1 Mana'i muri, 'ia Jisas miraaui rongoiusuri ana'i rau ta'e horo 'ari na'i nata batarau 'iniai kae bwera i Galili, na tara'i 'oha ra 'unua 'iniai bwera i Taebirias. 2 Ma'e kae ruruhai noni narau susuria tarau 'inia rau 'omesi'i ha'abu'oahu na haa'i na'i 'oha na ha'agorohiraau aho'i nei nara daoha. 3 Mana'i 'oha narau ataha 'ari nata batarau, 'ia Jisas mana rongoiusuri ana'i rau ta'eha ara'a na'i gere hungahunga marau heinagu. 4 Mana'i 'ohasi na dangi hauasa adaaui Jiu 'anai ha'ato'oai Roho Aharau 'a gaarangi. 5 'Ia Jisas 'a wana 'ari ma 'omesia 'ari goni adaau mai mwane noni beia, ma rihota'i tanaa Pilip ma o'ani 'inia, “Na'i hei nagai matai hori bredi arari'i mwane sae 'ini?” 6 'A 'unuai marehosi, do 'a raba ha'imaania moia Pilip, me 'ia Jisas 'a bwane 'iraraai taha nai haua 'anai hanganiraaui noni.

7 Mia Pilip 'a o'ani 'inia, “'Ei! Rei'uaa nagai to'oraa ta kae ha'a* Kae ha'a: Na'i ha'ateeni Grik ra 'unua “200 denari.” Mana ta'i denari 'a 'onaai horihorinai ta'i sae 'anai ta'i dangi. ma bwa'i arari mau ro'u.”

8 Ma'e ta'i rongoiusuri ro'u na atana 'ia Andru, 'e do'orana Saemon Pita, na o'ani, 9 “'Ei! Ni gere gare mwaneni 'e rima huai bredi ma'e rua ii'a na beia. Magu 'a bwa'i arariraau hakoi mwane inoni 'ini.”

10 Mia Jisas 'agu o'ani 'iniraaui rongoiusuri, “Moi 'unua tanaraau inoni marai heinagu.” Mana hahaarisi 'a rago na'i dorasi, miraaui noni raugu heinagu auru hako. Mana goni nara haasi 'a gaarangi 'onaai rima merui mwane. 11 Mia Jisas 'a dauai rima huai bredisi ma ha'atee ha'agorohia God 'ini'i ma haa'i tanaraaui noni. Ma haa o'asi ro'u 'ini'i ii'a. Na'i 'ohasi rau ngau, marau masu hako. 12 Mia Jisas 'agu o'ani 'iniraaui rongoiusuri ana'i, “Moi si'o goni'i mareho na 'iraaui noni rau ngau tahi'i neina abu ta mahoingau nagai ha'agata'inia.” 13 Na'i 'oha narau si'o goni'i dora narau ngau tahi'i baaniai rima huai bredi moi na 'ia Jisas na ha'atora'ini'i ani, rau ha'ahonuai ta'i tangahuru mana rua abira.

14 Na'i 'oha na 'iraaui noni rau 'omesiai ha'abu'oahusi, raugu ha'atee o'ani, “Ha'amomori, naia'a naasi rarabea nagau mamasiasi!” 15 'Ia Jisas 'a 'omesia do 'iraaui noni rai waia 'anai ha'a-'usu'usua do'ai mwaeraha tanaraau. Naasi ma hano ma ta'eha bo ta'eha ro'u na'i hungahunga haaria.

16 Na'i su'urahi 'iraaui rongoiusuri ana'i rau dio mamasia dioi bobonai bwera. 17 Ma hanoria woui kuhi 'ohasi mia Jisas ai'a ataha mau beiraau. Naasi marau ta'e baania ara'a na'i ora, marau haruta 'ari 'anai 'omaai Kapaniam. 18 Raugu 'asu'a ma diohiraaui ro'a raha mana wai 'a taraawa'a abwao. 19 Na'i 'oha na 'iraaui rongoiusuri rau bwane su'ara'i ha'atau hura'a 'onaai rima ma'ua ono kilomita, maraugu 'omesia Jisas hahano ana mai gaarangiraau na'i hunganai wai. Na'i 'ohasi rau kae mamaa'u di'u. 20 Mia Jisas 'a ha'atee 'ari tanaraau o'ani, “'Inau moi! Mou abui mamaa'u.” 21 Na'i 'ohasi ragu wa'ewa'e do'ai ta'e ara'a beiraau na'i ora. Raugu 'asu'a marau 'oto siriwou na'i dora narau hano 'ana.

22-23 Na'i haho'oa, 'iraaui noni 'ari nata batarau 'iniai bwerasi rau goni na'i one 'anai totoria Jisas, 'inia rau 'adoma'inia do 'a awa mau na'i 'isi. Dorasi 'a awa gaarangiai dora narau ngau iei na'i 'oha na 'ia Araha 'a ha'atee ha'agorohia God 'ini'i huai bredi mana ii'a 'ani. Rau 'iraraa do'ia Jisas 'a ai'a hano beiraaui rongoiusuri ana'i, 'inia ta'i ora'a na awa 'isi na 'iraaui rongoiusuri rau bwane ta'e na'iei 'anai 'ari nata batarau. Hoita, na'i 'ohasi, tara'i ora ni Taebirias nara 'oto gaarangiraau. 24 Na'i 'oha na 'iraaui noni hunga rau 'ome 'iraraa do'ia Jisas mana rongoiusuri ana'i raugu ai'a awa'a 'isi, rau ta'e suri'i ora marau 'ari Kapaniam 'anai sibania Jisas.

25 Na'i 'oha narau ataha wou nata batarau, rau sadoia Jisas marau songa'inia o'ani, “Ha'ausuri, 'oha he'ua na'o boi 'ini?”

26 Mia Jisas 'a aramiraau o'ani, “Ai'a! Wai 'unua ha'a-momori tana'amou, 'i'amou mou raba suriau 'inia 'au hangani'amou mamou masu, ai'a domou aidangisi'i ha'abu'oahu nau haa'i. 27 Moi abui bona 'iniai mareho na bwa'i matai awa orea 'onaai mahoingau, ma'ata moi bonasiai mareho nai matai awa tarau na 'inau i Garei Inoni nau matai haua tana'amou. 'Inia 'ia Amagu na haua tanaaui mena 'anai haua o'asi.”

28 Miraau ha'atee o'ani 'inia, “Ra'i taha na 'ia God 'a 'irisia domei haa'i?”

29 Mia Jisas 'a aramiraau o'ani, “Naani taha na 'ia God 'a 'irisia domoi haua. Moi hinihiniai nei na 'iia na ha'ataaria mai.”

30-31 Miraau ha'atee o'ani ro'u 'inia, “'Onaa na'o 'irisia domei hinihini'o, ma'oi haua ta ha'ara mamei 'omesia ta. 'Ia Moses 'a hauai ha'abu'oahu tanaraaui wauwa agaa'i 'ohabwani na'i madoraa narau hano 'ari suriai dora mangasara. 'A hanganiraau 'iniai mahoingau nara 'unua 'iniai Mana na dio mai baaniai aro! 'Onaai usua ada na'i Usu-usu Maea o'ani, ‘Ni mahoingau na dio mai baaniai aro, naasi mahoingau na haua tanaraau 'anai ngaa.’† 6:31 Eksodas 16:4 'E ha'abu'oahu he'ua na'oi haua tana'ameu?”

32 Mia Jisas 'a o'ani 'iniraau, “'Inau wai 'unua ha'a-momori tana'amou, 'ia Moses 'a ai'a hauai mahoingau tanaraaui wauwa agaa'i dio mai baaniai aro. I Amagu naasi na haua tanaraau. Mana'i 'ohani 'a haua tana'amoui huunai bredi na dio mai ara'ai aro. 33 Mana huunai bredi ana God naasi 'ia mo'o na dio mai ara'ai aro 'anai hauai huunai tahi tanaraau hakoi noni nai marewana.”

34 Miraau o'ani 'inia Jisas, “Saemaua, 'oi haua tarau tana'ameu i bredisi.”

35 Mia Jisas 'a o'ani 'iniraau, “'Inau naasi bredi ni tahi. 'Iatei nai boi beiau, 'agu bwa'i hioro'a ro'u ta'oha. Mia tei na hinihiniau 'agu bwa'i raba gono'a ro'u. 36 'Onaai bwane 'unua agua tana'amou, rei'uaa namou 'omesiau, me mou ai'a hinihini mau ro'u. 37 Ma'ata 'iraaui nei na 'ia Amagu na hau'i tanaau, rai boi beiau, mau bwa'i 'itaraau. 38 'Inia 'inau 'au dio mai 'anai hauai taha na Amagu 'a ha'ataariau mai 'ana, ai'a 'anai suria moi 'adoma'igu haariau. 39 Ma naani hei'irisina God, do abu ta ta'i nei 'iniraaui nei na haa'i mai tanaau nawai ha'a-ai'aa, ma'ata na'i ha'ahakonai dangi wai ha'a-suruta'eraau hako baaniai mae. 40 I Amagu 'a 'irisia do 'iraaui nei ra 'ome 'iraraai garena marau hinihinia, rai to'oraai tahi tarau. Mana'i hahakonai dangi wai ha'a-suruta'eraau baaniai mae.”

41 Na'i 'ohasi 'iraaui Jiu raugu taraawa'a mangurunguru 'iniai 'unua ana do'iia naasi bredi na dio mai baaniai aro. 42 Marau o'ani ro'u, “'Iia moia Jisas garena Josep naasi! 'Igaau mataia amana mia inana. 'A he'ua na 'unua 'inia do 'iia 'a dio mai baaniai aro?”

43 Mia Jisas 'a o'ani 'iniraau, “'Ei! Mou abui mangurunguru 'iniai marehosi! 44 'A bwa'i nei nai boi beiau 'onaa na 'ia Amagu na ha'ataariau mai 'a bwa'i waia mai tanaau. Mia mo'o nai boi beiau, wai ha'a-suruta'ea baaniai mae na'i ha'ahakonai dangi. 45 Na'i buka adaa'i rarabea ra usua o'ani, ‘'Ia God 'ai ha'ausuriraau hako.’‡ 6:45 Aisaea 54:13 Naasi 'iraaui nei narau bahurongo marau ha'isuri'i taha na Ama na ha'ausuriraau 'ini'i, naasi narau boi beiau. 46 Ai'a do ta nei nai re'iai Ama. Ta'i, 'inau moi na 'ia Ama na ha'ataariau mai nau re'ia. 47 Ma wai 'unua ha'a-momori tana'amou, 'iatei na hinihiniau 'a daua'a i tahi tarau. 48 'Inau naasi bredi ni tahi! 49 'Iraau na wauwa agaa'i na'i 'oha bwani, rau ngau Mana na'i dora mangasara maraugu buna mae mau. 50 Ma'ata 'iraaui nei narai ngauai bredi na dio mai baaniai aro, rai daua nadaaui tahi tarau. 51 'Inau naasi bredi ni tahi nau dio mai baaniai aro. 'Iatei nai ngauai bredisi 'ai awa tarau, mana bredisi naasi abegu nau haua tanaraaui mwane inoni nai marewana hako do 'iraau rai tahi 'inia.”

52 Miraaui noni raugu heitohetohe hairiu 'iniai 'ado'ado 'anai mareho na 'unuasi. Marau o'ani, “'Ai he'ua nai haa 'inia tanagaaui abena 'anai ngaua?”

53 Mia Jisas 'agu o'ani 'iniraau, “'Inau wai 'unua ha'a-momori tana'amou, 'onaa namou bwa'i ngauai abena mana gonohiai 'abunai Garei Inoni, mou bwa'i dauai tahi tarau. 54 'Irai nei ra ngauai abegu mara gonohiai 'abugu, rau daua'a i tahi tarau, minau wai ha'a-suruta'eraau na'i ha'ahakonai dangi. 55 Suria na abegu naasi huunai mahoingau, mana 'abugu naasi huunai waini gono. 56 'Iraaui nei nara ngauai abegu mara gonohiai 'abugu rau ha'i ta'i beiau minau 'e ta'i beiraau. 57 'Ia Ama na tahitahi na ha'ataariau mai, me'iia na haua tanaaui tahi. 'A o'asi ro'u, 'iraaui nei narau ngauai abegu wai hauai tahi tanaraau. 58 'Inau naasi bredi na dio mai baaniai aro. 'Iatei nai ngauai bredi naasi, 'ai dauai tahi tarau. 'A bwa'i 'onaairaaui wauwa agaa'i narau ngauai Mana na'i dora mangasara maraugu mae ro'u mau.”

59 Ni mareho 'isi 'ia Jisas 'a maani'i na'i 'oha na ha'ausuriraaui noni na'i ruma ni ha'arahesi na'i Kapaniam.

60 'A ragoi nei 'iniraaui nei rau araisuria Jisas narau o'ani, “Araha, ni ha'ausuringa'i 'isi ra bwara di'u 'anai aidangisi'i. Bwa'i ta sae naigui mwa'emwa'e 'anai araisuri'i!”

61 'Ia Jisas 'a aidangisia do 'iraaui rongoiusuri rau mangurunguru hairiu 'iniai marehosi, ma o'ani 'iniraau, “'A 'ua? Na mamaani nau hau'isi ra ha'awauni'i tahingamoo'i? 62 'Onaa na o'asi, ma'ai he'ua 'onaa namoi 'omesiau 'i Garei Inoni wai aho'i ara'ai dora na 'inau 'au boi baania? 63 Na Hi'ona Maea moi na matai hauai tahi tarau, inoni 'a bwa'i matai haua. Mana mwane mareho nau hadanga'ini'i tana'amou 'isi, ra boi baaniai Hi'ona Maea mara matai hauai tahi tarau tana'amou. 64 Ma'ata rei'uaa na o'asi, me tara'i nei 'ini'amou mou ai'a hinihiniau ro'u mau.” 'Ia Jisas 'a bwane aidangisiraau mau na'i na'o i nei narau bwa'i hinihinia mia tei nai usuha'inia tanaraaui maerongana. 65 Mia Jisas 'a o'ani ro'u 'iniraau, “Namoisi mareho nau bwane 'unua 'inia do 'a bwa'i nei nai matai boi beiau 'onaa na 'ia Amagu 'a bwa'i waia mai tanaau.”

66 Na'i 'ohasi 'a ragoi nei rau suria ga'u a Jisas narau rihota'i aho'i maraugu ai'a raba suria'a ro'u. 67 Mia Jisas 'a rihota'i wou tanaraaui ta'i tangahuru mana rua rongoiusuri ana ma o'ani 'iniraau, “'A 'ua? 'I'amou moi nugasiau o'asi ro'u?”

68 Mia Saemon Pita 'a aramia o'ani, “Araha, 'iatei ro'u nameigui suria, 'inia suri'i ha'atee amu'i'a naasi namei matai sadoiai tahi tarau. 69 Meu hinihini mameu 'iraraa do i'oe naasi noni maea na'o boi baania God.”

70 Naasi mia Jisas 'a o'ani 'iniraau, “'A ha'a-momori, 'e waira ta'i tangahuru mana rua rongoiusuri nau 'ome sigihi'amou. Magu 'e ta'i 'ini'amou 'e adaro.” 71 Na'i 'oha na ha'atee o'asi, 'a hadanga'inia Jiudas garena Saemon Iskariot. 'Iia 'e ta'i 'iniraaui ta'i tangahuru mana rua rongoiusuri nai usuha'inia Jisas tanaraaui maerongana.