16
Timotius mee miya Paulus ma, Silas ma epo enaataa peenaa seta menaa
1 Paulus ma, Silas ma ekea peedoota Derbe magaa kaa peemaata kaama kiyoo omegee, toogee naadi kaama muguu sedoota Listra magaa kaa peemaagi too ko Yesus mikee gaayaa see mée ena tupi, ekaa da ko Timotius. Wabaayo miya Yesus mikee gaayaa see apii, Yahudi kaa apii. Nagamee ko Yunani bagee. 2Tim 1:5 2 Timotius mee Listra magaa kaa bagee miya, Ikonium magaa kaa bagee miya, kiyoo Yesus yiba ena kenaa bagee yuwa me waa esee dimi daamaa see mée see yaapaagee see. 3 Paulus waa Timotius mee badaa magaano see dimii agoo kiya Timotius ataagi mee Yahudi bagee se, apanaa tomaa kaa bagee, see kuwa mee magaa kaa Yahudi bagee yuwa ipi kegea. Okoo kisee ipi kegea naadi Paulus me waa kado ponee yadaapeasigi.* Mee magaa kaa Yahudi bagee yuwa okoo me Timotius mee kaasee kado ponee daapeasiino taa see mée see gaata kaama Paulus me okoo paagoo eeweganaa see menaa yuwa se nayiipea yoka naadi wa me Timotius kado ponee yadaapeasigi. 4 Yadaapeata kaama epo peedoota maga ena kaa peemaata kaama kuwa Yerusalem magaa kaa kaama wegataata menaa yuwa ase-maneegea, kuwa ko kuwa Yesus me menaa yadoonaa see bagee ma, Yesus mikee gaayaa bagee tuku-tuku yuwa ma okoo me mena kamu wui mée tomaa-tomaa apanaa yuwa me deewoosi naadi wegataata menaa kuwa ekea me peenaa see magaa gakata eewegapegeekea. 5 Kuwa menaa eeweganaa naadi kaama maga gakata Yesus mikee gaayaa bagee yuwa okoo me mikee gaano dimii daamaa pesee kedaakea, bedaa Yesus me menaa mikee gaayaa bagee yuwa miya eebaa kedaakea.
Troas magaa kaa Paulus mee unu kaa deeta menaa
6 Paulus ma, Silas ma ekea Asia wee kaa Yesus me menaa yadoonaa taano see kiya Roh Kudus me kiyoo se pooi asigi naadi wisintaata Prigia wee kaa magaa ma, Galatia wee kaa magaa ma kiyoo too mena yadoonaakea. 7 Muguu naadi Misia wee kaa magaa gebo kaa magaa kaa peemaata kaama Bitinia wee kaa magaa kaa miya peenaa taano see kiya Yesus me kiyoo se peesi naadi menaa kuwa Roh me ase-maneegi. Kisee asigi naadi kiyoo wisintaata 8 Misia wee kaa magaa kaa taa amoo-sege naadi Troas magaa kaa peemaayu. 9 Peemaata kaama daatooyiba yaato toomuu taaki too ko Paulus mee dega-dega kaa deegi naaki Makedonia wee kaa bagee ena yiinaageeta tupi. Wa me asiino, "Inii Makedonia wee kaa bagee paagoo naawegase yoka meei" see menaa maamaa asigi. 10 Paulus me kuwa deepi yuwa eewegamaata kaama inii me "Mikee, Ogatamee me 'Makedonia wee kaa magaa kaa kuwa Yesus me doometa menaa pe-eeweganaa taai' see kuwa inii mée ipi kiyaano see naadi dega-dega kaa Paulus deeyaagi" see kuwa inii kisee aaseekea. Kisee aasee naadi kaama Makedonia wee kaa poono dimii agoo.
11 Troas magaa kaa kapal komaa ena agoo yoka inii pakaanee naadi peedoota Samotrake magaa kaa peemaata kaama kiyoo ometaa. Tokoma mee da bedaa mee komaa da taa peedoota Neapolis magaa kaa peemaata kaama 12 magaa taa peedoota Makedonia wee kaa magaa ena kaa, ebo kota ena ekaa da ko Pilipi magaa kaa, Roma kaa bagee me magaa mee. Inii kiyoo peemaata kaama unu magoo waa naa ometaa, totaa.
Pilipi magaa kaa ukuwanaa, peenaa seta menaa
13 Sabat naagoo inii mee magaa kaa sembahyang taa see yoo abaano see naadi peedoota eta damoo to kaa yamoo-sege naadi uu dee kaa eseemaagi too ko api noonaa kiyoo enaataa toomuu taakea. Inii miya kiyoo animaata kaama kuwa apii yuwa mena eewegataa. 14 Api ena ekaa da ko Lidia, Tiatira magaa kaa kabata apii, dadi poo epoo da mokoo see dokaa edaagee, pe-doogee taa see apii to. Waa Ogatamee yaapaagee see apii. Paulus me eewegataaki menaa yuwa waa daamaa yiitooka. Kuwa menaa daamaa nekeensi naadi Tuhan me waa dimi kenee to yakabataagi. 15 Mikee gaata kaama waa ma, wa me ee kaa bagee yuwa ma uduma uwo tukumegea. Lidia me inii paagoo mée asiino, "Ikii me aa Tuhan mikee gaayaa see apii ii see nagaapea kepa ko ni me ee kaa niiomegee taai" see asega. Kisee maamaa mée asega naadi inii uduma wa me ee kaa pe-ometaa.
Paulus ma, Silas ma ekea digiyoo ee yiba dogeamaata menaa
16 Kaawaa ena naagoo inii sembahyang segee see yoo peetaaka too ko ukuyogaa ena topa. Waa ko hamba kiyaata ukuyogaa. Waa paa tawataa see ukuyogaa. Mee paa me wa paagoo "Kisee ukuwaaniipa, kisee ukuwaaniita" see ase-manee segeeka. Kisee ase-manee segeeka naadi mée me mee ukuyogaa to paagoo "Ni kaa ukuwaaniita agiyoo kuwa kaasee-kaasee nasii" see asegeekea. Kisee ase-manee siwoo naadi kaama waa epoo bagee yuwa kepe maamaa masegeekea. Waa kisee ukuwagee see ukuyogaa to. Waa inii ma aadoo naadi kaama 17 Paulus ma inii paaya etaawee peetaaka too ko mee ukuyogaa to miya uuto obeega, ebo menaa-menaa kaa "Kuwa bagee kuwa okoo Ebo Wodoo Eboo Asii-sege see Mée Ogatamee Wa me agiyoo yaokagee see bagee yuwa. Ikii daba kidaagimaa peeyaayaa see menaa kuwa kiiweganaa taakea" kisee menaa uuto yaato kaama eewegawooka. 18 Kisee too unu eebaa obeewoo, wegawooka naadi kaama Paulus me kuwa be kaa oko maataata kaama mee paa da asiino, "Yesus Kristus Wa too pesee see ekaa mee me mee ukuyogaa to yiba kaama aa pooi" asigi naaki kisee ki mee paa da peega. 19 Paa da yaabagaapeata kaama wodoo mee ukuyogaa to epoo bagee yuwa me eto kaama wodoo kepe se masiipea yoka naadi Paulus ma, Silas ma kagoo kegea. Ekea pe-peneata kaama doodoota mée kutuu taa see yoo kiyoo ebo bagee yuwa paagoo dogeamaagea. 20 Dogeamaata kaama okoo me asiino, "Kuwa bagee kuwa Yahudi bagee. Ekea me weganaa see menaa kuwa me inii me magaa kaa bagee uduma kagoo mée kiyaagea, dimi gaagaa mée siyaabuukea. 21 Inii Roma kaa bagee yoka ekea me weganaa see menaa kuwa uduma inii se masemaayaa. Kuwa menaa yayiino pedeo naadi dogeamaage" see asegea. 22 Kiyoo topea bagee tabaa da okoo miya Paulus ma, Silas ma ekea kagoo kaa wisinegea. Kuwa ebo bagee yuwa me ekea me dokaa yuwa yageapeata kaama asiino, "Ekea kopaa niidakamaai" asegea. 23 Kopaa maamaa dakameamoo naadi kaama digiyoo ee yiba dogeamaagea. Mee digiyoo ee diitoo taa see mée to paagoo "Kuwa bagee wiya kuwa esee daamaa naadiitoo taai" see asegea. 24 Kisee asegea naadi kaama mee digiyoo ee diitoo taa see mée to me mee ee kaa semoo yiba yaato kiwisi ena yibaa taa ekea dogeamaagi. Dogeamaata kaama ekea me badoo yuwa piya tagaa wataataata kunci muntaagi.
25 Kisee ekeata daatooyiba yupigapi Paulus ma, Silas ma ekea sembahyang menaa miya asetaakea, Ogatamee yaapaagee see kaa menaa miya yaayaa taakea. Kuwa menaa yuwa mee digiyoo ee yiba apanaa dogeamaagea bagee yuwa miya yiitookea. 26 Kuwa kaboo da taa ko taka ena ebo maga pigii mega, gaayaa naaki digiyoo ee keagee da maki-makaaka. Kisee ki kene yuwa uduma kabaandaaka. Digiyoo ee yiba dogeamaagea bagee yuwa okoo me badoo yuwa piya tagaa wataatagaa sepea yuwa uduma wekadaa naadi eseaneeka.
27 Mee digiyoo ee diitoo taa see mée to anoogeeta moga pe-deegi ko kene uduma kabadaa naadi topa. Dogeamaagea bagee uduma oopea yoka naadi waa ekaato bogaano see naadi wa me posee da masegeegi. 28 Waa ekaato nokogeano see koo taaki kaboo Paulus me ebo menaa kaa "Aa kisee ekaato nokogeakee se, inii uduma oogaano taa, inii nakaayoo tope yoka" see asigi.
29 Mee diitoo taa see mée me "Peto nadoomeei" asigi naaki apanaa diitoo taa see mée ena peto yadoomigi. Peto ma yiibaga peedoota Paulus ma, Silas ma paagoo peemaata esee weda ma, totomo ma ekea me badoo da kaa esee-gapuunta toomuuki. 30 Ekea yoo da kaa badaa maageeta kaama wa me asiino, "Ebo wiya, wae. Anii maagiyoo ukuwamaata kaama anii daba daagimaa peeyaa naa ya?" see asigi. 31 Ekea me asiino, "Aa Tuhan Yesus mee mikee nao see gaai, aa daba daagimaa poope, aa miya, a me ee kaa bagee yuwa miya" see asegea.
32 Ekea Tuhan me menaa wa paagoo daamaa topetaa, wa me ee kaa bagee miya uduma paagoo daamaa eewegataa. 33 Mee unuu miya mee diitoo taa see mée me ekea kopaa dakameamoo sepea abuu yuwa yawetogeano see naadi uwo wugitaa see yoo eepeegi. Abuu yuwa yawetogekomeeta kaama kisee ki waa ma, wa me ee kaa bagee kuwa uduma uwo yatukumegea. 34 Uwo yatukumemaata kaama peedoota wa me ee kaa peemaata kaama naano agiyoo eenugi. Mee mée ma, wa me ee kaa bagee miya kuwa uduma Ogatamee mikee nao see gaagea naadi mee mée to esee maamaa ede kigi.
35 Tokoma mee pedeo komaa da mee magaa kaa ebo bagee me menaa yuwa polisi bagee me doodoota digiyoo ee diitoo taa see bagee paagoo yaasiino, "Ebo bagee me kuwa bagee wiya 'Ekea daba koogo napeeyaai' see kasegea" see yaasegea.
36 Kiyoo kaama mee digiyoo ee diitoo taa see eboo me kuwa menaa yuwa doodoota Paulus paagoo asiino, "Ebo bagee me 'Kuwa mée wiya daba koogo napeeyaai' see nasegea yoka ekea koogo pooi" see asigi.
37 Kisee asigi kiya Paulus me kuwa polisi bagee paagoo asiino, "Enaa kisee koogo poono be. Okoo enaa me menaa da daamaa mée yayiino taa kaa mée gii da kaa maamaa mée dakameamoo naadi kaama digiyoo ee yiba mée dogeamaamea. Enaa ko mikee Roma kaa bagee ma endagii see bagee yoka okoo me ukuwaano daa see agiyoo mée koo sepea. Kisee kemaata kuwa ebo bagee yuwa me enaa mee digiyoo ee yiba kaama mée badaa maadoota mée eepeeyu too poope, taa gaayu ko se poope" see asigi.† Paulus me "Enaa kisee koogo poono be" see asigi menaa mee ko ekea ko aii bagee se, ekea Roma kaa bagee ma endagii kisi naadi kapogee agoo see bagee yoka kuwa ebo bagee yuwa okoo me koo sepea agiyoo kuwa daa. Okoo me mée gii da kaa ekea pedeo bagee yoka naadi dakameamoo semaata digiyoo ee yiba dogeamaagea. Kisee kemaata Paulus me eto ko okoo me mée gii da kaa enaa mee digiyoo ee yiba kaama daamaa badaa mée magaano gaano pedeo naadi aseta menaa.
38 Polisi bagee me mee menaa da doodoota kaama ebo bagee yuwa paagoo pe-eewegagea naaki okoo esee wedaagea. Ekea ko Roma kaa bagee ma endagii see bagee wiya see menaa yeemaata kaama 39 peedoota digiyoo ee kaa ekea paagoo peemaata kaama "Yaai, inii kuwa kikoo sepe kuwa epa mée ekeasii" see asegea. Ekea yoo da kaa badaa maata kaama "Ekea nakaayoo se tooi, apanaa magaa kaa pooi" see maamaa asegea. 40 Ekea digiyoo ee kaa kaama peedoota Lidia me ee kaa. Kiyoo okoo Yesus yiba ena kenaa bagee yuwa paagoo dimi mena daamaa pesee kiyaayaa menaa eewegamaata kaama maga ena kaa peeta.
16:1 2Tim 1:5
*16:3 Mee magaa kaa Yahudi bagee yuwa okoo me Timotius mee kaasee kado ponee daapeasiino taa see mée see gaata kaama Paulus me okoo paagoo eeweganaa see menaa yuwa se nayiipea yoka naadi wa me Timotius kado ponee yadaapeasigi.
†16:37 Paulus me "Enaa kisee koogo poono be" see asigi menaa mee ko ekea ko aii bagee se, ekea Roma kaa bagee ma endagii kisi naadi kapogee agoo see bagee yoka kuwa ebo bagee yuwa okoo me koo sepea agiyoo kuwa daa. Okoo me mée gii da kaa ekea pedeo bagee yoka naadi dakameamoo semaata digiyoo ee yiba dogeamaagea. Kisee kemaata Paulus me eto ko okoo me mée gii da kaa enaa mee digiyoo ee yiba kaama daamaa badaa mée magaano gaano pedeo naadi aseta menaa.