28
Dawut muⱪǝddǝs ɵy selix arzusini jakarlaydu
Dawut Israildiki barliⱪ ǝmǝldarlarni, ⱨǝrⱪaysi ⱪǝbilǝ baxliⱪliri, nɵwǝtlixip padixaⱨning hizmitini ⱪilidiƣan ⱪoxun bexi, mingbexi, yüzbexi, padixaⱨ wǝ xaⱨzadilǝrning barliⱪ mal-mülük, qarwa mallirini baxⱪuridiƣan ǝmǝldarlarni, xuningdǝk mǝⱨrǝm-ƣojidarlar, palwanlar wǝ barliⱪ batur jǝngqilǝrni Yerusalemƣa qaⱪirtip kǝldi. «mǝⱨrǝm-ƣojidarlar» — yaki «mǝⱨrǝm-aƣwatlar».
Padixaⱨ Dawut ornidin turup mundaⱪ dedi:
— I buradǝrlirim wǝ hǝlⱪim, gepimgǝ ⱪulaⱪ selinglar: Kɵnglümdǝ Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdǝ sanduⱪi üqün bir aramgaⱨ, Hudayimizning tǝhtipǝrisi bolidiƣan bir ɵy selix arzuyum bar idi ⱨǝmdǝ uni selixⱪa tǝyyarliⱪmu kɵrüp ⱪoyƣanidim. Lekin Huda manga: «Sǝn Mening namimƣa atap ɵy salsang bolmaydu, qünki Sǝn jǝngqi, adǝm ɵltürüp ⱪan tɵkkǝnsǝn» dedi. Israilning Hudasi bolƣan Pǝrwǝrdigar atamning pütün jǝmǝtidin meni ǝbǝdil’ǝbǝd Israilƣa padixaⱨ boluxⱪa tallidi; qünki U Yǝⱨudani yolbaxqi boluxⱪa talliƣan; U Yǝⱨuda jǝmǝti iqidǝ atamning jǝmǝtini talliƣan, atamning oƣulliri iqidǝ mǝndin razi bolup, meni pütün Israilƣa padixaⱨ ⱪilip tikligǝn; mening oƣullirim iqidin (Pǝrwǝrdigar dǝrwǝⱪǝ manga kɵp oƣul ata ⱪilƣan) U yǝnǝ oƣlum Sulaymanni Pǝrwǝrdigarning padixaⱨliⱪining tǝhtigǝ olturup, Israilƣa ⱨɵkümran boluxⱪa tallidi.
U manga: «Sening oƣlung Sulayman bolsa Mening ɵyüm wǝ ⱨoylilirimni salƣuqi bolidu; qünki Mǝn uni Ɵzümgǝ oƣul boluxⱪa tallidim, Mǝnmu uningƣa ata bolimǝn. U Mening ǝmr-bǝlgilimilirimgǝ bügünkidǝk qing turup riayǝ ⱪilidiƣan bolsa, uning padixaⱨliⱪini mǝnggü mustǝⱨkǝm ⱪilimǝn» degǝnidi.
Xunga bügün Pǝrwǝrdigarning jamaiti pütkül Israil hǝlⱪining, xundaⱪla Hudayimizning aldida xuni eytimǝn: — Bu yahxi yurtⱪa igidarqiliⱪ ⱪilix üqün wǝ kǝlgüsidǝ baliliringlarƣa mǝnggülük miras ⱪilip ⱪaldurux üqün, silǝr Hudayinglar Pǝrwǝrdigarning barliⱪ ǝmrlirini izdǝp tutunglar.
— I, sǝn oƣlum Sulayman, atangning Hudasi bolƣan Pǝrwǝrdigarni bil, sap dil wǝ pidakarliⱪ bilǝn Uning hizmitidǝ bolƣin. Qünki Pǝrwǝrdigar jimi adǝmning kɵnglini kɵzitip turidu, barliⱪ oy-niyǝtlirini pǝrⱪ etidu. Sǝn Uni izdisǝng, U Ɵzini sanga tapⱪuzidu; Uningdin tenip kǝtsǝng, seni mǝnggü üzüp taxlaydu. 10 Əmdi sǝn kɵngül ⱪoyƣin, Pǝrwǝrdigar muⱪǝddǝshana ⱪilix üqün bir ɵyni selixⱪa seni tallidi; batur bol, uni ada ⱪil!».
 
Dawut muⱪǝddǝshanining layiⱨisi toƣrisida Sulaymanƣa kɵrsitidu
11 Dawut muⱪǝddǝsgaⱨning dǝⱨlizi, haniliri, hǝziniliri, balihaniliri, iqki ɵyliri wǝ kafarǝt tǝhtidiki ɵyining layiⱨisining ⱨǝmmisini oƣli Sulaymanƣa tapxurdi; «kafarǝt tǝhti» — yaki «rǝⱨim tǝhti», «rǝⱨimgaⱨ». «Mis.» 25:17-22ni kɵrüng. «kafarǝt tǝhtidiki ɵyi» — ibadǝthanining ǝng iqkiridiki ɵy bolup, yǝnǝ «ǝng muⱪǝddǝs jay» dǝp atilidu. 12  Hudaning Roⱨidin tapxuruwalƣini boyiqǝ u Pǝrwǝrdigarning ɵyining ⱨoyliliri, tɵt ǝtrapidiki kiqik ɵylǝr, muⱪǝddǝshanidiki hǝzinlǝr, muⱪǝddǝs dǝp beƣixlanƣan buyumlar ⱪoyulidiƣan hǝzinilǝrning layiⱨilirini ⱪaldurmay uningƣa kɵrsǝtti. «Hudaning Roⱨidin tapxuruwalƣini boyiqǝ...» — ibraniy tilida «Roⱨtin tapxuruwalƣini boyiqǝ...». Bizningqǝ «Roⱨ» muxu yǝrdǝ qoⱪum Hudaning Roⱨini kɵrsitidu. Demǝk, muⱪǝddǝsgaⱨning barliⱪ nushiliri wǝ ixliri Hudaning kɵrsǝtmiliri bilǝn boldi. 13 Yǝnǝ kaⱨinlar bilǝn Lawiylarning guruppilinixi, Pǝrwǝrdigarning ɵyidiki ⱨǝrhil wǝzipilǝr, xuningdǝk Pǝrwǝrdigarning ɵyigǝ eⱨtiyajliⱪ barliⱪ ǝswablar toƣrisidiki bǝlgilimilǝrni kɵrsǝtti; 14 wǝ ⱨǝrhil ixlarƣa kerǝklik altun ǝswablarni yasitixⱪa ketidiƣan altun, ⱨǝrhil ixlarƣa kerǝklik kümüx ǝswablarni yasitixⱪa ketidiƣan kümüx, 15 altun qiraƣdanlarƣa, ularƣa tǝwǝ altun qiraƣlarƣa, yǝni ⱨǝrbir qiraƣdan wǝ qiraƣlarƣa ketidiƣan altun; kümüx qiraƣdanlarƣa, yǝni ⱨǝrbir qiraƣdan wǝ xuningƣa tǝwǝ qiraƣlar üqün ketidiƣan kümüxni tapxurup bǝrdi. U ⱨǝrbir qiraƣdanƣa ixlitix orniƣa ⱪarap kerǝklikini bǝrdi; 16 nan tizidiƣan altun xirǝlǝrni yasitixⱪa, yǝni ⱨǝrbir xirǝ üqün kerǝklik altun bǝrdi; kümüx xirǝlǝrni yasitixⱪa kerǝklik kümüx bǝrdi; 17 wilka-ilmǝklǝr, tǝhsǝ-piyalǝ wǝ qɵgünlǝrni yasaxⱪa, altun qinilǝr, yǝni ⱨǝrhil qinini yasaxⱪa kerǝklik bolƣan sap altun bǝrdi; kümüx qinilǝrni yasaxⱪa, yǝni ⱨǝrbir qinǝ üqün kerǝklik kümüx bǝrdi; 18 huxbuygaⱨ yasaxⱪa kerǝklik esil altun bǝrdi. U yǝnǝ ⱪanatlirini kerip Pǝrwǝrdigarning ǝⱨdǝ sanduⱪini yepip turidiƣan altun kerublar ⱪaraydiƣan kafarǝt tǝhtining nushisini tapxurup bǝrdi. «...huxbuygaⱨ yasaxⱪa kerǝklik esil altun bǝrdi» — bu 14-18-ayǝtlǝrdiki «bǝrdi... bǝrdi.. bǝrdi» toƣruluⱪ: Dawut padixaⱨ Sulaymanƣa (1) ⱨǝrbir nǝrsǝ üqün ⱪanqilik altun-kümüx kerǝk bolƣanliⱪini kɵrsǝtti; (2) ǝmǝliyǝttǝ ⱪanqilik kerǝk bolsa xuni bǝrdi, degǝn mǝnidǝ. Bizningqǝ ikkinqi wariyant toƣridur. 29:2ni kɵrüng. «kafarǝt tǝhti» — baxⱪa birhil tǝrjimisi «ⱨarwa». Lekin muxu yǝrdǝ qoⱪum ǝng muⱪǝddǝs jaydiki rǝⱨimgaⱨ (kafarǝt tǝhti)ni kɵrsitidu. 19 «Bularning ⱨǝmmisi, Pǝrwǝrdigar Ɵz ⱪolini üstümgǝ ⱪoyƣanda manga kɵrsǝtkǝn barliⱪ nusha-ǝndizilǝr bolƣaqⱪa, mǝn yezip ⱪoydum» dedi Dawut.
 
Dawut Sulaymanƣa dawamliⱪ nǝsiⱨǝt ⱪilidu
20 Dawut yǝnǝ oƣli Sulaymanƣa: «Sǝn batur wǝ jasarǝtlik bol, buni ada ⱪil; ⱪorⱪma, alaⱪzadimu bolup kǝtmǝ; qünki Pǝrwǝrdigar Huda, mening Hudayim sening bilǝn billǝ bolidu; taki Pǝrwǝrdigarning ɵyidiki keyinki ibadǝt hizmiti üqün tǝyyarliⱪ ixliri tügigǝngǝ ⱪǝdǝr U sǝndin ⱨeq ayrilmaydu yaki taxlapmu ⱪoymaydu. 21 Ⱪara, Hudaning ɵyidiki barliⱪ hizmitini bejiridiƣan kaⱨinlar wǝ Lawiylarning guruppiliri tǝyyar turidu; sening yeningda ⱨǝrhil ⱨünǝrgǝ usta, ⱨǝrbir hizmǝtkǝ tǝyyar turƣan ⱨünǝrwǝnlǝrmu raziliⱪ bilǝn turidu; uning üstigǝ ǝmǝldarlar wǝ barliⱪ hǝlⱪ sening ǝmringni kütidu» dedi.
 
 

28:1 «mǝⱨrǝm-ƣojidarlar» — yaki «mǝⱨrǝm-aƣwatlar».

28:11 «kafarǝt tǝhti» — yaki «rǝⱨim tǝhti», «rǝⱨimgaⱨ». «Mis.» 25:17-22ni kɵrüng. «kafarǝt tǝhtidiki ɵyi» — ibadǝthanining ǝng iqkiridiki ɵy bolup, yǝnǝ «ǝng muⱪǝddǝs jay» dǝp atilidu.

28:12 «Hudaning Roⱨidin tapxuruwalƣini boyiqǝ...» — ibraniy tilida «Roⱨtin tapxuruwalƣini boyiqǝ...». Bizningqǝ «Roⱨ» muxu yǝrdǝ qoⱪum Hudaning Roⱨini kɵrsitidu. Demǝk, muⱪǝddǝsgaⱨning barliⱪ nushiliri wǝ ixliri Hudaning kɵrsǝtmiliri bilǝn boldi.

28:18 «...huxbuygaⱨ yasaxⱪa kerǝklik esil altun bǝrdi» — bu 14-18-ayǝtlǝrdiki «bǝrdi... bǝrdi.. bǝrdi» toƣruluⱪ: Dawut padixaⱨ Sulaymanƣa (1) ⱨǝrbir nǝrsǝ üqün ⱪanqilik altun-kümüx kerǝk bolƣanliⱪini kɵrsǝtti; (2) ǝmǝliyǝttǝ ⱪanqilik kerǝk bolsa xuni bǝrdi, degǝn mǝnidǝ. Bizningqǝ ikkinqi wariyant toƣridur. 29:2ni kɵrüng. «kafarǝt tǝhti» — baxⱪa birhil tǝrjimisi «ⱨarwa». Lekin muxu yǝrdǝ qoⱪum ǝng muⱪǝddǝs jaydiki rǝⱨimgaⱨ (kafarǝt tǝhti)ni kɵrsitidu.