22
Tinaraedi ri na Tinago
1 Be keke tie si hikoa si keke bulumakao kokoreo ba be keke sipi meke va matea babe holuholu nia, si kaqu hobe nia ka lima bulumakao kokoreo sa sa bulumakao kokoreo sapu hikoa sa. Meke sa sipi si kaqu hobe nia ka made sipi sa si asa. 2 Ego, be ta tuqe si keke tie hikohiko pana boṉi, meke ta seke va mate, si lopu sea nia sa tie sapu tuqena sa vina matena sa; 3 Ba be ele rane seunae tu ta evaṉa gua sa hiko, si sea nia sa sa vina matena sa tie. Kaqu here nia sa tie hikohiko sa laena sa nana hinikohiko, babe lopu gua asa, si kaqu ta holuholue si asa pa tinavete pinausu, pude na hinerena sa nana hinikohiko. 4 Be ta dogoro sa kurukuru ṉame sapu ta hikona koari nana tinago saripu tagoi sa, be na bulumakao babe doṉ'ki babe sipi sia, si kaqu tomo rua sa nana hinere sa tie hikohiko sana. 5 Be keke tie si va ganigani pa nana inuma babe pa keke nana inuma vaeni sari nana bulumakao; beto hoi si karovo sea latu pa keke inuma tanisa keke tie sari na bulumakao, meke la ganigani. Kaqu hereni sa tie pu ari nana bulumakao, sari na ginani leadi, saripu gani ri na nana bulumakao, koasa inuma tanisa tie, babe koasa nana inuma vaeni.
6 Be va katua sa tie si keke nika meke sulu sa hiqohiqo, meke karovo la ia sa inuma tanisa keke tie meke ta sulu sari na linetelete saripu tiqe toqolodi, babe sari na linetelete saripu turu varigaraedi, ba be sa doduruna mo sa nana inuma sa tie si ta sulu beto; ego, sa tie pu va katuna sa nika, si kaqu hereni sari na linetelete pu ta sulu koasa inuma tanisa tie sana.
7 Be keke tie si valani koasa turaṉana si kaiqa poata siliva babe kaiqa tiṉitoṉa pude kopu ponia gua; meke ta hiko si arini koasa vetu tanisa turaṉana. Meke be ta vagi sa tie hikohiko, si kaqu tomo rua sa hinerehere tanisa tie hikohiko sana. 8 Ba be lopu ta dogoro sa tie hikohiko, ego, sa tie sapu kopu nia sa tiṉitoṉa marilaena si kaqu ta turaṉa la pa vasina tadi na tie varipitui, meke kaqu zama tokotokoro nia sa sapu lopu hikoa sa sa tinago tanisa sa tie sana, gua. 9 Ba be sari karua si lopu variva ego nia sapu tesei nana si keketoṉa. Be na bulumakao, na doṉ'ki, sipi, poko sia, ba be kaiqa toṉa pule, si ego, sari karua tie hire sapu hopeke zama, ‘Na qua rau’ gua, si kaqu ta turaṉa la pa vasina vinaripitui. Vasina tu kaqu tozi vura nia sa tie varipitui sapu esei si sea, meke kaqu tomo rua sa nana hinerehere koasa tie toṉoto.
10 Be keke tie si tepa ia sa turaṉana pude kopu vala nia sa nana kurukuru ṉame, be na doṉ'ki, babe na bulumakao, babe na sipi, babe kaiqa kurukuru ṉame pule, meke be mate, babe bakora, babe ta hiko taloa sa kurukuru ṉame asa; meke namu loke tie gilania sapu gua ta evaṉa koasa kurukuru ṉame asa; 11 sa tie sapu kopuna sa kurukuru sana, si kaqu la pa vasina vinaripitui, meke zama tokotokoro nia, sapu lopu hikoa sa sa kurukuru ṉame tanisa turaṉana. Be va hinokaria sa turaṉana pu ari nana, sapu lopu hikoa sa tie kopuna sa nana kurukuru ṉame, ba na muliuṉu mo, gua, si lopu ta hivae pude here nia sa tie kopuna sa tie pu ari nana. 12 Ba be ta hiko sa kurukuru ṉame koasa tie sapu kopuna si asa, si kaqu ta herei sa tie sapu ari nana kurukuru ṉame. 13 Babe tava mate si asa koari na kurukuru pinomo. Sa tie pu kopuna sa kurukuru, si kaqu paleke la nia koasa tie sapu ari nana kurukuru, sa kurukuru asa pude na vina sosode; meke lopu ta hivae pude here nia sapu tava mate koari na kurukuru pinomo si asa.
14 Be keke tie si vagi pakia mo sa si keke kurukuru ṉame koa keke tie, meke bakora babe mate si asa, totoso lopu koa sa tie sapu ari nana, ke kaqu holua sa tie pu vagi pakina si asa, koasa tie pu ari nana. 15 Ba be ta evaṉa si asa totoso koa nana sa tie sapu ari nana kurukuru ṉame si lopu kaqu tabaria sa tie si asa. Be ta tabara poata sa tie sapu ari nana kurukuru ṉame koari hopehopeke totoso pa tinavete, sa binakora babe minate tanisa kurukuru ṉame sana, si ele ta tabara koasa poata asa.
Tinarae tana Tinoa Tie
16 Be keke tie si ṉoṉovalia si keke vineki vaqurana toa, sapu lopu ele ta pinirovetu vekona, kaqu veko nia poata sa si asa meke haba ia.* Diut 22:28-29 17 Ba be lopu va malumia sa tamana* Pa hahanana tadi na tie Ziu, sa tamana si na tie kopu nia sa pinirovetu tanisa tuna vineki. pude haba ia sa sa tuna vineki, si kaqu here nia kaiqa poata sa sa tamana, padana gua sa inivasana sa vineki vaqurana toa, sapu lopu ele hite ta ṉoṉovala koa ke tie.
18 Kaqu tava mate sa barikaleqe sapu na tie vakuvakutae.* Diut 18:10,11
19 Kaqu tava mate sa tie sapu tavete va sea ia si keke kurukuru ṉame.* Liv 18:23, 20:15-16; Diut 27:21
20 Kaqu tava kilasa pa minate si keke tie, sapu va vukivukihi la koa keke tamasa, sapu lopu e Zihova, sa Tamasa hinokara.* Diut 17:2-7
21 Mi lopu ṉoṉovalia babe vata sigitia gamu si keke tie karovona. Mi balabala ia sapu gamu, ba na tie karovomia tugo pa Izipi.* Ekd 23:9; Liv 19:33-34; Diut 24:17-18, 27:19 22 Mi lopu ṉoṉovalia gamu si keke nabonaboko babe keke tie eapana. 23 Be ṉoṉovalia gamu si asa, si Arau, sapu e Zihova, si kaqu avosia pana kabo alili mae ia rini sa Qua tinokae, 24 Meke kaqu bugoroni gamu Rau, meke va mate gamu pa vinaripera. Meke kaqu koa nabonaboko sari na mia barikaleqe meke sari na tumia si kaqu loke tamadia.
25 Be vala paki poata si gamu koari na Qua tinoni saripu habahualadi; meke tavetavete kekeṉoṉo sari na tie pu hoke va malumu lipulipu, lopu tepa tomo nia gamu gua sapu ele ta poni nia sa koa gamu.* Liv 25:35-38; Diut 15:7-11, 23:19-20 26 Be vagia goi koa ke tie si keke koti pude na vina sosodena sapu kaqu tabarigo sa, gua. Kaqu va pule vala nia goi si asa koasa, sipu lopu ele lodu sa rimata,* Diut 24:10-13 27 sina asa mo sa titeke koti maṉini sapu tagoia sa. Loketoṉa pule si boka puta nia sa. Pana kabo alilia sa sa Qua tinokae, si kaqu avosia Rau si asa, sina tataru ni Rau sari na tie tasunadi.
28 Mi lopu zama ṉoṉovala ia gamu sa Tamasa, meke lopu zama va kaleania goi sa koimata tadi na tinoni.* ZT 23:5
29 Mi lopu hekini koa Rau sari na mia vinariponi, sari na vua kenudi ri na mia pinakepakete, sari na huiti, vaeni, na oela olive, na gua.
Mi poni Nau tugo sari na tumia koreo kenudi. 30 Mi poni Nau tugo sari na mia bulumakao na sipi podo kenudi. Ba madi koa paki ka zuapa ranedi sari na tudia kokoreo koa ri na tinadia, meke pa rane vina vesu, si kaqu ta poni mae koa Rau si arini.
31 Gamu si na Qua tie tava madimia. Ke mi lopu henai sari na masadi rina kurukuru ṉame saripu tava mate koari na kurukuru pinomodi; ba mi poni lani koari na siki.* Liv 17:15
*22:17 Pa hahanana tadi na tie Ziu, sa tamana si na tie kopu nia sa pinirovetu tanisa tuna vineki.
*22:19 Liv 18:23, 20:15-16; Diut 27:21
*22:21 Ekd 23:9; Liv 19:33-34; Diut 24:17-18, 27:19
*22:25 Liv 25:35-38; Diut 15:7-11, 23:19-20