21
Tëqueeꞌ Jesús Jerusalén
(Mr 11:1-11; Lc 19:28-40; Jn 12:12-19)
1 Ndoꞌ vi na jndë tindyo na ntsquë́ Jerusalén, na ndyooꞌ tyoꞌ na mꞌan nꞌoon olivos, squë́ tsjoon Betfagé. Joꞌ joo ve ntyjë na cotsayꞌonhan yo jñꞌoon toninncyaa Jesús, jñon jonhan ncüii ntꞌaa. 2 Tso jon ndëëhan:
—Quitsaqueꞌhoꞌ tsjoon chjo na mꞌaanhanꞌ tondëëhoꞌ. Joꞌ maquintyjachen nndiohoꞌ ncüii snonxque na tyen oꞌ yo jnda oꞌ. Quinanꞌquinanꞌhoꞌ joo oꞌ, ndoꞌ quindyoyꞌonhoꞌ choꞌñeen ntjoohin na mꞌan. 3 Ndoꞌ xe na aa ngüaxeeꞌ tsꞌan ndëëhoꞌ ndu na cotsayꞌonhoꞌ choꞌ ntsjuenꞌ juu, joꞌ quinanꞌntcüeꞌhoꞌ jñꞌoon nnon juu: “Nquii jon na tꞌman conditꞌmanhin ndë́, icanhanꞌ na nninjntꞌue jon joo oꞌ, ndoꞌ ya na nndë, ntscüenon ntcüeꞌ jon joo oꞌ.”
4 Nndaꞌ tui chaꞌ quitsiquindëhanꞌ juu jñꞌoon na sinin Zacarías, tsꞌan na toninncyaa jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon ndyu na toxenꞌchen ntyja nchu vaa ꞌnan na nguaa. Ndö vaa jñꞌoon na tji jon:
5 Ndö jñꞌoon na quinduehoꞌ ndëë nnꞌan tsjoon Sión: “Quitquenhoꞌ cüenta, nquii jon na taquintyja na tꞌman conduihin ndëëhoꞌ,
mancüjeeꞌ jon quiiꞌ ntꞌanhoꞌ, ndyiaꞌ tsꞌon jon,
ntjo jon cüii snon, jnda quiooꞌ na ichu xu.”
Ndöꞌ vaa na siquindyi jñꞌoon na tso tsanꞌñeen.
6 Ndoꞌ joꞌ ve nanꞌñeen na totsayꞌonhan yo jñꞌoon toninncyaa Jesús, tyꞌehan, jntꞌahan chaꞌxjen tsꞌian na tꞌua jon ndëëhan. 7 Squehan, yꞌonhan snonxqueꞌñeen yo jnda oꞌ. Ndoꞌ tyiohan ndiaahan nquenꞌ joo oꞌ ndoꞌ tantjo Jesús juu oꞌ. 8 Ndoꞌ jndye jndyi nnꞌan tyenanꞌjonhan yo Jesús. Ñꞌen vendyehan jnanꞌnueenꞌhan ndiaahan xoncüe nato yuu jon na vja jon. Ndoꞌ vendyehan totyjehan nduee nꞌoon, totquenhinhanꞌ natoꞌñeen na jntꞌahan na njon jon. 9 Ndoꞌ nque nnꞌan na veꞌjndyee yo nnꞌan na santyja toxenꞌ jon, taꞌhin tonanꞌxuaahan, tonduehan:
—Cüitꞌmaanꞌ nquii jon na tuihin tsjan tsochiihi David na jndyocahanꞌ. Tꞌman ityio Tyoꞌtsꞌon jnꞌaan nquii jon na ndyo jon yo najndei na tsixuan nquii Tyoꞌtsꞌon na coꞌxen jon jaa. Quinditꞌmaanꞌhin quiñoonꞌndue.
10 Xjen na tëqueeꞌ Jesús quityquiiꞌ Jerusalén, tondicꞌuaa jndyue nnꞌan na mꞌan juu tsjoonꞌñeen, taꞌxꞌehan:
—Tsanvahin, ¿Nin tsꞌanhin?
11 Ndoꞌ nnꞌan na tyꞌe yo jon, tꞌahan, jnduehan:
—Ndö Jesús, nquii jon na incyaa jon jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon. Jnan jon Nazaret ntꞌö Galilea.
Tëqueeꞌ Jesús vatsꞌon tꞌman
(Mr 11:15-19; Lc 19:45-48; Jn 2:13-22)
12 Ndoꞌ vi na jndë tëqueeꞌ Jesús vatsꞌon tꞌman, tsoñꞌen nnꞌan na condëëhan ndoꞌ conanꞌjndahan ꞌnan joꞌ, tjiꞌ jonhan. Ndoꞌ siquityeeꞌ jon mesa ꞌnaan nnꞌan na conanꞌjndyo sꞌon joꞌ. Majoꞌntyi sꞌaa jon yo silla ꞌnaan nnꞌan na condëë quintuꞌ. 13 Ndoꞌ tso jon ndëë nanꞌñeen:
—Jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na jndui itsohan: “Vꞌaa njan tsixuanhanꞌ vꞌaa yuu jon na covatjon nnꞌan na conanꞌnein nnon Tyoꞌtsꞌon.” Majoꞌ ꞌoꞌ contꞌahoꞌ na tsixuanhanꞌ chaꞌvijon tsëꞌtsjöꞌ naijon cotooꞌ nanntyꞌuee.
14 Ndoꞌ juu xjen na mꞌaan Jesús vatsꞌon tꞌmanꞌñeen, sque nannchjan na mꞌaan jon yo nnꞌan na ndicꞌocaꞌ. Ndoꞌ sinꞌman jonhan. 15 Ndoꞌ nque ntyee na conintque vatsꞌonꞌñeen yo nnꞌan na conanꞌman nchu vaa itsiquindyi jñꞌoon na tquen Moisés, jntyꞌiahan tsꞌian tꞌman na sꞌaa Jesús na itsinꞌman jon nnꞌan. Mantyi tondyehan na tonanꞌxuaa yotsca na tondue joo: “Cüitꞌmaanꞌ nquii jon na tuihin tsjan tsochiihi David na jndyocahanꞌ.” Ndoꞌ na nndaꞌ jndue yotscaꞌñeen, majndeichen jnanꞌjmiinꞌ ntyeeꞌñeen. 16 Joꞌ jnduehan nnon Jesús:
—¿Aa mandyiꞌ nchu vaa condue yotscamin?
Tꞌa Jesús jndyuehan, tso jon:
—Mandyi. Ndoꞌ ꞌoꞌ jeꞌ, ¿Aa minꞌjon taconanꞌjnꞌaanhoꞌ juu jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na itsohanꞌ?:
ꞌUꞌ jndë sijndaꞌ na yoquijndë yo yoꞌndaa na ninvaa coteiꞌ,
nnanꞌtꞌmaanꞌ yoꞌñeen ja yo na xoncüeeꞌ nꞌon joo.
17 Jndë na tso Jesús na nndaꞌ, jntyꞌii jon nanꞌñeen, jnduiꞌ ntcüeꞌ jon Jerusalén, tja jon tsjoon chjo Betania. Joꞌ ntjohin natsjon.
Tjuꞌ Jesús jñꞌoonviꞌ nacjooꞌ tsꞌoon higuera
(Mr 11:12-14, 20-26)
18 Tonco cüiichen xuee, xjen na vja ntcüeꞌ jon Jerusalén, tyjeeꞌ na ninjndoꞌ jon. 19 Ndoꞌ jndyiaaꞌ jon cüii tsꞌoon higuera na minntyjeeꞌhanꞌ ꞌndyo natoꞌñeen, tëtsindyooꞌhin nnonhanꞌ, majoꞌ minꞌncüii të higo tana ntjii jon, xiaꞌntyi veꞌ tsco tꞌuiiꞌhanꞌ. Tso jon nnon tsꞌoonꞌñeen:
—Tajon xuee vi ngaquichuꞌ nndaꞌ të ꞌuꞌ.
Ndoꞌ juu tsꞌoonꞌñeen jeꞌ, ninñoonꞌ tcanhanꞌ. 20 Já nnꞌan na cotsayꞌö́n yo jñꞌoon toninncyaa Jesús, ya na tquë́n cüenta na tui na nndaꞌ, sꞌaahanꞌ na ndicüaaꞌ nꞌö́n, jnduë́ nnon jon:
—¿Nchu tui na ninñoonꞌ tcan tsꞌoonvaꞌ?
21 Joꞌ tꞌa Jesús jndyuë́, itso jon:
—Jñꞌoon mayuuꞌ na matsjö ndëëhoꞌ, xe na aa covantyja ya nꞌonhoꞌ, ndoꞌ min tyiꞌcꞌonhoꞌ na ve vaa na conanꞌtiuhoꞌ, nndëë ntꞌahoꞌ chaꞌna sꞌa juu tsꞌoon higueravaꞌ. Ndoꞌ chito veꞌ xiaꞌntyi joꞌ, mantyi nndëë ntꞌahoꞌ minꞌcya ro nnon ꞌnan na ngiohoꞌ na jndyaaꞌhanꞌ. Ntsijonhanꞌ juuhanꞌ chaꞌvijon na nnduehoꞌ nnon tyoꞌvaꞌ: “Quenanꞌ ntjoohin. Cüa, cjuꞌhanꞌ ꞌuꞌ quityquiiꞌ ndaandue”, ndoꞌ nndui na nndaꞌ. 22 Ee ncüii cüii nnon jñꞌoon na cotanhoꞌ na conanꞌneinhoꞌ nnon Tyoꞌtsꞌon, xe na aa vantyja nꞌonhoꞌ na ncyꞌonhoꞌhanꞌ, mancüiixjen ncyꞌonhoꞌ cüentahanꞌ chaꞌxjen na cotanhoꞌ.
Najndei na tsixuan Jesús
(Mr 11:27-33; Lc 20:1-8)
23 Jndë na tui na nndaꞌ, tëqueeꞌ nndaꞌ Jesús vatsꞌon tꞌman. Viochen xjen na itsiꞌman jon ndëë nnꞌan na sque joꞌ, nque ntyee na conintque yo ninꞌjoo nnꞌan na conintque ndëë ntyjehan nnꞌan judíos, tentyjaaꞌhan nnon jon. Taxꞌehan nnon jon, jnduehan:
—¿Nin najndei na matsixuanꞌ na tjiꞌ nanminꞌ quiiꞌ vatsꞌon? Ndoꞌ ¿Nin nquii tsꞌan na tyincyaa na matsixuanꞌhanꞌ?
24 Joꞌ tꞌa jon jndyuehan, itso jon:
—Mantyi ja ngüaxꞌë cüii jñꞌoon ndëëhoꞌ. Xe na aa ntꞌahoꞌhanꞌ, yajoꞌ mantyi ntsjö ndëëhoꞌ nin nquii tyincyaa najndei na matsixuan na sꞌa na nndaꞌ. 25 Ntyja ꞌnaanꞌ na totsiquindëëꞌ Juan nnꞌan, ¿Nin juu tꞌua tsꞌianꞌñeen nnon jon? ¿Aa nquii Tyoꞌtsꞌon jñonhin na quitsꞌaa juu na nndaꞌ, ndoꞌ aa veꞌ nnꞌan jndue na quitsꞌaa juu tsꞌianꞌñeen?
Ndoꞌ nanꞌñeen jeꞌ, taꞌhan, tonanꞌnein nquehan yo ntyjehan. Jnduehan:
—¿Nin jñꞌoon ntꞌa na nndaꞌ vaa na ivaxꞌee jon ndëë? Ee xe na aa nnduë na nquii Tyoꞌtsꞌon tꞌua jon tsꞌianꞌñeen nnon Juan, yajoꞌ ngitso jon ndëë: ¿Ndu na tatëntyja nꞌonhoꞌ jñꞌoon na totso juu Juanꞌñeen? 26 Majoꞌ xe na aa nnduë na juu najndei na totsixuan jon jnanhanꞌ veꞌ ntyja ꞌnaan nnꞌan, joo nnꞌan na jndye jndyiꞌhin nndëë ntꞌueviꞌhan jaa ngꞌe tsoñꞌenhan cotjiꞌhan cüenta na juu Juan tonduihin tsꞌan na toninncyaa jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon ntyja nchu vaa ꞌnan na nguaa.
27 Ndoꞌ tꞌahan ꞌndyo Jesús, jnduehan:
—Juu Juanꞌñeen, ntyja ꞌnaanꞌ tsꞌian na totsixuan jon, min tyiꞌquindiö́ nin juu tꞌua tsꞌianꞌñeen nnon jon.
Yajoꞌ tꞌa Jesús jndyuehan, tso jon:
—Tanin, min ja xequitsjö ndëëhoꞌ nin juu na tyincyaa najndei na matsixuan na matsꞌa nanꞌminꞌ.
Jñꞌoon na tyiꞌquitso nquiiꞌhanꞌ ntyja ꞌnaanꞌ ve tsꞌan na ninncüii tye
28 Yajoꞌ sininntyichen Jesús ndëë nanꞌñeen:
—Ntsinën jñꞌoon na tyiꞌquitso nquiiꞌhanꞌ. Cꞌoonꞌ nꞌonhoꞌ ntyja ꞌnaanꞌhanꞌ. Tomꞌaan ncüii tsꞌan. Tomꞌan ve ntsinda jon nannon. Tso jon nnon jnda jon, tsan na tui jndyee: “ꞌUꞌ jnda, xevahin cjaꞌ quitsaꞌ tsꞌian na vaa ntjon njan.” 29 Tꞌa tsanꞌñeen, itso juu: “Ja tyeꞌ, tyiꞌcjötö.” Majoꞌ vi jndëcya scüejndyohanꞌ ꞌnan na sitiu juu, tja juu, tëquitsꞌaa juu tsꞌian. 30 Ndoꞌ vi jndëcya, sindyooꞌ tyehan nnon ncüiichenhin. Majuuntyi jñꞌoon tso jon nnon juu. Tꞌa juu ꞌndyo jon: “Ya tyeꞌ, ncjö,” majoꞌ tatja juu.
31 Ndoꞌ taxeeꞌ Jesús ndëë nanꞌñeen, tso jon:
—Cüa jeꞌ, quinduehoꞌ, ¿Nin cüii na ve joohan jntꞌahan chaꞌxjen na ntꞌue tsꞌon tyehan?
Tꞌa nanꞌñeen, jnduehan:
—Jnda jon tsan na vejndyee.
Ndoꞌ tso Jesús ndëëhan:
—Jñꞌoon mayuuꞌ na matsjö ndëëhoꞌ, nque nnꞌan na cotye sꞌon na cotyion nnꞌan ntyja ꞌnaanꞌ tsanmꞌaantsꞌian tsjoon Roma ndoꞌ mantyi joo nanntcuntjaaꞌ, tyuaaꞌntyi nninncyahan na ntyeꞌntjon Tyoꞌtsꞌonhin ntyja na cotsamꞌanhan, chito ꞌoꞌ. 32 Ee tyjeeꞌ Juan quiiꞌ ntꞌanhoꞌ na toninncyaa jon jñꞌoon na siꞌmanhanꞌ nchu vaa na chuhanꞌ na cꞌonhoꞌ tonnon nquii Tyoꞌtsꞌon, majoꞌ ꞌoꞌ taꞌnan tëntyja nꞌonhoꞌ jñꞌoon na toninncyaa jon. Majoꞌ nque nnꞌan na cotye sꞌon na cotyion nnꞌan ntyja ꞌnaanꞌ gobiernon ndoꞌ mantyi yo joo nanntcuntjaaꞌ, joohan tëntyja nꞌonhan jñꞌoon na toninncyaa juu Juanꞌñeen. Ndoꞌ ꞌoꞌ min na jntyꞌiahoꞌ na tui na nndaꞌ, majoꞌ taꞌnan ntcüeꞌ nꞌonhoꞌ min tyíꞌcantyja nꞌonhoꞌ jñꞌoon na toninncyaa jon.
Nnꞌan na totquen cüenta ntꞌööntjon
(Mr 12:1-12; Lc 20:9-19)
33 “Nanein ntsinën cüiichen jñꞌoon na tyiꞌquitso nquiiꞌhanꞌ na cüaaꞌ nꞌonhoꞌhanꞌ. Tomꞌaan ncüii tsꞌan na vaa tyuaa ꞌnaanꞌ jon. Jnonꞌ jon ntꞌööntjon tëndöndyooꞌ tsjan. Ndoꞌ tyiiꞌ jon teonntjöꞌ xiꞌjndiohanꞌ. Jndë joꞌ jñꞌen jon pila yuu jon na ngocue ndaaꞌ joo tëndöndyooꞌ tsjan na jndë jntyꞌii nanntjonꞌñeen. Jndë joꞌ sia jon cüii vꞌaandye naijon na ncꞌoon tsꞌan na ntquen cüenta juu ntjonꞌñeen. Jndë joꞌ sijndaꞌ jon nin nnꞌan na nntꞌa tsꞌianhanꞌ, jndë joꞌ jnduiꞌ jon, tja jon cüiichen ndyuaa na tycya. 34 Ndoꞌ ya na jndë tentyja xjen na jndë tque tëhanꞌ, jñon jon mosooꞌ jon na mꞌan nanꞌñeen na coquichohan të na tantjon juu tyuaa ꞌnaanꞌ jon. 35 Majoꞌ joo nnꞌan na contꞌa tsꞌian tyuaa ꞌnaanꞌ jon, tyꞌonhan joo mosoꞌñeen. Cüii tsanꞌñeen tjaꞌhanhin. Cüiichen tsanꞌñeen jnanꞌcueeꞌhanhin. Ndoꞌ tsan na jndë ndye, totuenꞌhan ntjöꞌhin. 36 Ndoꞌ juu patrónꞌñeen, xjen na jndyii jon na nndaꞌ, jñon nndaꞌ jon majndyentyichen mosooꞌ jon na mꞌan nanꞌñeen. Majoꞌ ninꞌcüajon jntꞌahan yo joo nanꞌñeen.
37 “Na matsꞌiañꞌen nquii tsansꞌa jnda jon, jñon jonhin na mꞌan nanꞌñeen. Ee sitiu jon: “Mancüiixjen ntꞌahan na njonhin.” 38 Majoꞌ joo nanꞌñeen na contꞌa tsꞌian, ya na jntyꞌiahan juu jnda nquii patrónꞌñeen, jnduehan ndëë ntyjehan: “Ndö jnda nquii patrón. Tsanvaꞌ, vi na jndë tueꞌ tye juu, ntjo tyuaava ntꞌö juu. Cüa, quinanꞌcꞌuëhin chaꞌ ꞌnaanꞌ juu ntjohanꞌ nduë.” 39 Ndoꞌ tyꞌonhanhin, tjueꞌhanhin toxenꞌ juu ntjonꞌñeen, ndoꞌ jnanꞌcueeꞌhan jon.
40 Taxeeꞌ Jesús ndëë nanꞌñeen, tso jon:
—Juu tsꞌan na ꞌnaanꞌ ntjonꞌñeen, xjen na ncüjeeꞌ nndaꞌ jon, cꞌoonꞌ nꞌonhoꞌ nin ꞌnan ntsꞌaa jon yo joo nanꞌñeen na contꞌahin tsꞌian tyuaa ꞌnaanꞌ jon.
41 Tꞌa nanꞌñeen, jnduehan nnon jon:
—Majndaꞌ na ntscüje jonhan ngꞌe tyia jndyi nanꞌxuanhan, ndoꞌ nninncyaa jon juu tsꞌianꞌñeen ndëë mañoon nnꞌan na nninncyahan ꞌnan na ngüantjon tyuaa ꞌnaanꞌ jon xjen na ngueꞌ ntjonhanꞌ.
42 Ndoꞌ sininntyichen Jesús ndëë nanꞌñeen na sijoonꞌ nquiihin na conduihin tsjöꞌ ya. Tso jon:
—Joo albañil na conanꞌyahin tsjaanꞌ vꞌaa, majuuto tsjöꞌ na conduehin na tyiꞌjeꞌcüijntꞌuehanꞌ, majndë vaquityentyenhanꞌ nquii naijon na tjihanꞌ nquii tsjaanꞌ vꞌaa. Nquii ta Tyoꞌtsꞌon sijndaꞌ jon na nndaꞌ. Ndoꞌ ndicueeꞌ na ncüaaꞌ ya nnꞌön na cojntyꞌia na tuihanꞌ. 43 Ngꞌe na nndaꞌ vaa na tsiꞌman juu jñꞌoonꞌvaꞌ, ndö jñꞌoon na matsjö ndëëhoꞌ. Juu na tyincyaa Tyoꞌtsꞌon na conanꞌjonhoꞌ ntyja ꞌnaanꞌ na ityeꞌntjon jon nnꞌan ntyja na cotsamꞌanhan, ncüjiꞌ ntcüeꞌ jon na nanꞌxuanhoꞌhanꞌ, ndoꞌ nninncyaa jon na mañoon nnꞌan nnanꞌxuanhan juu tsꞌianꞌñeen. Ndoꞌ nditꞌmaanꞌ jon ntyja ꞌnaanꞌ juu tsꞌian na ntꞌa nanꞌñeen. 44 Ndoꞌ ntyja ꞌnaanꞌ tsjöꞌvaꞌ na sinën ndëëhoꞌ, minninchen tsꞌan na tyiꞌcüaaꞌ tsꞌon juu ntyja njan, viꞌ ntjon tsanꞌñeen chaꞌvijon tsꞌan na tonhin na tyioohin nacjooꞌ tsjöꞌ. Majoꞌ tsꞌan na tyiꞌcantyja tsꞌon ja, majndaꞌ ntꞌuiiviꞌhanꞌhin ya na ngüentyja xjen na ntcoꞌxen Tyoꞌtsꞌon nnꞌan ntyja ꞌnaanꞌ na conanꞌtjahan nnon jon. Ntyja ꞌnaanꞌ ꞌnan na ngenon tsanꞌñeen, itsijonhanꞌ juuhanꞌ chaꞌvijon na tyioo ncüii tsjöꞌ tꞌman nacjooꞌ juu na sitiuu jndëhanꞌhin.
45 Ndoꞌ joo jñꞌoonminꞌ na tyiꞌquitso nquiiꞌ Jesús joohanꞌ, nque ntyee na conintque yo nnꞌan fariseos, vi na jndë jndyehan jñꞌoonꞌñeen, taaꞌ nꞌonhan na tjiꞌ jonhanꞌ ntyja ꞌnaanhin. 46 Ngꞌe joꞌ ninꞌquitꞌuehan jon, majoꞌ ncyaahan nnꞌan na jndye jndyiꞌhin, ee nanꞌñeen tjiꞌhin cüenta na conduihin tsꞌan na incyaa jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon.