23
Sari na Tinarae Gotogotodi te Zosaea
(2 Koronikolo 34:3-7,29-33)
Meke tioko varigara ni e Zosaea sa baṉara sari doduru koimata pa Ziuda meke Zerusalema, meke keke gua ene la si arini pa Zelepade gua tugo sari na hiama na poropita, meke sari doduru tinoni pule, tagotagodi na habahualadi, na gua. Meke tiro va ululae nia sa baṉara pa kenudia ri doduru sa doduruna sa Buka Vinariva Egoi, sapu ele ta vagi pa korapana sa Zelepade te Zihova. Meke turu kapae koasa dedegere lavata si asa, meke tavetia sa si keke vina tatara pude kopu nia sa si keke vinariva egoi pa kenuna e Zihova, pude va tabea si Asa, meke pude kopu ni sari Nana tinarae, meke na ginarunu pa doduru bulona, meke maqomaqona, pude tavete va gorevura i sari na zinamana sa vinariva egoi, saripu ta kubere koasa buka tinarae te Zihova. Meke somana va ego beto sari doduru tie koasa vinariva egoi asa.
Beto asa, si garunia sa baṉara se Hilikaea sa ṉati hiama, meke sari na hiama varitokae, meke sari na tie kopu sasada pa Zelepade, pude va vurai koasa Zelepade te Zihova, sari doduru tiṉitoṉa, saripu tavetavete ni rini pa vinahesina e Beolo, meke sa beku kinehana sa tamasa barikaleqe se Asera, meke saripu tadi na pinopino pa maṉauru. Meke sulu betoi sa baṉara sari doduru tiṉitoṉa hire, pa sadana sa vasileana lavata pa Zerusalema, tata koasa lolomo pa Kidoroni, meke tiqe paleke lani sa pa Betolo sari na ebadi.* 2 Baṉ 21:3; 2 Koron 33:3 Meke va gore pani sa sari na hiama pu vahesi beku, saripu va madi i rina baṉara pa Ziuda, pude va vukivukihi koari na hope tadi na tamasa huporodi koari na vasidi tana vahesi pa toqere pa popoa Ziuda, meke koari na vasidi tata koari na vasileana nomadi pa Zerusalema. Arini sari na hiama pu va vukivukihi la koe Beolo, koasa rimata na sidara, meke sari na puku pinopino pa maṉauru, na gua. Meke paleke vura nia tugo sa sa beku kinehana sa tamasa barikaleqe se Asera koasa Zelepade te Zihova, meke paleke la nia sa pa sadana Zerusalema, koasa lolomo Kidoroni, meke sulua sa vasina, meke vagia sa sa ebana meke taburu nia sa koasa vasina popomunuana tie matedi tadi doduru tie.* Tavete guni sa koasa beku pude vata dogoro nia sa vina kilasa na binugoro te Tamasa koasa meke koari na tie pu vahesia. Meke huara pani sa sari na vetu tadi na maqota na tuturue koreo vasina pu hoke koa si arini pa korapana sa Zelepade. Asa tugo sa vasina sapu hoke piti rina barikaleqe sari na poko meke hoke va sagei rini pude vahesia sa beku kinehana sa tamasa barikaleqe se Asera. Meke turaṉa lani sa pa Zerusalema sari doduru hiama, saripu koa koari doduru vasileana lavata pa Ziuda, meke va boni i* Mi tiroa sa vina bakala pa 23:14. sa sari na hope pa hopeke vasileana, saripu hoke tavete ni vina vukivukihi rini pa doduruna sa popoa. Meke huara gore ni tugo sa sari na hope, saripu tava madi lani koari na vinahesi beku tata koasa sasada, sapu kuria e Zosua, sa qavuna koasa vasileana lavata, sapu la gua pa kali gede koasa sasada nomana pana nuquru la koasa vasileana lavata. Sari na hiama arini, si lopu tava malumu pude tavetavete pa korapa Zelepade te Zihova, ba kote boka henai rini sari na bereti, saripu lopu ta henie isiti saripu ta vala koari na hiama turaṉadia.
10 Beto asa si va boni ia tugo sa baṉara Zosaea sa vasina hopena pa Topeti, vasina hoke vahesi sari na tie huporo, koasa Lolomo Hinomu, pude loke tie si kaqu va vukivukihi va uququ ni sari na tudia koreo babe na vineki koasa tamasa Moleki.* Liv 18:21; Zer 7:31, 19:1-6, 32:35 11 Meke va rizu pani tugo sa sari na hose saripu va madi lani rina baṉara Ziuda pa vinahesina sa rimata, meke sului sa sari na totopili varipera tanisa rimata. Sari na tiṉitoṉa hire si ta kopue koasa pavasa pa Zelepade, tata koasa sasada sapu kapae koasa lose te Netani Meleki, keke ṉati palabatu sapu koa vasina. 12 Meke sari na hope koasa batu vetu lavata saripu koa koasa batuna sa lose panaulu tanisa baṉara Ehazi, saripu ele kuri ari na baṉara Ziuda, meke sari na hope pu ele kuri sa baṉara Manase koari karua pavasa pa korapana sa Zelepade te Zihova, si huara umumu inete gore beto ni sa, meke oki lani sa pa korapa lolomo Kidoroni.* 2 Baṉ 21:5; 2 Koron 33:5 13 Meke va kaleani sa baṉara Zosaea sari na hope, saripu ele kuri sa baṉara Solomone pa kali gasa rimata pa Zerusalema, sapu koa pa kali mataona* Kali mataona sa toqere Olive be tia la pa kali gasa rimata. sa toqere Olive, vasina ta vahesi sari na tamasa kaleadi sisigiti, se Asitoreti sa tamasa barikaleqe kaleana tadi na tie Saedoni, meke se Kemosi sa tomate kaleana tadi pa Moabi, meke se Moleki sa tomate kaleana pa Amoni.* 1 Baṉ 11:7 14 Meke huara va umumi sa baṉara Zosaea sari na dedegere patu, meke maho gore ni sa sari na beku kinehana sa tamasa barikaleqe se Asera, meke sa vasina pu va turu i rini sari na beku arini, si tamunu ni susuri tie matedi sa si arini.* Hopena pa hahanana tadirini pude na susuri tana tie si tiqua sa vasina hopena, ke loke tie si boka vahesihesi tamasa beku vasina.
15 Meke huara gore nia tugo Zosaea sa vasina vahesihesiana pa Betolo, sapu ele ta kuri koasa baṉara Zeroboami tuna e Nebati; asa turaṉa lani pa sinea sari na tie Izireli. Huara gore nia sa sa hope te Beolo, meke muzara va umumu i sa sari na patu, gunia na eba; meke sulu betoa tugo sa se Asera sa beku vina roro.* 1 Baṉ 12:33 16 Meke sipu liṉana se Zosaea meke doṉo sage la si asa, si dogori sa sari na lovu pa toqere asa. Meke garunu tie si asa meke paleke vura ni sa sari na susuri meke sului sa si arini koasa hope vasina pude boni sa hope. Meke va gorevura ia sa gua sapu ele korotae nia sa tie te Tamasa.* 1 Baṉ 13:2 17 Beto asa si nanasa si asa, “Tesei sa lovu isa?” gua si asa. Meke olaṉa sari na tie pa Betolo, “Na lovuna sa poropita sapu mae guana pa Ziuda, pu tozi vura ni saripu gua tavete lani goi koasa hope hie,” gua si arini.* 1 Baṉ 13:30-32
18 Meke zama se Zosaea, “Leana, vekoa nana si asa. Loke tie kaqu va rizu i sari na susurina,” gua si asa.
Ke lopu va rizui rini sari na susurina, meke gua tugo sari na susurina sa poropita sapu mae guana pa popoa Sameria.
19 Meke sari doduru hope tadi na tamasa huporodi saripu koa koari doduru vasileana nomadi tadi pa popoa Izireli, saripu ele ta kuri koari na baṉara pa Izireli sapu bugoro ni e Zihova, si ta huara va gore koe Zosaea sa baṉara. Tavete guni ni sa sari doduru hope, gua puta tugo sapu ele tavetia sa pa Betolo. 20 Meke va mate betoi sa sari doduru hiama huporodi saripu nabulu ni, na vahesi sari na beku koari na hope, meke sulu beto i sa sari doduru susuridi rina tie matedi koari doduru hope. Beto meke tiqe pule la pa Zerusalema si asa.
Tavetia Zosaea sa Inevaṉa Pasova
(2 Koronikolo 35:1-19)
21 Meke tozi ni sa baṉara Zosaea sari doduru tinoni, pude tavetia sa Inevaṉa Pasova d, pude va lavatia se Zihova sa dia Tamasa, gua sapu ta kubere koa sa Buka Vinariva Egoi te Tamasa. 22 Loke Inevaṉa Pasova gugua asa, sapu ele hoke ta tavete koari na baṉara tadi pa Izireli, babe tadi pa Ziuda, seunae gua tu koari na rane pu ta kopue koari na tie varipitui pukerane tadi na butubutu Izireli. 23 Ba kamahire, koasa vina manege vesu vuahenina sa binaṉara te Zosaea, si ta tavete pa Zerusalema sa Inevaṉa Pasova la koe Zihova.
Kaiqa Hinobe pu Taveti e Zosaea
24 Pude kopu ni sari na tinarae saripu ta kubere pa korapana sa Tinarae te Mosese, sapu dogoro vura nia e Hilikaea sa ṉati hiama pa korapa Zelepade te Zihova, si tava rizu taloa pa Zerusalema meke pa Ziuda sari doduru tie vakuvakutae, na tie matemateana, meke sari doduru tamasa beku pu va naqiti ri hopeke tatamana pa hopeke dia vetu, sari na beku meke sari doduru tiṉitoṉa tana vinahesi beku. 25 Namu lopu keke baṉara sapu gugua asa pukerane, pu nabulu nia se Zihova pa doduru bulona, na maqomaqona meke pa doduru nana ṉiniraṉira, pude va tabe i sari doduru tinarae te Mosese, namu loke baṉara hokara sapu gugua asa koari na rane pa mudina asa.
26 Ba sa tinaṉaziri te Zihova la koasa popoa Ziuda koasa tinavete kaleana, sapu tavetia sa baṉara Manase si lopu boka murimuri taloa si asa. 27 Meke zama guahe se Zihova: “Kaqu tavete la nia Rau koe Ziuda, sapu gua ele tavete la nia Rau koasa popoa Izireli. Kaqu etulu pani Rau sari na tinoni pa popoa Ziuda, meke pa Zerusalema, sa vasileana lavata sapu ele vizatia Rau, meke sa Zelepade, sa vasina pu tavahesi si Rau,” gua.
Sa Vina Betona sa Binaṉara te Zosaea sa Baṉara
(2 Koronikolo 35:20 kamo hinia 36:1)
28 Sari doduru ginugua saripu evaṉi sa baṉara Zosaea, si ele ta kubere beto koasa Buka Tinozi tadi na Baṉara pa Popoa Ziuda. 29 Pa totoso sipu koa baṉara se Zosaea, si turaṉia Neko sa baṉara pa popoa Izipi si keke qeto minate varipera lavata meke ene la gua koasa Ovuku Iuparetisi pude toka nia sa baṉara pa Asiria, gua. Meke podeke sisigitia Zosaea sa baṉara, pude hukatia sa qeto minate varipera tadi pa Izipi pa Meqido, meke tava mate si asa pa korapa vinaripera asa. 30 Meke suraṉia ri nana palabatu nomadi sa tinina pa keke totopili varipera, meke paleke pule la nia pa Zerusalema, meke ta pomunae si asa, koari na popomunuana tadi na baṉara vasina. Meke vizatia rina tinoni pa Ziuda se Zehoehazi sa tuna Zosaea meke va madia, meke va baṉaria, pude na hinobena sa tamana.
Sa Baṉara Zehoehazi pa Ziuda
(2 Koronikolo 36:2-4)
31 Tava baṉara se Zehoehazi, sipu ka hiokona ṉeta vuahenina si asa, meke koa baṉara si asa pa Zerusalema ka ṉeta sidara. Sa tinana si e Hamutali, na tuna vineki e Zeremaea koasa vasileana lavata pa Libina. 32 Tavete va kaleana pa kenuna e Zihova si asa meke keha luli i sa sari na hahanana kaleana tadi na tiatamana pukerane. 33 Tuqe vagia Neko, sa baṉara pa popoa Izipi si asa pa Ribila koasa popoa pa Hamati pude va beto ia sa nana binaṉara. Meke tozi ni sa sari pa Ziuda pude tabara lani koasa si ka ṉeta tina made gogoto kilo mamatana sa siliva, meke ka toloṉavulu made kilo mamatana sa qolo, na vina bulena sa, gua. 34 Va baṉaria Neko, sa baṉara pa popoa Izipi, se Eliakimi sa tuna koreo e Zosaea pude hobea si asa, meke hobe nia Zehoiakimi sa sa pozana. Ta turaṉa koe Neko sa baṉara se Zehoehazi la pa popoa Izipi meke vasina mate si asa.* Zer 22:11-12
Sa Baṉara Zehoiakimi pa Ziuda
(2 Koronikolo 36:5-8)
35 Vagi takisi se Zehoiakimi sa baṉara, koari na tie pa Izireli, pude vagia sa poata meke tabaria sa padana gua sapu hiva nia e Neko, sa baṉara pa popoa Izipi.
36 Se Zehoiakimi si ka hiokona lima vuahenina totoso tava baṉara si asa pa Ziuda, meke koa baṉara si asa pa Zerusalema ka manege eke vuaheni. Pozana sa tinana si e Zebida, sa tuna vineki e Pedaia koasa vasileana nomana pa Ruma.* Zer 22:18-19, 26:1-6, 35:1-19 37 Keha luli sa sari na tinavete kaleadi tadi na tiatamana pukerane, meke tavete va kaleana pa kenuna e Zihova si asa.

*23:4 2 Baṉ 21:3; 2 Koron 33:3

*23:6 Tavete guni sa koasa beku pude vata dogoro nia sa vina kilasa na binugoro te Tamasa koasa meke koari na tie pu vahesia.

*23:8 Mi tiroa sa vina bakala pa 23:14.

*23:10 Liv 18:21; Zer 7:31, 19:1-6, 32:35

*23:12 2 Baṉ 21:5; 2 Koron 33:5

*23:13 Kali mataona sa toqere Olive be tia la pa kali gasa rimata.

*23:13 1 Baṉ 11:7

*23:14 Hopena pa hahanana tadirini pude na susuri tana tie si tiqua sa vasina hopena, ke loke tie si boka vahesihesi tamasa beku vasina.

*23:15 1 Baṉ 12:33

*23:16 1 Baṉ 13:2

*23:17 1 Baṉ 13:30-32

*23:34 Zer 22:11-12

*23:36 Zer 22:18-19, 26:1-6, 35:1-19