19
Dene ngü ka Pawülü agbü Efeso
1 Te Apolo ngbü eto ngari Me tete agbü Korïnito ne, dela o Pawülü ngbü nda-ye la fï bü da endoro gbü tö ka Galatïya bete Fïrïgïya. Fü ah ayia kpala, anü akoro agbü Efeso, amaka wü gara kpara ka Me kpala. 2 Fü ah amala ngü fü ewü, gü ba, “Ta te wü fü maguma wü tete ne, wü maka *Nzïla Wazi Me eyi?” Fü ewü alügü ngü, gü ba, “Aꞌa, ani je nga ngü ka Nzïla Wazi Me nda-ani la de.” 3 Fü Pawülü ayi-ta ewü, gü ba, “Te di bala, wü za *babatïza, neh baye baye?” Fü ewü alügü ngü fefe, gü ba, “Wüh to babatïza fü ani baka nda *Yüwane tane.” 4 Fü Pawülü ayia amala ngü fü ewü, gü ba, “Yüwane ngbü ta eto babatïza fü wü kpara teka asere, gü ba, wüh fü maguma wü eyi. Yüwane mala kpah fü wü di enga *Yïsarayele, gü ba, ‘Ah le de wüh le ngü ka kpara, de te Me ena atima engu sidi nga ni ne.’ Kpara engu la, ah de Yesu.”
5 Te wü kpara la je ngü de te Pawülü mala la, fü ewü adu ato babatïza fü ewü te ïrï Miri Yesu. 6 Fü Pawülü ayia ao kpa ye gbü nzö ewü. Fü Nzïla Wazi Me akoro arï emaguma ewü, ato wazi fü ewü. Fü ewü akpo da ero mö gbü wü ganzi mö, te wüh je ngü gbügbü na de, da emala ngari Me baka wü *mürü dofo. 7 Wü kpara la, wüh baka wü komoko nzükpa de füh ye ꞌbasu.
8 Fütanga ngü la, fü Pawülü akpo da erï kpa *esambü ka biti-te ka wü di enga Yïsarayele, angbü erï wü kpara de ngü ka Yesu kpekpeke, gü ba, “Yesu de Miri te Me tima engu teka aküwa ani.” Ah ngbü mere ngü la bala teka fe bata, fü gara wü di enga *Yïsarayele la adu ale ngü ka Yesu, te engu ngbü emala fü ewü la. 9 Amba gara wü di enga Yïsarayele la, nzö ewü ka-ye kpekpeke, wüh le ngü ka Yesu la nda-wü de. Fü ewü angbü emala bi wü siti ngü teka ngü ka Yesu la, gbü jia wü bu wü. Teka ngü la, fü wü Pawülü ayia de wü kpara, te ewü le ngü ka Yesu la, ace *kambü ka biti-te ka wü di enga Yïsarayele la. Fü ewü akpo angbü ebiti te-wü agba gara komoko de ïrï ye Türanü. Fü Pawülü angbü erï ewü de ngü ka Yesu kpala te nga sïkpï ꞌburu, kpah de wü *ganzi kpara, te ewü le adi eje ngü la gögömö na ne. 10 Ah ngbü mere ngü la sela bala teka re ꞌbasu. Teka ngü la, fü bi wü kpara, te ewü ngbü gbü tö ka Asïya, wü di enga *Yïsarayele de wü di enga *Giriki ne, ayia aje ngü ka Yesu gömö Pawülü areke areke.
Dene wazi ka Me te Pawülü mere kpeke ngü di agbü Efeso
11 Gbü wü sïkpï la, Me ngbü to ta wazi fü Pawülü fa sü, fü ah angbü emere wü kpeke ngü. Fü komö wü kpara angbü egu kaka-na ꞌburu agu. 12 Wü gara ne, te wüh za bü mba bongo* 19:12 Bongo ka Pawülü la, ah de bongo te engu ngbü ei te nzö ye, anga etadu ye da emere tima di ne. ka Pawülü, nü di, to fü wü mürü keke la, fü wü keke ka-ewü la angbü enza. Anga te ah di de *siti wü di enga me, te ewü ngbü emere ewü me-wü la, fü ewü angbü kpah ece wü kpara, teka wazi ka Me gbü bongo la.
13-14 Wü gara wü di enga *Yïsarayele ta ladü lorozi. Wüh ta ꞌburu wü di gara *mürü gele ka wü Yïsarayele, de ïrï ye Sekeva. Fü ewü angbü endoro gbü nga nzö sü la, da emala fü wü kpara, gü ba, ani tï eyi aliki siti wü di enga me guvu wü kpara. Te wüh je nga ngü de te Pawülü ngbü emere ne, fü ewü afï, gü ba, ani ena akpo kpah adi eliki wü di enga me de ïrï Miri Yesu, baka nda Pawülü. Fü ewü ayia amala ngü fü gara wü di enga me, gü ba, “Ani emala fü wü de ïrï Miri Yesu, te Pawülü ngbü emala ngü kaka ne, de wü koro guvu kpara ne asidi.” 15 Fü wü di enga me la alügü ngü fü ewü, gü ba, “Ani wu ngü ka Yesu kpo. Ani wu ngü ka Pawülü kpah kpo. Amba de-wü, wü nda-wü neh wü da?” 16 Fü komoko ta te wü di enga me ngbü emere engu ne, ayia atï te ewü, amimiki ewü, agbogbofo ewü ꞌduwa ba-neh-ene-la. Fü ah asösörö bongo eküte ewü ꞌburu anza ka. Fü ewü ayia akpe aküwa esasaka sela tïne ꞌburu ngïrïmu, de wü ka eküte wü. 17 Fü wü di enga Yïsarayele, de wü di enga *Giriki, ta te ewü ngbü engbü agbü Efeso ne, ayia aje ngü la. Fü cürü ayia amere ewü. Fü ewü akpo da ecu ngü ka Miri Yesu afa tïne cu sü.
18 Fütanga ngü la, fü mere bi wü kpara, te ewü le ngü ka Yesu, ayia akoro, akpo da emala nga *siti ngü ka-wü, ta te wüh ngbü emere, gü ba, ani le eyi ace wü siti ngü la. 19 Mere bi ewü ta wü mürü rü, de wü mürü kuwa. Fü ewü aza wü rü ka-wü, kpah de wü buku† 19:19 Wü buku la, wüh ba wü si-ngü de rïrï ka gele ka wü gara rü gbügbü na, kpah de wü ngü te mü ena asama rü la di. ka talara ngü ka-wü la, akoro di, acuru gbü jia wü kpara ꞌburu. Se-ngba wü buku de te wüh curu la fa ta sü.‡ 19:19 Ah baka jiase kutu teke ꞌbasu nzükpa (50,000).
20 Dela wü kpeke ngü te Me mere agbü Efeso. Fü ngü ka Me angbü ega, da ebaya. Teka ngü la, fü mere bi wü kpara ayia ato maguma wü fü Yesu. Fü ngü la angbü kpah eto wazi fü wü *kpara ka Yesu, fü ewü angbü erü kpekpeke.
21 Fütanga wü ngü la, fü *Nzïla Wazi Me ayia amala ngü emaguma Pawülü, de engu nü ndoro agbü tö ka Makedoniya bete nda *Giriki, de ah nü sü kpah agbü Yerüsalema. Te di bala, fü Pawülü adu afï, gü ba, “Te ni nü eyi agbü Yerüsalema la, ah le de ni nü sü agbü *Rüma.”§ 19:21 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Rüma 15:22-32. 22 Te di bala, fü ah ayia atima wü Timoteyo ake Ereseto, te ewü di de wü kpara, te ewü ngbü ele ta-ngü tete gbü tima ka Me ne, de wüh nü agbü Makedoniya. Fü engu ayia angbü nda-ye la mba takü gbü Efeso sela, gbü tö ka Asïya.
Dene ngü te Demetïriyo mere agbü Efeso
23 Fütanga ngü la, fü wü kpara ka Efeso ayia akpo aso mere ngü, da eba rere de gü, teka ngü ka Yesu. 24 Angü gara mürü boro ta ladü de ïrï ye Demetïriyo. Engu ngbü ta emï wü kuru e gbü se, gü ba, ah de kuru me ka-ani, te di de me würüse, de ïrï ye Arïtemisi. Wüh ngbü ta emaka mere bi jiase gbü tima ka-wü la, de wü bu ye. 25 Gbü gara sïkpï, fü Demetïriyo ayia aï wü *mürü tima ka-ye abiti, kpah de wü gara wü bu ye, te ewü ngbü emere tima la de ewü ne ꞌburu. Fü ah amala ngü fü ewü, gü ba, “De-wü deyï, wü wu ꞌburu kpo, gü ba, ani ngbü emaka jiase ka-ani, gbü wü kuru me Arïtemisi, de te ani ngbü emï ne. 26 Tïtïne, wü je ngü, de te komoko de ïrï ye Pawülü, ngbü emala ne eyi. Engu gü ba, wü kuru e, de te ani ngbü ereke de kpa ani ne, ah de wü e, de te wü kpara ena angbü egbo nganga na, ne de. Te di bala, ah fiti mere bi wü kpara eyi de ngü ka-ye la. Angü ngü la wü eyi gbü Efeso sene, kpah gbü nga nzö sü ka Asïya ne ꞌburu. 27 Teka ngü la, e-wu neh da, wü kpara ena aceka wü kuru e, de te ani ngbü emere ne, ba töndö e, fü ewü adu ace da ese. Wü gara ne, wüh ena adu akpa ngü mere kambü ka me Arïtemisi ka-ani de sene ne, gü ba, ah ka-ye kükürü e. Amba ah le de wü kpara ka Asïya, de wü kpara gbü gara tö ꞌburu, di ecu ngü me ka-ani, Arïtemisi la!”
28 Te wü kpara la je ngü la bala, fü maguma ewü ayia anzu. Fü ewü akpo da eba rere, gü ba, “Me ka-ani, Arïtemisi ne, ka-ye kpekpeke fa wü gara me ꞌburu!” 29 Fü wü kpara gbü kötï la aci ꞌburu, azïnga, da eba rere de gü. Fü ewü ayia azoro wü Gayü ake Arïsïtarekü, te ewü di de wü kpara ka Makedoniya, te ewü ngbü endoro de wü Pawülü ne. Fü ewü azoro ewü gö! angbü egbeke ewü de woro, enü di agbü mere sü ka biti-te ka-wü.
30 Te Pawülü je ngü la tete, fü engu ale ta de ni nü, ni mala ngü fü bi wü kpara, de te ewü biti te-wü la. Amba wü gara kpara ka Yesu du tïrï engu ta me-wü. 31 Kpah bala, wü gara cögbörö kpara ka kötï la, ta te ewü di de wü awuba ye Pawülü ne, ayia atima ngü fefe, gü ba, engu nü kpala de. Teka ngü la, Pawülü du nü ta de.
32 Fü wü kpara la alala fï bü te rere ka-wü la, gbü sü ka biti-te kpala. Fü ewü angbü emala wü ngü gömö wü ꞌburu kpikpi ye kpikpi ye. Teka ngü la, wü kpara tï awu si-ngü la mbi mbi de, anga wüh biti te-wü sela neh teka ne ya? Angü wüh ngbü ꞌburu bü da eba rere, da emala wü ngü faaa! 33 Te di bala, fü cürü ayia arï te wü di enga *Yïsarayele. Fü ewü ayia afe gara kpara de ïrï ye Alekezanda, de ah nü, ah rü engagira mere bi wü kpara la, de ah mala ngü ka-ani fü wü kpara la. Gbü ngü la, fü Alekezanda ayia arü tikpi, amere kpa ye fü wü kpara la, de wüh nga anga, teka de ni mala ngü fü ewü mbi mbi mbi. 34 Amba baka te wü kpara la wu ꞌburu kpo, ga, engu kpah de enga Yïsarayele, te le ngü ka Arïtemisi de ne, fü ewü akpo da eba rere, da emala ngü, gü ba, “Me ka-ani, Arïtemisi ne, ka-ye kpekpeke fa wü gara me ꞌburu!” Fü ewü angbü eba rere, da emala ngü la bala teka lö-ra ꞌbasu.
35 Fü mere kpara ka Efeso la ayia akoro amala ngü fü ewü kpekpeke, de wüh nga anga. Te wüh nga tete, engu gü ba, “De-yi, wü kpara ka Efeso, kpara ka kpara wu kpo, gü ba, mere kambü te wü kpara ngbü egbo nga Arïtemisi gbügbü ne ladü gba nih, gbü Efeso sene. Yi wu kpah kpo, gü ba, da ka me, Arïtemisi, ta te tï kü agbü kpï ne, ah kpah bü ladü esüka nih sene. 36 Angü gara kpara te ena aga yïkï gbü ngü la nda ma! Te di bala, ah le de yi nga anga tïïï. Yi mere e adi emere wü ngü bü ꞌdaaa bala ne de. 37 Teka ngü ka wü komoko de ꞌbasu ne, wüh zi e esambü ka me ka-nih de. Wüh fala me ka-nih, Arïtemisi ne, kpah de. Yi zoro ewü koro di sene, neh teka ne? 38 Te di bala, te wü kpara la mere siti ngü fü wü Demetïriyo, de wü bu ye la, ah le de wüh koro de ngü ka-wü la engagira miri, gbü sïkpï, te engu o, teka adi ekolo ngü gbügbü na ne, de wüh sere ngü la fefe te züka kaje. 39 Anga te yi le amere gara ngü teka ngü ne la, ah le de nih ï wü kpara ka kötï ne ꞌburu, de wüh biti te-wü teka aje si-ngü la mbi mbi mbi, fü ewü akolo ngü gbügbü na. 40 Amba ngü de te yi zïnga di enatikine ne, ma le ngü la nda-ra de! E-wu neh da, gara kpara ena anü amala nga ngü la fü mere miri ka wü *Rüma, te ngbü gbü nzö nih ne. Si-ngü de te yi ngbü emere ne nda ma. Ah ka-ye bü töndö ngü kükürü. Te wüh yi-ta nih la, ngü de te nih ena alügü mbi bane ne, ena adi kpah ma.”
41 Te mere kpara ka kötï la mala ngü ka-ye nza tete, fü ah ayia amala ngü fü wü kpara la, de wüh baya sela asidi, go agba wü.
Dela ngü ta te mere te-ye agbü Efeso.
*19:12 19:12 Bongo ka Pawülü la, ah de bongo te engu ngbü ei te nzö ye, anga etadu ye da emere tima di ne.
†19:19 19:19 Wü buku la, wüh ba wü si-ngü de rïrï ka gele ka wü gara rü gbügbü na, kpah de wü ngü te mü ena asama rü la di.
‡19:19 19:19 Ah baka jiase kutu teke ꞌbasu nzükpa (50,000).
§19:21 19:21 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Rüma 15:22-32.