12
Haruanga Babuna Mana Lipu Wain Umangang Wasanganamdi
(Matyu 21:33-46; Luk 20:9-19)
1 Baing ungguti harua babudi na Yudadi yanamidinggadi ba, harua ba, “Lipu tela xuma wain umangang tela. Tongtongia gamgaminga taxiya, saba wain marang ruhangam yabana mari siangia, saing tongtongia xahi wasangam maxaxayam tela. Saking sina na lipu umangamdi, duwaxata bu daxap marang hataindi nading, saing ing sibuna ila haxa mauli hasoya. 2 Bunging moyangama sok, baing soxi lipuxing haulingam tela mala rangua lipu umanga wasanganamdi bu xap wain marang hataindi ranguadi. 3 Ning dituxu ditaha saing disuka olang mala. 4 Baing soxi lipuxing haulingam tela muli nadi. Ne ditaha toxonia saing dilibu doa mana, disina memeya na. 5 Baing soxi tela muli mala, baing dung mati. Soxisoxi xumana mala: Teladi ditahadi, teladi dungdi mati.
6 “Ne lipu taininau wauyu: Garanoa, ina murung sibuna mana. Kimu sibuna soxi mala ranguadi. Hatum ba, ‘Bagula dilungu garagu haruanganoa.’
7 “Ne lipu umanga wasanganamgadi ba daharua nading ba, ‘Moxona garanoa lo. Kimuya bagula xap tibuna xalingindi. Tala taung mati, bing xalingindi bagula dima rimaria.’ 8 Binabu dituxu, dung mati saing diting mala sangua umangua.
9 “Ahatum baru? Wain umangang moxonoa bagula riadi baru? Bagula ma ung lipu umanga wasanganamgadi ba mati, saing sina umangua na teladi. 10 Haruanga li wa Urana Xuania, atiti ba ne baruta ahatumia te? Harua ba,
“ ‘Sianga lipu numa tongtongianganamdi dihitixiya bila diana,
sok siang mugamugangam bu haringia numa rubing longgalo.
11 Toxoratamona libu axa baguli sok,
saing am gabagu, xai sibuna maxamamia.’✡ Olaidi (Buk Song) 118:22-23 ”
12 Harua laing sup, baing disai daxanga bu dituxu, namua na daxabia ba su haruanga babuna baguba manadi. Ne dimaxuwa mana lipu buranga duwa, binabu diyunga saing dila.
Xusungangua Mana Digim Takis
(Matyu 22:15-22; Luk 20:20-26)
13 Kimuya yanam teladi disoxi Parisi teladi digabu Herot bakbaging teladi mala rangua Yesu. Dibo ba dilanglangua bu harua haruanga tela maringing te. 14 Baing dila rangua, daharua ba, “Lipu Tubatubaingam, am gaxabia ba ung lipu haruanga maxunama. Uhatum xumana mana lipudi hatumingadinga te. Ulibu hasusu mana lipu longgalo, heku lipu yayamdi kimbo lipu yaya teguamdi. Ne utubatuba Urana daxanganoa xaung haruanga maxuna.” Tauna, duxusunga ba, “Maring mana tagim takis mala na Sisa, kimbo doa? 15 Tagim kimbo tegu?”
Ne Yesu xabia muragidinga, binabu xusungadi ba, “Baruta atuba ba atuxu murak manga? Axap siang tela ma bu ngabagu to.” 16 Baing daxap siang mukirina ma, saing xusungadi ba, “Gaxarea babunoa li? Gaxarea yanoa wa mana?”
Dahaxuya ba, “Sisa naga.”
17 Baing Yesu harua nadi ba, “Axadi Sisa iniadi, asinadi na Sisa, saing axadi Urana iniadi, asinadi na Urana.” Baing dihixi mana haruanganoa.
Xusungangua Mana Lipuadi Dimati Dimesa Muli
(Matyu 22:23-33; Luk 20:27-38)
18 Baing Sadyusidi dila rangua. Ding dahatiam mana lipudi bagula dimesa muli. Duxusunga Yesu ba, 19 “Lipu Tubatubaingam, Moses bung haruanga tela makira Urana Xuania ba: Nabu lipu tela mati, sangua haininoa, ne garang tate, bing kixinginoa bagula yau sabanganoa tabinoa bu tang daxap garadi masok, saking sabanganoa bakbagindi bagula disup te. 20 Tauna, bunging tela neng sabangang 7 duwa. Mugamugangama yau haing tela saing mati, garang tate. 21 Bing kixinginoa ma kimu mana mugamugangama yau tabinoa saing mati, garang tate. Hiliadinga kubolu taininau. 22 Bila balau, disup baing ina naga, hainga mati. 23 Tauna, kimuya, bungina lipudi dimesa muli, bing haingga ba bagula wa gaxarea haininoa sibuna? Namua na 7 ding diyau ba.”
24 Yesu haxuya ba, “Namua naga hatumingaimdi didoa. Ang gaxabia Urana Xuanoa te xaung haringinganoa. 25 Bungina lipudi dimesa muli, bagula lup haing diyau ding te. Bila balau bagula duwa bila Urana uleginamdi duwa long xaiya. 26 Ne mana haruangua mana lipudi dimesa muli—ngabo ba ngaxusungang to. Atiti xailongga Moses bung mana axa ba, ne baruta ahatumia te? Mana hataina naxuya mana xai kaxukana yaba wa mana ba, kimu sibuna mana mugangaradi Ebraham, Aisak xaung Yekop tung dimati ba, Urana harua na Moses ba, ‘Ngawa Urana mana Ebraham, Urana mana Aisak, xaung Urana mana Yekop.’✡ Xapdi Muli (Kisim Bek) 3:6 27 Binabu ina Urana mana lipu matiandi te. Tegu. Ina Urana mana lipu gamatandi. Ang ba, hatumingaimdi dirabang masup!”
Hanaunaunga Baruamta Wa Mugamuga?
(Matyu 22:34-40)
28 Lipu hanaunaunga tubatubainganam tela ma saing lungudi dahakhaxi mua. Lungu Yesu haxuya nadi xai, binabu xusunga ba, “Hanaunaunga baruamta mugamuga?”
29 Yesu haxuya ba, “Mugamugangama bing bila li: ‘Ang Isreldi, alungu! Toxoratamona Urana kiria, ing ganina wa Toxoratamona. 30 Bing ung murum sibuna mana Toxoratamona, Urana ungia, mana gamom longgalo xaung lum longgalo xaung hatumingam longgalo xaung haringingam longgalo.’✡ Hanaunaunga (Lo) 6:4-5 31 Luwa bing bila li: ‘Bing ung murum sibuna mana riam longgalo bila ung murum sibuna maung.’✡ Lipu Hananiangam Oxatanoa (Wok Pris) 19:18 Hanaunaunga tela dali bagudi li te.”
32 Lipua ba haxuya na ba, “Lipu Tubatubaingam, haruangama maring. Maxung sibuna uharua ba Urana taininau ing ganina, ne tela muli te. 33 Saing murura sibuna mana, mana gamora longgalo xaung hatumingara longgalo xaung haringingara longgalo. Saing murura sibuna mana riara longgalo bila murura sibuna makira. Hanaunaunga luwadi bagudi li didali hananianga asaxam longgalo ditau xaung hananianga teladi.”
34 Yesu lungu lipua ba haxuya haruanga bila lipu xabiangam, baing harua na ba, “Uwa hasoya mana Urana Yonggaxinoa te.” Baing kimuya mana bungina baguba, lipu longgalo dimaxuwa mana dituba mana xusunganga tela muli.
Gaxarea Garanoa Kristo?
(Matyu 22:41-46; Luk 20:41-44)
35 Yesu baxanga mua maluxu Urana Numang yabania, baing harua ba, “Baruta lipu hanaunaunga tubatubainganamdi daharua ba Urana Lipuxing Mogunganama wa Debit garanoa? 36 Debit ing sibuna, Urana Aningonoa sina hatumingua na, baxanga ba:
“ ‘Toxoratamona harua na Toxoratamona ngayua ba:* Namuxina mana maxixinga li bing Toxoratamona mugamugangam mogu Urana saing Toxoratamona kimuam mogu lipua Debit wa hawa mana ba.
“Urung kabukabu yayam wa rimagu rimamo rubinia,
laing ngata bixuamdi
hawa maung.” ’✡ Olaidi (Buk Song) 110:1
37 Nabu Debit ing sibuna uxu ba ‘Toxoratamona,’ bing ina wa Debit garanoa xauna baru?” Baing buranga sabanga diyaha sibuna ba dilungu haruanganoa.
Lipu Hanaunaunga Tubatubainganamdi Dilibu Kubolu Diandi
(Matyu 23:1-7; Luk 20:45-47)
38 Tubatuba mala, baing harua nadi ba, “Amaxania mana lipu hanaunaunga tubatubainganamdi. Ding muruding buk mana disau imang maxaxaya bu dahaxa mauli, saing dibo ba lipudi ditidi daharua xaidap xai nadi mana nawa yabandi. 39 Ding muruding buk mana dirung mana kabukabu mugamugangamdi mana sabunga numandi, saing dibo ba dirung kabukabu yayamdi mana taungadi. 40 Dilanglangua tapdi bu dahanai xalingidingdi, saing disabu maxaxaya bu disok xai lipudi maxadingia. Kimuya, mana xaidap subinganoa, bagula daxap salak sabanga.”
Taba Yahanganoa
(Luk 21:1-4)
41 Yesu ila rung singia long sinaikkamia, bagu lipudi ditata siangdi maluxu Urana Numang siang yabania. Lipu xalaxalam xumana dita siang xumana maluxu. 42 Ne tap haxuging tela ma saing ta siang kaxukang mukiring luwa maluxu, disok bila toia taininau.
43 Yesu wagi lipuxindi dinaxu mana ma rangua saing harua nadi ba, “Maxung sibuna ngabalang ba, tap haxugina sinainganoa dali sianga lipu longgalo dita maluxu siang yabania. 44 Namua na lipu teladi disina hataing kaxukana mana siangiding xumana. Ne tapka ba, raxap sibuna saing sina sianging longgalo, siangindi disup mana gim anginga xaung axamandi.”
✡12:11 Olaidi (Buk Song) 118:22-23
✡12:26 Xapdi Muli (Kisim Bek) 3:6
✡12:30 Hanaunaunga (Lo) 6:4-5
✡12:31 Lipu Hananiangam Oxatanoa (Wok Pris) 19:18
*12:36 Namuxina mana maxixinga li bing Toxoratamona mugamugangam mogu Urana saing Toxoratamona kimuam mogu lipua Debit wa hawa mana ba.
✡12:36 Olaidi (Buk Song) 110:1