1 Hayou malwoh kinhipwen, pe iyamulan Kenon para Yisip inihinih tehe iro tine ngilse Ndran Nayil. 2 Pe inime hu mbulmwakau manandrtimou ara yihu ro ndran pe husa paingan pwaki ndran, pe huroyan ndromwindriu. Yihu mbulmwakau ara husai pe lahayan iya, pe nombuwehu ara imuh. 3 Pwen hu mbulmwakau manandrtimou i ara husarayah mulan huro ndran husa paingan, pe yihu ara ndruwi-ndruwihu ko, pe sangihu ara imwiling. Yihu sa pe huro tine iyasura hu mbulmwakau para mamu, pe huro ngilse Ndran Nayil. 4 Pwen hu mbulmwakau mepo ndruwihu ko, ara huini topwe hu mbulmwakau mepo nombuwehu imuh pe isai ara. Kenon inime nihinih ara ihipwen pe itine.

5 Pwen pe imatin porosih i pe inihinih paiwe. Pe inime pele mbuwa youyou manandrtikou ara hu masih huro wule pweye pele hakou o. Pe mbuwa youyou ara hupwai mwayih, pe hurayah namandran pe lahayan. 6 Pwen iya mulan hape yi, pe pele mbuwa youyou manandrtikou husarayah i; pe nimnim tahu pele mbuwa youyou ara, ara tehe ngandraha nohai iro kol pwosowen kintimwi hu masikene. Pe huiki mbuwahu ara hurayah mendreheh o. 7 Pe pele mbuwa youyou mepo mendreheh masih ara, huro pe hundrimi hu mbuwa youyou mepo mbuwahu namandran. Pwen kenon ara itine pe ipahasaniy tehe inihinih.

8 Pwen mandroulang ara iro pe ilolohonge soyon iya. Pwen iyoh hu ndramat para lohonge hiyan para kol Yisip — yihu ndramat mepo ngara hu karakau. Pwen itiyani nihinih tan iya kili hu para yihu katiyaniy, hapeko hamou tahu kinlahiy para kitiyani ndroiyi nihinih tan pwi.

9 Pwen pe ndramat iro mu para yukiya wain ta kenon ipa, “Yo mepo andre kupohopoh kiya sehe melit ukose iyaliy. 10 Wou koluw ara ndrinam ilokuh to pe ta ndramat mepo para timwa ndrina nohun. Pwen pe aiki yolu ya yolu ro nondriya kou kili pohon tahu makundrayen mepo ngara kiro nimnim kiya nondriya seu tam. 11 Pwen ping sih yo pe yiy yolu nihinih, pe nihinih to ara handra pe atan ara handra. 12 Pe wihou hamou para Hipuru ara irosura yowu. Yiy ara ndramat hamou ngara kiropo mbulen nondriya seu ata pohon tahu makundrayen. Pe yolu tiyani nihinih tolu, pe yiy itiyani ndroyi nihinih isato pe ata ndramat para timwiya ndrina nohun ara. 13 Melit masih itiyaniy ara isarayah tehe itiyaniy opu — tehe yo ara umui usa mbulyo, pe yiy ara hundruyani yiy.”

14 Pwen kenon ipwai iyatahu ndramat para mbulyan, pe huya wiri Yosep iro nondriya kou isa mawen. Pwen Yosep irasingi yiy pe isulyani koiwen, pwen isa mbulmara kenon.

15 Pe kenon ipwai iya kili yiy ipa, “Yo ara unihinih pe kinlahi hamou para kitiyani meresaya nihinih to ara pwi. Yo ara uhulong tehe ngara wou ahalingi nihinih pe alahiy para aratiyani ndroyin.”

16 Pwen Yosep ipa, “Yo ara kunlahiy para kumbusi hapesah pwi, hapeko Ngindrai opu ara andre kipwaingani topwe nihinih tam masih mepo ata lohonganiy.”

17 Pwen kenon ipa, “Yo unihinih pe unime utatine ngilse Ndran Nayil. 18 Pwen pe unime hu mbulmwakau manandrtimou, huro ndran pe husa paingan pwaki ndran pe huro yan ndromwindriu. Yihu mbulmwakau ara husai pe lahayan iya pe nombuwehu ara imuh. 19 Pwen hu mbulmwakau manandrtimou i husa paingan, ara ndruwi-ndruwihu ko pe sangihu ara imwiling. Yo ara kunoho nime hu mbulmwakau tehen tora koro Yisip pwi. 20 Pe hu mbulmwakau nepo ndruwi-ndruwihu ko ara huini hu mbulmwakau mepo nombuwehu imuh ara. 21 Hapeko iyamulan para huyani hu topwei, kinlahi hamou para kiyirowei pwi; nimnim tahu ara iro manau nokuhu tehe mamu. Pwen usa tine.

22 Pe yo unihinih porosih i, pe unime pele mbuwa youyou manandrtikou ara hu masih huro wule pweye hakou o. Pe mbuwa youyou ara hupwai mwayih, pe hurayah namandran pe lahayan. 23 Pwen iyamulan hape yi, pe pele mbuwa youyou manandrtikou isarayah i, pe nimnim tahu pele mbuwa youyou ara, ara tehe ngandraha nohai iro kol pwosowen kintimwi hu masikene. 24 Pwen pe pele mbuwa youyou mepo mendreheh masih ara hundrimi hu mbuwa youyou mepo mbuwahu namandran.

Yo utiyani nihinih to aro iya kili hu ndramat para takau, hapeko hamou tahu kinlahiy para kitiyani ndroyi nihinih to pwi.”

25 Pwen Yosep ipwai iyata kenon ipa, “Nihinih malndra kene ndroyi hilu ara handra kopu. Ngindrai ara ipwainganiy isatam sehe melit yiy nakimbusiy. 26 Pe hu mbulmwakau manandrtimou ara iranonoyani hayou manandrtoyoh; pe hu pele mbuwa youyou manandrtikou ara tehen aliy opu. Nondriya nihinih malndra kene ara ipwaingani melit handra ko. 27 Pe hu mbulmwakau manandrtimou pe iyasura pele mbuwa youyou manandrtikou iro ngawan o pe ngandraha nohai itimwiy, ara iranonoyani hayou manandrtoyoh andre song namandran kisarayah.

28 Kiya, tehe upwai satam — Ngindrai ara ipwainganiy isatam sehe melit yiy nakimbusiy. 29 Nondriya hayou manandrtoyoh ara, andre anandrinai kisarayah soyon iya kiro kol Yisip masih. 30 Hapeko kiya mulan, andre song namandran kisarayah nondriya hayou manandrtoyoh i; pe hu hayou isarayah hiyan mamu ara, andre koyumowu kimayit aliy. Song ara andre kipwalngani kol pwan masih. 31 Yihu ndramat masih andre koyuhu kirut hu hayou hiyan kanna mepo anandrinai soyon iya isarayah iro aliy, paratesah, song nakisarayah kamulan ara nakirayah namandra-namandran iya pe andre kipwalngani kol masih. 32 Pe nihinih tam kinsarayah malndra ara, paratesah Ngindrai kinlohonganiy pwen tehe nakimbusiy, pe yiy andre kimbusiy ndrokonan. Pe iyinganiy tehe kindrou pwi melit ara andre kisarayah.

33 Pe mahapo ara, hiyan para wou akah hamou ndramat mepo lohongan hiyan, para kiro nimnim kiya kol namandran Yisip. 34 Pe wou arakinima hu hayah ndramat hukasarayah pohon para kol hakol-hakol para nondriya kol namandran. Pe nondriya hayou manandrtoyoh mepo anandrinai kisarayah soyon iro aliy, pwen andre yihu ndramat huro mu iya pohombulen ara andre hu kawiri piyang hasai iro nondriya piyang mayimisai tahu ndramat masih. 35 Yihu ndramat hu kaya mu para poho mbulen ara, hu kambultani anandrinai masih kiyawule nondriya hu numwa anandrinai ta kenon. Pe hu koropo mbulen kiya pahandram pe hu karawurani mbuwa youyou handra-handra pe hu kaikiy kiya wum namandran kiro kol hakol-hakol para anandrinai. 36 Pe anandrinai ara, ara andre yihu kaikiy kiro. Pe kiro mwonen hayou manandrtoyoh para song kisarayah kiro Yisip, pwen andre hu ndramat masih andre kanmat kinna mundruwai pwi.”

37 Pwen Kenon para Yisip iyasura hu ndramat namandran huya mu para poho mbulen, yihu hilingi nongna Yosep pe hupwes iyaliy. 38 Pe kenon isok yihu ipa, “Worou andre tukakahi hiyeh hira ndron? Mwoiwa Ngindrai ita kili ndramat iye ko.”

39 Pwen kenon ipwai iyata Yosep ipa, “Ngindrai ara kinpwaingani melit masih kinsa kili wou; pwen hamou ndramat waison pe lohongan hiyan para kiratiyani melit kiwayis tehe wou ara kinto iye pwi. 40 Yo andre kuiki wou aya mu para kol namandran iye, pe andre hu ndramiro masih hu koro hilingi wou o. Melit masih ita pahandram, pe ngolo ko ara iyerahin kili wou.”

41 Pwen kenon ipwai iyata Yosep ipa, “Yo mahapo uiki wou aro yapane kol namandran Yisip.” 42 Pwen kenon ite pwenah iro ndrakopweniman, pe iykiy iya ndrakopwenima Yosep. Pwenah ara, ara kinima kenon iyeraliy. Pe kenon inowi Yosep iya koiyau lahayan iya, pe iyki sowiy hasou humbusiy iyau kolt* Eng: gold chain; TP: wanpela sen gol pe inosi Yosep iyaliy. 43 Pwen iwiri karis hakou mepo iho mulan iya atan ara isa, pe iykiy iya kili Yosep pe iho saisai iyaliy.† Eng: He had him ride in a chariot as his second-in-command; TP: Em i larim Josep i raun long namba 2 karis bilong king Pe hu ndramat huro mu kili yiy ara huyoh hupa, “Akaya mawen sai!” Iya lohonge aro ko kenon iyinganiy tehe Yosep kinsarayah yapane kol Yisip.

44 Pe kenon ipwai iyatan ipa, “Yo ko ara kenon; hapeko kinlahi hamou ndramat iripo Yisip kimbusi handra melit kiya lohonge tan o mwaihei ara pwi. Kapa hiyeh nakimbusi sehe melit ara andre kisok wou kimu.” 45 Pe kenon ipohowe ngala Yosep handra Sapenat-Paneyah, pe iyki Asenat SuPotipera iya nambuyun. Potipera ara, yiy hamou pris para nondriya kol namandran Heliyopolis.

46 Pwen Kenon para Yisip iyki mbulen iya kili Yosep ara, ndrohonga hayou tan iro matingui. Pwen kenon iro pe Yosep irikai iya kene nondriya kol masih para Yisip. 47 Iro manne hayou manandrtoyoh anandrinai isahapuh pe sangin ihon iya soyon iya iro Yisip. 48 Pe iro mwonen hayou ara Yosep imbultani hu anandrinai soyon iya iro pinge hamou-hamou pe irawurani pe iykiy iro numwa anandrinai iro nondriya kol namandran hakol-hakol. 49 Pe anandrinai ara iya soyo-soyon iya tehe kalayeng ita poholeng. Pwen pe Yosep koyun iyarut ndromweyan.

50 Pwen hayou para song kinsarayah mapu, pe nambuyu Yosep, Asenat SuPotipera, imwalahiy iyata noru Yosep kamai malmou. 51 Yiy ipa, “Ngindrai imbusiy, pe koyu ara irut iya nopwaran to iyapolo tomo pe nali hu.” Pwen pe iyoh ngala norun kamai ndrihou ara Manasseh‡ Ngalan “Manasseh” ara ndringen iho pakeh kili nongan handra ipa “koyu irut”; Eng: “Manasseh” sounds like the Hebrew word for “forget”; 52 Iyamulan para norun kopwan isarayah pe Yosep ipa, “Ngindrai iyki noru hilu malmou, iro nondriya kol para nopwaran ato.” Pwen pe ipohowe ngala norun kopwan ara Eparayim.§ Ngalan “Eparayim” ara ndringen iho pakeh kili nongan handra ipa “iyki maporoluwoh”; Eng: “Ephraim” sounds like the Hebrew for “twice fruitful”; TP: Long tok Hibru “Efraim” i klostu wankain olsem dispela tok, “Givim pikinini”

53 Pe hayou manandrtoyoh para anandrinai soyon ara kinhipwen nondriya kol Yisip, 54 pe irahihini hayou manadrtoyoh para song namandran kisarayah, tehe Yosep kinpwai. Mundruwai namandran ara iro kol hakol-hakol, hapeko anandrinai ara iro nondriya kol Yisip masih. 55 Tandrohongan ara yihu Yisip ara humundrui. Pwen yihu rang iya kili kenon para anandrinai. Pe yiy ipwai iyatahu ipa, “Akaya kili Yosep, pe akambusi sehe melit nakipwai kisa kili wawu.”

56 Song ara iwene kol masih, pwen pe Yosep itepe numwa anandrinai, pe hu ndramat masih para Yisip husa sou anahu anandrinai. 57 Pe hu ndramat para kol hakol-hakol nondriya kol pwan masih ara husa Yisip para hu kasou anandrinai iro kili Yosep, paratesah song ara isilihi pe ipwalngani topwe kol pwan masih.