19
Talaⱪ ⱪilix toƣrisida
Mar. 10:1-12
Xundaⱪ boldiki, Əysa bu sɵzlǝrni eytip bolƣandin keyin, Galiliyǝ ɵlkisidin ayrilip, Yǝⱨudiyǝ ɵlkisining qǝt yǝrlirigǝ, yǝni Iordan dǝryasining u ⱪetidiki yurtlarƣa bardi. Mar. 10:1. Top-top adǝmlǝr uningƣa ǝgixip kǝlgǝn bolup, u ularni xu yǝrdila saⱪaytti.
Əmdi bǝzi Pǝrisiylǝr uning yeniƣa kelip uni ⱪiltaⱪⱪa qüxürüx mǝⱪsitidǝ uningdin:
— Bir adǝmning ⱨǝrⱪandaⱪ sǝwǝbtin ayalini ⱪoyuwetixi Tǝwrat ⱪanuniƣa uyƣunmu? — dǝp soridi. Mar. 10:2.
Xuning bilǝn u jawabǝn mundaⱪ dedi:
Tǝwrattin xuni oⱪumidinglarmu, muⱪǝddǝmdǝ insanlarni Yaratⱪuqi ularni «Ər wǝ ayal ⱪilip yaratti» wǝ «xuni oⱪumidinglarmu,...?» — Bu Pǝrisiylǝr ǝng yahxi kɵridiƣan ibarilǝrning biri.   Yar. 1:17; 2:24; 5:2 «Xu sǝwǝbtin ǝr kixi ata-anisidin ayrilidu, ayali bilǝn birlixip ikkisi bir tǝn bolidu». Yar. 2:24; 1Kor. 6:16; Əf. 5:31. Xundaⱪ ikǝn, ǝr-ayal ǝmdi ikki tǝn ǝmǝs, bǝlki bir tǝn bolidu. Xuning üqün, Huda ⱪoxⱪanni insan ayrimisun. 1Kor. 7:10.
Pǝrisiylǝr uningdin yǝnǝ:
— Undaⱪta, Musa pǝyƣǝmbǝr nemǝ üqün Tǝwrat ⱪanunida ǝr kixi ɵz ayaliƣa talaⱪ hetini bǝrsila andin uni ⱪoyuwetixkǝ bolidu, dǝp buyruƣan? — dǝp soraxti. «Musa pǝyƣǝmbǝr nemǝ üqün Tǝwrat ⱪanunida ǝr kixi ɵz ayaliƣa talaⱪ hetini bǝrsila andin uni ⱪoyuwetixkǝ bolidu» — ǝmrning toƣrisi «Ⱪan.» 24:1dǝ tepilidu.   Ⱪan. 24:1; Yǝr. 3:1.
U ularƣa: — Tax yürǝklikinglardin Musa pǝyƣǝmbǝr ayalliringlarni talaⱪ ⱪilixⱪa ruhsǝt ⱪilƣan; lekin alǝmning baxlimida bundaⱪ ǝmǝs idi. Əmdi xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, ayalini buzuⱪluⱪtin baxⱪa birǝr sǝwǝb bilǝn talaⱪ ⱪilip, baxⱪa birini ǝmrigǝ alƣan ⱨǝrⱪandaⱪ kixi zina ⱪilƣan bolidu. «Izaⱨat» — bezi kona kɵqürülmilǝrdǝ muxu yǝrdǝ «wǝ talaⱪ ⱪilinƣan ayalni ǝmrigǝ alƣan kiximu zina ⱪilƣan bolidu» degǝn sɵzlǝr ⱪoxuludi. 5:32ni kɵrüng.   Mat. 5:32; Mar. 10:11; Luⱪa 16:18; 1Kor. 7:10.
10 Muhlislar uningƣa:
— Əgǝr ǝr bilǝn ayali otturisidiki ǝⱨwal xundaⱪ bolsa, undaⱪta ɵylǝnmǝslik yahxi ikǝn, — dedi. «undaⱪta ɵylǝnmǝslik yahxi ikǝn» — demǝk, muhlislarning oylixiqǝ, talaⱪ ⱪilix imkaniyiti bolmisa («qiⱪix yoli bolmisa), ɵylinix intayin ⱪorⱪunqluⱪ ixtur.
11 U ularƣa:
— Bu sɵzni ⱨǝmmila adǝm ǝmǝs, pǝⱪǝt nesip ⱪilinƣanlarla ⱪobul ⱪilalaydu. 1Kor. 7:7,17. 12 Qünki anisining baliyatⱪusidin tuƣma bǝzi aƣwatlar bar; wǝ insan tǝripidin ahta ⱪilinƣan bǝzi aƣwatlarmu bar; wǝ ǝrx padixaⱨliⱪi üqün ɵzini aƣwat ⱪilƣanlarmu bar. Bu sɵzni ⱪobul ⱪilalaydiƣanlar ⱪobul ⱪilsun! — dedi. «anisining baliyatⱪusidin tuƣma bǝzi aƣwatlar bar» — «tuƣma aƣwatlar» bǝlkim tuƣma jinsiy iⱪtidari ajizlarni, ixⱪsiz kixilǝrni kɵrsitidu; «baxⱪilar tǝripidin ahta ⱪilinƣan» kona zamanlarda han-padixaⱨlarning ordilirida ⱨǝrǝmni baxⱪurux hizmiti üqün piqiwetilgǝn adǝmlǝrni kɵrsitidu. «Ərxning padixaⱨliⱪi üqün ɵz-ɵzini aƣwat ⱪilƣanlar» bǝlkim Hudaning hizmitidǝ kɵprǝk waⱪit bolay dǝp ɵylinixtin waz kǝqkǝnlǝrni kɵrsitidu.
 
Əysa wǝ kiqik balilar
Mar. 10:13-16; Luⱪa 18:15-17
13 Ⱪolungni tǝgküzüp dua ⱪilƣaysǝn dǝp, bǝzilǝr kiqik balilirini uning aldiƣa elip kǝldi. Biraⱪ muhlislar elip kǝlgǝnlǝrni ǝyiblidi. Mar. 10:13; Luⱪa 18:15. 14 Əmma Əysa:
— Balilar mening aldimƣa kǝltürülsun, ularni tosmanglar. Qünki ǝrx padixaⱨliⱪi dǝl muxundaⱪlarƣa tǝwǝdur, — dedi. «ǝrx padixaⱨliⱪi dǝl muxundaⱪlarƣa tǝwǝdur» — yaki «ǝrx padixaⱨliⱪi dǝl muxundaⱪlardin tǝrkib tapⱪandur».   Mat. 18:3; 1Kor. 14:20; 1Pet. 2:2. 15 Wǝ ⱪollirini ularƣa tǝgküzgǝndin keyin, u u yǝrdin ayrildi.
 
Puldarlar Hudaning padixaⱨliⱪiƣa kirǝlǝmdu?
Mar. 10:17-31; Luⱪa 18:18-30
16 Mana, bir küni birsi uning aldiƣa kelip:
— Ustaz, mǝn ⱪandaⱪ yahxi ixni ⱪilsam, mǝnggülük ⱨayatⱪa eriximǝn? — dǝp soridi. Mar. 10:17; Luⱪa 18:18.
17 U uningƣa:
— Nemixⱪa mǝndin yahxiliⱪ toƣrisida soraysǝn? «Yahxi bolƣuqilar» bolsa pǝⱪǝt birila bar. Əmma ⱨayatliⱪⱪa kirimǝn desǝng, ǝmrlǝrgǝ ǝmǝl ⱪil, — dedi.
18 Ⱪaysi ǝmrlǝrgǝ dǝysǝn? — dǝp soridi u.
Əysa uningƣa:
— «Ⱪatilliⱪ ⱪilma, zina ⱪilma, oƣriliⱪ ⱪilma, yalƣan guwaⱨliⱪ bǝrmǝ, Mis. 20:12; Law. 19:18; Ⱪan. 5:16-20; Rim. 13:9. 19 ata-anangƣa ⱨɵrmǝt ⱪil wǝ ⱪoxnangni ɵzüngni sɵygǝndǝk sɵy» — dedi. «ⱪatilliⱪ ⱪilma, zina ⱪilma, oƣriliⱪ ⱪilma, yalƣan guwaⱨliⱪ bǝrmǝ, ata-anangƣa ⱨɵrmǝt ⱪil wǝ ⱪoxnangni ɵzüngni sɵygǝndǝk sɵy» — (18-19-ayǝt) oⱪurmǝnlǝr xuningƣa diⱪⱪǝt ⱪilƣan boluxi mumkinki, Əysa «on pǝrman» iqidiki Hudaƣa munasiwǝtlik pǝrmanlarni yaki «(ⱪoxnangning nǝrsilirini) tama ⱪilma» degǝn pǝrmanni tilƣa alƣini yoⱪ.   Law. 19:17; Mat. 22:39; Mar. 12:31; Gal. 5:14; Yaⱪ. 2:8.
20 Yax yigit uningƣa: — Bularning ⱨǝmmisigǝ ǝmǝl ⱪilip keliwatimǝn. Əmdi manga yǝnǝ nemǝ kǝm? — dedi.
21 Əysa uningƣa:
— Əgǝr mukǝmmǝl boluxni halisang, berip bar-yoⱪungni setip, pulini kǝmbǝƣǝllǝrgǝ bǝrgin. Xuning bilǝn ǝrxtǝ hǝzinǝng bolidu. Andin kelip manga ǝgǝxkin, — dedi. Mat. 6:19; Luⱪa 12:33; 16:9; 1Tim. 6:19.
22 Yigit muxu sɵzni anglap, ⱪayƣuƣa qɵmüp u yǝrdin ketip ⱪaldi. Qünki uning mal-mülki naⱨayiti kɵp idi. 23 Əysa muhlisliriƣa:
— Mǝn silǝrgǝ xuni bǝrⱨǝⱪ eytip ⱪoyayki, baylarning ǝrx padixaⱨliⱪiƣa kirixi tǝsliktila bolidu. Pǝnd. 11:28; Mar. 10:23; Luⱪa 18:24. 24 Wǝ yǝnǝ xuni silǝrgǝ eytayki, tɵgining yingnining kɵzidin ɵtüxi bay adǝmning Hudaning padixaⱨliⱪiƣa kirixidin asandur! — dedi.
25 Muhlislar buni anglap intayin bǝk ⱨǝyran boluxup:
— Undaⱪta, kim nijatⱪa erixǝlǝydu? — dǝp soraxti.
26 Əmma Əysa ularƣa ⱪarap:
— Bu ix insan bilǝn wujudⱪa qiⱪixi mumkin ǝmǝs, lekin Hudaƣa nisbǝtǝn ⱨǝmmǝ ix mumkin bolidu, — dedi. «Hudaƣa nisbǝtǝn ⱨǝmmǝ ix mumkin bolidu» — grek tilida: «Huda bilǝn ⱨǝmmǝ ix mumkin bolidu».   Ayup 42:2; Yǝr. 32:17; Zǝk. 8:6; Luⱪa 1:37; 18:27.
27 Buning bilǝn Petrus uningƣa:
— Mana, biz ⱨǝmmidin waz keqip sanga ǝgǝxtuⱪ! Biz buning üqün nemigǝ eriximiz? — dǝp soridi. Mat. 4:20; Mar. 10:28; Luⱪa 5:11; 18:28.
28 Əysa ularƣa mundaⱪ dedi:
— Mǝn silǝrgǝ xuni bǝrⱨǝⱪ eytip ⱪoyayki, alǝmdiki ⱨǝmmǝ ⱪaytidin yengilanƣinida, Insan’oƣli xanliⱪ tǝhtidǝ olturƣan waⱪtida, manga ǝgǝxkǝn silǝr on ikki tǝhttǝ olturup, Israillarning on ikki ⱪǝbilisigǝ ⱨɵküm qiⱪirisilǝr. Luⱪa 22:30. 29 Mening namim dǝp ɵylǝr, aka-uka, aqa-singil ⱪerindaxliri, ata-anisi, ayali, baliliri yaki yǝr-zeminlardin waz kǝqkǝnlǝrning ⱨǝmmisi ularƣa yüz ⱨǝssǝ artuⱪ erixidu wǝ mǝnggülük ⱨayatⱪa miras bolidu. «Mening namim dǝp ɵylǝr, aka-uka, ... yaki yǝr-zeminlardin waz kǝqkǝnlǝr..» — grek tilida «mening namim üqün ɵylǝr, aka-uka... yaki yǝr-zeminlardin waz kǝqkǝnlǝr...».   Ⱪan. 33:9; Ayup 42:12. 30 Lekin xu qaƣda nurƣun aldida turƣanlar arⱪiƣa ɵtidu, nurƣun arⱪida turƣanlar aldiƣa ɵtidu. Mar. 10:31; Luⱪa 13:30.
 
 

19:1 Mar. 10:1.

19:3 Mar. 10:2.

19:4 «xuni oⱪumidinglarmu,...?» — Bu Pǝrisiylǝr ǝng yahxi kɵridiƣan ibarilǝrning biri.

19:4 Yar. 1:17; 2:24; 5:2

19:5 Yar. 2:24; 1Kor. 6:16; Əf. 5:31.

19:6 1Kor. 7:10.

19:7 «Musa pǝyƣǝmbǝr nemǝ üqün Tǝwrat ⱪanunida ǝr kixi ɵz ayaliƣa talaⱪ hetini bǝrsila andin uni ⱪoyuwetixkǝ bolidu» — ǝmrning toƣrisi «Ⱪan.» 24:1dǝ tepilidu.

19:7 Ⱪan. 24:1; Yǝr. 3:1.

19:9 «Izaⱨat» — bezi kona kɵqürülmilǝrdǝ muxu yǝrdǝ «wǝ talaⱪ ⱪilinƣan ayalni ǝmrigǝ alƣan kiximu zina ⱪilƣan bolidu» degǝn sɵzlǝr ⱪoxuludi. 5:32ni kɵrüng.

19:9 Mat. 5:32; Mar. 10:11; Luⱪa 16:18; 1Kor. 7:10.

19:10 «undaⱪta ɵylǝnmǝslik yahxi ikǝn» — demǝk, muhlislarning oylixiqǝ, talaⱪ ⱪilix imkaniyiti bolmisa («qiⱪix yoli bolmisa), ɵylinix intayin ⱪorⱪunqluⱪ ixtur.

19:11 1Kor. 7:7,17.

19:12 «anisining baliyatⱪusidin tuƣma bǝzi aƣwatlar bar» — «tuƣma aƣwatlar» bǝlkim tuƣma jinsiy iⱪtidari ajizlarni, ixⱪsiz kixilǝrni kɵrsitidu; «baxⱪilar tǝripidin ahta ⱪilinƣan» kona zamanlarda han-padixaⱨlarning ordilirida ⱨǝrǝmni baxⱪurux hizmiti üqün piqiwetilgǝn adǝmlǝrni kɵrsitidu. «Ərxning padixaⱨliⱪi üqün ɵz-ɵzini aƣwat ⱪilƣanlar» bǝlkim Hudaning hizmitidǝ kɵprǝk waⱪit bolay dǝp ɵylinixtin waz kǝqkǝnlǝrni kɵrsitidu.

19:13 Mar. 10:13; Luⱪa 18:15.

19:14 «ǝrx padixaⱨliⱪi dǝl muxundaⱪlarƣa tǝwǝdur» — yaki «ǝrx padixaⱨliⱪi dǝl muxundaⱪlardin tǝrkib tapⱪandur».

19:14 Mat. 18:3; 1Kor. 14:20; 1Pet. 2:2.

19:16 Mar. 10:17; Luⱪa 18:18.

19:18 Mis. 20:12; Law. 19:18; Ⱪan. 5:16-20; Rim. 13:9.

19:19 «ⱪatilliⱪ ⱪilma, zina ⱪilma, oƣriliⱪ ⱪilma, yalƣan guwaⱨliⱪ bǝrmǝ, ata-anangƣa ⱨɵrmǝt ⱪil wǝ ⱪoxnangni ɵzüngni sɵygǝndǝk sɵy» — (18-19-ayǝt) oⱪurmǝnlǝr xuningƣa diⱪⱪǝt ⱪilƣan boluxi mumkinki, Əysa «on pǝrman» iqidiki Hudaƣa munasiwǝtlik pǝrmanlarni yaki «(ⱪoxnangning nǝrsilirini) tama ⱪilma» degǝn pǝrmanni tilƣa alƣini yoⱪ.

19:19 Law. 19:17; Mat. 22:39; Mar. 12:31; Gal. 5:14; Yaⱪ. 2:8.

19:21 Mat. 6:19; Luⱪa 12:33; 16:9; 1Tim. 6:19.

19:23 Pǝnd. 11:28; Mar. 10:23; Luⱪa 18:24.

19:26 «Hudaƣa nisbǝtǝn ⱨǝmmǝ ix mumkin bolidu» — grek tilida: «Huda bilǝn ⱨǝmmǝ ix mumkin bolidu».

19:26 Ayup 42:2; Yǝr. 32:17; Zǝk. 8:6; Luⱪa 1:37; 18:27.

19:27 Mat. 4:20; Mar. 10:28; Luⱪa 5:11; 18:28.

19:28 Luⱪa 22:30.

19:29 «Mening namim dǝp ɵylǝr, aka-uka, ... yaki yǝr-zeminlardin waz kǝqkǝnlǝr..» — grek tilida «mening namim üqün ɵylǝr, aka-uka... yaki yǝr-zeminlardin waz kǝqkǝnlǝr...».

19:29 Ⱪan. 33:9; Ayup 42:12.

19:30 Mar. 10:31; Luⱪa 13:30.