13
Dzeke i ndo masləge
Markus 4.1-9; Luka 8.4-8
1 Pat eye niye na, Yesu a yaw abəra mə gay, a ye a ndza ka me i dəlov. 2 Ndo hay haladzay tə haya gər ka təv ŋgay. Hərwi niye a tsal a kwalalaŋ i yam wuray ka gər i yam a ndza a ɗəma. Ndo hay tebiye tə ndza ka me i dəlov. 3 Yesu a tətikatay wu haladzay a ndo niye hay ta dzeke.
A gwaɗatay: «Ndo wuray a ndohwaw abəra mə gay. A həl hulfe, a ye ha a pesl mata sləge. 4 A ye naha na, a dazlay a masləge. Ahəl nakə faya ma kutsiye hulfe* I tay na, ta sləga tə tsəluv təbey. Tə kuts ha məkutse məkutse. ŋgay a guvah aye na, siye hay tə kuts ka tsakay i tsəveɗ. Ɗiyeŋ hay ti yaw, tə pala na tebiye. 5 Hulfe mekeleŋ eye a dəɗ ka sik i pəlaɗ, təv nakə bətekwew andaya faya haladzay bay aye. Hulfe niye hay tə ndzohwaw bəse tsa. Tə ndzohwaw bəse na, hərwi bətekwew andaya ka sik i pəlaɗ niye bay. 6 Ane tuk na, pat a tsaraw, a zla faya abəra ŋgulak na, a fəka tay ha hulfe niye hay tə ndzohwaw aye. Tə kula heryew heryew hərwi ta huta bəɗ məpe zləlay haladzay bay. 7 Neŋgeɗ a dəɗ a gay i dak. Dak niye hay tə gəl. Tsa na, dak niye hay tə ŋgəɗətsa na hulfe niye a ndzohwaw aye, kwa hulfe niye hay ta ge bo bay ada ta nah bay. 8 Siye sa na, tə kuts ka təv lele eye, tə ndzohwaw na, lele. Tə gəl ada tə nah, gər eye həɓəts həɓəts lele. Mə walaŋ tay niye na, neheye hohway tay hay makwehe nəte na, wur eye a ge temerre, neŋgeɗ sa na, kuro kuro məkwa, ada siye kuro kuro mahkar.» 9 Yesu a ndəv ha andza niye na, a gwaɗatay: «Ndo nakə zləm andaya faya na, mâ tsəne!»
Yesu a ge məsler ta dzeke na, hərwi mey?
Markus 4.10-12; Luka 8.9-10
10 Ma dəba eye na, gawla ŋgay hay ta həndzəɗ naha ka təv ŋgay, ta tsətsah faya: «Ka tsikatay me a ndo hay ta dzeke na, hərwi mey?» 11 Yesu a mbəɗatay faya: «Nəkurom na, Mbəlom kə ɗakum ha wu nakə maŋgaha eye ma bəy ŋgay aye. Ane tuk na, a nəteye na, kə ɗatay ha bay. 12 Andza niye, ndo nakə wu ŋgay andaya na, ta səkahay ha sa ada i ŋgay ma giye haladzay. Ane tuk na, ndo nakə wuray ŋgay andaya bay aye na, kwa tsekweŋ eye nakə andaya faya aye na, ta buwiye na. 13 Hərwi niye na tsikatay me ta dzeke na, nəteye ta zəbiye faya tə ɗəre tay, ane tuk na, ta ŋgateye bay. Ta pay zləm, ane tuk na, ta tsəniye tə zləm tay bay, ta səriye bay. 14 Andza niye, wu nakə Ezay ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom a ɗa ha aye na, kə ge bo deɗek. Mbəlom a gwaɗ:
“Ka tsənumeye lele,
ane tuk na, ka sərumeye bay.
Ka zəbumeye faya lele,
ane tuk na, ka ŋgatumeye bay.
15 Ndo neheye na, ta kula ha gər tay toŋgwa toŋgwa.
Ta dəka na zləm tay,
ta dərəzl na ɗəre tay.
A satay məŋgatay tə ɗəre tay bay,
a satay mətsəne tə zləm tay bay,
a satay məsəre tə metsehe tay bay.
Taɗə a satay mambəɗe ha mede tay na,
na mbəliye tay ha dərmak.† Ezay 6.9-10.”
16 «Ane tuk na, nəkurom na, ka hutum məŋgwese. Ka ŋgatumay a ɗəre, ada ka tsənum tə zləm kurom. 17 Neŋ faya na gwaɗakumeye: Sərum ha na, ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom hay haladzay, ndo deɗek eye haladzay a satay haɓe məŋgatay a wu nakə faya ka ŋgatumeye, ane tuk na, ta ŋgatay bay. A satay mətsəne wu nakə faya ka tsənumeye, ane tuk na, ta tsəne bay.»
Yesu a ɗa ha dzeke i ndo masləge
Markus 4.13-20; Luka 8.11-15
18 «Dzeke i ndo masləge nakay a say məgweɗe mey na, tsənum. 19 Ndo neheye tə tsəne bazlam i Bəy i Mbəlom aye ada tə tsəne zləm bay aye na, ta ndzəkit bo ta tsakay tsəveɗ nakə hulfe a dəɗ faya aye. Fakalaw a yaw, a buwa na wu nakə ta sləga a ɗərev tay aye. 20 Siye hay ta ndzəkit bo tə sik i pəlaɗ nakə hulfe a kuts faya aye. Tə tsəne bazlam i Mbəlom na, ta təma kwayaŋŋa tə məŋgwese eye. 21 Ane tuk na, ta gəray tsəveɗ a bazlam i Mbəlom ada mâ pa zləlay a ɗərev tay bay. Tə dzala ha faya na, tsekweŋ tsa. Ɗəretsətseh kəgəbay madzəgur me a ndzatay a gər hərwi bazlam i Mbəlom. Tsa na, tə gər ha mədzele gər abəra ka Mbəlom ta bəse. 22 Siye hay sa na, ta ndzəkit bo ta hulfe neheye tə kuts a gay i dak hay aye. Tə tsəne bazlam i Mbəlom, ane tuk na, mədzal gər ka wu i məndzibəra, bor i zlele a ye tay a bo. Wu niye hay tə ŋgəɗətsa na bazlam i Mbəlom nakə mə ɗərev tay aye. Tsa na, bazlam i Mbəlom kə wa hohway mə ɗərev tay bay. 23 Ndo mekeleŋ eye hay ta ndzəkit bo ta dala nakə lele aye. Hulfe a kuts faya na, a ndzohw lele. Nəteye tə tsəne bazlam i Mbəlom na, ta təma a ɗərev tay lele. Bazlam i Mbəlom a gəl mə ɗərev tay lele ada a nah. Neŋgeɗ makwehe nəte na, wur eye a ge temerre, neŋgeɗ sa na, kuro kuro məkwa, siye kuro kuro mahkar.»
Guzer nakə ŋgwalak bay aye
24 Yesu a tsikatay dzeke mekeleŋ eye, a gwaɗatay: «Bəy i Mbəlom a ndzəkit bo na, ta ndo wuray a sləga hulfe lele eye a guvah ŋgay. 25 Ta həvaɗ, ahəl nakə ndo hay tebiye ka məndzehəre na, ndo məne ɗəre i ndo niye a ye a sləgay a ɗəma daw zuŋgo a walaŋ i daw ŋgay niye. Tsa na, a ye ŋgway. 26 Ahəl nakə wu hay tə ndzohw, faya ta diye tə gər aye na, daw zuŋgo niye hay tə ndzohwaw dərmak. 27 Ndo i məsler hay ti yaw tə gwaɗay a ndo i guvah: “Ndo i gay may, ka sləga a guvah yak na, hulfe lele tuk na, ada daw zuŋgo a yaw a ɗəma na, məŋgay?” 28 Ndo niye a mbəɗatay faya: “Maa ge wu niye na, ndo məne ɗəre ga.” Ndo i məsler hay tə tsətsah faya, tə gwaɗay: “A saka nəmaâ ye məŋgweɗe ahaya abəra mə ɗəma daw zuŋgo ɗaw?” 29 A gwaɗatay: “Aʼay, kâ ŋgwaɗum bay, ka ta ŋgwaɗumeye ka bo dziye ta daw. 30 Gərum tay ha tâ nah ka bo dziye hus a həlay i mədze. A həlay i mədze na, na gwaɗateye a ndo i məsler hay: Dzum na daw zuŋgo təday. Ɓarum na ada kâ dzumay a ako. Daw na, hayumay gər ada kâ pum na a de ga.”»
Wur i ɓəzaŋ
Markus 4.30-32; Luka 13.18-19
31 Yesu a tsikatay dzeke mekeleŋ eye sa, a gwaɗatay: «Bəy i Mbəlom a ndzəkit bo na, wur i ɓəzaŋ nakə ndo a zla a sləga a guvah ŋgay. 32 Mə walaŋ i wur i wu hay tebiye na, neŋgeye tsekweŋ. Ane tuk na, a ndzohw, a gəl na, a ze ala neheye tə sləga ka dədaŋ aye tebiye. A təra andza gərɗaf, ɗiyeŋ hay tə ŋgar gay tay hay ka hawal eye hay.»
Dzeke i gəɗe
Markus 4.33-34; Luka 13.20-21
33 Yesu a tsikatay dzeke sa, a gwaɗatay: «Bəy i Mbəlom a ndzəkit bo na, gəɗe nakə ŋgwas a həl tsekweŋ a dzapa ha ta gufa aye. Gufa niye na, haladzay. A həlaɓ tay ha ka bo na, gufa niye mahəlaɓa eye a kwasa a həmbət.»
34 Yesu a tətikatay wu ŋgay hay tebiye a ndo hay na, ta dzeke. A tsikawatay me ze mətsike ta dzeke bay. 35 A tsikawa andza niye na, hərwi ada wu nakə ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom a tsik aye mâ ge bo. Mbəlom a gwaɗ:
«Na tsikateye wu na, ta dzeke.
Na ɗatay ha wu neheye maŋgaha eye kwa abəra ka madazlay i məge məndzibəra aye.‡ Dəmes hay 78.2.»
Yesu a ɗa ka guzer nakə ŋgwalak eye bay aye
36 Yesu a ndəv ha mətsike me na, a gər tay ha ndo hay, a ye a gay. Ahəl nakə neŋgeye mə gay aye na, gawla ŋgay hay ti ye ka təv ŋgay. Ti ye naha, ta tsətsah faya, tə gwaɗay: «Ɗamay ha dzeke i daw zuŋgo nakə ma guvah aye.»
37 Yesu a mbəɗatay faya: «Ndo nakə a sləga wur i wu ŋgwalak eye na, neŋ Wawa i Ndo. 38 Guvah na, məndzibəra. Wur i wu ŋgwalak eye na, ndo neheye ma Bəy i Mbəlom aye. Daw zuŋgo na, ndo neheye ta rəhay ha gər a Fakalaw aye. 39 Ndo məne ɗəre nakə a sləga daw zuŋgo aye na, Fakalaw. Mədze wu abəra ka dala na, mandəve i məndzibəra nakə Mbəlom ma ndəviye ha aye. Ndo i məsler hay na, gawla i Mbəlom hay. 40 Andza nakə tə həl daw zuŋgo tə dzay a ako aye na, Mbəlom ma ndəviye ha məndzibəra andza niye dərmak. 41 Neŋ Wawa i Ndo na sləraweye gawla i Mbəlom hay. Ta həliye tay ha abəra ma Bəy i Mbəlom ndo neheye tebiye faya ta səpatiye tay ha ndo hay a mezeleme aye ta ndo neheye faya ta giye wu nakə ŋgwalak eye bay aye. 42 Ta kutsiye tay ha a ako bagwar eye. Mə ɗəma na, ta tuwiye tə mahəpəɗe zler eye.§ Zəba ma Mata 8.12. 43 Ane tuk na, ndo neheye tə pay naha faya a Mbəlom aye na, ta dəviye wuzl wuzl andza pat ma Bəy i Bəba tay Mbəlom. Ndo nakə zləm andaya faya aye na, mâ tsəne!»
Zlele maŋgaha eye
44 Yesu a gwaɗatay sa: «Bəy i Mbəlom a ndzəkit bo tə zlele nakə tə la na a guvah aye. Ndo a huta na zlele eye niye ada a la na, a ŋgaha na sa. A yay a gər haladzay. A ye a səkəm ha wu ŋgay hay tebiye ada a səkəm guvah niye.»
Wu i maslawa
45 A gwaɗatay sa: «Bəy i Mbəlom a ndzəkit bo sa na, ndo masəkəm ha wu hay. Ma pəliye wu i maslawa neheye a le haladzay aye. 46 Kə huta wu nakə a ze tay ha siye hay tə məle aye na, ma diye ma səkəmiye ha wu ŋgay hay tebiye ka tsakala. Suloy aye na, ma səkəma ahaya wu i maslawa niye.»
Gadaŋ
47 A gwaɗatay sa: «Bəy i Mbəlom a ndzəkit bo na, ta gadaŋ. Ta kal a dəlov na, ma gəsaweye kəlef wal wal haladzay. 48 Gadaŋ niye kə rah tə kəlef na, ta vaha ahaya abəra ma yam. Ta vaha ahaya na, ta ndziye toŋ, ta paliye kəlef ŋgwalak eye hay. Ta piye tay ha a kəteh. Siye neheye ŋgwalak eye bay aye na, ta miye tay ha. 49 Ma giye bo pat nakə Mbəlom ma ndəviye ha məndzibəra eye na, andza niye. Gawla i Mbəlom hay ta deyeweye ta ŋgəniye tay ha ka bo abəra ndo i seweɗ hay ta ndo ŋgwalak eye hay. 50 Ndo i seweɗ hay na, ta kutsiye tay ha a ako. Mə ɗəma na, ta tuwiye tə mahəpəɗe zler eye.* Zəba ma Mata 8.12.»
Mandəve i bazlam
51 Yesu a tsətsah fataya, a gwaɗatay: «Wu neheye tebiye na tsik aye na, ka tsənum ɗaw?»
Ta mbəɗay faya: «Ayaw, nəmaa tsəne.»
52 A gwaɗatay: «Andza niye, ndo mədzaŋgawa bazlam i Mbəlom mapala eye a təra gawla ma Bəy i Mbəlom na, a ndzəkit bo ndo i gay nakə faya ma ndohwa ahaya zlele ŋgay abəra mə wu nakə weɗeye ada abəra mə wu nakə guram aye.»
Ndo i gəma i Nazaret hay ta kərah Yesu
Markus 6.1-6; Luka 4.16-30
53 Ahəl nakə Yesu a ndəv ha mətsikatay dzeke neheye aye na, a ye abəra ka təv eye niye. 54 A ye a Nazaret, gəma nakə a gəl mə ɗəma aye. Mə ɗəma na, a ye a gay i maɗuwule me. A ye naha a pa bo ka matətikatay wu a ndo hay. A gatay a ndo neheye tebiye mə ɗəma aye hərɓaɓəkka. Tə gwaɗawa: «A hutaw metsehe nakay na, məŋgay? Maa vəlay gədaŋ ka məge masuwayaŋ neheye na, way? 55 Neŋgeye na, wawa i Mari ada bəba ŋgay na, ndo matsətseɗe mayako bəɗa? Malamar ŋgay hay na, Yakuba, Yusufa, Simoŋ ada Yuda bəɗa? 56 Ada malamar ŋgay dem eye hay nəteye andaya mə walaŋ kway bəɗa? Maa vəlay gədaŋ nakay tebiye na, way?» 57 Yawa, hərwi wu neheye tebiye aye, ndo i gəma niye hay ta kərah mədzal ha ka Yesu.
Yesu a gwaɗatay: «Ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom na, ndo hay ta təma na ada tə ɗəslay ha gər kwa məŋgay. Ane tuk na, ma gəma ŋgay nakə tə wa mə ɗəma ada mə gay ŋgay na, ta rəhay ha gər bay.»
58 Ma Nazaret na, Yesu kə ge masuwayaŋ haladzay bay hərwi ta dzala ha bay.