22
Jesus nt’ar liyben
(Matthew 26:1–5; Mark 14:1–2; John 11:45–53)
Ke chugur nga nap’an e madnom ni yira kay e flowa nda ndariy e is riy, ni kanog e madnom ni Paluk’af ngay. Pi tolang ko prist nge pi tamchib ko Motochiyel e ur guyed rogon e n’en nra rin’ miyad li’ Jesus ngem’ nib mith; ni bochan e yad be tamdag ngak e girdi’.
Judas ni ta’reban’ ngak e pi tolang ko prist ni nge yagnag Jesus
(Matthew 26:14–16; Mark 14:10–11)
Ma aram me yan i ying e mo’onyan’ ngak Judas, ni yima pining Iskariot ngak, ni ir reb fa ragag nge l’agruw i gachalpen Jesus. Ma aram me pagrad Judas nge yan i non ngak e pi tolang ko prist nge ngak e pi pilungen matnagen e Tempel u rogon ni nge yagnag Jesus ngorad. Miyad felan’ mrogned ngak ni ngar pi’ed e salpiy ngak ni puluwon. Me ta’reban’ Judas ngay, ma aram mi i guy rogon e ngiyal’ nra bung rogon riy ni nge yagnag Jesus ngorad ni dabi nang e girdi’ murung’agen.
Jesus ni fal’eg rogon ni nge kay e ggan ko madnom ni Paluk’af
(Matthew 26:17–25; Mark 14:12–21; John 13:21–30)
Ngiyal’ ni ba’aram ni yibe madnom riy ni yibe kay e flowa ndariy e is riy, me taw nga reb e rran ni ngan li’ fapi saf ni fan ko ggan ko madnom ni Paluk’af. Me l’oeg Jesus Peter nge John ngranow nike ga’ar ngorow, “Mmarow ngam ngongliyew rogon e ggan ni ngad ked ko blayal’ ni ggan ko Paluk’af.”
Miyow fith ngak ni lungurow, “U uw e gab adag ni nggu warow nggu ngongliyew rogon riy?”
10 Me ga’ar, “Mu telmew! Nap’an ni bay mmarow i yan ngalan binaw ma bayi mada’ nagmew be’ nib mo’on ni be fek ba rume’ i ran. Mi gimew lek ngalan e re naun nra chuw ngay, 11 me lungumew ko en ntafen e re naun nem, ‘Ke ga’ar fare Tamchib, Bu uw fare senggil ni nggu wayed pi gachalpeg e ggan ko blayal’ riy ni ggan ko Paluk’af?’ 12 Ma bayi dag ngomew ba senggil ni ba ga’ ni kem’ay i fal’eg rogon ni bay ko thal nlang, mi gimew ngongliy rogon e ggan rodad riy.”
13 Miyow yan miyow pir’eg urngin ban’en nri bod rogon ni yog Jesus ngorow, miyow ngongliy e ggan ko blayal’ riy ni ggan ko Paluk’af.
Abich rok Somol ko blayal’
(Matthew 26:26–30; Mark 14:22–26; 1 Korinth 11:23–25)
14 Fa’ani taw ko fare awa, me yan i par Jesus nga tagil’ u tebel ni yad fapi apostel. 15 Me ga’ar ngorad, “Kari gum’ ni bochan ni nggu un ngomed ngad ked e re ggan ko Paluk’af ney u m’on ko gafgow ni nggu tay! 16 Ya nggog ngomed ni gathi bay kug way nge yan i mada’ ko ngiyal’ ni bay yib i m’ug e bin riyul’ i fan ko gin nsuwon Got.”
17 Me fek Jesus fare kap, me pining e magaer riy ngak Got me ga’ar, “Mfeked e re kap ney nge bigimed me unum ba gaf e n’en ni bay riy; 18 ya nggog ngomed ni gathi bay ku gu unum e wayin nge yan i mada’ ko ngiyal’ ni bay yib e gagiyeg rok Got.”
19 Ma aram me fek fare flowa, me pining e magaer riy ngak Got, me t’ar nge pi’ ngorad ni be ga’ar, “Ireray dowag, ni kan pi’ ni bochmed. Um rin’ed e ren’ey ngi i pugurag ngomed.” 20 Ma ku aram rogon ni pi’ ngorad fare kap u tomuren e abich ko blayal’, ni be ga’ar, “Re kap ney e bin nib be’ech e m’ag u thilin Got nge girdi’ ni racha’eg ni bay map’ nga but’ ni fan ngomed e ir e bayi micheg.
21 “Machane mu sapgad! Fa’anem ni ir e nge yag nigeg e bay rog u roy u tebel! 22 Ya en ni Fak e Girdi’ e bay yim’ ni bod rogon nike turguy Got; machane ri bayi gafgow e re mo’on ni ir e bayi yagnag!”
23 Ma aram miyad tabab i fithrad u fithik’rad ko mini’ e arorad ni bayi rin’ e ren’em.
Malu’ag thin u murung’agen e cha’ nib tolang
24 Me malu’ag thin pi gachalpen Jesus ko mini’ e arorad ni ir e ngar ted nib tolang u fithik’rad. 25 Me ga’ar Jesus ngorad, “Pi pilung nu roy u fayleng e ba ga’ lungurad u puluwon e girdi’ rorad, ma pi’in yad ma gagiyegnag e girdi’ e yima yog ni yad e tafager rok e girdi’. 26 Machane gimed e gathi aray rogon ni ngam pired; ya en ni ir e th’abi tolang u fithik’med e thangri par ni bod rogon e en nth’abi bitir u fithik’med, ma cha’ ni ir e ngi i yog e thin romed e thangri par ni bod rogon e en ntapigpig. 27 I mini’ e ba ga’, en nike par nga but’ ni nge abich fa en ni be fek e ggan ngi i pi’ ngak? Bmuduwgil ni fa’anem ni ir e ke par nga but’. Machane gag e tapigpig ni gu bay u fithik’med.
28 “Urngin e gafgow ni yib ngog ma mpired rog nda mpaged gag; 29 ere rogon nike pi’ e Chitamag mat’wug ngog ni ngug gagiyeg, e eram e n’en ni bay gu rin’ ngomed. 30 Bay mu uned ngog ko abich nge garbod u tebel rog ko gin nsuwog, ma bay mpired nga tagil’ e pilung ngam gagiyeg niged fa ragag nge l’agruw i ganong nu Israel.”
Jesus ni weliy ni bayi mithag peter ni manang Jesus
(Matthew 26:31–35; Mark 14:27–31; John 13:36–38)
31 “Simon, Simon! Mmotoyil! Kan pi’ mat’wun Satan ni nge sikeng nagmed ni gimed gubin, ni bod rogon be’ ni girdi’en e woldug ni be chuweg fiteyru’ wom’ngin e wheat ni aram e pin’en ni yima ngongliy nge mang flowa. 32 Machane kug yibilayem ngak Got, i gur Simon, ni rogon nib michan’um ngak Got e dabi mul. Ma fa’an ga ra sul ngog, ma thingar mpi’ e gel nga laniyan’ pi walagem.”
33 Me fulweg Peter ni ga’ar, “Somol, kem’ay i duwgiliy rog u lanin’ug ni nggu un ngom nga kalbus mu gu un ngom ko yam’.”
34 Me fulweg Jesus ni ga’ar, “Peter, nggog ngom ndabki chochol e nimen e daba’ ma fini ngiyal’ nra gaman e dalip yay ngay ni kamog nda mu nangeg e aram e ra chochol e nimen.”
Tafen e salpiy, nge tutuw, nge saydon
35 Me ga’ar Jesus ngorad, “Fare ngiyal’ i n’en ni gu l’oegmed ngu’um marod i yan nda mfeked tafen e salpiy, nge tutuw, ara sus, e bay ban’en ni m’ay romed fa?”
Miyad fulweg ngak ni lungurad, “Dariy ban’en ni m’ay romed.”
36 Me ga’ar Jesus, “Machane chiney e en ni bay tafen e salpiy rok ara ba tutuw e thangri fek; ma en ndariy e saydon rok e thangri pi’ wuru’ e mad rok ni chuway’ nge fek e salpiy riy nge chuw’iy reb ngay. 37 Ya nggog ngomed ni fa gin’en ni bay u lan e babyor nib thothup ni fa’ani be ga’ar, ‘Min uneg fa’anem nga fithik’ e pi’in kar th’abed e motochiyel,’ e thangri yib i m’ug nib riyul’ u murung’ageg. Ya n’en nni yoloy ni murung’ageg e bay yib i m’ug nib riyul’.”
38 Me ga’ar pi gachalpen, “Somol, a mu sap! l’agruw e saydon ni ba’aray!”
Me fulweg ngorad ni ga’ar, “Ke yag!”* Ke yag; ara Ke gaman e bin.
Jesus ni meybil u daken e burey nu Olive
(Matthew 26:36–46; Mark 14:32–42)
39 Me sak’iy Jesus nge yan ko burey nu Olive ni kmarin’; me un pi gachalpen ngak ngranod. 40 Ma fa’an rabad ko fa gin’em me ga’ar ngorad, “Mu meybilgad ngak Got nge siy mpaged gimed ngak e pin’en nma pingeg e girdi’ nge denen.”
41 Ma aram me yan rorad nga orel ni bod pal’afngin ba malang nnin’, me yan i ragbug nga but’ nge meybil. 42 Me ga’ar, “Chitamag, fa’anra mm’agan’um ngay ma ga fek e re kap ney ngam chuweg rog. Machane gathi tin nib m’agan’ug ngay e ngam rin’, ya tin nib m’agan’um ngay.” 43 Me yib ba engel nu tharmiy i m’ug ngak nge pi’ gelngin. 44 U fithik’ e re thamtham nem ni tay ni gowa kan chuchuy nga but’ e ri tay ir riy ko meybil; ma athuw u downgin e bod yu mey i racha’ ni be map’ nga but’. Boch e babyor e dariy riy e verse 43–44.
45 Ma fa’ani mu’ ko meybil, me sul ngak pi gachalpen me pir’egrad ni yad be mol, ni bochan e taganan’ rorad ni kayigi ga’. 46 Me ga’ar ngorad, “Mang ni gimed be mol? Mu odgad ngam meybilgad ngak Got nge siy mpaged gimed ngak e pin’en nma pingeg e girdi’ nge denen.”
Jesus nni kol
(Matthew 26:47–56; Mark 14:43–50; John 18:3–11)
47 Ka be welthin me taw ba ulung i girdi’; ni Judas, ni ir reb fare ragag nge l’agruw i gachalpen e bay ngam’on ni be pow’iy fapi girdi’, me yib ngak Jesus ni aram e nge faray owchen. 48 Machane me ga’ar Jesus, “Judas, kam finey ni ba faray owchef e ngam yagnag e en ni Fak e Girdi’ ngay?”
49 Ma fa’ani guy e tin ni gachalpen Jesus ni yad bay rok ni aram rogon e n’en ni ngan rin’, me lungurad, “Somol, rayag ni gu li’ed yad ko saydon romad fa?” 50 Me toy bagayad e sib rok fare Prist ni Th’abi Ga’ nge luf e ba’ ni mat’aw i yuwan tel.
51 Me fulweg Jesus ni ga’ar, “Ke yag!” Me math Jesus nga yuwan tel fa’anem nge faseg.
52 Me ga’ar Jesus ngak e pi tolang ko prist nge pi pilungen matnagen e Tempel nge pi’in pi’ilal ni karbad ngaram ni ngar feked Jesus, “Mang ni kambad ni kam feked e saydon nge gul, ni gowa gag be’ ni kug th’ab e motochiyel? 53 Ug moy romed u lan e Tempel ni gubin e rran, ma da mu guyed rogon ni ngam koled gag. Machane re awa ney e gimed nge gelngin e lumor e ke milfan ngomed.”
Peter ni mithag ni manang Jesus
(Matthew 26:57–58, 69–75; Mark 14:53–54, 66–72; John 18:12–18, 25–27)
54 Miyad kol Jesus ngar feked ngalan e naun rok fare Prist ni Th’abi Ga’; me un Peter u daken nib mal’af rok nga tomur. 55 Ma bay ba nifiy ni kan ko’reg u lulukngun lan e yoror, me yan i ma’athuk Peter nga fithik’ e pi’in kar longobiyed ni kar pired nga but’. 56 Ma fa’ani guy reb fapi bpin ni tapigpig Peter nike par u rom nga but’ u to’oben e nifiy, me changar ngak me ga’ar, “Ku errogon e re mo’on ney ni i un ngak!”
57 Machane me mithag Peter ni aram rogon ni ga’ar, “Bpin, i mus nga owchen ma da gu nang!”
58 Ma fa’ani n’uw nap’an boch, me changar be’ nib mo’on me guy Peter me ga’ar, “Ku errogon gur ni gur bagayad!”
Machane me fulweg Peter ni ga’ar, “Gathi gag!”
59 Ma gonap’an reb e awa nga tomur riy me yog reb e mo’on nri be ga’ar, “Kari muduwgil nre mo’on ney e immoy rok, ya ku ir be’ u Galile!”
60 Machane me fulweg Peter ngak facha’ ni ga’ar, “Da gu nang e n’en ni ga be weliy murung’agen.”
Ka chingiyal’ nem ni ka be welthin, me chochol ba nimen. 61 Me cheal Somol u yuwan nge changar ngak Peter, me yib e thin rok Somol ngan’ Peter, nge rogon ni yog ni ga’ar, “Ra dawori chochol e nimen e daba’, ma dalip yay ni bay mog nda mu nangeg.” 62 Me yan Peter nga wuru’ e yoror ngi i yor ni kari kireban’.
Jesus ni un moningnag ma yibe toy
(Matthew 26:67–68; Mark 14:65)
63 Ma fapi pumo’on ni yad be matnagiy Jesus e ur moninggad ngak ma yad be toy. 64 Miyad m’ag e mad nga owchen mu ur fithed ni lungurad, “Mog ko mini’ e ke bat nigem!” 65 Ma ku bo’or e thin nib kireb ni urogned ngak.
Jesus nni fek ngalan e ulung
(Matthew 26:59–66; Mark 14:55–64; John 18:19–24)
66 Ma fa’ani rran, me mu’ulung e pi’in pi’ilal rok piyu Israel nge pi tolang ko prist, nge pi tamchib ko Motochiyel, min fek Jesus i yib ngalan e mu’ulung rorad. 67 Me lungurad ngak, “Mog ngomad ko gur fare Messiah fa danga’?”
Me fulweg ni ga’ar, “Ra gog ngomed, ma ku dabi riyul’ u wun’med e thin ni kugog, 68 ma gu ra fith bbugithin ngomed, ma gathi gimed ra pi’ e fulweg riy ngog. 69 Machane chiney i yan ngaram e en ni Fak e Girdi’ e bayi par nga ba’ ni mat’aw rok Got ni Gubin ma Rayag Rok.”
70 Ma yad gubin ni lungurad ngak, “Ere Fak Got gur?”
Me fulweg ngorad ni ga’ar, “Kamogned ni gag.”
71 Me lungurad, “Dakuriy fan boch e girdi’ ni ngarbad ra manged mich ko thin nike yog e cha’ney; ya gadad ma kad rung’aged e thin nike yog!”

*22:38 Ke yag; ara Ke gaman e bin.

22:44 Boch e babyor e dariy riy e verse 43–44.