Loma ali leta
Paulo ana lelelele
Walo bagubagunana
Paulo ana takikili yaiyonana koina ilau yanuwa Kolinita koina. Sauganane koina nige ilalau yanuwa Loma, kaiwena tomeliwo Masidoniya polovinsi yo Akaya polovinsi ali mulolo sikatububunan yo siwolena Paulo koina na tem ilawagili tomeliwo Yelusalema iwolegili. Kana katai besiele yakato Paulo iyaele Kolinita, mwa tomeliwo Loma ali leta ilele yo ali wasa iwolegili yakato nuwanuwana lalakina igitaili mulina mena kabo ilau Sipein.
Yeisu kana tomeliwo sibaibaiwa simiyamiya Loma koina. Tomeliwone bodane koina boda labui simiyamiya, boda yabo siya Diyentail (Kaina Dimdim Gentile) bwaimwa siya nige tomo Yudiya, sibaibaiwasosi. Yo boda yabo siya tomo Yudiya siya kali kulutubu ilaomaya Abelamo koina, nige sibabaibaiwa Loma koina.
Leta bwaite kalona mena Paulo ana nuwatu lalakina iyaele Peina 1 tomna 17, iba, “Wasana namwanamwana iyakenayagila yakato melimo koina Yaubada ikawa-namwanamwa-yagila.” Paulo iwalo-masala yakato Yaubada manna mena tomo meuloili siya tolopwano, nuwana siya tomo Yudiya o nuwana siya nige tomo Yudiya (1:18—3:20). Na siya Yeisu Keliso kana tomeliwomo Yaubada ikawa-namwanamwa-yagili (3:21—4:25). Kabo tabe Paulo iedeedede yoi yawasi waluwaluna kaiwena. Iwalo yakato tem Yaubada ikawa-namwanamwa-yagila kani tamiya yawasi waluwaluna koina (peina 5-peina 8). Peina 9 yo kanasiga peina 11 koina Paulo iedeedede tomo Yudiya meuloili kaiweli. Tomo Yudiya bwaimwa tomo Isileli yakato siya Yaubada ana gitesipwa tomoliyao kaiwena siya silaomaya Abelamo koina na iyamo Yeisu Keliso nige simemeliyan, mwa kani nige lebo silolobai. Koinaele Paulo ineli iba, “Gubesi siya boda Isileli? Yaubada ana paisowa kolili idudulai o nigele? Isikotanagili molosi o nigele?” Kabo ana neline iyamaisali. Yo Paulo iwalo-masala kolila toisabo mumuga ilonamwayagila tapaisowai kalakavao yo toloinao kolili kaiwena kita Yaubada ikawa-namwanamwa-yagilako (12:1-15:13). Letane ana kaba mwawasi koina Paulo yo kanakavao ali walo-mulolo siwalowen tomeliwo Loma kolili (Peina 16).
1
1 Yau Paulo, Yeisu Keliso ana topaisowa, yo Yaubada iyoganiyau yaemala tosagenawasa (apositolo) yo ipeiyau wasana namwanamwana kana toyawasa. 2 Yaubada ana waloyameli ipei-bagunayan yakato naga wasa namwanamwanane kani itubu, mwa palopitao waloyameline siwalo-masalan yo silele Buki Tabu beyabeyana kalona mena. 3 Wasa namwanamwanane iya Natuna wasana, iya ala Guyau Yeisu Keliso. Yo ana emala tomo koina kaiwena mwa iya Kin Deibida tubuna, 4 na takatai iya bulibuli tomona yo Yaubada Natuna kaiwena Yaluyaluwa Tabuna ana kaiwe mena itoloyoima boita mena.
5 Iya bwaimwana kagu yauyauya iyeyama koliyau na yaemala apositolo esana kana tobali kaiwena, na mesabana yanuwa uloina uloina tomonliyao bwaimwa siya nige Yudiya tomonliyao yayoganlima Keliso simeliyan yo siobigai. 6 Yo komiu tabe besiele kwamiyamiya yanuwa Loma koina, Yaubada tabe iyoganmiuko kwaemala Yeisu Keliso ana susu tomonliyao. 7 Yau Paulo leta bwaite yalele yo yayawasa ilaowa kolimiu meuloimiu komiu kwamiyamiya yanuwa Loma koina, komiu Yaubada imuloloimiu yo iyoganmiu kwalaoma kwaemala ana tomoyao. Yo yakawanoi Tamala Yaubada yo ala Guyau Yeisu Keliso ali katekamkamna yo ali nuwa-daumwali katemiyao siloyapowonli.
Paulo nuwanuwana lalakina ilau Loma igitaili
8 Yagu nuwatu bagubagunana bwaite besiele. Yeisu Keliso esana mena yakawatoki yagu Yaubada koina komiu meuloimiu kaiwemiu, kaiwena ami meli wasana yanuwa yaulina dedeina esopali sibenalanako. 9-10 Sauga meuloina yakawakawanoi kaiwemiu. Iya Yaubadane, bwaimwana wasana namwanamwana yaluwewasayani me kate-yawasosigu mena kaiwena, iya ikatai sauga meuloina yanuwatu-kalatagimiu yagu kawakawanoi koina. Na sauga bwaite koina yakawanoi koina tem ana nuwatu besiele, na tem kamwasa isoke na yalaowa yagitaimiu. 11 Yawalo bwaite besiele, kaiwena nuwanuwagu lalakina tem yagitaimiu na yasaguimiu na mesabana Yaluyaluwa Tabuna ana yauya tupwana wakalai na wakaiwe. 12 Tem yalaowa yagitaimiu kani komiu yo yau taesagusagu-wagila ala edeedede koina na mesabana yau yagu meli mena yasaguimiu yo komiu ami meli mena kwasaguiyau. 13 Kaukavao yo duguwao, nuwanuwagu wakatai sauga ibaibaiwa yanuwanuwatu gubesina na yalaowa. Kaiwena nuwanuwagu lalakina yalaowa na yakabi-yakaiwemiu yo yaguguye ami bodao siya nige Yudiya tomonliyao kolili na sinuwabui besiele yagu guguye uwena yalobai siya nige Yudiya tomonliyao kolili dedei uloili uloili kolili. Sauga kaigeda kaigeda yatonatonan laowa kaiwena na iyamo ginauli yabo ikaukausiyau.
14 Yau wasana namwanamwana yakatai, mwa iyamala kagu yaga na wasane yayawasayan tomo meuloili kolili, siya tokaina Giliki yo siya nige tokaina Giliki kolili, yo siya me ali katai yo siya tonuwapwanopwano. 15 Bwaite iya kagu yagane kaiwena nuwanuwagu lalakina wasana namwanamwana yaguguyeyan komiu Loma tabe kolimiu. 16 Me yagu katepatu wasana namwanamwana kana guguye kaiwena nige yamwamwalimwaline, kaiwena saugana tem taguguyeyan, Yaubada ana kaiwe imiyamiya wasane koina kateli isakona na mesabana analiyao siya simeli wasane koina ileboili. Baguna Yeisu Keliso wasanane siguguyeyan siya tomo Yudiyamo kolili Yelusalema koina na sauga bwaite koina wasane sokesokena tomo meuloili kolili na tem lebo silobai wasane koina. 17 Wasana namwanamwana iyakenayagila yakato melimo koina Yaubada ikawa-namwanamwa-yagila. Ginauli lalakina kaigedamo meli. Besiele Buki Tabu ana walo-masala, iba, “Tomone siya ali meli kaiwena Yaubada ikawa-namwanamwa-yagili mwa siya yawasi miyamiya yaina silobai.”
Tomo tonaenaela meuloila Yaubada ana munamunai imiyamiya kolila
18 Na tomo tupwaliyao siyauyaulesosi yo mumugali sinaesosi. Kabo Yaubada ana munamunai yo ana kalomagigili ilobilobimaya bulibuli mena kolili kaiwena ali yauyaule koina Yaubada kana katai yawasosi sikaukausili sibomayoi kolili yo tomo tupwaliyao kolili. 19 Yaubada ana munamunai yo ana kalomagigili kani silobai kaiwena tawae tomo sowasowali sikatai iya kaiwena iyakenayagiliko kaiwena iboma iyamayaleyako kolili. 20 Kaiwena sauganane Yaubada yanuwa yaulina iyamayale yo kanasiga kabona, imayalesosi tomo kolili yaiya iya yo ana kaiwe imiyayai mwa walo yawasosi iya Yaubada. Iya nige sowasowana tomo manli mena sigitai, na ginauliline iyamayaleli manli mena sigitaiyako yo sowasowana iya kana katai imiyamiya kateli mena. Mwa nige sowana siwalo-panaisi siwaloba, “Nige sauga yabo Yaubada ana kilakilala kagigitai mwa kani nige kamemeli.”
21 Bwagana toyauyaulene sikataiyako yawasosi Yaubada imiyamiya, na iyamo nige sitotobali-seyan yo nige sikakawa-Yaubada-yan, yo nige sikakawatoki koina. Kabo ali nuwatu yauyauleli meuloina nige kanna ipapagan yo yauyaule yo boniboniyai kateliyao sikalapowon. 22 Siya siwaloba, “Kai tosonoga”, na iyamo siya toyauyaule. 23 Tem sowana sipwalou Yaubada miyamiya yaina koina, na iyamo nige sigiginauli besiele. Na siya sipwalou kokotomo kolili kokotomone kali koleya besiele tomo yo besiele man sievaeva yo besiele yakayakan yo besiele yamayamayale sinenenene bwatano mena, bwaimwa weso yo waligowa, siya kani nige simimiyayai. 24 Mwa Yaubada toyauyaulene italam-gabaegili siboma ali gadosisi mena mumugana naenaena koina sipaisowa, yo mwalimwaline mumugana sipaipaisowai kalikavao mekalikavao. 25 Wasa yawasosi Yaubada kaiwena sisikotanan na wasa mwakomwakotana simeliyan. Mwa ali tapwalolo koina sipwalou Yaubada ana yamayamayaleyao kolili, na nige sipwapwalou Yaubada Toyamayale koina, bwaimwa iya kita sauga meuloina tatobatobalan. O besiele.
26 Bwaite mumugaline kaiwena mwa Yaubada italam-gabaegili ganawali mumugana uloi molosina siginaginauli. Tabe sinesineo yauyauleli ali tali sinesineo mekalikavao siganawali, mumugane bwaite nige idududulai, nige kana lonamwa koina silalau. 27 Besiele tabe tatao yauyauleli nige mekalikavao sinesineo sikekeno, na ali tali tatao nuwanuwali lalakina. Kabo tau yo tau siganawali, mwa paisowane maisana nae iyawayawatagili sibomamo kwapili mena. 28 Tabe besiele wasa yawasosi Yaubada kaiwena genuwali sinuwatu-kalatan yo siwaloba, “Nige Yaubada kana nuwanuwatu yabo kolimai”, mwa italam-gabaegili ali nuwatu yauyaulena koina na ginauline nige sowasowana siginauli na iyamo siginauli. 29 Nuwatu yauyauleli meuloili kolili sikalapowon besiele patipati, nuwatu naenaeli, lamwapolowe, unuyamate, gamwapakiki, mwakota, yo sibayanae, 30 sietalapili, kalikavao sisinalili, Yaubada sikalomagigilan, sigamwa-panapanawa, sigagasa, sinuwa-saesae, sinaliyao yo tamaliyao ali walo nige sibebenalagili, yo ginauli naenaeli kali nuwanuwatu sinuwanuwatuili, 31 yo nige yabo nuwatu dudulaina kolili, ali waloyameli nige sinunuwatu-kalatagili, kalikavao nige simumulolo kolili yo nige sikakatekamkamna-yagili. 32 Sikataiyako Yaubada ana loina iwalo yakato yauyaule mumugana maisana boita. Na iyamo nige silolopei, iyaelemo sipaipaisowai, yo kalikavao siya kamwasane kaigedana sipaipaisowaine sikawa-namwanamwa-yagili.