Uusu-uusu A Pol Hurula'aa Hunie Mo
Kalesia
?A tei ni e uusue uusu-uusu ienini?
A Pol Hurula'aa ni e uusue uusu-uusu ienini. A God e lio hilisie a Pol hunie ke ne'i hurula'aa ingeie, oto e niie nanamanga paine hunie na e uusunge'inie hunie ke ha'a-uuresie mo soihaada'inge aana ta'ena nga leu.
?E uusue uusu-uusu ienini hunie kira tei?
A Pol Hurula'aa e uusu-uusu hunie mo soihaada'inge e ha'a-uuresi'i oto wau aana po'o ni henue i Kalesia i laona aalahanga ni Rom oto i na'o. Si'iri po'o ni henue i Kalesia ngeena, ingeie oto i denumana hanue nge kire ko haa-haara'inie aana i Taki.
?Nga taa e rau-reu maholo e uusue uusu-uusu ienini?
E ka'a tewa i purine a Pol e lae mwaanie mo Kalesia, na ngaeta mo ha'a-uusuli eero-eero mo Jiu kire ko lae oto mai hule i saada. Oto kire ko ha'a-uusulire uri kire ke aehota lulu i sulie no'one tolahana mo Jiu. Kire ha'a-uusulire takalo uri mo iini nge kire ko lulu i sulie a Kraes ta'e kire ka'a tola i sulie no'one ahutana mo Ha'atolanga a Mosis, kire sa'a ii'o oodota'i ike i maana God. E lio mala a Pol e uusue uusu-uusu ienini i na'ona lokonga paine ta'au i Jerusalem nge uusulana e lae aana Palonga 15. Lokonga ngeena e rau ola mala halisi hai aawala mwana siwe i purine hutelana a Jisas (49 A.D.).
?E uusue uusu-uusu ienini huni taa?
Oto a Pol e uusu-uusu weu hunie mo soihaada'inge ngeena hunie kire ke su'uri lulu i sulie mo ha'a-uusulinge eero-eero urine. E ere hiito'o hunire uri ingeie nga hurula'aa oto to'ohuu, na uri a God ni e unue hunie uri ke lai taroha'inie Tataroha Diana hunire mo Aapoloa Aaopa nge ikire nga mo Jiu ha'ike. Oto aena urinena, a Pol e tohungei sai diana aana tala takoie oodota'inge i maana God hunie mo Jiu na hunie mo Aapoloa Aaopa. A Pol e haata'inie uri a God e ha'a-uuresie mola mo Ha'atolanga a Mosis hunie mwala ke mani saie uri kire mani ooraha'aala. Nga iini sa'a ii'o oodota'i ike aani lulu i sulilana mo Ha'atolanga, aena aana ahutaka kie ko meni deu-deu pele mola. Oto a Pol e unue uri mo Ha'atolanga a Mosis kire sa'a ha'a-uurie ike nga iini, ta'e kire ko si haata'inie mola tala takoie a Kraes. Ta'a-ta'a tala mola ni e ii'o hunie mwala, ma'alana ikire mo Jiu wa mo Aapoloa Aaopa. Tala ngeena oto a Kraes, na mo iini nge kire ko hiiwalaimoli aana, ikire oto mo kalena God. Ikire oto a Kraes ko ii'o aada, na kire ka'a mauri ike tohude, ta'e ingeie ni ko meuri i lalo aada.
?Nga taa ni mo pweu ni wala i laona uusu-uusu ienini?
Tataroha Diana, mo Ha'atolanga a Mosis, hiiwalaimolinge, Li'oa, ii'onga luheta'i mwaanie nanamanga aana mo Ha'atolanga
?Nga taa ni ngaeta mo eehu'i tatala i laona uusu-uusu ienini?
?Nga taa ni mo eehu'i ne'isaenga i laona uusu-uusu ienini?
Mei wala ni saediananga hunie mo Kalesia
(1:1-5)
A Pol e unue uri ingeie ngaeta hurula'aa to'ohuu, na mwala e sai hiiwalaimoli aana.
(1:6—2:21)
Oodota'inge e ne'ie mei ola aana hiiwalaimolinge na nga mei ola aana lulu i sulilana mo Ha'atolanga ha'ike.
(3:1—4:31)
Mo iini kire hiiwalaimoli aana Jisas kire ke ii'o aana mo tolahai ola diana.
(5:1—6:10)
Mei wala ni saediananga ooreta
(6:11—6:18)
1
Mei Wala Ni Saediananga Hunie Mo Kalesia
1-2 Saediananga mwaanieu a Pol Hurula'aa huni'omu mo iini aana mo soihaada'inge wau aana po'o ni henue i Kalesia.
A Jisas Kraes na a God Aamaka, kirerue soieu uri hunie ne ke ne'i hurula'aa, na soileku e ka'a lae ike mola aani iinoni wa mwaanie nga pulitaa ni iinoni. !Ha'ike! A God nge e ta'ea a Jisas Kraes aaliho'i mwaanie maenga ni e asuie leune urine hunieu.
Ahutameelu mo mwaasine aana hiiwalaimolinge mai leu, melu ko niie saediananga i'emeelu huni'omu, 3 na melu ko eitanaie a God Aamaka na Aalaha ikie a Jisas Kraes uri hahu'ana manata-diananga na hanuelamanga ingeie ke ii'o pe'i'omu. 4 Mala a God Aamaka e saeto'o aana, a Kraes e toli'aasie maraana uri hunie ke mae huni ta'aasie mo ooraha'aa ikie, na hunie ke ha'a-uurikie hunie kie ke ii'o luheta'i mwaanie tolaha tata'ala ni welumalau. 5 Aena urine, kie ke soi ha'amanikulu'aa God taraure'i na oto di. Iau, ke urine oto.
Nga Tala Aaopa Huni Lae
I Saana God Ha'ike Lo'u
6 No ko tohungei pangata'i aana omu tolana toli'aasie oto a God, iini e soi'omu aana manata-diananga a Kraes huni ne'i iinoni ingeie. Ta'e ie omu toli'aasie oto, na omu ko eeli'u lo'u mola huni rongo i sulie ngaeta taungei tataroha diana aaopa. 7 Ta'e tataroha diana aaopa ngeena, nge pweai ola mola ni ngeena. Nou saie mola uri nga mwala ni mola kire ko sare hu'isie Tataroha Diana a Kraes, na kire ko ha'ataipu'o-po'u'omu mola aana ha'a-uusulinge takalo ikire. 8 Ta'e mala uri nga iini, wa ma'alana uri i'emeelu, wa nga ensel uure ta'au i Lengi ko taroha'inie lo'u nga tataroha diana aaopa mwaanie iini nge melu taroha'inie ka'u oto huni'omu, nge e malisine lei-maesilana ke lae aana dunge ni ha'amotaahinge. 9 Oto mala melu unue ka'u, na no ko he'i unue lo'u uri mala nga iini ko taroha'inie nga mei tataroha diana aaopa lo'u mwaanie nga taa omu hiiwalaimoli oto aana, e malisine lei-maesilana ke lae aana dunge ni ha'amotaahinge.
10 ?Uri no ko ere urine aana no ko sare da mola mwala ke saeto'o aaku? ?Wa ohe omu lo'onga'inie uri no ko sare ha'asaediana'aa mola mo iinoni? !Ha'ike oto oo'oo! Mala uri no ko sare ha'asaediana'aa mola mo iinoni, nge e tohungei aasa hunie ne kei ne'i mwane au'esu nana a Kraes. Ta'e ineu, no ko sare ha'asaediana'aa mola a God.
Ha'a-uusulinge A Pol E To'ohuu
Aana A God Oto E Lio Hilisie
Hunie Ke Ne'i Hurula'aa
11 Maeni eesiku maa'i, nou saeto'o aana omu ke sai diana aana uri Tataroha Diana nge no ko taro-taroha'inie ienini e ka'a uure ike mola mwaanie mo iinoni. 12 Nou ka'a rongoa ike mwaanie nga iinoni wa uri nga iinoni ke ha'a-uusulieu aana. A Jisas Kraes oto maraana ni e haata'inie aaku.
13 Omu rongoa ka'u oto tolahaku i na'o aana maholo nou lae-lae i sulie tolahana mo Jiu. Na aena aana nou tohungei saeto'o aana ha'a-uusulinge mo Jiu, nge nou tohungei leledie ahutana mo ha'a-uusulinge aaopa. Oto liutaa, nou tohungei sere'inie ha'a-uusulinge a Jisas, na nou lae pe'ie taunge'inilana soihaada'inge a God oto hiito'o, na nou eri'apasie ohoilana. 14 Nou esu a'aila'a oto hiito'o no'one aani lulu i sulilana tolahana mo weuwameelu mo Jiu oto i na'o, oto hule aana nou esu diana lo'u mola liutaa aana mo iini aana pwaunge ineu. 15 !Ta'e lae-lae, a God e oolisie manataku! Aana manata-diananga a God e paine hunieu, na aana ko ilenimwa'e ni esuie urine, nge uure oto aana maholo na nou ka'a hute ue, ta'e a God e oopaau oto huni esu nana. 16 Oto e haata'inie a Kalena ka'u hunieu, hunie mauringe ineu ke taroha'inie Tataroha Diana ingeie hunie mo Aapoloa Aaopa. Na maholo a God e soieu urine, ingeie maraana e niie walana hunieu hunie ne ke taroha'inie, na nou ka'a toolea ike lo'u nga mo ha'ananaunge mwaanie nga iinoni. 17 Nou ka'a lae ike no'one lo'u ta'au i Jerusalem huni leesie mo iini nge kire ne'i hurula'aa oto wau i na'oku. !Ha'ike! Nou oodo oto mola hunie po'o ni henue i Arabia. Oto lo'u mei puri nge nou si eeliho'i hunie huilume i Damaskas.
18 Oto e oolu helisi e saro mango i purine nou eeli'u huni lae i sulie a Jisas, nge nou si lae hunie i Jerusalem huni leesie a Pita, na nou ii'o pe'ie mola hunie aawalai hei dinge mwana lime. 19 Nou ka'a leesie ike lo'u ngaeta mo hurula'aa, ta'e a Jemes aasine a Aalaha mola nou leesie. 20 !E to'ohuu oto mala i Lengi! !Nou ka'a eero ike! 21 Oto purine maholona, nou lae ii'o ha'atau lo'u mwaanie mo hurula'aa i Jerusalem aana nou lae hunie mo po'o ni henue i Siria na i Silisia.
22 Aana maholona, mwala aana mo soihaada'inge i Jiudia kire ka'a manata'inieu ike ue. 23 Kire ko si rongoa mola uuri, “Iini nge e taunge'inikie ka'u, ko taroha'inie lo'u Tataroha Diana nge e ari'apasie ka'u ke ohoie.” 24 Na kire ko si soi ha'amanikulu'aa God haahie nga taa nge e asuie aaku aana e hu'isie tolahaku urine.