6
Ma topon Jesús lal jupj püna tüpü'ü nt'a.
(Mateo 13.53-58; Lucas 4.16-30)
Nepé tjemey quinam Jesús. Püna tüpü'ü nt'a tjemey jupj discipulopan jilal. Sábado tjejyawca na, judiopan 'a si mulú nt'a tjemey. Sin tji'yüsa lis tjiji ne'aj. Tjepjyacan̈ sin popa pülücj pajal yólatsja jupj 'üsüs tjevele mpes. Tjowelepj yuwá:
—¿Ca'aj tjemey yom niná jas la 'üsüs niná? ¿Tsjan mpes pajal selé jupj? ¿'Oyn nyuca pajal 'üsüs liji, yom p'in ma polel lijá? Silla líjitsja, cjan líjitsja pǘ'ütsja jupj. Jupj María jatjam p'in. Jupj püné tulucj. Selecj wa jupj jatjaypan jis lá: Jacobo pjaní wa, José p'a wa, Judas p'a wa, Simón p'a wa. Jupj to'opan qui'á patja wa cupj qjuis lal —nin tjowelepj yuwá.
Mpes ma jisastsja Jesús. Ts'a tji'in jupj lal.
Nin mpes yupj jilal tjevele jupj:
—Nun ma jisas napj velé, napj nun jis lal tüpü'üs mpes. Nin lovin profetapan jis lal. P'a nt'a patja jisas profeta vele Dios mpes. Jupj pü'ü nt'a p'in ma quelel japon jupj 'üsüs. Jupj jüpülücpan p'in ma yola jupj 'üsüs. Nin p'iyá jupj wo nt'a —tjevele Jesús.
Mpes Jesús ma polel 'üsüs la tjiji ne'aj, Dios p'in 'ücj liji jinwá. Yupj ma topon püné waytsja jupj, ne nin. Malala jisas nepenowá po la tje'yot'a la p'in. Jis tji'yü'sa lis tjiji. Ne'aj tapatja ma topon Jesús pajal 'üsüs líjitsja. Jesús jólatsja yupj pajal sey c'a, yupj ma topon mpes. Locopyaya p'a nt'a tjemey. 'A mulú patja nt'a wínetsja, sin 'yüsa la síjitsja. T'üc' sin 'yüsa lis tjiji na, p'a nt'a tjemey lovin.
Jesús jupj discipulopan dóceya sin tjejyama tsji' la mijicj jupj mpes.
(Mateo 10.5-15; Lucas 9.1-6)
Jesús discipulopan dóceya jilal tjevele jis la cuwis. Sin tjejyama, mat'e mat'e ca mal, ca tsji' la mijicj jupj mpes. Jis tje'yaya 'ücj pje'á la ts'i lapanenpan.
Yupj jis lal tjevele wa 'oyn nyuca la mijicj yupj, tjil na. Ninana Jesús tjevelá yupj jis lal: “Nun lowú na tsji' la müjí napj mpes, ma ca nt'a nun p'a jawasa nujisas mpes. Tjacjaj p'in 'ücj t'o nun, lowú na. Po ma ve t'o, yacjaya nu lo las. Ma tjamá 'opos. Po ma t'o t'emel. 'Ücj caite nun jis tsjom pwi'tjí, nin p'in ma mát'eya nun sin quip nlawú. 10 Wa pjaní nt'a 'yaya nu la püt'üs nun, janmacj jupj wo nt'a tapatjaqué, yupj patja nepé lowú nas. 11 Nepénowa ma ca jisas nsem nun tjuculá yupj nt'a. Ma ca quelel mpjacan̈ nun welé napj mpes. Mpes yupj mpe lowa. Nun lowú na nepé, nun jis tsjam sin tjowowojó, ca palá jis ntüncüs pjüpjüs. Mpes ca sin mü'üsüs la müjí Dios ma japon jinwá yupj quinam. Dios ca pajal jis capj ntülüs, malala la tjajay jis capj tyüla na. Más ca jis capj ntülüs yupj, Sodoma nt'a tapatja jilal. Más ca jis capj ntülüs yupj, Gomorra nt'a tapatja jilal. T'üc' way niná”, nin tjevele Jesús.
12 Mpes Jesús discipulopan dóceya tjil yupj. Tjowelepj pülücj jis walap'a'á más 'ücj yupj ca 'aplijila nsem malala nyuca la tjajay mpes. Tjowelepj más 'ücj ca 'üsüs la mijicj quinam Dios jos jin. 13 Lapanenpan jilal tjüjütütj wa jis la winin gente jisas mpe. Malala jisas aceite sey tjocjolol wa jis la 'ü'süs.
Juan el Bautista tepe'e.
(Mateo 14.1-12; Lucas 9.7-9)
14 Herodes jepa pünetsja Galilea mo'ó. Jupj wola tjowelepj wa Jesús pajal 'üsüs la tjiji mpes. Pjü ne'aj tapatja jus nlaytsja Jesús po'ó, mpes nin. Yupj nepénowa javeleptsja: “Jesús Juan el Bautista p'iyá. Jas tjijyünsa, niswa la püt'üs jupj. Nin mpes 'ücj 'üsüs liji Jesús, yom p'in ma polel liji jinwá.” 15 La p'a wa tjowelepj: “Elías jupj”. P'a witjacj tjowelepj: “Profeta jupj, profetapan püna tapatja jinwá”. 16 Herodes wola tjowelepj na Jesús po'ó, jupj tjevele: “Jesús ne Juan el Bautista p'iyá. Napj tjijyütütj jupj mwen taná la jocj, tepe'e jupj. Quina jas tjijyünsa, pü'ü niswá”, nin tjevele Herodes.
17 Püna tjijyü'ta jis la tjilil Juan, ne nin. Tjijyü'ta la tsupapj, la 'onsos jupj cawilta mo'ó. Nin la tjiji Herodías mpes. Herodías Herodes vosastsja. Herodes jatjay Felipe jats'om waytsja jupj, Herodías. Locopyaya Herodes tjowaya wa jupj lal. 18 Juan lovin véletsja Herodes lal: “Malala Dios lal jipj vyasas myanun. Jetjay jats'om jupj.” 19 Nin mpes Herodías lovin ts'i 'inyatsja Juan el Bautista lal. Quelel 'yǘ'natsja jupj, newa ma polel líjitsja niná. 20 Herodes tjejyama Juan el Bautista, ne nin. Lecj tjeyatsja Juan el Bautista lal. Jupj seletsja Juan 'üsüs waytsja. Seletsja Juan 'üsüs waytsja Dios lal. Nenéyawa Juan tjevele Herodes lal. Herodes 'ücj jos tjapjaca Juan tjevelá, lovin ma jas tji'yüsa tjapjacá.
21 P'a jyawca na, Herodías 'ücj malala la tjiji. Herodes p'a año tepyala na, pülücj la tjiji jis la las. Jis lal tjevele ncul jupj auxiliar noypan, jepa militarpan 'ots'ipj, niyom noypan Galilea mpe ne'espan 'ots'ipj. 22 Herodías jucucus wama tjac', bailar la tjiji jis la nuc. Herodes pasal 'ücj jostsja tjinyuca mpes, la p'a 'ücj jisastsja wa. Mpes Herodes tjevele jupj lal:
—La monan napj lal jipj jyas jin. Jipj le mon mya 'a ca. 23 T'üc' way velé napj, Dios pjoca. Jipj le mon, mya 'a. La mitad way nas napj jyütütj popé 'ücj 'e 'a —nin tjevele Herodes.
24 Pje'á tjemey jamay nt'a. Jupj lal la tji'yüya:
—¿Namay, tsjan jyas napj le mon?
Jamay tjevele:
—Mvelen ca jipj jyas Juan el Bautista jay pjucj —nin tjevele jupj jamay.
25 Len̈ way tjemey Herodes nt'a, tjevele:
—Najas nca'an ma 'en Juan el Bautista jay pjucj plato püné mo'ó quinam —nin tjevele jupj.
26 Herodes pajal 'aplijila tepyala jupj tjevele mpes. Ma quelel líjitsja niná, tsjücjüim la tjemyona mpes la tjiji p'in. Jupj nasa tjevele jupj 'ücj la 'ayas jupj la tjemyoná. Tjevele wa Dios tjapjaca. Pjü ne'aj tjepjyacan̈ jupj tjevelá. Yupj nasa tjiquil watsja, Herodes pülücj jis la las la tjiji mpes. Nin mpes ma quelel véletsja ma ca ma'ayas niná. 27 Mpes len̈ way tjijyü'ta jomozo Juan el Bautista mwen taná la jocj, nca'as jay pjucj. Mpes jomozo tjemey cawilta nt'a. Juan el Bautista mwen taná tjejyo'o. 28 Jupj jay pjucj teque'e plato püné mo'ó, tje'yaya tsjücjüim. Tsjücjüim jupj jay pjucj tje'yaya jamay.
29 Juan el Bautista discipulopan jus nlaytsja niná tepyalá, mpes tjiquil. Juan el Bautista jüp'üy tjajam, tüpüntüpj pe jul mo'ó, neven nt'a, tepe'e 'ücj la püntüs nt'a.
Jesús pülücj way jis tje'yaya jis la las.
(Mateo 14.13-21; Lucas 9.10-17; Juan 6.1-14)
30 Apostolpan tjiquil Jesús sin tjejyama mpe. Tjowelepj Jesús lal tsjan la tjajay yupj tjil nt'a. Tjowelepj wa tsjan sin tji'yüsa la tjajay. 31 Gente pülücj jiquiltsja Jesús nt'a. Newa tjiquil nepenowá, newa tjil nepenowá. Mpes ma polel jalatsja yupj. Jesús tjevele jupj apostolpan jilal:
—Napj lal 'alas. Ca nlaca jis wa cjuwá nt'a, ne'aj tsjicj way ca mpatjaquecj.
32 Mpes yusapj tjil barco mpes, jis wa cjuwá nt'a tjil. 33 Pasal pülücj yus tjunuc tjil yupj. Ne'as jus tjunuc Jesús jupj discipulopan jilal. Mpes ts'equenen̈ 'üsǘ t'asiyú. Pasal pülücj nin la tjajay, tjil yupj tapatja mpe. Mwalá way ne'as tjil Jesús lal. 34 Jesús ne'as tjemey na, gente pasal pülücj yus tjinyuca, játjatsja jus la nuc. Pajal jólatsja yupj mpes. Oveja yusapj jinwatsja yupj, len̈tsja pjacj jis cüjamas. Mpes pülücj sin tji'yüsa lis tjiji. 35 Pajal t'awaná nasa. Mpes Jesús discipulopan tjiquil jupj nt'a, tjowelepj:
—T'awaná quinam. Wa cjuwá qui'á. 36 Mpes pjü sin tjejyama, ne'aj ca mal jis wa pjaní pjaní lejen̈ nt'a, jis wa nepénowa lejen̈ nt'a wa. Ca ve jaylacj la mijicj jis la las —nin tjowelepj yupj.
37 Jesús jis wala tjevele:
—Nun p'iyá jis tja'ayá, nlajacj yupj.
Yupj tjowelepj:
—¿'Oyn la qjuijicj la qjuijim nenem cupj? ¿Ncu jyas cupj ca nlaca ca pan jaylacj la mijicj? Yom pjaní mes ocho tsji' liji jaylacj nsem niná, ne pjü t'üc' nlajacj.
38 Jesús jis la tji'yüya:
—¿Pan nol to'á? Lowa nucú —tjevele.
Tjunuc na, tjowelepj:
—Pan cinquiyá, cjul mát'eya tya'acj cupj.
39 Jesús tjevele yupj jilal jis müjü'tücj pjü way 'a mulú 'a mulú majatjum tsjutsj lejen̈ nt'a.
40 Mpes pjü 'atjalapj yupj. Cien cien 'a mulú játjatsja nepenowá. Cincuenta cincuenta 'a mulú játjatsja nepenowá. 41 Jesús nt'ya pan cínquiya, nt'ya wa cjul mát'eya. Tjinyuca tsjun po'ó, tjevele Dios lal tjüwüi'i ve tje'yaya mpes. T'üc' tjevele na, la tjelepta taná pansas. Jis tje'yaya jupj discipulopan jis la 'ayas ne'aj tjatjá. Nin p'iyá la tjiji cjulun lal. 42 Yupj pjü t'üc' tjalá. Pjü jis col tipit'a tepyala. 43 Ma polel pjü tjalá. Mpes discipulopan quiliyú noypan dóceya tipit'a la tjajay yupj pansas lal, cjulun lal wa. 44 Jesús pajal 'üsüs la tjiji, mpes niyom cinco mil t'üc' tjalá jupj jis tje'yaya popé.
'Üsǘ püné casá tjuwine Jesús.
(Mateo 14.22-27; Juan 6.16-21)
45 Pjü t'üc' tjalá na, Jesús jis tjijyü'ta jupj discipulopan barco mo'o jis la winin. Sin tjejyama 'üsǘ püné na'aj po'ó, Betsaida nt'a, jupj quelel jámatsja nt'a. Jesús jostsja yupj mwalá way ca mal jupj lal, jupj la p'a sin tjejyama nas. Mpes tjil yupj.
46 Pjü sin tjejyama na, neven po'ó tjemey, Dios lal la veles. 47 Püste tepyala na, jupj discipulopan barco mo'o játjatsja 'üsǘ püné culupwen nt'a. Jesús jusapj já'asatsja 'amá nt'a. 48 Yus tjinyuca yupj pajal tsji' la tjajaytsja tjil. Lüpjǘ püné jis wala séjetsja, ne nin. Pǘstetsja custjay. Nasa quelel jyawca na, Jesús tjac' yupj nt'a. 'Üsǘ casá wínetsja jupj. Barco la quin quelel jámatsja jupj. 49 Discipulopan jus tjunuc, ma jus nlaytsja Jesustsja jupj. Tepe'e cjües wine p'in, nin yólatsja yupj. La tupuyupj 50 jus tjunuc na. Pasal lacj tjeyaptsja. Len̈ way Jesús tjevele: “'Ücj nujisas t'as. Napj ne p'in winis. Po ma locj tjeyá nun.”
51 Jesús barco wama tjemey yupj tjatja nt'a. Wama tjemey na, lüpjǘ 'üt'ün tepyala. Jupj discipulopan pajal yólatsja 'üsüs tepyala mpes. 52 T'an̈ p'in tjunuc Jesús 'üsüs la tjiji pan lal. Newa ma sin tji'yüsa tsjan mpes 'ücj nin la tjiji jupj. Ma polel sin 'yǘsatsja Jesús po'ó.
53 'Üsǘ na'aj po'ó ne'as tjil, Genesaret lotsja ne'aj. Barco tsupapj, ma la winin barcas. 54 Barco pje'á tjil na p'in, gente pülücj jus tjunuc Jesús. 55 Mpes jun ta'á ts'equenen̈ tjil yupj, malala jisas tucuman hamaca mpes Jesús nt'a. Jupj p'a nt'a tjemey na, la p'a wa jis wala tjowelepj ca'aj tjemey, ne malala jisas tjajam wa ne'aj jupj nt'a. 56 Lovin nintsja. Jupj tjemey nt'a, jis wa nepénowa lejen̈ nt'a, pülücj patja nt'a wa, jis wa pjaní pjaní lejen̈ nt'a wa, lovin tucuman malala jisas jupj nt'a. Pülücj 'a si mulú nt'a tüpüntüpj yupj. Pajal la tjomon Jesús lal jupj ca jis ma'ayas malala jisas po la 'otj jupj jas quip la nt'a. Quelel po la 'otsja jupj jas quip la nt'a la p'in, jis la 'ü'süs. Pjü way jas quip po la tjo'otj, pjü way jis tji'yü'sa yupj.