɔrɔgɔ ye† 78.70-71: 1 Sami 16.11-12; 2 Sami 7.8; 1 Kuro 17.7.
72 A Davidi wì si pe kɔnri wi nawa pi ni pì filige wi na,
wìla pe kɔnri tijinliwɛ ni.
†78:2 78.2: Mati 13.35
†78:12 78.12: Ɛki 7.8–12.32
†78:12 78.12: Zowan ca ko nuŋgba ko pàa pye na yinri Aramisɛsi nakoma Tanisi. Kìla pye pe ka yo Zowan fun, ki maga naga ma yo Ezhipiti tara to paa piin.
†78:13 78.13: Ɛki 14.21-22
†78:14 78.14: Ɛki 13.21-22
†78:16 78.15-16: Ɛki 17.1-7; Nɔmbu 20.2-13
†78:31 78.18-31: Ɛki 16.2-15; Nɔmbu 11.4-23,31-35
†78:44 78.44: Ɛki 7.17-21
†78:45 78.45: Ɛki 8.20-24; 8.1-6
†78:46 78.46: Ɛki 10.12-15
†78:48 78.47-48: Ɛki 9.22-25
†78:51 78.51: Ɛki 12.29
†78:52 78.52: Ɛki 13.17-22
†78:53 78.53: Ɛki 14.26-28
†78:54 78.54: Ɛki 15.17; Zhozu 3.14-17
†78:55 78.55: Zhozu 11.16-23
†78:60 78.60: Zhozu 18.1; Zhere 7.12-14; 26.6
†78:61 78.61: 1 Sami 4.4-22
†78:67 78.67: Efirayimu mɛgɛ na pe kaga yeri laga ka na, ki maga naga ma yo Zhozɛfu naa wi setirige piile poro wɛlɛ paa piin. Efirayimu wi yɛn ma taanla cɛngɛlɛ ŋgele ke yɛn wa Izirayɛli tara ti yɔnlɔparawa kamɛŋgɛ ki na koro ni (Zhenɛ 48.1-20).
†78:71 78.70-71: 1 Sami 16.11-12; 2 Sami 7.8; 1 Kuro 17.7