Luk'an
śampi Mǔq Xavar
Běšin əyit
Me girkə śampi Luk'a İsus Xrist'osi Mǔq Xavari yəymişaksunast'a gele əşur biq'i P'avelaxun sagalane bake. Şo hamal iz əşlə şaat' avabakala sa doxt'urey. Me girkə şot'in maya śamsuna avateyan, ama śamesuni tarix 60-62-ci usenxone hari c'eysa. Girke T'eofileynak' śamesunen isə ak'esest'a ki, T'eofil varlu amdare bake, bakes banekon me girke bex c'eysunast'a Luk'a tənginen köməyebe. "Ap'ost'olxoy əşurxo" girkə śampiyoval hame Luk'ane.
Luk'a iç İsus Xrist'osi c'ək'p'i p'as's'e şagirdxoxun tene bake, şot'in İsusa oşane q'abulbe. Şot'o görəl girke boş Luk'an İsusi bütüm amdarxoy çark'eseynak' eysuna lap gelene ak'est'un çuresa. Girken ak'esest'a ki, İsus fağırxoynak' q'a içoğoy yaq'a aç̌esp'it'oğoynak', varluğoynak' hamal kəsibxoynak', yəhudi bakala hamal nu bakalt'oğoynak'e hare. Luk'ay doxt'ur baksuna görə girke boş İsusi azariğo q'olaybsuni barada bakala hadisoox lap gelene.
T'ı̌yə̌mi Mǔq Xavar girkurxo běğat'an Luk'ay girk samal q'erəze burqesa. Sa angelen K'unuk'bal İoani nanaxun baksuna iz bava saturběš avabakesest'a. Oşa İsusi nanaxun baksuni baradane exlətesa, oşa isə saycə Luk'ay Mǔq Xavar girke boş bakala p'as's'e yəşt'ə İsusi Yerusalimi xrama taysuni barada.
Luk'an İsusi k'unuk'bak'suni, şeytanen Şot'o sinəyinşbsuni, Şot'ay İzi q'ulluğa burqsuni baradane exlətpsa. İsusi Galileya bölginə bi q'ulluği, Şot'ay Yerusalima tağat'an bakala hadisoğoy baradal gelo saycə Luk'ay śamp'i girke boşe.
Axırda İsus fariseyxoy q'a k'anun zombalxoy kiyele tadesa, İzi saturběš avabakest'i k'inək'əl p'uri běyinebaksa. Axıri Şo hakot'aynak'al hareney: beş günaxxo İz ozane ext'i İz p'iyen şot'oğo os'kseynak'! Beşi çark'eseynak'! Me barada hələ Adam q'a Yevay günaxaxun burqi İsusi nanaxun baki vədinəl śirik' hema xavareçalene saturběš avabakest'e. Amdarxoy içoğoy əşp'est'i günaxaxun təmizbakseynak', Buxačuğoy piyes p'urum şaat'luğ bə̌ğə̌bseynak' sa yaq'e bu! Moval Mǔq Xavara věbaki Buxačuğoy yaq'abi Çark'est'ala q'abulbsun!
Hametər, Luk'an śampi Mǔq Xavar girke axırınci bulurxo İsusi göynul ěqesunen, Şot'ay İzi şagirdxo içoğoynak' Ǐvel Urufa yaq'absuna əyit tast'unene çarksa.
Girke boş bakalorox:
1:1-4 Girke T'eofileynak' śamesun
1:5-2:52 K'unuk'bal İoani q'a İsus Xrist'osi nanaxun baksun
3:1-20 K'unuk'bal İoani q'ulluğ
3:21-4:13 İsusi k'unuk'baksun q'a sinəyinşaksun
4:14-9:50 İsusi Galileyina q'ulluğbsun
9:51-19:27 İsusi Galileyinaxun Yerusalima taysun
19:28-23:56 İsusi Yerusalima baki axırınci ğimxo
24:1-53 İsusi běyinbaksun, t'ı̌yə̌mit'oğo ak'esun q'a göynul ěqesun
1
Girke T'eofileynak' śamesun
Hörmətlü T'eofil, gelet'ine beş arane baki əşurxoxun śamsuna çalışake. T'e belxun həysət'inəl śirik' Mǔq Xavara içoğoy piin ak'i şot'o q'ulluğbit'oğon me əşurxo yax exlətp'i k'inək' zuval t'e belxun bitova yönbəri fikir tadi mot'oğo vaynak' belxun ošel śamsuna lazımez avabaki. Metər ki, hun vi zombakit'oğoy düz baksuna tam věbakan.
K'unuk'bal İoani nanaxun baksuna saturběš avabakest'un
İudeyin padçağ İrodi vədinest'a Avia dəst'inəxun * 1:5 Avia - Xrama q'ulluğbala běyinšxoy 24 dəst'inəxun soğoney. Me dəst'oox bütüm Aaroni nəsiləxuney. Běğa: 1 Hadis. 24:10 bakala Zəkəriyə s'iyen sa běyinše buy, iz çuuxal Aaroni nəsiləxuney, şot'ay s'i Elizabet'ey. Şorox p'ǒğə̌l Buxačuğoy piyes düzgün amdarxoney, Buxačuğon laxi buyruğxo q'a q'aydoğo bitova əyitsuz bex p'ap'est'unbsay. Ama Elizabet' ərəmik' 1:7 ərəmik' - əyel eçes nu bakala çuux baksuna görə içoğoy əyel tene buy. Şot'oğoy p'rannayal yəş geleney.
Sa ği Zəkəriyən iz dəst'in navadast'a Buxačuğoy běš běyinšluği q'ulluğane taşt'ay. Xrama baśi şaat' adeğala buxur bok'ospsunal me dönüş içune koft'ey (běyinšxoy ədəten mot'aynak' çöpt'un bost'ay). Zəkəriyə xramane baśi, 10 amdarxon isə me vədine xrame məəlne çurpi afırıt'unney.
11 Me vədə q'urban eçala gane yön tərəf Zəkəriyəynak' Buxačuğoy sa angele ak'eśi. 12 Zəkəriyən şot'o ak'i q'ı̌nebi, içu aç̌esebi. 13 Angelen isə şot'o pine: «Ma q'ǐba, Zəkəriyə! Buxačuğon vi afırına inebaki. Vi çuux Elizabet'en vaynak' sa ğar eçale. Hunal iz s'iya İoan 1:13 İoan - əbrani muzin Q'ončuğon ük'e bok'ospsaupsune. laxa. 14 Şot'in vaynak' mǔqluğ eçale, vi ük' mǔqluğen buy bakale. Amdarxoy geloval şot'ay dünyəne eysuna görə mǔq bakale, 15 şot'aynak' ki, şo Q'ončuğoy piyes kala ak'eğale. Şot'in sal sa vədə nə fi, nəəl q'erəz finağoybala ǔğǔnxo tene ǔğə̌l, hələ nanay tapane amaq'un Ǐvel Urufen buy bakale. § 1:15 Ams'i oç̌. 6:3 16 Şot'in israilluğoy gelet'u Q'ončuğoç, içoğoy Buxačuğoç qaydale. 17 Şo xavareçal İlyay urufen q'a zoren Q'ončuğoy běš tağale, bavoğo içoğoy əyloğoç, tərst'oğo düzgün yaq'aç yönbi, azuk'a Şot'ay eyseynak' həzirbale. * 1:17 Mal. 4:5-6
18 Zəkəriyən angela pine: «P'oy zu mot'oğoy bex p'ap'suna hetərez avabakon? Axıri zuval gele q'ojazu, bez çuğoyal ene yəş c'ovakene». 19 Angelen şot'o coğabe tadi: «Zu Buxačuğoy běš çurk'ala Gavriilzu, me mǔq xavaral va upseynak'ez yaq'abake. 1:19 Dan. 8:16; 9:21 20 Həysə isə, hun bezi pit'oğo nu věbaksuna görə, me əyitmux bex p'ap'ala ğinal śirik' əyitp'es ten bakal, lal bakalnu».
21 Qavuna çurpi amdarxon isə Zəkəriyəy yaq'at'un běğsay, şot'ay xramaxun het'u görə metər c'əyi c'eysuna tet'un q'amişaksay. 22 Şo xramaxun c'ere, ama amdarxoxun əyitp'es tene baki. Amdarxonal q'amişt'unbaki ki, şot'o xrama hik'ənesa ak'eśene. Şot'in amdarxoxun kiin-biine əyitey, şot'aynak' ki, laley.
23 Zəkəriyəy q'ulluği vaxt' çark'at'an şo iz k'oyane qaybaki. 24 Samal oşa isə iz çuux Elizabet' əyeləne mandi, qo xaşal iz k'oyaxun tene c'eri. 25 Şot'in nexey: «Mot'o zaynak' Q'ončuğone bi. Şot'in za eyex badi amdarxoy arane ç̌omə̌yin manst'axun çark'esedi». 1:25 1:25 - İşq'ara bakala çuğoy əyel nu baksun Buxačuğon tadi kala sa cazane hesabbaksay.
İsus Xrist'osi nanaxun baksuna saturběš avabakest'un
26 Elizabet' ǔq xaşin bǐhi bakat'an Buxačuğon angel Gavriila Galileyina bakala Nazaret' şəhəre, 27 iz s'i Mariya bakala ərgən sa xuyəri t'ǒğǒle yaq'abi. Me xuyər Davidi nəsiləxun bakala İosif s'iyen sa amdaraxun nišanluney. § 1:27 Mat'. 1:18
28 Angelen şot'ay t'ǒğǒl hari pine: «Xeyirq'an baki, ay Buxačuğoy piyes şaat' ak'eğalo! Q'ončux vaxune». 29 Mariya me əyitmoğon çəşt'irişebi, me əyitmoğoy k'ə upsuni baradane fikirbsa burqi.
30 Angelen isə şot'o pine: «Ma q'ı̌ba, Mariya, şot'aynak' ki, hun Buxačuğoy piyes şaat'en ak'eśe. 31 Hun bǐhi baki sa ğar eçalnu. Şot'ay s'iya İsus laxalnu. * 1:31 Mat'. 1:21 32 Şo kala Amdar bakale, Ala Arśit'ay Ğar k'aleğale. Q'ončux Buxačuğon Şot'o İz bava Davidi taxt'a tadale. 33 Şo İak'ovi nəsili loxol həmişəluğ padçağ bakale. İz padçağluğiyal axır tene bakal». 1:33 2 Şam. 7:12-16; İsa. 9:7
34 Mariyan angela pine: «Mo hetəre bakes bakon? Axıri zu hələ işq'ara tezu». 35 Angelen coğab tadi şot'o pine: «Ǐvel Uruf vi loxol śiğale, Ala Arśit'ay kala zoren vi loxol xoji sakale. Kot'aynak'al vaxun bakala Əyel Buxačuğoy Ğar k'aleğale, Şo ı̌vel bakale. 36 Běğa, vi q'oom Elizabet'al iz yəşlu vədine ğar əyeləne mande. Şot'o ərəmik't'un 1:36 əyel nu eçes bakala çuux nexey, ama şo ene ǔqxaşin bǐhine. 37 Şot'aynak' ki, Buxačuğoynak' mümkün nu bakala şey tene bu». § 1:37 Burq. 18:14
38 T'e vədə Mariyan pine: «Zu Q'ončuğoy nökərzu, barta za vi pi k'inək'q'an baki».
Angelenal şot'o barti taneśi.
Mariyay q'a Elizabet'i suna aksun
39 T'e vədə Mariya hayzeri kap İudeyani burux ganxo bakala sa şəhərene yaq'a baft'i. 40 Şo Zəkəriyəy k'oyane hari. Baśi Elizabet'a «Xeyirq'an baki!» pine. 41 Elizabet'en Mariyay əyitə ibakat'an, içust'a bakala körpə mǔq baki galepi. Elizabet'al Ǐvel Urufen buybaki 42 alloy səsen harayepi: «Hun çupuğoy boş xeyir-bərəkət haq'iyonu, vast'a bakala əyeləl xeyir-bərəkət haq'iyone. 43 Mo hetəre bakes bakon? Bez Q'ončuğoy Nana bez t'ǒğǒle hare! 44 Běğa, vi əyitə ibakat'an zast'a bakala əyeləl mǔqluğaxun galepi. 45  Q'ončuğon içu pi əyitmoğoy bex p'ap'suna věbakala çuux he bəxt'əvərə!»
Mariyay alxışp'ala mə̌ğ
46 Mariyan isə pine:
47 «Bez ük'en Q'ončuğoy s'iyane alabsa,
Bez elmuxal za Çark'est'ala Buxačuğo görə mǔqebaksa,
48 Şot'aynak' ki, Şot'in İzi me gorox k'ulane ak'i.
İsəəl bütüm nəsilxon za bəxt'əvər hesabbale,
49 Şot'aynak' ki, Bitova Başarbalen zaynak' kala sa əşe biq'i,
Şot'ay s'i ǐvele!
50 Şot'ay yaq'en tağalt'oğoynak'al
İz ük' bok'ospsun nəsiləxun-nəsiləne c'ovakon.
51 Şot'in İz zorba kiin gele kala əşurxone biq'i,
İçoğo ala efalt'oğo oq'ane saki.
52 Kalaluğbalxo taxt'axune śivk'i,
Goroxt'oğo isə alanebi.
53 Busat'oğo neymət'xon boşevk'i,
Varlut'oğo isə kul ams'ine yaq'abadi.
54-55 Q'ončuğon Avrahama q'a şot'ay nəsilə
Həmişə İz ük' bok'ospsuna ak'est'i,
Beş bavoğoyal tadi əyitə eyex badi
İz nökər İsraila köməyebi». * 1:46-55 Burq. 17:7; 1 Şam. 2:1-10
56 Mariya Elizabet'i t'ǒğǒl xib xaşa ı̌ša mandit'uxun oşa iz k'oyane qaybaki.
K'unuk'bal İoani nanaxun baksun
57 Elizabet'i vaxt' hari p'anep'i, şot'in sa ğare eçeri. 58 Şot'ay q'oom-q'onşiğon Q'ončuğoy şot'aynak' me kala ük' bok'ospsuna ak'i, içuxun sagala mǔqt'un baksay.
59 Muğumci ğine körpə sünnətbsat'un hari. Şot'ay s'iya iz bava k'inək' Zəkəriyət'un laxsun çuresay. 1:59 Lev. 12:3 60 Əylin nanan isə pine: «Təə, kot'ay s'i İoan bakale». 61 Şot'o pit'un: «Axıri vi q'oomxoy arane metər s'i bakala sa amdar tene bu». 62 T'e vədə kiin-biin q'andrişi əylin bavaxunt'un şot'in iz ğare s'iya k'ə laxsun çuresuna xavar haq'i. 63 Zəkəriyənəl sa daxt'ak'i k'ot'or çureśi iz loxol śamepi: «Kot'ay s'i İoane». 64 Hat'e saad şot'ay muz qayeśi, şot'inal Buxačuğo alxışpsane burqi.
65 T'iya bakala q'onşiğo isə kala qǐyene haq'i, me baki əşurxoy barada exlətxoval İudeyani bito burux ganxo yəymişebaki. 66 İbakalt'oğonal "axıri me əyel kala baki şu bakala?" pi fikirət'un taysay. Şot'aynak' ki, Q'ončuğoy kul şot'ay loxoley.
Zəkəriyəy xavareçalluğbsun
67 Əylin bava Zəkəriyəy loxol Ǐvel Urufe śiri, şot'inal metəre xavareçalluğbi:
68 «Alxışq'an baki İsraili Buxačux Q'ončuğo!
Şot'aynak' ki, İz azuk'a eyex badi şot'o çark'esedi,
69 Şot'in İz nökər Davidi nəsiləxun
Yaynak' zorba Çark'est'ale p'ap'esp'i.
70 Gele vaxt' mot'oxun běš İz ı̌vel xavareçalxoxun avabakest'i k'inək'
71 Beş düşmənxoy q'a yax aksun nu çureğalt'oy kiyexune çark'est'i.
72 Hametər beş bavoğo ük' bok'ospsuna ak'est'i
İz ı̌vel irəzuluğane eyex badi.
73 Hetəre beş bava Avrahama elasp'i əyit tadey ki,
74-75 Yan beş düşmənxoy kiyexun çark'eśi
Beş yəşəyinşi axıral śirik' hik'k'alaxun q'ǐbinut'
Q'ončuğoy běš ı̌velluğen q'a düzgünluğen yəşəyinşi
Şot'o q'ulluğbes bakalyan.
 
76 Hun isə, ay bez bala, Ala Arśit'in yaq'abi xavareçal k'aleğalnu,
Şot'aynak' ki, Q'ončuğoy běš tağalnu,
Şot'ay yaq'a həzirbalnu,
77 Şot'ay azuk'a içoğoy günaxxo bağışlayinşaksunen
Çark'esuni barada avabakest'alnu.
78 Axıri beş Buxačux ük' bok'osp'ale,
Şot'ay me ük' bok'ospsunen
Alloyaxun yaynak' t'etər sa Běğ c'eğale ki,
79 Bisuni xojina saal bayinq'luğa arśalt'oğoy ç̌oyel işiğ sakane,
Beş turmoğo şip'luği yaq'a yönbane». 1:78-79 İsa. 9:2
80 Körpəl kalabaksunen iz uruf zorbane baksay. Şo israilluğoy běš c'eğala ğinal śirik' çölöne manst'ay.

*1:5 1:5 Avia - Xrama q'ulluğbala běyinšxoy 24 dəst'inəxun soğoney. Me dəst'oox bütüm Aaroni nəsiləxuney. Běğa: 1 Hadis. 24:10

1:7 1:7 ərəmik' - əyel eçes nu bakala çuux

1:13 1:13 İoan - əbrani muzin Q'ončuğon ük'e bok'ospsaupsune.

§1:15 1:15 Ams'i oç̌. 6:3

*1:17 1:17 Mal. 4:5-6

1:19 1:19 Dan. 8:16; 9:21

1:25 1:25 1:25 - İşq'ara bakala çuğoy əyel nu baksun Buxačuğon tadi kala sa cazane hesabbaksay.

§1:27 1:27 Mat'. 1:18

*1:31 1:31 Mat'. 1:21

1:33 1:33 2 Şam. 7:12-16; İsa. 9:7

1:36 1:36 əyel nu eçes bakala çuux

§1:37 1:37 Burq. 18:14

*1:54-55 1:46-55 Burq. 17:7; 1 Şam. 2:1-10

1:59 1:59 Lev. 12:3

1:79 1:78-79 İsa. 9:2