Pexanialivaisi Jesucristo pelivaisi, San Juan peyaquinaelivaisi
1
Pacuenia vaxaitsi banaexanatsi mapanacuataje, bajarapacuenia Cristo penaexanaejava mapanacuataje paxa Dioso pejamatabëcuenelivaisi itajëtsinexa yabara pelivaisi
1 Itsa abaxë ajibi itsacuenejavayo ata mapanacuataje, Cristo baja cajena ponapona athëbëtatsia. Cristo raja paxa Dioso pejamatabëcuenelivaisiitajëtsinë jivijavabelia. Cristobeje paxa Diosobeje najuaponaponabeje. Cristo ata rabaja Dioso baja cajena. 2 Daxitacuene baja cajena pexanaejava petaxuxuabivajënaeya ata, Cristobeje paxa Diosobeje najuaponaponabeje. 3 Cristo baja cajena daxitacuene mapanacuapijicueneje exana. Exana athëbëpijicuene ata. Bajarapacuene exanaeyaexanatsi paxa Dioso. Bajaraxuata itsacuenejavayo ata apo vecuaexanaetsi itsanë ata. 4 Cristo baja cajena rajuta piasaëjumali daxitacueneviria mapanacuataje. Cristo baja cajena bepecotia picani. Nexata jivi jamatabëcueneitayota pexaniajailivaisita. 5 Pacuenia pecotia itayota piaitaquirijavata, bajarapacuenia Cristo petsipaebilivaisita jivi jamatabëcueneitayota. Nexata dovathi, jivi piajamatabëcuene itaquiriyaexanaenë, apo caëjëpaetsi pevereverecaeyaexanaenexa bajarapalivaisi.
6 Nexata Dioso itoroba caenë pebi. Bajaraponë pevënë Juan. 7 Nexata Juan pona petsipaebinexa jivijavabelia Cristo pelivaisi. Nexata Juan tsipaeba daxitajivi pejumetaenexa Cristo pelivaisi, pejumecovënëtsinexanua. 8 Juan raja jivi apo pejamatabëcueneitayotsinë. Juan raja pona saya jivi petsipaebanajetarucaenexa xaniavaetsia Cristo pelivaisi. 9 Bajaraponë Cristo jamatabëcueneitayotsiana daxitajivi. Bajaraponë xaniajai jivi pejamatabëcueneitayotsinë. Bajaraponë Cristo patsica baja mapanacuayabetsicaje.
10 Cristo, ponë paxa Dioso jamatabëcuenelivaisiitajëta jivijavabelia, ponapona baja mapanacuataje. Itsiata baitsi jane mapanacuapijivi apo yapëtae bajaraponë mapanacua pexanaenëcueneje. 11 Cristo patsica pexanaenacuayabetsica. Itsiata baitsi jane mapanacuapijivi apo jumecovënëtsitsi Dioso pexënatocuene. 12 Itsiata itsamonae jumecovënëtatsi. Nexata Cristo tocopata bajarapamonae paxa Dioso pexi pexanaenexatsi. 13 Bajarapamonae penaexanaematacabi, abaxë Dioso pexicuenia apo taetsi. Pebi petiriva pepitsicujinae, pexi itsa jamatabëxainabeje, pexi xainabeje. Itsiata bajarapamonae itsa naexana, abaxë Dioso apo pexi. Matapania pacuenia Dioso tojitsipatsi, bajarapamonae itsa jumecovënëta Cristo Dioso pexënatocuene, Dioso pexi exanatsi.
14 Cristo, paxa Dioso pejamatabëcuenelivaisi itajëtsinënexa jivijavabelia, itsa patsica mapanacuayabetsicaje, naexana pacuenia vaxaitsi baexanatsi mapanacuataje. Nexata bajarapacuenia Cristo ponapona vaxaitsi tuatuajëta. Bajaraponë vënërubatsi Jesús. Paxanë payapëtaniji Cristo ayaijamatabëcuenenëcuene. Tsipaji pataniji pinijicuene pexanaejavanë. Bajaraponë Cristo, pepo caenë Dioso pexënato. Pinijicuenia asiva mapanacuapijivije. Cuaicuaijai ëpexaniajailivaisi. 15 Bajaraxuata Juan, Jesús itsa vajunupaebanajetaruca jivijavabelia, jumai tsanajetarucae mapacueniaje:
—Baja rajane maponë yabara pacajumaitsitsije: “Ponë tacovëverena patsiana, bajaraponë bitso xanë nevecuaayaijamatabëcuenenë. Tsipaji baja cajena tanaexanaevajënaeya ata bajaraponë ponapona,” jai tsanajetarucae Juan jivijavabelia Jesús yabara.
16 Bajaraponë Jesús cajena pepo pexaniajamatabëcuenenë. Pexaniacuene nacatoexanabiaba. Nacayavenonabiaba. 17 Bajayatami baja cajena picani Dioso Moiséspijinëta najumecopata jivi pejumecovënëtsinexa. Itsiata baitsi jane mapamatacabita Jesucristo patajopaica mapanacuayabetsicaje vajanacatsipaebinexa paxa Dioso vajanacaasivajava, vajanacatsipaebinexanua pexaniajailivaisi. 18 Itsajivi ata vaxaitsiyajuvënëjivi Dioso apo tae. Bajaraxuata apo yapëtaetsi pacuenia Dioso jamatabëcuenelivaisiitsi. Itsiata caenë Dioso pexënato, ponëbeje najuaponaponabeje, bajaraponë nacayapëtaeyaexanaica pacuenia jamatabëcuenelivaisiitsi paxa Dioso.
Pacuenia Juan jivibautisabinë Jesucristo pelivaisi xaniavaetsia tsipaebanajetaruca jivijavabelia yabara pelivaisi
(Mt 3.11-12; Mr 1.7-8; Lc 3.15-17)
19 Judíovi, Jerusalén tomarapijivi, Juanjavabelia itoroba sacerdotevi, itsamonae templobo pevetsivi yajava, bajarapamonae peyanijobinexa Juanjavabelia. Nexata bajarapamonae itsa pata Juanjavabelia, yanijoba Juanjavabelia. Jumaitsi:
—¿Jipatsamë xamë? ¿Xamë tsaja Dioso pecaitapetsinë? jai bajarapamonae Juanjavabelia.
20 Juan nexata bajarapamonaejavabelia xaniavaetsia rovialia navajunupaeba. Jumaitsi:
—Xanë ra apo Cristonë, ponë Dioso athëbëvetsica itorobijitsiatsica jivi pecapanepaenexa, jai Juan.
21 Nexata icatsia matavëjëa yanijobatsi.
—¿Detsa nexata ponëmë? ¿Xamë tsaja profeta Elíaspijinëmë, ponëmi bajayata ponapona? jai bajarapamonae Juanjavabelia.
Nexata Juan jumaitsi:
—Jume raja. Xanë raja bajara apo ponënë, jai Juan.
Nexata icatsia yanijobatsi matavëjëa.
—¿Xamë tsabaja nexata profetanëmë? ¿Xamë tsabaja pacacopiaevetavanapatsi nepatsijavanexatsica? jai bajarapamonae Juanjavabelia.
Nexata icatsia Juan jumaitsi:
—Jume raja. Xanë raja apo bajaraponënë, jai.
22 Nexata bajarapamonae jumaitsi:
—¿Detsa nexata ponëmë? Pajitsipajë patanenavajunupaebinexamë xaniavaetsia patayapëtaenexa ponëcuenemë patatsipaebinexa patanitorobivijavabelia. ¿Detsa nexata pacuenia navajunupaebianame? jai bajarapamonae Juanjavabelia.
23 Juan nexata jumaitsi bajarapamonaejavabelia:
—Xanë raja saya petusato nacuata itsa jumelivaisipaebajë, tavavajainë: “Panajamatabëcuenexaniavaere pepo petuxanenë pepatsivajënaeyarena,” tajainë. Bajarapacuenia tajumaitsijavanexa, bajayatami tajëvelia yaquina profeta Isaíaspijinë, jai Juan.
24 Nexata fariseovi pitorobivitsi icatsia yanijobatsi Juan.
25 —Itsa xamë apo Cristomë, apo Elíaspijinëmënua, apo profetanëmënua, ponë pacopiaevetavanapajë pepatsijavanexatsica, ¿detsa nexata xuajitsia xamë jivi bautisabaponame? jaitsi bajarapamonae.
26 Juan nexata jumaitsi:
—Xanë saya bautisabaponajë ëmerata. Itsiata paxamë tuatuajëta ponapona ponë apo payapëtaemë. 27 Bajaraponë tacovëverena jane baja pata. Itsiata xanë bajaraponëvecua beveliajamatabëcuenenënë. Nexata acobeuranë tatoisinaenexa ata pijazapatomaëto tataxujonotsinexa pijazapato, jai Juan bajarapamonaejavabelia Jesús yabara.
28 Bajarapacuenia Juan yanijobatsi Jordánmene itsapanatalia, Betaniavënë tomarajavata, Juan jivi itsa bautisabaponapona.
Pacuenia Jesús beovejayo tanetsi yabara pelivaisi
29 Fariseovi pijajivi Juan peyanijobicujinaetsi peyapëtaenexatsi ponëcuene, meravia pitsijavata, Juan taetaba Jesús penajetarucaejava Juanjavaberena. Nexata Juan jumaitsi jivijavabelia:
—Pataema, mara ponëje, Dioso athëbëvetsica pitorobinëtsitsicaje. Bajaraponë Dioso bepijaovejayo tsane. Pacuenia jivi ovejayo babeyaxuaba pevi ofrendacuenia perajutsinexa Diosojavabelia, bajara itsanetsi maponëje. Nacaevetsiana pebeyaxuabinexatsi. Nexata bajarapacuenia matamotsiana daxita nacuanëpijivi pibisiacuene pexanaeneconimi. 30 Baja rajane maponë yabara itsa pacatsipaebatsi, pacajumaitsitsi tsabiabi mapacueniaje: “Tacovëverena patsiana itsanë. Bajaraponë nevecuaayaijamatabëcuenenë bitso. Tsipaji baja cajena tanaexanaevajënaeya ata, bajaraponë ponapona,” pacajaitsi tsabiabi. 31 Apo yapëtaenë picani bajaraponë. Itsiata apo yapëtae atanë, pacabautisabanajetarucatsi merata paIsrael nacuapijivimë. Ponë yabara pacatsipaebatsi, bajara jane maponë najetarucaje, jai Juan jivijavabelia Jesús penajetarucaejavata.
32 Icatsia Juan jumaitsi jivijavabelia Jesús yabara:
—Xanë taniji Espíritu Santo perunaejavatsica athëbëvetsica beucucuto. Nexata tsimatanacopatsicatsi bajaraponë. 33 Xanë abaxë itsiata apo yapëtaenë bajaraponë Cristocuene. Itsiata Dioso, taneitorobinë merata jivi tabautisabaponaenexa, nejumaitsi baja cajena copiata: “Papebi pematatsënëatsica taename Espíritu Santo perunaejavatsitsica petsijamatabëecaenexatsi, bajaraponë jane baja jivi tsijamatabëjoneyaexanaena Espíritu Santo,” nejai baja cajena copiata Dioso. 34 Pacuenia baja cajena taniji, pacatsipaebatsi. Bajaraponë baja cajena Dioso pexënato, jai Juan jivijavabelia Jesús yabara.
Pamonae copiaya Jesús yajavaponapona yabara pelivaisi
35 Juan jivijavabelia petsipaebicujinae Jesús Dioso pexënatocuene, meravia pitsijavata, Juan yajavaponapona anijanëbeje pijajivitonëbeje. 36 Itsa Juan tane Jesús pexenetanajetarucaejavatsi, nexata Juan jumaitsi pijajivitonëbejejavabelia:
—Pataemabeje. Mara ponë najetarucaje, Dioso bepijaovejayo tsane, jai Juan pijajivitonëbejejavabelia Jesús pebeyaxuabijavanexatsi yabara, tsipaji Jesús tocopiapatsijitsiatsi pacuenia Dioso tocopatatsi.
37 Nexata Juan pijajivitonëbeje itsa jumetanebeje bajarapacuenia Juan pejumaitsijava, Juan pijajivitonëmibeje pënaponabeje Jesús. 38 Jesús napënëyorotojopa. Taenucajopa. Yanijoba bajaraponëbejejavabelia.
—¿Detsa xua pajaitamebeje? jai Jesús.
Nexata bajaraponëbeje jumaitsibeje:
—Petuxanenë, ¿detsa jota ecame? jaibeje Jesúsjavabelia.
39 Jesús nexata jumaitsi bajaraponëbejejavabelia:
—Naxanitsia. Panataenamebeje itsajota ponaponajë, jai Jesús.
Nexata bajaraponëbeje naponabeje baja Jesús pepëta caniviyoepatota. Nexata baja tanebeje itsajota ponapona Jesús. Nexata bajarapamatacabi nayacaniviyobeje tsaponaponae Jesúsjavata.
40 Bajaraponëbejeyajuvënënë itsanë pevënë Andrés. Andrés raja Simón Pedro pejuyapijinë. 41 Andrés nexata bepijia pona pematapijinë Simón pejaitsinexa. Itsa baja Andrés pematapijinë caxitajaraba, jumaitsi pematapijinëjavabelia:
—Pacaxitajarabajë rabaja Mesías, jai Andrés pematapijinëjavabelia.
Bajarapamonae pijajumeta: “Mesías,” itsa jai, mapajumetaje pejumaitsijume: “Cristo, ponë athëbëvetsica Dioso itorobijitsiatsica jivi pecapanepaenexa,” pejaijume.
42 Nexata Andrés barëlia pematapijinë Simón Jesúsjavabelia. Itsa Jesús tane Simón, nexata Jesús jumaitsi Simónjavabelia:
—Simón, xamë raja Jonás pexënatomë. Cavënërubianatsi Cefas, jai Jesús Simónjavabelia.
“Cefas,” itsa jai, bajarapamonae pijajumeta mapajumetaje pejumaitsijume: “Pedro,” pejaijume.
Pacuenia Jesús junata Felipebeje Natanaelbeje Jesús pijajivitonëbejenexa yabara pelivaisi
43 Jesús baja ponaejitsia Galilea nacuayabelia. Jesús nexata peponaevajënae, caxitajarabaxuaba Felipe. Nexata Jesús jumaitsi Felipejavabelia:
—Nepënaponaename, jai Jesús.
44 Bajaraponë Felipe Betsaida tomarapijinë. Andrésbeje Pedrobeje ata Betsaida tomarapijinëbeje. 45 Felipe nexata pona pejaitsinexa Natanael. Itsa baja Felipe caxitajaraba, jumaitsi Natanaeljavabelia:
—Pacaxitajarabajë rabaja ponë pelivaisi bajayatami tajëvelia Moiséspijinë yaquina. Dioso penajumecopatsilivaisi jivi pejumecovënëtsinexa bajayata Moiséspijinë itsa yaquina, yaquinanua bajaraponë ata pelivaisi. Bajaraponë pelivaisi bajayata profetavi ata tajëvelia yaquina. Bajaraponë Jesús Nazaret tomarapijinë, Josépijinë pexënato, jai Felipe Natanaeljavabelia.
46 Nexata Natanael jumaitsi:
—Itsanë ata cajena pexaniajamatabëcuenenë Nazaret tomarata apo ponaponae, jai Natanael.
Felipe nexata jumaitsi Natanaeljavabelia:
—Naxanitsia. Nataename jane, jai Felipe.
47 Jesús itsa tane Natanael pecujitanajetarucaejavatsi, nexata Jesús Natanael yabara jumaitsi pijajivijavabelia:
—Mara ponë najetarucaje, Israelpijinë pemomo, Dioso pitabarata xaniavaetsia peponaponaenë. Apo peyamaxëitojorobinë itsajivi ata, jai Jesús pijajivijavabelia Natanael yabara.
48 Nexata Natanael jumaitsi Jesúsjavabelia:
—¿Detsa pacuenia nejamatabëcueneyapëtaneme? jai Natanael.
Nexata Jesús jumaitsi Natanaeljavabelia:
—Felipe cajena pecajunatsivajënaeya, catanetsi neecaejava higueranae bëxëpanata. Nexata cajamatabëcueneyapëtanetsi, jai Jesús.
49 Natanael nexata jumaitsi Jesúsjavabelia:
—Petuxanenë, xamë rabaja Dioso pexënatomë. Israelnacua pepo nevetsinë, jai Natanael Jesúsjavabelia.
50 Jesús nexata jumaitsi:
—“Catanetsi cajena neecaejava higueranae bëxëpanata,” tacajaixae, jamatabëjumaitsimë xanë yabara: “Maponëje Dioso cajena pexënato,” jamatabëjamë. Xamë taename bajarapacuene matatoxenetsia Dioso pesaëta pinijicuene taexanaejavanë, jivi apo pexanaecapanepaejavanë. Nexata bajaraxuanë taexanaejava itsa taename, pepacuene jane baja neyapëtaename Dioso pexënatocuenenë, jai Jesús Natanaeljavabelia.
51 Icatsia Jesús jumaitsi pijajivijavabelia:
—Xaniajanë pacuenia pacatsipaebijitsiatsi. Pataename itaboxo penapatsijava. Pataenamenua Dioso pijaángelevi pejunaejavatsia athëbëabetsia. Pataenamenua perunaejavatsica ata xanëjavabetsica, Daxitajivi Pematapijinënëjavabetsica, jai Jesús pijajivijavabelia.