9
É cùru pâ tèpa 12 apostolo kêe
Mataio 10.5–15; Maréko 6.7–13
1-2 Wà Iésu, âna é todà tèpa 12 *apostolo kêe me naa jaaé. Â é panuârà pâ, ba na rà picémara târa pâ âboro ê *Mwaciri kà Pwiduée. Â é naa tàra ê tàrù ma pàtàmee, ba na rà tü târa ê pâ duée, ma nama tiàu maagé kà tèpa âboro. 3  Luka 10.4–11Â é ina tàra pâ: «Guwà cibwaa pa cè muru wiàna guwà pâra—wiàna cè tâjò, ma cè atà, ma cè poloa, ma cè mwani. Â guwà nye coona co caapwi ârabwée.
4 «Â wiàna tòpiwà naa na cè jè pwârawâ, â wâdé na guwà tâa wê, tiagoro cè tòotù cèna guwà mwa pâra [gée na napô-bà]. 5 Â wiàna càcaa nüma tèpa âboro na rà tòpiwà naa na cè jè ére, â guwà pâra géewê. Â guwà tauri ê dàuru puu goro âwà, ba na guwà paari pâ, càcaa wâdé ê pwina rà pwa.»
6 Â rà pâra wà tèpa *câmu naa na pâ village, â rà picémara ê *Picémara Wâdé, â rà nama tiàu maagé kà tèpa âboro.
É têre jèkutâ gooé wà Héroda
Mataio 14.1–12; Maréko 6.14–29
7-9  Mataio 16.14; Maréko 8.28; Luka 9.19 Luka 23.8Wà pwi ukai *Héroda Antipas âna é têre ê jèkutâ [goro pâ *câmu kâra pàtàmee na é pwa wà Iésu].
 é ina pâ: «Go pwa ma tépàgà nya* Nya (é, nyiâ)—Cou. Ioane Pwi a piupwaa.  wàilàapà pwi âboro bèeni, na go têre pâ jèkutâ gooé?»
 é tapoo dumapiê, ba rà ina gooé wà pàra tàpé pâ: «Wàé, âna wàé *Ioane Pwi a piupwaa na é wâro côwâ gée na aubà.»  wà pàra tàpé, âna rà ina pâ wà *péroféta Élia† Élia—Pwi péroféta kà Pwiduée na é wâro 800 naja béaa kà Iésu Kériso., é, pwi jè péroféta na jè pàara napô, na é wâro côwâ.
 wà Héroda, âna pwa na é côo mwara wà Iésu.
É pa-ija 5 000 âboro Iésu
Mataio 14.13–21; Maréko 6.30–44; Ioane 6.1–15
10 Rà wâjué côwâ wà tèpa apostolo [gée na pâ village, â rà pitapitirirà] naa jaa Iésu. Â rà piwiâ têe diri ê pâ namuru na rà pwa. Â é poparà pâ naa na jè ére na wâmwünyabweri ê village Bethsaïda, ba na rà tâa acari wê. 11 Êco na wâru ê pâ âboro, na rà têre pâ rà pâra naawê, â rà pâra wiârà. Â é tòpirà wà Iésu, â é pacâmurirà goro ê Mwaciri kà Pwiduée, â é nama tiàu maagé kàra.
12 Jèe pwa na é duu i tòotù, â rà medarié wà tèpa câmu kêe, â rà ina têe pâ: «Gà panuâ pâ ê pâ âboro bèeni naa na pâ village ma pâ pwârawâ na tàmwünyabwe, ba na rà o pa cè uti kàra, ma puu wê. Ba aupiticia ni.»
13 Â é tòpi tàra pâ: «Bwa, guwà naa cè uti kàra!»
 rà ina têe pâ: «Auwa! Nye 5 poloa co, ma ârailu ârawéà na wâjaabà! Gona nümagà na bà pâra nau wâri cè utimuru ba kàra diri? Ba o nye êco kaa pwiri cè pai naa cè uti kàra!»
14 (Ba ê jéû tèpa paao maina na rà tâa wê, âna po 5 000 kaamwara.)
 é ina tàra wà Iésu pâ: «Bwa. Guwà ina târa ê pâ âboro bèeni pâ, rà pwa nari pubu goro 50 jècaa, â rà tâaboo.»
15 Â rà cau tâaboo tèpa âboro. 16 Â é popa i pâ 5 poloa ma i du ârawéà wà Iésu. Â é tagòtùé too *napwéretòotù, â é pwaolé tà Pwiduée. Â é tubiti i poloa, â é naa tà tèpa câmu kêe, â rà ipâdi târa ê pâ âboro. Â é wàrapwiri târa mwara i du ârawéà. 17 Â rà cau ija diri, tiagoro na rà jèe po cau pwàro diri. Â rà panaimari côwâ ê dàra noo kâra poloa. Â ê dèreè, âna rà pwaai 12 nakébò goo.
É pwi Mesia wà Iésu
Mataio 16.13–28; Maréko 8.27–9.1
18 Na jè tòotù, â é pwapwicîri acari wà Iésu. [Ûna é nabwé] â é medari tèpa câmu kêe, â é tawèerirà pâ: «Gona dà na rà ina gooò wà tèpa âboro? Rà ina pâ gona wâgo wàa?»
19  Luka 9.7–8Â rà tòpi têe pâ: «Rà ina wà pàra pwi pâ wâgà Ioane Pwi a piupwaa. Â rà ina wà pàra tàpé pâ wâgà péroféta *Élia. Â rà ina wà pàra tàpé mwara pâ gà pwi jè ârapàara tèpa péroféta biu, na é wâro côwâ gée na aubà.»
20  Ioane 6.68–69Â é tawèerirà wà Iésu pâ: «Â, na wâguwà na?»
 é tòpi têe wà Pétéru pâ: «Wâgà, âna gà pwi *Mesia, [*pwi a pa-udò] na gà me gée jaa Pwiduée!»
21 Êco na é nye âji papwicîri jiirà kaa na rà inapàpari pwiri.
Ée mwa bà ma wâro côwâ
22  Luka 9.44, 18.32–33É ina tàra pâ: «O tèepaa ê pàara, na go mwa dau pwa ê maagé côo na wâgo *Pwina naîri âboro. Ba wà tèpa pitûâ; ma wà tèpa caa kà tèpa pwa *ârapwaailò; ma wà tèpa *dotée goro ê Naèà, âna o nye tàutàra gooò. Â rà mwa pwa ma go bà. Êco na, naa na béâracié kâra tòotù gée na càùé, âna go mwa wâro côwâ.»
Pai pâra wiâê
23  Mataio 10.38; Luka 14.27É ina tà diri tèpa âboro wà Iésu pâ: «Wiàna nüma cè pwi jè âboro na é me wiâô, â é cibwaa mwa tà piniimiriê côwâ. Â, diri na pâ tòotù, âna wâdé na é kâa ê *kurucé kêe, â é me wiâô. 24  Mataio 10.39; Luka 17.33; Ioane 12.25Ba wà pwina nümee na é ipwamuru ê wâro kêe, âna ée mwa tubatiàu. Â wà pwina é panuâ ê wâro kêe ba kôo, âna wà pwiibà, âna ée udò [â o tâa têe ê *âji wâro]. 25 Â târa dà kà pwi âboro na é tòpi diri ê pâ neemuru gòropuu, wiàna é tubatiàu ê nyuâaê?
26  Mataio 10.33; Luka 12.9«Wà pàra tàpé, âna rà kamu gooò ma ê popai kôo na ara pâ âboro. Â, na wàrapwiri, â wâgo, Pwina naîri âboro, âna go o mwa kamu goorà, wiàna go o mwa me, [naa na pwi tòotù kôo. Na pwi tòotù-bà] â o paari ê pai maina ma muugère ma pai pwicîri kâbà, ma Caa kôo ma wà tèpa *angela kêe‡ Angela kêe—Grec: Tèpa angela pwicîri.. 27 Â go ina tàwà ê âjupâra pâ: Wà pàra tèpa gére wâni nabà, âna rà bwaa côo ê pai tèepaa kâra i Mwaciri kà Pwiduée, béaa kâra cè pai bà kàra.»
Paari pai maina ma muugère kà Iésu naa gòrojaa
Mataio 17.1–8; Maréko 9.2–8
28 Wâpâ na 8 tòotù gée na càùru ê pai ina kà Iésu pwiri, â é popa wà Pétéru, ma Ioane, ma Jacques. Â rà too, naa gòrojaa, ba na rà pwapwicîri wê. 29 Ûna é gére pwapwicîri wà Iésu, â pitòotéri pai côo ê naporomee. Â pâra ma po dau pwaa ê pâ ârabwée kêe, â é pwâra. 30-31  Luka 9.22Â ru nye tèepaa kaa wà *Moosé ma wà Élia, [tupédu péroféta béaa]. Â po dau maina awé ê muugère kà Pwiduée naa goorà. Â rà pitùra ma wà Iésu goro ê pai o bà kêe na *Iérusaléma. Ba o wàrapwiri ê pai o pacoo [ê auniimiri kà Pwiduée gée na biu].
32  2 Pétéru 1.16–18Ûna rà gére wàrapwiri, âna rà tàgére puu wà Pétéru ma wà tupédu a câmu bée, goro pai oratàra. Ûna rà tàcî, â rà côo ê pai muugère kà Iésu, â rà côo wà tupédu péroféta, 33 na pwa na ru pâra jiirà.
 é nye ina kaa wà Pétéru pâ: «Pwi a pwa pupûra, nye po dau wâdé tâbà, na bà gére tâa ni jaagà.  wâdé na bà pacima cè tèpa âracié nacapè—ba kâgà jèpwi, â kà Moosé jèpwi, â kà Élia jèpwi.»
É ina pwiri, ba câé caa tâmogòori cèna é ina, [goo pai dàpàgà têe].
34 Na é bwaa gére tùra, â é nye tèepaa me kaa ê jè nee, â é cajipirà. Â po dau wâgotàra ma wà tupédu a câmu bée. 35  Luka 3.22Â rà têre ê pwâratùra gée na nee, na ina pâ: «Wà pwini, âna wàé co kaa pwiri, wà Pwina naîô [na caapwi co] na go pitòrigarié. Â guwà pitêre dèe.»
36 Ûna é nabwé i pwâratùra, â jèe nye tà wàilà acari ma wà Iésu. Â càra caa pwa jèkutâ goo, naa na pâ parui na wâru§ Naa na pâ parui na wâru—Grec: Na pâ tòotù-bà..
É nama wâdé côwâ pwi jè èpo na pwa duée gooé
Mataio 17.14–18; Maréko 9.14–27
37 Na dàuru kêe, â rà boome côwâ gée gòrojaa wà Iésu ma wà tèpa âracié a câmu kêe. Â rà medarirà pâ âboro na dau wâru.
38 Â pwi jè ârapàararà, âna é tomara too, ma ina tà Iésu pâ: «Pwi a pwa pupûra, go ilari jiigà pâ, gà pitu tà pwina naîô, na é caapwi co. 39 Ba é mu popaé ê duée, â é mu nama é uu, ma tûu ma pòtàta pâ napuu, â é nama còobé ê pâ oropwêe. Â é mu po dau pwatarié, ma tubaèpà têe, béaa kâra pai còobé kêe gée gooé. 40 Â go ilari jii tèpa câmu'gà pâ, na rà tü târa i duée, êco na càcaa pâri naa goorà.»
41 Â é ina tàra wà Iésu pâ: «Au, [go nyi meaariwà] wâguwà tèpa âboro nabà! Ba bwaa câguwà caa cèikî, â guwà tèpa imwüru! Tiagoro wiidà na go o bwaa nye tà tâa jaawà, ma pidàpwicâariô naa goowà? Popa me cai naani i pwi nari âboro èpo!»
42 Ûna rà gére popaé me, â i duée, âna é tüê boo naa napuu, â é nama é céca. Â é nye pwa kaa i duée wà Iésu. Â é nye nama tiàu maagé kà pwini, â é naaê tà caa kêe. 43 Â rà po dau pò wà diri tèpa âboro, na rà côo ê câmu bèepwiri kâra ê pàtàma Pwiduée na dau maina.
Pàra popai kà Iésu tà tèpa câmu kêe
Mataio 17.22–18.6; Maréko 9.30–41
Rà o pwa ma go bà
Wà tèpa âboro, âna rà picâdiri diri ê pwina é pwa wà Iésu. Â é ina tà tèpa câmu kêe pâ: 44  Luka 9.22«Guwà têre bwàti, ma tà niimiri ê pwina go ina tàwà: O mwa icurio tà tèpa âboro, wâgo Pwina naîri âboro. Â rà o tâjùruo, â rà o pwa ma go bà.»
45  Luka 18.34Êco na càra caa tâmogòori ê pwina é ina. Ba cârü tàra ê pai ina wèe. Â wâgotàra na rà tawèerié goo.
Wà pwina é imaina naa na Mwaciri
46  Luka 22.24Gée na càùé, â rà tapoo pitòocia wà tèpa câmu. Rà pitawèerirà pâ, o wàilàapà gée goorà cè pwina pwamuru naa gooé.
47 Êco na é tâmogòori ê pwâra-nümarà wà Iésu. Â é popa ji nari èpo, â é tòpòé boo naa goro jènereê. 48  Mataio 10.40Â é ina tàra pâ: «Wà pwina é tòpi naa na neeô pwi jè nari èpo pwacèwii pwini, âna é tòpio. Â wà pwina é tòpio, âna é tòpi mwara Pwina é cùruo me. Ba wà pwina é dau ipakîriê, naa nabibiu kàwà, âna wàé kaa pwiri, wà pwi âboro na é imaina.»
Naaco pwina câé caa cicarajè
49 É ina wà Ioane tà Iésu pâ: «Pwi a pwa pupûra, bà côo pwi jè âboro, na é tü târa ê pâ duée, naa na neegà. Â pwa na bà ina têe pâ, na é cibwaa pwa, ba câé caa pwi béejè.»
50  Mataio 12.30; Luka 11.23Â é tòpi tàra pâ: «Guwà cibwaa pacooé! Ba wà pwina câé caa cicarajè, âna é pwi béejè.»
Tàutàra gooé naa Samaria
51 O jèe tèepaa ê pàara na o mwa dàgòtù côwâ wà Iésu naa napwéretòotù. Â é nye ipagòorié, ba na é pâra naa Iérusaléma. 52 Â é cùru béaa tèpa ipa popai kêe pâ, na rà pâra naa na jè village na napô *Samaria, ba na rà o pwabwàti ê pai o tèepaa pâ kêe. 53 Êco na wà tèpa âboro wê, âna tàutàra gooé* Dau càra caa pitêrerà wà tèpa Samaria ma wà tèpa Judée.. Ba [rà têre pâ] ée mwa caa pâra géewê naa Iérusaléma, [ville wâ napô *Judée].
54  2 Rois 1.9–16Ûna ru têre ê pwiibà wà tupédu a câmu kêe, wà Jacques, ma wà Ioane, â ru ina têe pâ: «Kaa! Pwi Ukai, jè mwa ilari ê ânye napwéretòotù, ba na cîri tàpéeni!»
55 Â é tabiié Iésu, â é nye pwaru kaa: {«Câgàu caa tâmogòori pâ po dau èpà pwâranümau! 56 Ba wâgo Pwina naîri âboro, âna câgo caa me, ba na rà bà wà tèpa âboro. Â go me, ba na rà udò.}»
 rà pâra naa na jè village.
Tàpé na nümarà na rà pâra wiâ Iésu
Mataio 8.19–22
57 Na rà pâra wii naigé, â é medari Iésu wà pwi jè âboro, â é ina têe pâ: «[Nümoo na go pwi a câmu'gà] â go o pâra wiâgà, naa na diri cè ére cèna gà o pâ wê.»
58 Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Ê pâ macii a piugà, âna pwa aucârü kàra, â pâ marü, âna pwa na wânaîrà. Â napwa naa gooò, Pwina naîri âboro, âna nye ticè aunao kôo.»
59 Â ipaiwà naa goo pwi jè âboro. Ba é ina têe wà Iésu pâ: «Gà me wiâô.» Êco na é ina têe wà pwini pâ: «Tàpo coo. Ma go jèe mara pâra nau ipwàniri caa kôo.»
60 Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Bwa, gà naaco tèpa bà, ma rà nye ipwànirirà côwâ! Â wâgà, âna gà pâra, â gà inapàpari ê Mwaciri kà Pwiduée.»
61  1 Rois 19.20Napwa naa goo pwi jè âboro, âna é ina tà Iésu pâ: «Üu, co Pwi Ukai, go o mwa pâra wiâgà. Êco na gà naaô ma go mara picijii ê tâa kôo.»
62 Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Wà pwina é tòpò îê naa goro ê béû, â é ciburà niâ wâjué côwâ, âna wà pwiibà, âna o càcaa pâri ma é tò naa na Mwaciri kà Pwiduée.»

9:3 Luka 10.4–11

9:7-9 Mataio 16.14; Maréko 8.28; Luka 9.19

9:7-9 Luka 23.8

*9:7-9 Nya (é, nyiâ)—Cou.

†9:7-9 Élia—Pwi péroféta kà Pwiduée na é wâro 800 naja béaa kà Iésu Kériso.

9:19 Luka 9.7–8

9:20 Ioane 6.68–69

9:22 Luka 9.44, 18.32–33

9:23 Mataio 10.38; Luka 14.27

9:24 Mataio 10.39; Luka 17.33; Ioane 12.25

9:26 Mataio 10.33; Luka 12.9

‡9:26 Angela kêe—Grec: Tèpa angela pwicîri.

9:30-31 Luka 9.22

9:32 2 Pétéru 1.16–18

9:35 Luka 3.22

§9:36 Naa na pâ parui na wâru—Grec: Na pâ tòotù-bà.

9:44 Luka 9.22

9:45 Luka 18.34

9:46 Luka 22.24

9:48 Mataio 10.40

9:50 Mataio 12.30; Luka 11.23

*9:53 Dau càra caa pitêrerà wà tèpa Samaria ma wà tèpa Judée.

9:54 2 Rois 1.9–16

9:61 1 Rois 19.20

© 2012 WBT