1 Abraham aitak mu ninguru garukaram. Yawe sangarukaso se ko kulak te tai garuk ningi anapeya bitakaso mu ningo la aratukaso. 2 Se nu ko ura kari nunga supuling gira nunguningkiri mu maonam, “Ni kiting agaluwong bowa ningi bitar, ale 3 Yawe, duruk wonong se ali ko Kaem koma te balu, Canaan sor ani te bagasam imi ko imet bo to ale aninga namar me tuiko. 4 Bare piler aninga wonong duap te namar ale aninga gue suan ningi Isaac ko imet toko.”

5 Se ko ura kari balam, “Bare imet umu ko wonong duap bitiruk ale imi te tairukko me amilmilaruk, mu ani nika namar la ilak nika sor duap te pelerik agi awuk?”

6 Bare Abraham koma balam, “Mena!” mam. “Ni aninga kuriang to ale ilak mu te me namarko! 7 Yawe, duruk wonong ko Kaem, aga wonong duap, aga singsang ningi, aga aru tam, ale den balam ale nunguningta nunguning mam, nu ali imi aninga taleng girigir nungarukko balam, mu borta ko engel bitiruk se girok namarukko. Se sor umutang te ni aninga namar ko imet mu arikko.* Genesis 12:7. 8 Bare imet ni kerak tairukko me amilmilaruk, mu terong, mu nikate memek bo mena. Bare ni aninga namar to ale ilak aninga wonong duap te me namarko.”

9 Se ura kari ko kuting Abraham kualuwong bowa ningi beteram ale maonam, “Ni balsam butata bitirikkowo!” mam. 10 Ale Abraham ko camel 10, se mel ningo saki ago giam. Ale nu mel suen la nungam, ale Aram Naharaim† Mu Mesopotamia ko koma north mu te. ko lage kaoram ale Nahor ko wonong te namakaso. 11 Ale nama wonong nung te aratam, bare watingi yu mutim duap te camel nunga awuram se dagiman nonoman sapawakasan. Umu bainga ningi, se imet nunga yu utua ko tom tala.

12 Se nu Yawe auram, “O Yawe, aninga dom Abraham ko Kaem, ni aninga ura guyak awur, ale aninga dom Abraham ko gomang motam nunguruko. 13 Ani yu imi duap te bagasam. Se wonong imi ko imet itiwik yu utumonko taiwasan. 14 Se aninga angamang mu taimon se nunga ningi bo manik, ‘Ka yu kuting te yu sang utu aisu se naikko,’ maik, se nu baluk, ‘Ni no se ani sang ka camel nungarik se namonko,’ ma baluk, umutang te ani ko ikiek, imet borta ni atumukirem se nu nika ura kari Isaac ilak naukko. Se umu te betela ani ko ikiek, ni aninga dom kari ko gomang motam nungem maikko.”

15 Nu guranek menawuwaram mu Rebekah yu kuting biwinang te giam ale taikaso. Rebekah mu nu Bethuel ko nanawus. Se Bethuel mu Abraham uria Nahor nuwus Milcah ilak nutagu te aratam. 16 Se imet itiwik mu koma motam balayam nunguningkiri; nu kari bo ilak tom bo te me aniram. Nu yu mutim te kaparam yu utuam ale karogo bausam.

17 Se ura kari mu biririkaram kote namaram ale mam, “Yu sang ais se naikko,” mam.

18 Se Rebekah balam, “Mu terong,” mam. Ale yu kuting ago mu kutuwuram ale iluwam se ura kari nokaso.

19 Ura kari yu no saparam se itiwik umu maonam, “Ani ka camel agotala yu nungarik se namon ale nungumik terong maukko,” mam. 20 Ale yu kuting ago mu tawir camel te yu nasan mu ningi waram se nokasan. Se aking naguram namaram yu kuting mu aking utuam karogo tai waru nungaram, ale butata tala bitawaram se camel suen la yu naman nungumik karogo terong ma sapaman. 21 Ura kari mu kutek mam, ale itiwik mu kiwem bitakaso mu ari se, Yawe noko aolak mu ko nunguning wetang saparuk agi wore ko motam bitakaso.

22 Tom camel yu no sapaman asele ura kari mu nangamuru ko ring bo, gold te nunga se ko ikup 6 gram iwita mu se, nagiting ko paspas ilagala, gold te nunga se suan suan ko ikup mu 120 gram iwita, mu woyam ale 23 tui se isuam, “Ni awiri ko nanawus a?” mam. “Ni awuk ikisam? Nika niet ko kawam te mu ana kuwim te aninakko karogo agi?”

24 Se itiwik mu balam, “Ani Bethuel ko nanawus. Se aninga ait mu Nahor Milcah nunga namar.” 25 Ale mam, “Ananangate camel nunga kuwim ningo ago, se nunga inang terong la aniso. Se galung nina te aniralko mu karogotala.”

26 Se Abraham ko ura kari mu bugura kulukam, ale Yawe nup patawu se 27 balam, “Yawe, ni nip biya. Ni aninga dom Abraham ko Kaem. Ni noko gomang motam se nika ningo nu ilak beterem mu ko kamili me saposo. Se ani betela, ni Yawe, ani lage aga kausem, se tai aga dom ko gue suan nongote aratem, mu ko amilmil kisisam.”

28 Se imet itiwik mu naguram ko kawam te namaram, ale nuam se suen la kawam te mu mel suen biya nu kumik te aratam mu nunga maonam. 29-30 Se Rebekah ko koras ko nup mu Laban. Nu karogotala den Rebekah balam mu iki saparam, ale gold ring ko koras Rebekah nung kuamuru te mu arigam, aking gold ring ilagala kuting te mu agotala arigam, ale aratam biririka namaram ale Abraham ko ura kari yu mutim duap te camel nongorak bagaram mu arigam. 31 Ale auram ale balam, “Yawe ni kerak bagoso. Ni tairko. Ni anape ko ewerete sanami lagasam? Namanakko. Ani nika kiwim sor nungem, ale ka camel nunga karogo nungem.”

32 Se Abraham ko ura kari mu kawam te namaram. Se camel nungumik te melmasak mu giman se kaparam, se sua merang te animonko mu se, sirsir inang ko namonko mu karogo tai awuman. Ale yu Abraham ko ura kari, ko ura kari arungu nusuwik te anumonko mu karogo tai nungarman. 33 Asele na nungarman. Bare ura kari mu balam, “Ani anapeya ko tairem mu balik se ikial, asele na naikko,” mam.

Se Laban balam, “Buta, balu se ikinakko.”

34 Se ura kari duap beteram, “Ani Abraham ko ura kari. 35 Yawe aninga dom biya mu marak ninguru tuam, se nu kari aromemek, kumik mel ago bagoso. Yawe mel suen biya nu tuam: sipsip se bulmakau, silver se gold, ura kari se ura imet, se camel se donkey ago terong mam. 36 Se noko nuwus Sarah garuk ningi ta kuriang kari iluwam, se aninga dom biya mu ko mel suen la mu ko namar umu tuam. 37 Aninga dom biya aga isuam se aing maem, se den aora biya iwita aga maonam, ‘Ni Canaan sor imi, nunga ali bilik ani te dagiwasam umu ko imet itiwik bo to aninga namar ko nuwus iwita me tuiko. 38 Bare aninga ait ko duap yager te namar ale, aninga gue suan nunga ningi aninga namar ko imet bo arikko,’ mam.

39 “Se aninga dom biya mu aking iwita isuem, ‘Se imet itiwik mu ani agarak tairukko me amilmilaruk agi mu, ani awuk bitirikko?’

40 “Se nu koma balam, ‘Yawe koma te ani diram la aolak ilu lagasam mu, noko engel bo bitiruk se ni kerak namaruk, se aolak imi ningo la aratuk, se ni aninga ait ko duap yager se aninga gue suan ningi aga namar ko imet bo arikko. 41 Se ni aga gue suan ningi namar se imet itiwik umu guramamon agi mu, ni kimik den mena.’ Nu uwutata aga maonam.

42 “Buta se aitakta kowarkalal ani tai yu mutim duap te aratem mu ani Yawe iwita aru manem: ‘Yawe, aninga dom Abraham ko Kaem, ni aninga sangaru se anapeya bitirik mu ningo la aratukko.’ 43 Ale aking manem, ‘Ani yu mutim duap te bagasam. Se imet itiwik bo yu utuokko tairuk se ani isuek, yu sang utu aisu se naikko maik, 44 se nu baluk, no se ani sang utuek ale ka camel nungarikko mauk, mu te ani ko ikiek, mu imet borta Yawe aninga dom ko namar ko nuwus ko atumukiram maikko.’

45 “Ani uwutata angamang ningi la baluwerem se Rebekah yu kuting giam ale tairam, ale yu mutim te nama kaparam ale yu utuam. Se ani nu manem, ‘Yu sang aisuko,’ maem.

46 “Se tairatela nu yu aisam ale balam, ‘No se, ani ka camel karogo la yu nungarikko,’ mam. Se ani naem, asele nu camel yu nungaram.

47 “Se ani nu isuem, ‘Ni awiri ko nanawus a?’ maem. Se nu mam, ‘Ani Bethuel ko nanawus. Se Bethuel mu Nahor Milcah nunga namar.’

“Asele ani ring kuamuru te beterem, ale paspas kuting te beterem. 48 Ale ani bugura kulukem ale Yawe amilmil tuem. Nu aninga dom Abraham ko Kaem, se ani nup patawurem. Nu aninga kiti gurugam ale diram nenengate agarak tairam, se aninga dom ko namar ko nuwus mu nenenga ningi arigem. 49 Buta se nina aninga dom biya ko gomang motam nungal agi mena mu aga maonal, se aking aguwaya bitirikko mu ko iki gurugekko.”

50 Se Laban ko nuet Bethuel ilak den koma iwita balman, “Yawe kota lage imi beteram. Se awuk balnakko? 51 Rebekah to ale ilak namar se, Yawe balam butata, nika dom biya ko namar mu ilak naukko.”

52 Se Abraham ko ura kari den umu ikiam ale bugura kulukam ale Yawe amilmil tuam. 53 Asele bala mel silver gold te nungurman, ningo ningo, se guang ningo woya Rebekah tuam. Ale melmasak ningo ningo, ko manga tom kalel biya, mu munan iwita Laban nuam ilak nungaram. 54 Asele nu ko kari arungak na yu naman giman, ale nunga kawam mu te nongorak animan.

Tumongola barasaman se nu nunga maonam, “Aga saongal ale aga melmasak nungal burangaral, se aninga kari dom kote pelerik namarikko,” mam.

55 Bare Rebekah ko nuam se ko koras iwita balman, “Ngual am Rebekah beteral se day 10 iwita nangarak bagaruk, asele ilak namaralko,” maman.

56 Bare nu nunga maonam, “Yawe aninga saongam se aninga aolak mu ningo la aratam. Buta se me aga kaolal, aga beteral se aninga kari dom kote pelerik namarikko.”

57 Se nuna balman, “Ana itiwik mu arunak se tairuk se ko gomang ikinakko,” maman. 58 Ale aruman se tairam se isarman, “Ni kari imi ilak namarko agi mena e?”

Se nu balam, “Ani nu ilak namarikko,” mam.

59 Se nuna nunga nogoras Rebekah se ko bitua imet mu ilak, Abraham ko ura kari alo nuguting te nunga awu se, 60 marak sangam den iwita nunga nogoras Rebekah manorman,

61 Se Rebekah ko saonga imet itiwik sang ago nunumi nungurman, ale camel te aragaman, ale eng arungak namakasan. Se ura kari uwutata Rebekah tam ale ilak namaram.

62 Tom mu te mu Isaac Beer Lahai Roi beteram ale tairam Negev bagakaso. 63 Ale tom bo bainga ningi, noman sapa aolak ilu geragawa, motam namaram se camel taiwaman mu nungarkam. 64 Se Rebekah betela motam namaram se Isaac arigam. Ale camel awote mu kaparam, 65 ale Abraham ko ura kari isuam, “Kari mu awuk wore aolak iluwam ananangate taiso ya?” mam.

Se ura kari balam, “Mu aninga dom taiwoso,” mam. Se Rebekah guang supuling te iram mu ko kopa tam ale kuamuru kuring kaluwuram.

66 Se ura kari mel suen biya beteram mu Isaac maonam. 67 Se Isaac Rebekah tam ale ilak ko nuam Sarah ko kawam sel ningi ilak namaram, ale eng am nunumi giman. Se Rebekah Isaac nuwus aram, se Isaac ninguru ko kuakaso, ale ko nuam Sarah kueram se ko gomang bataga mu menaram.