Bax kaⱨinning muⱪǝddǝs kiyimliri
□28:4 «Əfod» wǝ «ⱪoxen» — bular wǝ ⱪatarliⱪlar toƣruluⱪ «Tǝbirlǝr»ni wǝ munasiwǝtlik shemilarni kɵrüng. «Əfod» jilitkigǝ ohxaydiƣan birhil kiyim, «ⱪoxen» kaⱨinning mǝydisigǝ taⱪilidiƣan mǝydǝ yanquⱪ bolup, üstigǝ on ikki ⱪǝbiligǝ wǝkillik ⱪilidiƣan on ikki ⱪimmǝtlik tax bekitilgǝn.
□28:7 «...ikki dolisida mürilik tasma bolsun» — munasiwǝtlik shemini kɵrüng.
□28:8 «Əfodning bǝlweƣi» — 5-ayǝttǝ tilƣa elinƣan bǝlwaƣ ǝmǝs. «Law.» 8:7ni kɵrüng.
□28:13-14 «yǝnǝ ikki kɵzlük» — muxu ikki kɵzlük ǝfodning ikki mürisigǝ bekitilgǝn, 9-12-ayǝtlǝrdǝ tilƣa elinƣan ikki aⱪ ⱨeⱪiⱪ orunlaxturulƣan kɵzlüklǝrdur.
□28:15 «Ⱨɵküm ⱪoxeni» — iqidiki «urim wǝ tummim» degǝn taxlar arⱪiliⱪ Hudaning mǝlum ix toƣrisidiki iradisini yaki ⱨɵkümini sorax üqün ixlitilgǝn (30-ayǝtni kɵrüng).
□28:16 «U ikki ⱪat, tɵt qasa ⱪilinsun» — demǝk, yanquⱪ xǝklidǝ.
□28:23 «ⱪoxenning yuⱪiriⱪi ikki burjikigǝ» — ibraniy tilida «ⱪoxenning ikki bexiƣa».
□28:26 «ⱪoxenning asti tǝripidiki ikki burjikigǝ» — ibraniy tilida «ⱪoxenningIkki bexiƣa».
□28:29 «ⱪoxen» — ⱪoxen wǝ uning munasiwǝtlik tǝpsilatlirini kɵrüx üqün munasiwǝtlik shemini kɵrüng.
□28:30 «urim wǝ tummim» — alaⱨidǝ birhil taxlar. Bu taxlar arⱪiliⱪ Israil hǝlⱪi Hudadin yol sorisa bolatti. Ⱨǝmdǝ ulardin ⱨǝrhil jawab qiⱪatti; mǝsilǝn, «xundaⱪ», «yaⱪ» degǝndǝk. Bǝzi ǝⱨwallarda ⱨeqⱪandaⱪ jawab bǝrmǝslikimu mumkin (mǝsilǝn, «Ⱨak.» 20:23, «1Sam.» 14:37, 23:2-4, 28:6, «2Sam.» 2:1 ⱪatarliⱪlarni kɵrüng). «Urim»ning mǝnisi «nurlar», «Tummim»ning mǝnisi «mukǝmmǝllik» yaki «mukǝmmǝl ixlar» degǝnlik; lekin ularning tǝpsilatliri ⱨazir bizgǝ namǝlum.
□28:31 «Əfodning iqidiki ton» — ton ǝfodning iqigǝ kiyilidu (munasiwǝtlik shemini kɵrüng).
□28:32 «sawut» — jǝngqining alaⱨidǝ kiyimi.
□28:33-34 «anarlar» — muxu «anarlar» marjandǝk qongluⱪta toⱪulƣan boluxi kerǝk.
□28:35 «Ⱨarun ... Pǝrwǝrdigarning aldiƣa kirip-qiⱪⱪanda ⱪongƣuraⱪlarning awazi anglinip turidu-dǝ, u ɵlümdin aman ⱪalidu» — ⱪongƣuraⱪlarning awazliri Hudaƣa bax kaⱨinning Israilƣa wǝkillik ⱪilidiƣanliⱪini ǝslitidu.
□28:36 «otuƣat» — bax kiyimigǝ taⱪilidiƣan kiqik tahta yaki mǝnsǝp bǝlgisidin ibarǝt.
□28:38 «Israillarning muⱪǝddǝs ⱪilip kǝltürgǝn barliⱪ muⱪǝddǝs ⱨǝdiyǝlirigǝ qaplaxⱪan gunaⱨlar» — buning mǝnisi: (1) Israillarning muxu ⱨǝdiyǝ-ⱪurbanliⱪlarni kǝltürüxtin mǝⱪsiti (Hudaning sɵzigǝ asasǝn) gunaⱨini yepixtin ibarǝttur, xunga ⱨǝdiyǝlǝr gunaⱨ bilǝn munasiwǝtlkitur; (2) Israillar ⱨǝdiyǝ-ⱪurbanliⱪlirini kǝltürginidǝ kǝltürüx usulida diⱪⱪǝtsizliktin ⱨǝdiyǝlǝr gunaⱨⱪa qetilip ⱪelixi mumkin yaki ⱨǝdiyǝ kǝltürgüqining niyǝtlirigǝ mǝlum yaman ƣǝrǝz qetilixliⱪ boluxi mumkin. Biz ikkinqi qüxǝnqigǝ mayil.
□28:39 «kanap rǝhttin bir kɵnglǝk toⱪuƣin» — yaki «kanap rǝhttin aliqipar bir halta kɵnglǝk tikkin». «kǝxtilǝngǝn bir bǝlwaƣ yasiƣin» — bu bǝlwaƣ ǝfodningki ǝmǝs. «Law.» 8:7ni kɵrüng.
□28:41 «Mening aldimda kaⱨinliⱪ hizmitimdǝ bolux» — bu ayǝttiki «aldimda kaⱨinliⱪ hizmitimdǝ bolux» ibraniy tilida «ⱪolƣa tutⱪuzux» yaki «ⱪolƣa berix» degǝn sɵz bilǝn ipadilinidu. Kaⱨinliⱪ wǝzipisi asasǝn Hudaning ⱪurbanliⱪlirini ɵz ⱪoliƣa elix bilǝn baxlinatti; xunga ular ⱪoliƣa ⱨeqⱪandaⱪ baxⱪa ixlarni elixiƣa bolmaytti.
□28:43 «jamaǝt qediriƣa kirgǝndǝ» — muxu yǝrdǝ qedirning ⱨoylisiƣa kirixni kɵrsitidu.