19
Iésu ma Zakaio
1 É tèepaa pâ naa Iériko wà Iésu, â é gére tapàgà i village-bà. 2 É tâa wê wà pwi âboro na nee Zakaio, na é pwi caa kà tèpa *tò mwani wâripû. É pwi âboro imaina, â dau pwa mwani kêe. 3 Â é imudàra cè pai côo kêe wà Iésu, êco na càcaa pâri, ba ji pwi âboro ûgé. Â po dau wâru pâ âboro na rà cibéaa kêe, [ba na rà me nau côo wà Iésu]. 4 Â é itàa béaa kâra ê pâ âboro, â é too wii jè upwâra, ba na é côo Iésu wiàna é me niboo aranaê.
Nabà âna ju pi-ija naima jaagà
5 Ûna é tèepaa pâ naa jaaé wà Iésu, â é tagòtùé too, â é ina têe pâ: «Pwi ukai Zakaio, gà boo wài gée gò ê upwâra bèepwiri. Â gà wàcî! Ba nabà, âna pâri ma ju pi-ija naima jaagà.»
6 Â é dau ipwàdée wà pwini Zakaio, â é nye tàbàtù boo kaa, â é popa Iésu pâ naa jaaé.
7 Luka 15.2Â wà tèpa âboro, âna rà putàmu, â rà ina pâ: «Kaa! Po èpà na é pâra naa jaa pwi âboro èpà* Pwi âboro èpà—Wà tèpa tò mwani, âna wâru pâ mwani na rà mura jii tèpa jènererà. Côo mwara Tò mwani naa na Neeremuru (Vocabulaire) naa pwâadàra tii. bèepwiri!»
8 Exode 21.37; Nombres 5.6–7Êco na é coo ara Iésu wà Zakaio, â é ina têe pâ: «Têre co Pwi Ukai, go o mwa naa tà tèpa ticè kàra jè ére mwani kôo. Â wiàna go popa ba kôo cè mwani cèna piwéna [jii ê âji wâripû] â go pitôowâri tà pwi âboro cè pwina go mura jiié. Â go o mwa naa têe cèna dau piwéna† Cèna dau piwéna—Grec: 4 fois..»
9 Luka 13.16; Apostolo 16.31 é tòpi têe, na ara tèpa âboro, wà Iésu pâ: «Wà Pwiduée, âna é pa-udògà‡ Pa-udògà—Rà ina mwara wà tèpa ijiao pâ: Pa-udòwà gée goo na rà wâru (wàé ma pwârawâ kêe)., bau ê pwârawâ'gà! Ba [gà paari pâ] gà pwi âji gòobàra *Abéraama! 10 Luka 15.4; Ioane 3.17; 1 Timotéo 1.15Ba é cùruo me wà Pwiduée, wâgo *Pwina naîri âboro, ba na go mudà tàpé na rà imwüru pwacèwiigà.  go mwa pa-udòrà, [ma naa tàra ê *âji wâro].»
Ucina goo tèpa âracié ênawéna
Mataio 25.14–30
11 Wâru pâ âboro na rà gére tàmaari ê pwâratùra kà Iésu. Â é ina tàra ê ucina, [ba na rà tâmogòori ê âji pai pwa goo ê pai tèepaa kâra *Mwaciri kà Pwiduée]. Ba é tàmwünyabweri *Iérusaléma, â rà niimiri pâ pwiri ée jèe tòpò ê Mwaciri, ûna é tò naa na ville. 12 Â é ina tàra pâ:
«É mwa tâa wà pwi jè âboro gée na jè wâao na imaina. [Â rà mwa todèe, ba na ée pwi ukai naa napô kêe.] Â é mwa pwabwàti pai pâra kêe, naa na jè napô na wâiti, ba na é [côo pwi ukai maina naawê, ma] tòpi pwâra ukai kêe. 13 Â é todà tèpa 10 ênawéna kêe. Â é jèpa ipâdi tàra jèpa mwani na wâru§ Mwani na wâru—Grec: 10 mines. Pai ina wèe pâ, caapwi mine jècaa. Caapwi mine, âna wâri pwi caapwi âboro naa na 3–4 parui., â é ina tàra pâ: “Guwà wakèri i mwani kàwà ba na o piwâru too—guwà wakèri tiagoro cè tòotù na go mwa wâjué me côwâ!” 14 [Â nabwé, â é pâra, ba na é tòpi pwâra ukai kêe.]
«Êco na wâru tàpé naa napô kêe na rà èpàrié, â rà cùru tèpa âboro wiâê, naa na napô na é pâra naawê, ba na rà ina [tà pwi ukai maina] pâ: “Tàutâbà goo pwi âboro bèeni! Tàutâbà na é pwi ukai kâbà.”
Wâdé ba gà pwi a wakè bwàti!
15 «É jèe nye nama é pwi ukai. Â nabwé, â é jèe nye wâjué côwâ. Â é todà me tèpa ênawéna kêe, na ia é pâdi tàra i mwani kêe, ba na é côo cè pwina piwéna gée goo. 16 Â wà pwi jèpwi gée goorà, âna é tòpi têe pâ: “Pwi ukai, wàéni i caapwi miliô mwani* Caapwi miliô mwani—Grec: Caapwi mine. Ipaiwà naa na nee tii 18. (Côo note goo nee tii 13.) na gà naa tôo. Â wàéni mwara 10 miliô na go naa dòme!”
17 Luka 16.10«Â é ina têe i pwi ukai pâ: “Po dau wâdé, ba gà pwi a wakè bwàti. Ba gà pitêre dàra, naa na nyi muru na kîri, â [go mwa naa tâgà ê pumara wakè'gà. Wàéni]: Gà mwa pwi kupénoo kôo, naa na pâ 10 ville!”
18 «Â é me wà pwi jè ênawéna, â é ina tà pwi ukai kêe pâ: “Pwi ukai, wàéni i caapwi miliô na gà naa tôo. Â wàéni mwara 5 miliô na go naa dòme!”
19 «Â é ina têe i pwi ukai pâ: “Wâdé! [Wàéni ê pumara wakè'gà]: Gà mwa pwi kupénoo kôo naa na pâ 5 ville!”»
Gà pwi ênawéna na èpà!
20 «Â nabwé, â é me wà pwi jèpwi, â é ina têe pâ: “Au, pwi ukai, gà popa côwâ i mwani'gà. Â [nye ticè mwani na go naa dòme, ba] go nye tà naapwàniri, 21 ba wâgotôo [na go tubatiàu]. Ba [go nye tâmogòori pâ] gà pwi a putàmu [naa goo tàpé na càra caa wakè bwàti]. Ba gà pwi a piûnyari ê ârawakè na câgà caa câmi, â gà panaimari ê pwina câgà caa wakèri.”
22 «Â é tòpi têe wà i pwi ukai kêe pâ: “Ò! Pwiini! Gà pwi ênawéna èpà! Gà pitòtigà côwâ goro ê pwina gà ina! Wànau, [gà ina pâ] gà tâmogòori pâ, go pwi a putàmu naa goo tàpé na càra caa wakè bwàti?  gà tâmogòori pâ, go piûnyari ê pwina câgo caa câmi, â go panaimari ê pwina câgo caa wakèri? 23  gorodà na câgà caa tòpò naa na cè wâra mwani i mwani kôo?! Ba wiàna gà gére wàrapwiri, â pwiri go o mwa gére pa côwâ gée na wâra mwani, bau cè naîê† Mwani; Naîê—L'argent; Son intérêt. Rà ina mwara wà tèpa ijiao pâ: Mwani bèreè.!”
24 «Â é ina tà tèpa pwàliici kêe‡ Tèpa pwàliici kêe—Grec: Tàpé na rà tâa wê., wà i pwi ukai pâ: “Popa jiié i mwani bèepwiri, â guwà naa tà pwi ênawéna na ia wâru mwani kêe!”
O jèu âjagò côwâ tà pwi a wakè bwàti
25 «Êco na rà tòpi têe pâ: “Jèe po dau pâra na wâru mwani kà pwiibà!”
26 Mataio 13.12; Luka 8.18«Â é ina tàra wà pwi ukai pâ: “Guwà côo, [é wakèri bwàti i pwi ia naa têe, ba na pwa cè naîê.] Â wà pwina jèe pwa têe, âna o jèu âjagò têe côwâ. Â wà pwina kîri ê pwina tà têe, âna o nye dàgòtù jiié côwâ ê ji dàramuru na tà têe. 27 Â ni, na wâpà tèpa âboro na rà cicarao, â tàutàra na go pwi ukai kàra? Guwà tâjùrurà, â guwà poparà me naani. Â guwà tétàmwararà na arao!” [Nabwé naawê!]»
É tò naa Iérusaléma wà Iésu
Mataio 21.1–17; Maréko 11.1–19; Ioane 12.12–19
28 Ûna é ina diri ê ucina bèepwiri wà Iésu, â é tabiié, â é coo gòobàra ê naigé kêe pâ naa Iérusaléma. Â rà pwicò kêe wà tèpa *câmu kêe. 29 Â rà tèepaa mwünyabweri Bétani, ma wâ Bethfagé, du village na ru tâa goro jènere ê gòrojaa Élaio§ Gòrojaa Élaio—Mont des Oliviers..
 é panuâ pâ ê tupédu a câmu kêe wà Iésu, 30 â é ina tàru pâ: «Gàu pâra naa na village bèepwiri, tâa béaa kâjè.  gàu o pâmari naawê, ê ji nari buriko, na tòoé goro otàpwe, na bwaa nye ticè âboro cèna mu caa tâa gòé.  gàu tipié, â gàu popaé me naani. 31  wiàna rà tawèeriu pâ: “Gorodà na gàu tipié?” â gàu tòpi tàra pâ, “Bu popaé pâdari Pwi Ukai.”»
32 Â ru pâra, â ru pâmari i nari buriko, pwacèwii na ia é ina tàru.
33 Ûna ru gére tipié, â wà tèpa apooé, âna rà ina tàru pâ: «Gorodà na gàu tipi ê pwi nari buriko bèepwiri?»
34 Â ru tòpi tàra pâ: «É ina tâbu pwi ukai pâ, na bu popaé pâdarié, ba pwa wakè kêe.»
35 Â ru popa me i nari buriko dari Iésu. Â ru tòpò pâ ârabwée, naa gòro càùé, â rà nama é tâa gòé wà Iésu.
Rà pwamainaê tèpa âboro
36 É tâa gò pâ i buriko, [naa Iérusaléma] wà Iésu. Â wâru ê pâ âboro, na rà pòpwara béaa kêe naa gòro naigé ê pâ ârabwée kàra, [ba na rà pwamainaê]. 37 Â rà tèepaa naa na pwi ére, na i naigé, âna é tapoo boo gée gò i gòrojaa Élaio, â é boo dàra Iérusaléma. Â wà diri tèpa âboro na rà gére pâra wiâ Iésu, âna rà tapoo uu too ma pwamaina Pwiduée. Â rà picâdirié gée goro diri ê pâ câmu kâra pàtàmee, na dau muugère, na ia rà jèe côo na é pwa. 38 Psaume 118.26; Luka 2.14Â rà cau tomara too pâ:
«Cidòri nyuâa Pwi Ukai bèeni!
É me na nee Pwiduée,
nee Pwi Ukai maina!
Pinaanapô ma ipwamaina
wânidò napwéretòotù;
Cidòri ma tòbuari
naa na autâa kêe!»
39 Êco na wà pàra tèpa *Farasaio na rà tâa wê, âna rà pwa Iésu, â rà ina têe pâ: «Pwiini, [dau càcaa wâdé ê pwina rà ina wà tèpa béegà bèeni. Â] gà ina tàra pâ rà târi pwârà!»
40 Â é tòpi tàra pâ: «Wiàna pâri ma târi pwârà, â rà o pwamaina Pwiduée ê pâ atü bèeni!»
É imuru Iérusaléma
41 É pâmwünyabweri Iérusaléma wà Iésu, â ûna é côo i ville na coo béaa kêe, â é imuruê. 42 Â é ina pâ: «Au! Wârico! Ico Iérusaléma, dau nümoo na wâgà mwara, âna gà pâmari ê pinaanapô nabà. Êco na tàutâgà, â o càcaa mwa caa pâri ma tèepaa nabàni! 43 Ba o càcaa gòiri, â rà o mwa tèepaa medarigà tèpa pièpàrigà. Â rà o cibèepigà ma cuwârigà, naa na diri ê pâ ére. Rà o pwa bèepigà pâ auba wâragu* Wâragu—Refuge., â rà o ipaa dàgà. 44 Luka 21.6Â [rà o tédidiri ê auba babé wâri'gà, â] o mwa ticè atü na o mwa pitâagòrà too wê. Â rà o còogaiwà, ma êdiri tèpa âboro'gà. Wàrapwiri ba câgà caa côoinari ê pwi pàara na é medarigà na, wà Pwiduée, ba na é pa-udògà.»
É pacòobé tèpa pi-icu
45 [Rà tèepaa pâ naa Iérusaléma, â] é tò wà Iésu naa na *Wâra pwapwicîri. Â é pacòobé tèpa gére pwa jèna† Côo note goo Mataio 21.12., gée na [gòroigé kâra] Wâra pwapwicîri.
46 Â é ina tàra pâ: «É ina wà Pwiduée naa na *Tii Pwicîri, pâ: O mwa ina goo ê wâ kôo pâ, wâ târa pwapwicîri.Ésaïe 56.7 Êco na wâguwà, âna guwà gére pwa ma aucârü kà tèpa mura!»
47 Luka 21.37Gée na càùé, â wà Iésu, âna é pacâmuri tèpa âboro, naa na Wâra pwapwicîri, na diri pâ tòotù. Napwa naa goo wà tèpa caa kà tèpa pwa *ârapwaailò, ma wà tèpa *dotée goro ê Naèà, ma wà tèpa pitûâ [kà tèpa Juif] âna rà tapoo mudàra cè pai pwa wèe, ba na rà tétàmwereê. 48 Êco na càra caa pâmari, ba po dau wâru tèpa âboro, na rà câdiri ê pâ popai na é pacâmurirà goo.
19:7 Luka 15.2
*19:7 Pwi âboro èpà—Wà tèpa tò mwani, âna wâru pâ mwani na rà mura jii tèpa jènererà. Côo mwara Tò mwani naa na Neeremuru (Vocabulaire) naa pwâadàra tii.
19:8 Exode 21.37; Nombres 5.6–7
†19:8 Cèna dau piwéna—Grec: 4 fois.
19:9 Luka 13.16; Apostolo 16.31
‡19:9 Pa-udògà—Rà ina mwara wà tèpa ijiao pâ: Pa-udòwà gée goo na rà wâru (wàé ma pwârawâ kêe).
19:10 Luka 15.4; Ioane 3.17; 1 Timotéo 1.15
§19:13 Mwani na wâru—Grec: 10 mines. Pai ina wèe pâ, caapwi mine jècaa. Caapwi mine, âna wâri pwi caapwi âboro naa na 3–4 parui.
*19:16 Caapwi miliô mwani—Grec: Caapwi mine. Ipaiwà naa na nee tii 18. (Côo note goo nee tii 13.)
19:17 Luka 16.10
†19:23 Mwani; Naîê—L'argent; Son intérêt. Rà ina mwara wà tèpa ijiao pâ: Mwani bèreè.
‡19:24 Tèpa pwàliici kêe—Grec: Tàpé na rà tâa wê.
19:26 Mataio 13.12; Luka 8.18
§19:29 Gòrojaa Élaio—Mont des Oliviers.
19:38 Psaume 118.26; Luka 2.14
*19:43 Wâragu—Refuge.
19:44 Luka 21.6
†19:45 Côo note goo Mataio 21.12.
19:47 Luka 21.37