Wək Mɨn
Wək Mɨn Rəha Aposol Mɨn
Nəghatən əkuəkɨr rəha naoa u Wək Mɨn
?Pah təməte naoa u? Luk təməte naoa u. Afin e “Nəghatən əkuəkɨr rəha naoa u Luk” o nɨtunən məmə Luk in pah.
?Təməte tatuwɨn kəm pah? Luk təməte naoa u tatuwɨn kəm in kit, nərgɨn u Teofilas, etəm kitiəh əm itəm Luk təməte naoa u “Namnusən Təwɨr Itəm Luk Təməte” tatuwɨn kəm in. Nərɨg u, nɨpətɨn təmə, “Etəmim itəm tokeike Uhgɨn.” Luk təməte naoa u tatuwɨn kəm suah u, məto in tɨtun məmə Iaihluə tepət okotafin mɨn.
?Nəmegəhən tahro nulan nian təməte? Naoa mɨn rəha Namnusən Təwɨr koatəghat-in nəmegəhən ne nɨmɨsən rəha Iesu. Naoa u tatən-iarəp məmə niməfak təmahro mətuoun. Naoa u məsɨn tatəghat-in təpət e wək rəha Pita, kən məsɨn mɨn tatəghat-in nəmegəhən ne wək rəha Pol.
?Təməte naoa u o naka? Luk təməte naoa u matən məmə niməfak təmahro min nulan mətuoun, kən otahro min nulan niməfak otatəwiə. Kən e naoa u, kitat okotehm məmə iəfak mɨn okotahruhalpɨn nəghatən kəm netəm Isrel ne netəm Iaihluə mɨn itəm kotolkeike məmə okotɨtun nəukətɨ nahatətəən rəhalat. E naoa u, kotəplan məmə kapman rəha Rom tatəto nəghatən rəha Pol. Kən matəplan məmə Luk ne Pol kiolkeike məmə netəmim rafin itəm Rom tatərəmərə elat, ilat okotən nɨpahrienən e Iesu.
1
Uhgɨn təmən məmə otahl-ipa
Narmɨn rəhan
Narmɨn rəhan
1 Teofilas, e rəhak naoa itəm eməte aupən, eməte nolən mɨn rəha natɨmnat rafin itəm Iesu təmatol ne matəgətun netəmim lan. Luk 1:3 2 Naoa əh tatən-iarəp nian Iesu təmətuoun rəhan wək mətoarus Uhgɨn təmɨləs matuwɨn e Nego e Neai. Məto aupən, təməsuwɨnən əh e Nego e Neai, Narmɨn Rəha Uhgɨn təmətasitu lan məmə otəgətun rəhan aposol* “Aposol” in suah kit itəm Iesu Kristo təmahl-ipa o nən-iarəpən rəhan nəghatən. Nian nakotafin nəghatən əh “aposol” e naoa u, nɨpətɨn tən məmə netəmim tuelef rəha Iesu u kəmotaliwək ilat min. Kən e naoa u, Pol təmən məmə in mɨn aposol kit rəha Iesu, məto in təməsaliwəkən ilat netəmim tuelef mɨn əh. Naoa əh, in tatəghat tepət e aposol mil, Pita ne Pol. mɨn. Mak 16:19; Luk 24:49-51 3 E nian təməmegəh mɨn e nɨmɨsən, nian tepət tatuwa olat kən ilat kotəplan in e nian kitiəh kitiəh e nian foti, kən matol əp in kəm ilat məmə okotɨtun məmə in təməmegəh pahrien e nɨmɨsən. Kən e nian mɨn əh, təmatəgətun ilat e nərəmərəən rəha Uhgɨn. Luk 24:36-49; Wək 10:41 4 Nian Iesu təmətatɨg əh ilat min ilat, in təmən-ipən nəghaten kit kəm ilat məmə, “Itəmat onəsotaupənən motiet u e Jerusalem. Onəkotəkəike kətatɨg motətoarus onəkotos Narmɨn Rəha Uhgɨn, u rəhak tata tɨnəmən-iəkɨs rəkɨs məmə otos-ipɨnə kəm itəmat, tahmen mɨn məmə inu io iatən-ipɨnə kəm itəmat. Luk 24:49; Jon 14:16-17; Wək 2:33 5 Aupən Jon təmatol baptais e netəmim e nəhau, məto otəsuwəhən, Uhgɨn in otol baptais etəmat e Narmɨn Rəhan.” Mat 3:11
Uhgɨn təmɨləs Iesu muwɨn e Nego e Neai
6 E nian mɨn əh, itəm aposol mɨn kəmotatɨg ilat Iesu, kəmotətapəh ron məmə, “?Iərəmərə, tɨnuwa e nian ətuatɨp əh-roiu məmə ik onəkol kitat netəm Isrel okotərəmərə mɨn e nɨtən mɨn rəhatat, o kəp?” Luk 24:21 7 Məto Iesu təmən-ipən kəm ilat məmə, “E nian mɨn rəha natɨmnat mɨn əh, Uhgɨn təməhluaig-in otəmat, okol itəmat nəsotɨtunən. Rəhak tata pɨsɨn əm, in tɨnɨtəpun rəkɨs e rəhan nəsanənən. Mak 13:32 8 Məto e nian Narmɨn Rəha Uhgɨn otuwa matɨg etəmat, itəmat onəkotos nəsanənən. Kən itəmat onokotəkəike motuwɨn motən-iarəp rəhak nəghatən əpəh Jerusalem, ne ikɨn mɨn əpəh Jutia, ne Sameria, kən ne ikɨn mɨn rafin e nətueintən.” Mat 28:19; Luk 24:48
9 Nian təmən rəkɨs əm nəghatən əh kəm ilat, kən Uhgɨn təmɨləs-irəkɨs in tɨnər matuwɨn e neai. Nian ilat kəmoatəplan, kən napuə kit təmuwa malpin, kən ilat kəməsotəplan mɨnən. 10 Nian kəmotɨtagpər əh e neai moategəs-in, roiu agɨn-əh, suah mil kəiu kəmian e natɨmnat ruən kəmuet-arəpa muətul ilugɨn elat, 11 kən muən-ipən kəm ilat məmə, “!Netəm Kalili! ?Təhrol nəkoatətul ikɨn-u moatətagpər nəpo lan e napuə? Iesu əh itəm Uhgɨn təmɨləs-irəkɨs otəmat mɨləs mər matuwɨn e neai, in otəpanɨtəlɨg-pa mɨn tahmen-pən əm e itəm əh, itəm tər matuwɨn.” Mat 26:64; Luk 21:27
Aposol mɨn
12 Kən aposol mɨn kəmotiet e nɨtot u katən məmə, Nɨtot Rəha Nɨg U Olif, motɨtəlɨg-pən Jerusalem itəm sənəmə in isəu pɨk, in iuəhkɨr əm. Luk 24:50-53 13 Nian kəmotiet-arəpən Jerusalem, kəmotuwɨn e nɨpəgnoa nimə kit əpəh ilɨs lan itəm koatatɨg ikɨn. Aposol mɨn əh, nərgɨlat u Pita ne Jon ne Jemes ne Antru, kən Filip ne Tomas, kən Patolomiu ne Matiu, kən Jemes nətɨ Alfeas, kən Saimon Selot,† Əplan-tu futnot e Mat 10:4. kən Jutas nətɨ Jemes. Mat 10:2-4 14 Netəm mɨn əh ne nɨpɨtan mɨn, ne Meri u mama rəha Iesu, ne pia Iesu mɨn, ilat koatuwa moatəfak kitiəh nian tepət.
Etəmim itəm otos nəme Jutas
15 Nian neen tɨnuwa mɨnuwɨn rəkɨs, kən netəm mɨn u itəm koatahatətə e Iesu kəmotuwa kitiəh. Ilat tepət, tahmen e wan-hanrɨt-tuente ilat rafin. Kən Pita təmətul matəghat kəm ilat məmə, 16 “Piak mɨn ne wɨnɨk mɨn. Nəghatən rəha Naoa Rəha Uhgɨn otəkəike muwa mol nɨpahrienən lan, itəm nuwəh aupən Narmɨn Rəha Uhgɨn təmos-ipən nəghatən kəm Kig Tefɨt, kən Kig Tefɨt təmən-iarəp suah u Jutas məmə in otit netəmim motuwɨn kaskəlɨm Iesu. Kən nəghatən əh tɨnuwa əh-roiu mɨnol nɨpahrienən lan. Sam 41:9 17 Jutas kitat min kitiəh əm. Kən in rəhan əh-ikɨn wək itəm təmatol mətasitu etat.”
18 (Jutas u inu təmos-nəmtɨn nəptən kit e məni u təmos e nolən rat itəm təmol. E nəptən əh, təmiet morin kən kəhap nərpɨn nɨsgan tiet. Mat 27:3-8 19 Kən netəm Jerusalem kəmotəto nəghatən əh, kəmotaun-in nəptən əh e nəghatən ikɨn məmə, “Akeltama,” nɨpətɨn u məmə Nəptən e Nɨta.)
20 Kən Pita təmən məmə, “E Naoa Rəha Napuən Mɨn, nəghatən kit tatən məmə,
‘Təwɨr məmə rəhan nimə tatətul əpnapɨn əm, okol etəmim kit təsatɨgən ikɨn.’ Sam 69:25; 109:8
“Kən nəghatən kit mɨn tatən min-nulan məmə,
‘Təwɨr məmə etəm pɨsɨn kit otuwa mos nəmeen mol wək rəhan.’
21-22 “Kən tol nəhlan, okotəkəike kɨlesipər suah kit itəm təmehm e nɨganəmtɨn nəmegəhən rəha Iesu e nɨmɨsən, kən in otuwa mɨn mehm kitat məmə otən-iarəp Iesu məmə in Iərəmərə rəhatat. Suah u, in suah kit itəm kitat min kəmoatan aupən e nian mɨn u itəm Iərəmərə Iesu təmətaliwək lan. Suah un in suah kit itəm təmətatɨg nian Jon təmatən-iarəp nəghatən rəha nolən baptais etəm, muwa mətoarus-pən nian itəm Uhgɨn təmos-irəkɨs Iesu o kitat mɨləs mər muwɨn e Nego e Neai.” Mak 1:9; 16:19; Jon 15:27
23 Kən ilat kəmotən-iarəp nərgɨ etəmim kəiu, kit nərgɨn u Josep u nian neen kətaun-in məmə Pasapas o Jastas, kən kit mɨn, nərgɨn u Matias. 24 Kən ilat kəmotəfak motən məmə, “Iərəmərə, ik nəkɨtun nɨki netəmim rafin. Ik asitu etɨmat məmə suah mil u, in pəhruən ik nɨnəmɨtəpun rəkɨs 25 məmə otaskəlɨm wək u rəha aposol itəm Jutas təmapəs məmə otuwɨn e suatɨp itəm tərat, iman ətuatɨp ikɨn.” 26 Nian kəmotəfak rəkɨs, ilat kəmoturin kəpiel neen, kotahmen e tais, məmə otəgətun məmə pah otos wək əh, kən nərgɨ Matias təmiet. Kən ilat kəmotɨləs-ipən Matias məmə in aposol kit, kən roiu tɨnol mɨn tuelef aposol ilat rafin.
*1:2: “Aposol” in suah kit itəm Iesu Kristo təmahl-ipa o nən-iarəpən rəhan nəghatən. Nian nakotafin nəghatən əh “aposol” e naoa u, nɨpətɨn tən məmə netəmim tuelef rəha Iesu u kəmotaliwək ilat min. Kən e naoa u, Pol təmən məmə in mɨn aposol kit rəha Iesu, məto in təməsaliwəkən ilat netəmim tuelef mɨn əh. Naoa əh, in tatəghat tepət e aposol mil, Pita ne Pol.
1:4: Luk 24:49; Jon 14:16-17; Wək 2:33
†1:13: Əplan-tu futnot e Mat 10:4.
1:16: Sam 41:9
1:20: Sam 69:25; 109:8
1:21-22: Mak 1:9; 16:19; Jon 15:27