32
Misirƣa ⱪilinƣan mǝrsiyǝ
On ikkinqi yili, on ikkinqi ayning birinqi künidǝ xundaⱪ boldiki, Pǝrwǝrdigarning sɵzi manga kelip xundaⱪ deyildi: —
I insan oƣli, Misir padixaⱨi Pirǝwn üqün bir mǝrsiyǝni aƣzingƣa elip uningƣa mundaⱪ degin: — Sǝn ɵzüngni ǝllǝr arisida bir xirƣa ohxatⱪansǝn, biraⱪ sǝn dengiz-okyanlar arisidiki bir ǝjdiⱨasǝn, halas; sǝn palaⱪlixip eriⱪliringni exip taxturup, sulirini ayaƣliring bilǝn qalƣitip, dǝryalirini leyitip ⱪoydung. «Sǝn ɵzüngni ǝllǝr arisida bir xirƣa ohxatⱪansǝn, biraⱪ sǝn dengiz-okyanlar arisidiki bir ǝjdiⱨasǝn, halas» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «Sǝn ǝllǝr arisida bir xirdǝk bolƣaniding, dengiz-okyanlar arisida ǝjdiⱨasǝn». «Əjdiⱨa» degǝn sɵz muxu yǝrdǝ yǝnǝ (Nil dǝryasida kɵp tepilidiƣan) timsaⱨnimu kɵrsitixi mumkin.   Əz. 29:3
— Əmdi Rǝb Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — Kɵp ǝllǝrning top-top adǝmliri aldida Ɵz torumni üstünggǝ yeyip taxlaymǝn; ular seni torumda tutup tartixidu. Əz. 12:13; 17:20 Mǝn seni ⱪuruⱪluⱪta ⱪaldurup, dalaƣa taxlaymǝn; asmandiki barliⱪ uqar-ⱪanatlarni üstünggǝ ⱪondurup, yǝr yüzidiki janiwarlarni seningdin toyundurimǝn; gɵxüngni taƣlar üstigǝ ⱪoyimǝn, jilƣilarni pütkül ǝzaying bilǝn toldurimǝn; Mǝn ⱪeningning eⱪixliri bilǝn zeminni ⱨǝtta taƣlarƣiqimu suƣirimǝn; jiralar sǝn bilǝn toxup ketidu.
Nurungni ɵqürginimdǝ, Mǝn asmanlarni tosuwetimǝn, yultuzlarni ⱪara ⱪilimǝn; ⱪuyaxni bulut bilǝn ⱪaplaymǝn, ay nur bǝrmǝydu. Yǝx. 13:10; Yo. 2:31, 3:15 Asmanlardiki barliⱪ parlaydiƣan nurlarni üstüngdǝ ⱪara ⱪilip, zemininggǝ ⱪarangƣuluⱪni ⱪaplaymǝn, dǝydu Rǝb Pǝrwǝrdigar. «Asmanlardiki barliⱪ parlaydiƣan nurlarni üstüngdǝ ⱪara ⱪilip, zemininggǝ ⱪarangƣuluⱪni ⱪaplaymǝn, dǝydu Rǝb Pǝrwǝrdigar» — yǝnǝ tǝkrarlaymizki, bu bexarǝt bǝlkim ⱨǝm yeⱪinⱪi waⱪit (Babilning ⱨujumi arⱪiliⱪ)ni ⱨǝm ahirⱪi zamanlardiki «Pǝrwǝrdigarning küni»nimu kɵrsitidu. Ahirⱪi zamanlardimu ǝllǝrni ⱪorⱪitidiƣan «yengi Babil» pǝyda boluxi mumkin («Wǝⱨ.» 17-18-bablarni kɵrüng). Mǝn ǝllǝr arisiƣa, yǝni sǝn tonumiƣan mǝmlikǝtlǝr arisiƣa sening ⱨalaktin ⱪalƣan adǝmliringni elip kǝtkinimdǝ, kɵp ǝllǝrning yürikini biaram ⱪilimǝn; 10 Mǝn kɵp ǝllǝrni sǝn bilǝn alaⱪzadǝ ⱪilimǝn, ularning padixaⱨliri sanga ⱪarap dǝⱨxǝtlik ⱪorⱪixidu; Mǝn ⱪiliqimni ularning kɵz aldida oynatⱪinimda, yǝni sening yiⱪilƣan küningdǝ ularning ⱨǝrbiri ɵz jan ⱪayƣusida ⱨǝr dǝⱪiⱪǝ tǝwrinidu.
11 — Qünki Rǝb Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — «Babil padixaⱨining ⱪiliqi üstünggǝ qiⱪidu. 12 Palwanlarning ⱪiliqliri bilǝn Mǝn sening top-top adǝmliringni yiⱪitimǝn; ularning ⱨǝmmisi ǝllǝr arisidiki mustǝbitlǝrdur; ular Misirning pǝhrini yoⱪitidu, uning top-top adǝmliri ⱪurutuwetilidu. Əz. 28:7; 31:12; 31:2,18; 32:16
13 Mǝn zor sular boyidin barliⱪ ⱨaywanlirinimu ⱨalak ⱪilimǝn; insan ayiƣi ⱪaytidin ularni qalƣatmaydu, ⱨaywanlarning tuyaⱪliri ⱪaytidin ularni leyitmaydu. «zor sular» — Nil dǝryasi wǝ uning deltisini kɵrsitidu. 14 Xuning bilǝn Mǝn ularning sulirini tindurimǝn; ularning eriⱪlirini süpsüzük maydǝk aⱪturimǝn, dǝydu Rǝb Pǝrwǝrdigar. 15 — Mǝn Misir zeminini wǝyranǝ ⱪilƣinimda, zemin ɵzining barliⱪidin mǝⱨrum bolƣinida, Mǝn uningdiki barliⱪ turuwatⱪanlarni uruwǝtkinimdǝ, ǝmdi ular Mening Pǝrwǝrdigar ikǝnlikimni tonup yetidu.
16 — Bu bir mǝrsiyǝ; ular uni oⱪuydu — Əllǝrning ⱪizliri matǝm ⱪilip uni oⱪuydu; mǝrsiyǝni ular Misir wǝ uning barliⱪ top-top adǝmlirigǝ oⱪuydu, — dǝydu Rǝb Pǝrwǝrdigar.
 
Pirǝwn tǝⱨtisaraƣa qüxidu
17 On ikkinqi yili, ayning on bǝxinqi künidǝ yǝnǝ xundaⱪ boldiki, Pǝrwǝrdigarning sɵzi manga kelip xundaⱪ deyildi: — «On ikkinqi yili, ayning on bǝxinqi künidǝ...» — bǝlkim on ikkinqi ayda, yǝni yuⱪiriⱪi bexarǝttin ikki ⱨǝptǝ keyin: 1-ayǝtni kɵrüng.
18 I insan oƣli, Misirning top-top adǝmliri üqün aⱨ-zar qǝkkin; xuningdǝk ularni, yǝni uni küqlük ǝllǝrning ⱪizliri bilǝn billǝ tɵwǝngǝ, ⱨangƣa qüxidiƣanlarƣa ⱨǝmraⱨ boluxⱪa yǝr tegilirigǝ qüxürüp taxliwǝt; «I insan oƣli, Misirning top-top adǝmliri üqün aⱨ-zar qǝkkin; xuningdǝk ularni, yǝni uni küqlük ǝllǝrning ⱪizliri bilǝn billǝ tɵwǝngǝ, ⱨangƣa qüxidiƣanlarƣa ⱨǝmraⱨ boluxⱪa yǝr tegilirigǝ qüxürüp taxliwǝt» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «I insan oƣli, Misirning top-top adǝmliri üqün aⱨ-zar qǝkkin, sǝn wǝ küqlük ǝllǝrning ⱪizliri aⱨ-zar qekinglar; xuningdǝk ularni ⱨangƣa qüxidiƣanlarƣa ⱨǝmraⱨ boluxⱪa yǝr tegilirigǝ taxliwǝt». 19 güzǝlliktǝ sǝn kimdin artuⱪ iding? Əmdi qüxüp, hǝtnǝ ⱪilinmiƣan bilǝn billǝ yat! 20 Ular ⱪiliq bilǝn ɵltürülgǝnlǝr arisiƣa yiⱪilidu; ⱪiliq suƣuruldi; u wǝ uning top-top adǝmlirining ⱨǝmmisi sɵrǝp apiriwetilsun! 21 Əmdi palwanlarning arisidiki batur-ǝzimǝtlǝr tǝⱨtisaraning otturisida turup Misir wǝ uni ⱪolliƣanlarƣa sɵz ⱪilidu: —«Mana, ular qüxti, ular jim yatidu — hǝtnǝ ⱪilinmiƣanlar, ⱪiliq bilǝn ɵltürülgǝnlǝr!».
22 — Mana, xu yǝrdidur Asuriyǝ wǝ uning yiƣilƣan ⱪoxuni; uning gɵrliri ɵz ǝtrapididur; mana ularning ⱨǝmmisi ɵltürülgǝn, ⱪiliqlanƣan. 23 Ularning gɵrliri qongⱪur ⱨangning tegididur; uning yiƣilƣan ⱪoxuni ɵz gɵri ǝtrapida turidu; ular tiriklǝrning zeminida adǝmlǝrgǝ wǝⱨxǝt salƣanlar — bularning ⱨǝmmisi ɵltürülgǝn, ⱪiliqlanƣan.
24 Mana Elam wǝ uning gɵrining ǝtrapida turƣan uning barliⱪ top-top adǝmliri; ularning ⱨǝmmisi ɵltürülgǝn, ⱪiliqlanƣan, ular hǝtnǝ ⱪilinmiƣan peti yǝr tegilirigǝ qüxkǝnlǝr — yǝni tiriklǝrning zeminida adǝmlǝrgǝ ɵz wǝⱨxitini salƣanlar! Biraⱪ ⱨazir ular ⱨangƣa qüxkǝnlǝr bilǝn billǝ iza-aⱨanǝtkǝ qɵmidu.
25 Kixilǝr uning üqün ɵltürülgǝnlǝr arisida, top-top adǝmliri arisida bir orun rasliƣan; hǝlⱪining gɵrliri uning ǝtrapididur; ularning ⱨǝmmisi hǝtnǝ ⱪilinmiƣanlar, ⱪiliqlanƣanlar; xunga ular ⱨangƣa qüxkǝnlǝr bilǝn billǝ iza-aⱨanǝtkǝ ⱪalidu; ular ɵltürülgǝnlǝr arisiƣa yatⱪuzulidu — gǝrqǝ tiriklǝrning zeminida ularning wǝⱨxiti adǝmlǝrgǝ selinƣan bolsimu!
26 Mana xu yǝrdǝ Mǝxǝk bilǝn Tubal barliⱪ top-top adǝmliri bilǝn turidu; ularning gɵrliri ɵz ǝtrapididur; ularning ⱨǝmmisi hǝtnǝ ⱪilinmiƣanlar, ⱪiliqlanƣanlar — gǝrqǝ ular tirik turuwatⱪanlarning zeminida ɵz wǝⱨxitini adǝmlǝrgǝ salƣan bolsimu! 27 Ular jǝng ⱪoralliri bilǝn tǝⱨtisaraƣa qüxkǝn, ⱪiliqliri ɵz bexi astiƣa ⱪoyulƣan, hǝtnǝ ⱪilinmay turup yiⱪilƣan palwanlar arisida yatmaydu; ularning ⱪǝbiⱨlikliri ɵz ustihanliri üstidǝ bolidu — gǝrqǝ ular tiriklǝrning zeminida baturlarƣimu wǝⱨxǝt salƣan bolsimu! «ular jǝng ⱪoralliri bilǝn tǝⱨtisaraƣa qüxkǝn, ... hǝtnǝ ⱪilinmay turup yiⱪilƣan palwanlar arisida yatmaydu; ularning ⱪǝbiⱨlikliri ɵz ustihanliri üstidǝ bolidu — gǝrqǝ ular tiriklǝrning zeminida baturlarƣimu wǝⱨxǝt salƣan bolsimu!» — demǝk, Mǝxǝk wǝ Tubal degǝn ikki ⱪǝbilidikilǝr (ⱨazirⱪi Rusiyǝdiki «Moskwa» wǝ «Tobolsk» bilǝn munasiwiti bar boluxi mumkin) jǝngdǝ ⱪirilip, baturlardǝk dǝpnǝ ⱪilinmay, bǝlki ularning ⱪǝbiⱨlikini kɵrsitix üqün ustihanliri oquⱪ asman astida yatidu.
28 Sǝn Pirǝwnmu hǝtnǝ ⱪilinmiƣanlar arisida tarmar bolup, ⱪiliq bilǝn ɵltürülgǝnlǝr arisida yatisǝn.
29 Mana xu yǝrdǝ Edom, uning padixaⱨliri, barliⱪ xaⱨzadilirimu; ular küqlük bolsimu, ⱪiliqlanƣanlar bilǝn billǝ yatⱪuzulidu; ular hǝtnǝ ⱪilinmiƣanlar arisida, ⱨangƣa qüxidiƣanlar bilǝn billǝ yatidu.
30 Mana ximaldiki xaⱨzadilǝr, ⱨǝmmisi; mana barliⱪ Zidondikilǝr, ɵltürülgǝnlǝr bilǝn billǝ qüxkǝn; gǝrqǝ ɵz küqi bilǝn wǝⱨxǝt salƣan bolsimu, ular ⱨazir hijalǝttǝ ⱪaldi; ular hǝtnǝ ⱪilinmiƣan bolup, ⱪiliqlanƣanlar arisida yetip, ⱨangƣa qüxidiƣanlar bilǝn billǝ hijalǝtkǝ ⱪalidu.
31 Pirǝwn bularni kɵridu, xuningdǝk ɵzining ⱪiliqlanƣan top-top adǝmliri toƣruluⱪ, yǝni ɵzi wǝ ⱪoxuni toƣruluⱪ ulardin tǝsǝlli alidu, — dǝydu Rǝb Pǝrwǝrdigar. 32 — Gǝrqǝ Mǝn uning wǝⱨxitini tirik turuwatⱪanlarning zeminiƣa saldurƣan bolsammu, biraⱪ u hǝtnǝ ⱪilinmiƣanlar arisiƣa, ⱪiliq bilǝn ɵltürülgǝnlǝr arisiƣa yatⱪuzulidu, — yǝni Pirǝwn wǝ uning barliⱪ top-top adǝmliri, — dǝydu Rǝb Pǝrwǝrdigar.
 
 

32:2 «Sǝn ɵzüngni ǝllǝr arisida bir xirƣa ohxatⱪansǝn, biraⱪ sǝn dengiz-okyanlar arisidiki bir ǝjdiⱨasǝn, halas» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «Sǝn ǝllǝr arisida bir xirdǝk bolƣaniding, dengiz-okyanlar arisida ǝjdiⱨasǝn». «Əjdiⱨa» degǝn sɵz muxu yǝrdǝ yǝnǝ (Nil dǝryasida kɵp tepilidiƣan) timsaⱨnimu kɵrsitixi mumkin.

32:2 Əz. 29:3

32:3 Əz. 12:13; 17:20

32:7 Yǝx. 13:10; Yo. 2:31, 3:15

32:8 «Asmanlardiki barliⱪ parlaydiƣan nurlarni üstüngdǝ ⱪara ⱪilip, zemininggǝ ⱪarangƣuluⱪni ⱪaplaymǝn, dǝydu Rǝb Pǝrwǝrdigar» — yǝnǝ tǝkrarlaymizki, bu bexarǝt bǝlkim ⱨǝm yeⱪinⱪi waⱪit (Babilning ⱨujumi arⱪiliⱪ)ni ⱨǝm ahirⱪi zamanlardiki «Pǝrwǝrdigarning küni»nimu kɵrsitidu. Ahirⱪi zamanlardimu ǝllǝrni ⱪorⱪitidiƣan «yengi Babil» pǝyda boluxi mumkin («Wǝⱨ.» 17-18-bablarni kɵrüng).

32:12 Əz. 28:7; 31:12; 31:2,18; 32:16

32:13 «zor sular» — Nil dǝryasi wǝ uning deltisini kɵrsitidu.

32:17 «On ikkinqi yili, ayning on bǝxinqi künidǝ...» — bǝlkim on ikkinqi ayda, yǝni yuⱪiriⱪi bexarǝttin ikki ⱨǝptǝ keyin: 1-ayǝtni kɵrüng.

32:18 «I insan oƣli, Misirning top-top adǝmliri üqün aⱨ-zar qǝkkin; xuningdǝk ularni, yǝni uni küqlük ǝllǝrning ⱪizliri bilǝn billǝ tɵwǝngǝ, ⱨangƣa qüxidiƣanlarƣa ⱨǝmraⱨ boluxⱪa yǝr tegilirigǝ qüxürüp taxliwǝt» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «I insan oƣli, Misirning top-top adǝmliri üqün aⱨ-zar qǝkkin, sǝn wǝ küqlük ǝllǝrning ⱪizliri aⱨ-zar qekinglar; xuningdǝk ularni ⱨangƣa qüxidiƣanlarƣa ⱨǝmraⱨ boluxⱪa yǝr tegilirigǝ taxliwǝt».

32:27 «ular jǝng ⱪoralliri bilǝn tǝⱨtisaraƣa qüxkǝn, ... hǝtnǝ ⱪilinmay turup yiⱪilƣan palwanlar arisida yatmaydu; ularning ⱪǝbiⱨlikliri ɵz ustihanliri üstidǝ bolidu — gǝrqǝ ular tiriklǝrning zeminida baturlarƣimu wǝⱨxǝt salƣan bolsimu!» — demǝk, Mǝxǝk wǝ Tubal degǝn ikki ⱪǝbilidikilǝr (ⱨazirⱪi Rusiyǝdiki «Moskwa» wǝ «Tobolsk» bilǝn munasiwiti bar boluxi mumkin) jǝngdǝ ⱪirilip, baturlardǝk dǝpnǝ ⱪilinmay, bǝlki ularning ⱪǝbiⱨlikini kɵrsitix üqün ustihanliri oquⱪ asman astida yatidu.