12
ꞌBãgú Ẽródẽ ọ̃cụ̃ ꞌbá kãnísã vé rĩ pi
1 Lókí ꞌdãri gé, ꞌbãgú Ẽródẽ* 12:1 ꞌBãgú Ẽródẽ: ꞌBãgú ĩ ní zịị́ Ẽródẽ Ãgị̃rị́pã rĩ, ĩri Ẽródẽ Ãmbúgú rĩ vé mvá vé mvá. ꞌÍ lã Ẹ̃zị́ 12:1-13:1. Sâ ĩ ní Yẹ́sụ̃ ri tịzú rĩ gé, Ẽródẽ Ãmbúgú ꞌdĩri rụ ãngũ rĩ nĩ. ꞌÍ lã Mãtáyo 2:1-8; Lúkã 1:5. Ẽródẽ Ãmbúgú rĩ kã drãá, ĩrivé mvá Ẽródẽ Ãnĩtípã gõ mãlũngã rĩ rụụ́ nĩ sâ Yũwánĩ ní bãtízĩmũ sẽzú Yẹ́sụ̃ ní rĩ gé. ꞌÍ lã Mãtáyo 14:1; Mãrákõ 6:14; Lúkã 3:1; Ẹ̃zị́ 4:27. urụ ꞌbá kãnísã vé rĩ pi ã ụrụkọ sẽé rií ọ̃cụ̃ụ́. 2 ꞌBãgú rĩ pẽ ãngáráwá mụụ́ Yõkóbũ Yũwánĩ ẹ́drị́pị ẽ drị̃ lịị́ ị́lị́ ãco sĩ. 3 Ẽródẽ kã ndreé tã ꞌí ní ꞌoó ꞌdĩri sẽ Yãhụ́dị̃ ambugu rĩ pi ní ãyĩkõ, gõ kpá ãngáráwá rĩ pi pẽé mụụ́ Pétẽró ri rụụ́. Tã ꞌdĩri nga ꞌi lókí Ụ̃mụ̃ ĩ ní Pánga ni ꞌBãá Údrá ku rĩ nyazú rĩ† 12:3 Ụ̃mụ̃ ĩ ní Pánga ni ꞌBãá Údrá ku rĩ nyazú rĩ: Yãhụ́dị̃ rĩ pi ri ụ̃mụ̃ ꞌdĩri nya ca ụ́ꞌdụ́ ẹ́zị̂rị̃, kộpi ri ụ́ꞌdụ́ Múngú ní ĩ pazú adringárá tụ́gẹ̃rị̃ rú ꞌbá Ẽjẽpétõ vé rĩ pi drị́gé sĩ rĩ vé tã ígá ãní. Ụ̃mụ̃ ꞌdĩri ĩ íꞌdó nya Ụ́ꞌdụ́ Múngú ní Ẹlịzú Jó rĩ pi tị gé sĩ rĩ gé. ꞌÍ lã Wụ̃ngárá 12:17-20; Mãtáyo 26:2; Mãrákõ 14:1; Lúkã 2:41; Yũwánĩ 2:13; Ẹ̃zị́ 12:4; 1 Kõrínítõ 5:7; Ẽbérẽ 11:28. gé. 4 Kâ Pétẽró ri rụụ́, ĩri ní Pétẽró ri ꞌbezú jó ãngũ ũꞌyĩzú rĩ agá, ꞌbã ãngáráwá ngúlúmũ sụ rií Pétẽró rĩ ũtẽé, ngúlúmũ ãlu rĩ ãngáráwá be sụ. Ẽródẽ lẽ kõdô ẽ íjị́kí Pétẽró ri ĩfũú ãmvé, ꞌî lị rí ĩrivé tã ꞌbá rĩ pi ẹndrẹtị gé Ụ́ꞌdụ́ Múngú ní Ẹlịzú Jó rĩ pi tị gé sĩ rĩ‡ 12:4 Ụ́ꞌdụ́ Múngú ní Ẹlịzú Jó rĩ pi tị gé sĩ rĩ: Yãhụ́dị̃ rĩ pi ri ụ́ꞌdụ́ Múngú ní ọ́tụ́ ẹlịzú Ĩsẽrélẽ rĩ pi vé jó rĩ pi tị gé sĩ Ẽjẽpétõ gá ꞌdãá rĩ vé tã ígá. Ọ́tụ́ kộpi ẹ́ꞌbị́pị́ị ũbẽkí kãbĩlõ ã ãrí ĩvé kẹ̃ẹ́tị ẽ ẹ̃rị̃fe gá sĩ, sẽ Múngú úꞌdị́ kộpi kuyé. Múngú úꞌdị́ ꞌbá Ẽjẽpétõ vé kãbĩlõ ãrí ũbẽꞌbá ĩvé kẹ̃ẹ́tị ẽ ẹ̃rị̃fe gá sĩ kuyé rĩ pi vé anji ãgõ kãyú rĩ pi ũdrãá ꞌbá ãlu ãlu vé ꞌbẹ̃tị́ ãsámvú gé sĩ rá. ꞌÍ lã Wụ̃ngárá 12:17-28. ã vụ́drị̃ gé. 5 ꞌBo Pétẽró kã rií adrií jó ãngũ ũꞌyĩzú rĩ agá ꞌdãá, ꞌbá kãnísã vé rĩ pi rikí Múngú ri zịị́ ĩri ní ẹ́sị́ be céré.
Mãlãyíkã ọyụ Pétẽró ri ĩfũú jó ãngũ ũꞌyĩzú rĩ agásĩ
6 Ẽródẽ kã lẽé ẽ íjị́kí Pétẽró ri ꞌbá tã lịꞌbá rĩ pi ẹndrẹtị gé, ị́nị́ŋá ꞌdãri sĩ, ị́sụ́ Pétẽró ri ụ́ꞌdụ́ ko, úmbékí drị́ ni pi ị̃rị̃trọ́ ímvẽ sĩ ãngáráwá ị̃rị̃ ni pi ãsámvú gé, ꞌbãkí kộpi rií ĩri ũtẽé jó agá ꞌdãá. ꞌBãkí kpá ãngáráwá ụrụkọ ị̃rị̃ kẹ̃ẹ́tị jó rĩ vé rĩ ũtẽé ãmvélésĩla. 7 Koro mãlãyíkã Úpí vé rĩ ní índrézú, ãzini ãcí ní dị̃zú ãngũ ĩmgbẽrẽzú jó ĩ ní ãngũ ũꞌyĩzú rĩ agá ꞌdãá, mãlãyíkã rĩ ní Pétẽró ã rụ́ꞌbá sazú, Pétẽró ri aruzú, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “ꞌÍ nga ụrụ mbẽlẽ!” Ímvẽ ĩ ní Pétẽró ẽ drị́ úmbézú rĩ ní ꞌi ọyụzú drị́ ni gé sĩ ꞌdezú vũgá.
8 Mãlãyíkã rĩ ní kúru ꞌyozú Pétẽró ní kĩnĩ, “ꞌÍ su mívé bõngó, ꞌí su mívé ngá pá gá, ãzini ꞌí su mívé bõngó akoó rụ̃kụ̃ rĩ mî rụ́ꞌbá gá, mí ũbĩ mâ pámvú ímụ́zú!” Pétẽró ꞌdụ tã rĩ ngaá sụ̃ mãlãyíkã rĩ ní lũú ꞌí ní rĩ tị́nị. 9 Pétẽró ní fũzú jó ãngũ ũꞌyĩzú rĩ agásĩ, ĩri ní ꞌdezú mụzú mãlãyíkã rĩ ã vụ́drị̃ gé sĩ. ꞌBo sâ ꞌdãri gé, Pétẽró ụ̃sụ̃ ꞌyozú kínĩ, tã mãlãyíkã rĩ ní ꞌoó ꞌdĩri ĩri tã áda ꞌdíni kuyé, ụ̃sụ̃ ngá rĩ urobí. 10 Pétẽró pi mãlãyíkã rĩ be agakí ãngáráwá ĩ ní ꞌbãá drị̃drị̃ rĩ ã gãrã gá sĩ, kộpi gõkí kpá agaá ãngáráwá ãzi rĩ ã gãrã gá sĩ, kộpi ní cazú kẹ̃ẹ́tị ãmbúgú aya rú ĩ ní fũzú mụzú kụ̃rụ́ agá rĩ gé. Kẹ̃ẹ́tị rĩ ní ꞌi zị̃zú ọ́ꞌdụ́kụ́lẹgúsĩ, kộpi ní fũzú ãmvé ꞌdãá. Kộpi mụkí lẹ́tị ãmbúgú rĩ drị̃gé sĩ, cĩmgbá cazú lẹ́tị rĩ vé ụ̃dụ̃ gé. Koro mãlãyíkã rĩ ní ĩri kuzú.
11 Pétẽró ímụ́ tã ꞌi ꞌoópi ꞌdĩri nị̃ị́ ámá vúlé vúlé rú, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Ádarú tã ꞌdĩri tã ẹ́gbị! Úpí ĩpẽ ívé mãlãyíkã ímụ́ ma paá ꞌbãgú Ẽródẽ drị́gé sĩ, ãzini tã ambugu Yãhụ́dị̃ vé rĩ pi ní ụ̃tị̃ị́ lẽé ngaá má rụ́ꞌbá gá rĩ agásĩ gí.”
12 Pétẽró kã tã ꞌdĩri nị̃ị́ ámá, ĩri ní ꞌdezú mụzú Mãríyã vé ãngá, Mãríyã ri Yũwánĩ ĩ ní zịị́ Mãrákõ rĩ vé ẹ́ndrẹ́pị, ị́sụ́ ꞌbá kãnísã vé rĩ pi úmúkí ĩ kárákará, kộpi ri Múngú ri zị. 13 Pétẽró ní kẹ̃ẹ́tị kání rĩ vé rĩ gazú, mvá ũkúŋá ãzi ãtíꞌbá rú rụ́ ni Ródã ꞌi, ĩri ní mụzú kẹ̃ẹ́tị gé ꞌdãá, lẽ nị̃ị́ ámá ꞌbá kẹ̃ẹ́tị rĩ gaápi rĩ ãꞌdi ꞌi. 14 Mvá ũkúŋá rĩ kã Pétẽró ã ụ́ꞌdụ́kọ́ nị̃ị́ ámá, ãyĩkõ fụ ĩri ambamba, gõ njuú vúlé, zị̃ kẹ̃ẹ́tị rĩ kuyé, ĩri ní lũzú ꞌbá rĩ pi ní kĩnĩ, “Pétẽró ícá kuú kẹ̃ẹ́tịlé gá ꞌdãáꞌdã!”
15 Kộpi ní újázú ĩri ní kínĩ, “Mî drị̃ ábá gí.” Mvá ũkú rĩ kã rií sií tã rĩ ꞌyoó dị̃ị́ dị̃ị́. Kộpi gõkí ꞌyoó mvá ũkú rĩ ní kínĩ, “Ĩri ícó adri mãlãyíkã Pétẽró ri ũtẽépi rĩ ꞌi.”
16 Pétẽró ri nyo kẹ̃ẹ́tị rĩ gaága, kộpi ní kẹ̃ẹ́tị rĩ zị̃zú, kộpi kâ Pétẽró ri ndreé, sẽ kộpi ní ãyãngárá. 17 Pétẽró ní drị́ ꞌbezú kộpi ní kĩnĩ, kộpi ã újíkí kíri. Ĩri ní tã Úpí ní ꞌi íjị́zú ĩfũzú jó ãngũ ũꞌyĩzú rĩ agásĩ ãmvé rĩ ũlũzú kộpi ní. Ĩri ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, lẽ kộpi ã ũlũkí tã ꞌdĩri Yõkóbũ§ 12:17 Yõkóbũ: Yõkóbũ cápĩtã ꞌdĩri agá rĩ ĩri Yẹ́sụ̃ vé ẹ́drị́pị, ĩri ꞌbá Yẹ́sụ̃ ri ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá gí Yẹ̃rụ́sãlémã gá rĩ pi vé drị̃koma. ꞌÍ lã Ẹ̃zị́ 15:12-21; 21:18-19; Gãlãtị́yã 1:19. Lókí ꞌdĩri gé, ị́sụ́ ãkũdẽ ꞌdịkí Yõkóbũ Yẹ́sụ̃ vé áyúãyũ rĩ drãá gí. ꞌÍ lã Ẹ̃zị́ 12:2. ní, ãzini ꞌbá Yẹ́sụ̃ ri ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá gí rĩ pi ní, kúru ĩri ní ꞌdezú mụzú vũrã ãzi gé.
18 Kã mụụ́ adrií ụ̃ꞌbụ́tịŋá rĩ sĩ, ãngáráwá Pétẽró ri ũtẽꞌbá rĩ pi ẽ drị̃ ábá céré céré, sẽ kộpi ní ụ̃rị̃ ambamba. Kộpi nị̃kí kuyé tã íngóni ni ꞌo Pétẽró be nĩ. 19 Ẽródẽ ní ãngáráwá rĩ pi pẽzú mụzú Pétẽró ri ndãá, ꞌbo kộpi ị́sụ́kí ĩri kuyé. Ãngáráwá rĩ pi kâ Pétẽró ri ndãá tí gí, Ẽródẽ ní ãngáráwá rĩ pi uzịzú. Kã tã pịrị ị́sụ́ kuyé, lị tã kộpi drị̃gé kĩnĩ, ã úꞌdị́kí kộpi ũdrãá ꞌdĩísĩ rá.
Vụ́drị̃ ni gé, Ẽródẽ nga fũú Yụ̃dáyã agásĩ, mụ adrií kụ̃rụ́ Sĩzérĩyã vé rĩ agá lókíŋá be mãdã.
Ẽródẽ vé drãngárá
20 ꞌBãgú Ẽródẽ ãwã ꞌbá Táyã vé rĩ pi ní, ãzini ꞌbá Sĩdónã vé rĩ pi ní ũnjí ũnjí. Kộpi ní ĩ úmúzú trụ́, ĩ lẽkí átá ꞌbãgú rĩ be. ꞌBá ꞌdĩꞌbée mụkí ũndĩ rụụ́ Bãlásĩtã riípi ẹ̃zị́ ngaápi ꞌbãgú rĩ ní rĩ be. Kộpi ꞌyokí Bãlásĩtã ní kínĩ, ĩ lẽkí tãkíri, ãꞌdiãtãsĩyã kộpi ri ãnyãngã ị́sụ́ ꞌbãgú rĩ vé ãngũ agá. 21 Ĩ ní ụ́ꞌdụ́ ãzi ĩpẽzú ꞌbá ꞌdĩꞌbée ã mụkí rí átá ãní Ẽródẽ be. Ụ́ꞌdụ́ rĩ kã ícá, Ẽródẽ ní ꞌi úsúzú ívé bõngó ãmbũgũ vé rĩ sĩ, ĩri ní úrízú ívé lúpá drị̃gé. Ĩri ní átázú ꞌbá rĩ pi ní sâ be ãco. 22 ꞌBá rĩ pi ní útrézú ụ́ꞌdụ́kọ́ be ụrụ ꞌdãá kínĩ, “Ụ́ꞌdụ́kọ́ mí ní átázú ꞌdĩri Múngú vé ni, adri ꞌbá áda vé ni kuyé.”
23 Koro mãlãyíkã Úpí vé rĩ ní Ẽródẽ ri gbãzú íꞌdézú vũgá, ụ̃ꞌbụ̃ ní ĩri nyazú drãzú, ãꞌdiãtãsĩyã Ẽródẽ íngú Múngú ri kuyé.
24 Ụ́ꞌdụ́kọ́ múké Múngú vé rĩ ayi mụzú ãngũ rĩ pi agásĩ, sẽ ꞌbá kárákará pi ẹ̃ꞌyị̃kí rá.
25 Bãrụ́nábã pi Sáũlã be, kộpi kâ ĩvé ẹ̃zị́ ĩ ní mụzú Yẹ̃rụ́sãlémã gá ꞌdãá rĩ dẹẹ́ gí, kộpi ní gõzú mụzú Ãnĩtĩyókã gá, kộpi jịkí Yũwánĩ ĩ ní zịị́ Mãrákõ rĩ mụzú ĩ vúgá sĩ ĩndĩ.
*12:1 12:1 ꞌBãgú Ẽródẽ: ꞌBãgú ĩ ní zịị́ Ẽródẽ Ãgị̃rị́pã rĩ, ĩri Ẽródẽ Ãmbúgú rĩ vé mvá vé mvá. ꞌÍ lã Ẹ̃zị́ 12:1-13:1. Sâ ĩ ní Yẹ́sụ̃ ri tịzú rĩ gé, Ẽródẽ Ãmbúgú ꞌdĩri rụ ãngũ rĩ nĩ. ꞌÍ lã Mãtáyo 2:1-8; Lúkã 1:5. Ẽródẽ Ãmbúgú rĩ kã drãá, ĩrivé mvá Ẽródẽ Ãnĩtípã gõ mãlũngã rĩ rụụ́ nĩ sâ Yũwánĩ ní bãtízĩmũ sẽzú Yẹ́sụ̃ ní rĩ gé. ꞌÍ lã Mãtáyo 14:1; Mãrákõ 6:14; Lúkã 3:1; Ẹ̃zị́ 4:27.
†12:3 12:3 Ụ̃mụ̃ ĩ ní Pánga ni ꞌBãá Údrá ku rĩ nyazú rĩ: Yãhụ́dị̃ rĩ pi ri ụ̃mụ̃ ꞌdĩri nya ca ụ́ꞌdụ́ ẹ́zị̂rị̃, kộpi ri ụ́ꞌdụ́ Múngú ní ĩ pazú adringárá tụ́gẹ̃rị̃ rú ꞌbá Ẽjẽpétõ vé rĩ pi drị́gé sĩ rĩ vé tã ígá ãní. Ụ̃mụ̃ ꞌdĩri ĩ íꞌdó nya Ụ́ꞌdụ́ Múngú ní Ẹlịzú Jó rĩ pi tị gé sĩ rĩ gé. ꞌÍ lã Wụ̃ngárá 12:17-20; Mãtáyo 26:2; Mãrákõ 14:1; Lúkã 2:41; Yũwánĩ 2:13; Ẹ̃zị́ 12:4; 1 Kõrínítõ 5:7; Ẽbérẽ 11:28.
‡12:4 12:4 Ụ́ꞌdụ́ Múngú ní Ẹlịzú Jó rĩ pi tị gé sĩ rĩ: Yãhụ́dị̃ rĩ pi ri ụ́ꞌdụ́ Múngú ní ọ́tụ́ ẹlịzú Ĩsẽrélẽ rĩ pi vé jó rĩ pi tị gé sĩ Ẽjẽpétõ gá ꞌdãá rĩ vé tã ígá. Ọ́tụ́ kộpi ẹ́ꞌbị́pị́ị ũbẽkí kãbĩlõ ã ãrí ĩvé kẹ̃ẹ́tị ẽ ẹ̃rị̃fe gá sĩ, sẽ Múngú úꞌdị́ kộpi kuyé. Múngú úꞌdị́ ꞌbá Ẽjẽpétõ vé kãbĩlõ ãrí ũbẽꞌbá ĩvé kẹ̃ẹ́tị ẽ ẹ̃rị̃fe gá sĩ kuyé rĩ pi vé anji ãgõ kãyú rĩ pi ũdrãá ꞌbá ãlu ãlu vé ꞌbẹ̃tị́ ãsámvú gé sĩ rá. ꞌÍ lã Wụ̃ngárá 12:17-28.
§12:17 12:17 Yõkóbũ: Yõkóbũ cápĩtã ꞌdĩri agá rĩ ĩri Yẹ́sụ̃ vé ẹ́drị́pị, ĩri ꞌbá Yẹ́sụ̃ ri ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá gí Yẹ̃rụ́sãlémã gá rĩ pi vé drị̃koma. ꞌÍ lã Ẹ̃zị́ 15:12-21; 21:18-19; Gãlãtị́yã 1:19. Lókí ꞌdĩri gé, ị́sụ́ ãkũdẽ ꞌdịkí Yõkóbũ Yẹ́sụ̃ vé áyúãyũ rĩ drãá gí. ꞌÍ lã Ẹ̃zị́ 12:2.