9
Hi Abimelek an Imbaluy Gideon
1 Wa han ohan algaw ya hi Abimelek* Hay nun'aliana ya hidin 1152-1149 B.C. an hina' Gideon ya immuy hidid Shechem hi wadan nan tutulang inana, ya inalinan diday, 2 “Baganyu nan tataguh tud Shechem hi un hay ngadan ne nin di pohdonda—nan napitun holag Gideon di mun'ap'apun dida, unu un ammunay oha? Nomnomonyu adya an ha"in goh di ohah tulangyu!”
3 At immuy nan tutulang inana, ya inulguddah nan tatagud Shechem din inalin Abimelek. At nun'innomnom nan linala'i, ya penhoddan unudon hi Abimelek ti tulangda hiya. 4 Ya indatday napituh silver an pihhun nalpuh nan Timplun Ba'al-Berith, ya henen pihhu di hiyay nunlagbun Abimelek hinan adi mangngol an linala'i ta diday nitnud ay hiya. 5 Ya immuy da Abimelek hinan abung amanad Ophrah, ya hidih nan way ohan damunan batu di numpamatayandah nan napitun linala'in a'agina. Mu hi Jotham an udidianda ya limmayaw ta nipo"oy, at agguy napatoy. 6 Ya unat goh nalpah hana ya na'amungdan amin din linala'id Shechem ya ad Beth Millo, ya immuydah nan wadan di me'gonan an ayiw an oak† Manu ay hiyay me'gonan an ayiw an ma'alih oak ti hiyah ne ustun lugal hi ni'tulagan Joshua hinan i'Israel ta un anggay hi Apo Dios hi unudonda. La'tot ya inhinan Joshua nan ongol an batuh di ta panginomnomandah nan ni'tulaganda (Josh. 24:25-26). hidid Shechem ta hidiy nangipa'innilaanda an abulutondah Abimelek ta hiyay alida.
7 Ya unat goh dengngol Jotham henen na'at ya immuy hinan tulid di Duntug an Gerizim, ya nuntu'u' an inalinay, “Da'yun tatagud Shechem ya donglonyu tun alyo' ta way aton ni' goh Apo Dios an mangngol hinan alyonyu! 8 Wada han ohay algaw ya immuy nan a'ayiw ta mumpilidah alida. Ya inalidah nan ayiw an oliboy, He"a ni' di mun'alin da'mi! 9 Ya tembal den olibo, ya inalinay, Adia' ahan! Ti gulat ta ha"in di mun'alin da'yu at idinong'u mah an umidat hi lanan mangipadenol hinan udum an madayaw ya nan tatagu. 10 Ya alyon goh nan a'ayiw hinan ayiw an fig di, He"a ni' di mun'alin da'mi! 11 Mu tembal nan ayiw an fig an inalinay, Adia'! Ti gulat ta ha"in di mun'alin da'yu ya idinong'un bumungah nan munlameeh an bunga'! 12 Ya inalin goh nan a'ayiw hinan wa'al an greyp di, He"a ni' di mun'alin da'mi! 13 Mu tembal nan wa'al an inalinan diday, Adia' ahan! Ti ha"in ay di mun'alin da'yu at idinong'un bumungah nan miyammah bayah an mangipa'amlong hinan udum an madayaw ya nan tatagu. 14 At la'tot ya alyon an amin nan ayiw hinan hubit di, He"a mah atog di mun'alin da'mi! 15 Ya alyon din hubit ay diday, Immannung ay an ha"in di pohdonyuh mun'alin da'yu at umali ayun mihi'ug ay ha"in. Mu gulat ta adi ayu at bumuhu' di apuy an malpuh nan hapang'u, at gohbona nan ayiw an cedar ad Lebanon!”
16 Ya intuluy Jotham an nangalih, “Inhamadyu mah nin an ninomnom din namto'anyun Abimelek hi mun'alin da'yu? Ya wada mah nin di impattigyuh maphod hi inatyun da'min pamilyan Gideon an panginomnomanyuh nan mun'aphod an ina'inat ama? 17 Un adya nomnomonyu an da'yuy dimmalat hi ni'buhulan ama, ya inhuyu'nay odolna ta baliwan da'yuh nan buhulyun iMidian! 18 Mu ad ugwan ya binuhulyu nan pamilyan ama ti numpatoyyuh nan ohan damunan batu nan napitun imbabaluyna! Ti penhodyun hi Abimelek an inikuknah nan tagalanan alyonyuh ibayu di pento'yuh mun'alid Shechem. 19 Mu gulat ta inhamadyun ninomnom hi un maphod henen inatyud ugwan ay Gideon ya nan pamilyana at agayu ta mi'yamlong ayun Abimelek! 20 Mu gulat ta adi maphod heden inatyu at bumuhu' ni' di apuy an malpun Abimelek ta gohbon da'yun tatagud Shechem ya ad Beth Millo, ya bumuhu' ni' goh di apuy ay da'yun iShechem ya iBeth Millo ta gohbonah Abimelek!”
21 Ya unat goh nalpah hanan inalina ya nunligud hi Jotham, ya nakak ta immuy an ni'hitud Beer‡ Hay pohdonan ibaga ya danum an bo'on nan bumutong an ma'alih beer. ti tuma'ot ay aginan hi Abimelek.
22 At nun'ali mah hi Abimelek ad Israel hi tuluy tawon. 23 Ya numbobohholon Apo Dios da Abimelek ya nan tatagud Shechem, at nginohoyda mahkay hi Abimelek. 24 Ya manu ay na'at hana ta hiyay nummoltan Apo Dios ay Abimelek ya nan tatagud Shechem ta balloh din namatayandah nan napitun linala'in imbabaluy Gideon. 25 Ya impattigda goh di ngohoydan Abimelek ti nunhonag nan tatagud Shechem hi immuy numbota' hinan buludna ta an amin di maluh hi tatagu ya penlohday gina'uda. Ya waday nangipa'innilan Abimelek eden ma'ma'at.
26 Heden gutud di na'atan hana ya numbotan ad Shechem hi Gaal an hina' Ebed an didan amin hinan a'aginan linala'i ta ni'hitudah di, ya denlon nan tatagu hiyah di. 27 At immuy numpugah nan tataguh bungan di greyp, ya numpoghanda ta iyammadah bayah. Ya unat goh napgot ya immuydan amin hinan timplun nan diosda ta hidiy numbehtaanda. Ya heden ang'angananda ya umin'inumandah nan bayah ya pinahapahaldah Abimelek. 28 Ya inalin Gaal an hina' Ebed di, “Anaad udot ta hi Abimelek di unudon tu'u? Undan immannung an iShechem an un imbaluy Gideon?§ Hi Jerub-Ba'al di oha goh an ngadana. Ya undan bo'on hi Zebul di upihyalnan mumpapto' hidih nan pun'ap'apuwana? At adi tu'u unudon hi Abimelek ti hay unudon tu'u ya nan holag Hamor ti hiyay napu'agan tu'u! 29 Ya gulat nin ta un ha"in di mumpapto' ay da'yun tataguh tu at pakako' hi Abimelek unu alyo' ay hiyay, Umuymu ayagan an amin nan tindalum, ya immali ayu ta munggugubat tu'u!”
30 Ya unat goh dengngol nan ap'apun hi Zebul henen inalin Gaal ya bimmungot. 31 At nunhonag hi umuy ay Abimelek an wah did Arumah* Hinan verse 41 ya nibaag di babluy hi awadana. ta ipa'inniladan hiyay, “Wah tud Shechem hi Gaal an hina' Ebed an didan amin hinan a'aginan linala'i, ya den etlodda nan tataguh tun babluy ta boholon da'a! 32 At hay atom ya makak ayuh mahdom hinan tatagum ta umali ayun mipo"oy hinan neheggon an babluy 33 ta hi ma'et hinan helhelong ya lini'ubyud Shechem. Ya gulat ta bumuhu' da Gaal ya nan ni'yibbanan linala'in mangubat ay da'yu ya ipadahyuy abalinanyun mangubat ay dida.”
34 At heden nahdom ya initnud Abimelek an amin nan tindaluna, ya nagogodwada ta nun'opatdah pampun, ya immuyda nipo"oy hinan nunle'woh ad Shechem. 35 Ya unat goh nabiggat ya bimmuhu' hi Gaal an hina' Ebed, ya timma'dog hinan way pantaw di allup, ya inamang da Abimelek ya nan tindaluna hiya, at numpangabuhu'dah nipo"oyanda. 36 Ya unat goh inamang Gaal dida ya inalinan Zebul di, “Tigom adya an diaday tatagun ahidaydadyun nalpudah nan madinuntug!”
Ya tembal Zebul, ya inalinay, “Hanan tinnigmu ya un ngaun nan aduntuduntug ya bo'on tagu.”
37 Ya inalin goh Gaal di, “Bo'on ngau ti tatagu daden mumpundadyuh dih nan bulud di aduntuduntug! Ya diada goh di umalin nange'wah nan kalatan nalpudah nan wadan di ayiw an ihinan di mumpalad!”
38 Ya inalin Zebul ay hiyay, “Uggoh mahkay din amahapitmud ugwan? Undan bo'on he"ay nangalih, Anaad ta unudon tu'uh nen tagun hi Abimelek? Didanay tatagun pinahapahalyu! At ad ugwan ya umuy ayu ta gubatonyu dida!” 39 At impangulun mah Gaal nan linala'id Shechem ta gubatonda da Abimelek. 40 Mu na'abak hi Gaal, at limmayaw, ya pindug da Abimelek hiya. Ya do'olday nun'atoy hi tindalun nan iShechem an awalitangdah nan owon ta engganah nan way pantaw an allup di babluy. 41 Ya nunnanong hi Abimelek an nunhitud Arumah, mu numpakak Zebul hi Gaal ya nan a'agina ta taynandad Shechem.
42 Ya unat goh nabiggat ya nunhahapit nan tatagud Shechem an umuyda mi'gubat. Mu unat goh ininnilan Abimelek henen atonda 43 ya inayagana ta na'amungda nan tindaluna, ya nun'atluona dida ta tulun pampunda, ya immuyda numbota'. Ya unat goh tinnig da Abimelek nan tatagun mumpangabuhu'dah nan babluy ya bimmuhu'dah nan nipo"oyanda, ya numpatoyda nan iShechem. 44 Ya nunnaudon Abimelek ya nan tindaluna ta immuyda inyadug nan pantaw di allup nan babluy. Ya nan duwan pampun an tindalu di ni'gubat hinan tataguh nan way neheggon hinan babluy, ya inamindan numpatoy dida. 45 Ya inyal'algaw da Abimelek an ni'gubat ta nangamung unda hinakup heden babluy, at numpatoyda nan tatagun bimmabluy hidi. Ya numpa"ida nan wah nan babluy, ya nunhabuaganda nan lutah ahin.
46 Ya unat goh dengngol nan tatagun nihinah nan ata'nang an abung an pungguwalyaan ad Shechem henen na'at ya immuyda nipo"oy hinan nihamad an Timplun El-Berith. 47 Ya waday nangipa'innilan Abimelek an na'amungda nan tataguh di, 48 at initnudnan amin nan tindaluna ta nunti'iddah nan Duntug an Zalmon. Ya innalna din wahay ta nanalipangnah nan ayiw, ya impi'ugna, ya inalinah nan tindalunay, “Punnaudonyu ta atonyu nan tinnigyun inat'u!” 49 At an amin nan tindaluna ya way ohaan inatda din inalin Abimelek, ya nangunuddan hiya, ya timpunda nan hapang hinan way nunlene'woh din nihamad an timplun na'amungan din tatagu, ya inapuyanda. At an amin nan tatagun wah dih bunulna ya nun'atoyda, ya mid mapto' ya hinlibuy tatagun linala'i ya binabai.
50 Ya hay nehnod hi immayan goh da Abimelek ya ad Thebez, ya lini'ubda nan babluy, at hinakupda. 51 Mu wadah nan gagwan den babluy han ata'nang an abung an pungguwalyaan, ya hiyay immayan an amin nan tataguh di. Ya unat goh himmigupdan amin ya intangobda, ya nunda'igda ya unda umuy hinan atap den abung. 52 Ya inunud Abimelek dida ta gubatonda. At immuy hi Abimelek hinan pantaw nan ata'nang an abung an pungguwalyaan ta apuyana, 53 mu innal han babai din batun gilingan, ya enggahna, ya nepto' hi ulun Abimelek, at nagumal.
54 Ya nunnaudon Abimelek an nangayag hinan ungan mun'od'odon hi hapiawna, ya inalinan hiyay, “Alam nan hanggapmu, ya pinatoya' ta adida ulgudon di un hay babaiy namatoy ay ha"in!” At tinubli' mah nen tagalana ta natoy. 55 Ya unat goh tinnig nan holag Israel an natoy hi Abimelek an alida ya na'amindan numpanga'anamut hi a'abungda.
56 Hiyah ne inat Apo Dios an nangiballoh ay Abimelek hinan nappuhin inatnan amanah numpamatayanah din napitun a'agina. 57 Ya nunligaton goh Apo Dios nan tatagud Shechem an dumalat nan nun'appuhin ina'inatda ti hiyah ne din inalin Jotham an hina' Gideon hi ma'at ay didah din nangidutanan dida.
*9:1 Hay nun'aliana ya hidin 1152-1149 B.C.
†9:6 Manu ay hiyay me'gonan an ayiw an ma'alih oak ti hiyah ne ustun lugal hi ni'tulagan Joshua hinan i'Israel ta un anggay hi Apo Dios hi unudonda. La'tot ya inhinan Joshua nan ongol an batuh di ta panginomnomandah nan ni'tulaganda (Josh. 24:25-26).
‡9:21 Hay pohdonan ibaga ya danum an bo'on nan bumutong an ma'alih beer.
§9:28 Hi Jerub-Ba'al di oha goh an ngadana.
*9:31 Hinan verse 41 ya nibaag di babluy hi awadana.