1 Iesus tagataga ne kulemoa-be-rua ikiladi be disoaki-budu, kodeka kaiboang ono mariaba goalakadi taonadi be kaiboang ono more adoraka iandi. 2 Kodeka inepidi be dalale be bong ono Nanaranga ngatanepoa kana nge mangata darangaki, be moremore dadorakidi kana. 3 Dalale kana nge bokai iradi, “Alale ngaena-lo nge kana moaki teke kadokidoki: sika ono alalenga, ki raba kana-ming, ki kangkang, ki ‘mone,’ ki kusi-sili ka-ruadi. Moaki-tina! 4 Pera nangatana-lo kasili nge pera-la ngarana-lo kamasoaki nibe anua-ba ngara kamapereki. 5 Tamoata be aine anua nangatana-lo tago dimolataki-kaming be didoki-kaming nge bong anua ngara kaperepereki nge ae-ming gapukadi kamatatai be ono kamailo-kauadi nge tago muzi iauia ka diemaka-kaming.” 6 Bokaibe Iesus tagataga ne dialale be anua-anua-lo be dialalale be Pile Uia mangata dirangarangaki be moremore diadoadorakidi be dialalale.

7 Bong Galili kaba anuatanepoa kandi Erot kana ngaedi bokai dipurapura be ilongo nge iboang-tina be tago ikaua naita ka kana ngaedi iememaki. Bakara, tamoata alu dipile Zon Baptais ka imoauri. 8 Alu dipile Ilaiza ka ipura, ata alu dipile ‘propet’ toirairadi ka teke imoauri be imarang. 9 Ata Erot bokai ipile, “Ngau ka upile be Zon dudu totoka ipura! Nge naita kata ka ruku ulongolongo?” Be irere-tina Iesus ngate kana.

10 Bong ‘apostel’ Iesus inepidi dimule nge kana moarunga diemaki Iesus dirangakini. Kodeka Iesus ibagadi be rubedia-ba anua ara Betsaida-lo dilako. 11 Ata tamoata be aine moarunga dikaua Iesus makara ilako. Makara be ditagai. Iesus tamoata be aine ngaedi itedi nge suri diuia be imolatakidi be bong ono Nanaranga ngatanepoa kana nge mangata irangakadi. Be tamoata be aine more dienodi nge iaka-uiakidi.

12 Amari ambe itaotaoio nge tagataga kulemoa-be-rua dilako Iesus-lo be bokai dirai, “Tamoata be aine gonepidi be dalale. Kaba ngaedi nge masoasoaba-tinao ka dieno. Gonepidi be dalale anua saringa dieno-lo, be kaba maka saringa dieno-lo be kangkang be kaba ono enonga dalelei.”

13 Ata Iesus itaguraki be bokai iradi, “Kam kangkang kamandi be dakang!”

Be di dikatu be bokai dipile, “Keka ‘bereti’ lima-la be ika rua ka maka dieno-kama. Ki kurere galale be tamoata be aine ngaedi kangkang gazazadi ki?” 14 (Tamoata moane makara disoaki nge ‘5,000’ moarunga.)

Kodeka Iesus itaguraki be tagataga ne bokai iradi, “Tamoata be aine kamaradi be uko-uko be dasoaki. Uko tekena-lo nge tamoata kulemoadi-lima dasoaki, be bokai-bokai be ngalako.”

15 Be tagataga ne ditaguraki be tamoata be aine diradi be Iesus-la ipile bokana uko-uko be disoaki. 16 Kodeka Iesus ‘bereti’ lima be ika rua nge idoki be lang-lo itadalako be Nanaranga iperui be ikingkoto, be tagataga ne iandi be tamoata be aine dinegedi. 17 Be tamoata be aine dimoanako nibe didoli-tina. Kodeka tagataga ne raba kanabibia kulemoa-be-rua didoki be kangkang dimuleaki nge diau.

18 Bong teke nge Iesus rubena-ba isoaki be iraborabo. Be tagataga ne nge disoaki-budu. Kodeka Iesus bokai itegidi, “Tamoata be aine dum bibia nge ngau naita kana dirangaka?”

19 Be tagataga ne dikatu be bokai dipile, “Alu dipile Zon Baptais, alu dipile Ilaiza. Be alu dipile ‘propet’ toirairadi kata ka kaba teke imarang be moauriuri isoaki.”

20 Be Iesus kaba itegidi, “Be kam? Ngau naita kana karangaka?”

Be Pita ikatu be bokai irai, “Kaiko Nanaranga Kristus * Mesaia ne!”

21 Kodeka Iesus itaguraki be ipile-kaidi moakina-tina teke kana ngae dirangakani.

22 Kodeka Iesus bokai iradi, “Tamoata Natu masa sururu bibia-tina ngadoki. Iuda tamoata nedi bibia, tamoata Nanaranga ditabatabai dimuamuadi, be tamoata Moses Mata ne disulesuletaki masa dataguraki be dasegeaki, be umoatea ngapura. Ata amaridi toli muridi masa kaba ngamarang be moauriuri ngasoaki.”

23 Kodeka moarunga bokai iradi, “Tamoata naita ngau ngatagaia kana nge nena-la ngailo-leuataki be izamazama kai kapalapala uauau ne ngabazibazi be ngatagatagaia. 24 Bakara, tamoata naita ne moauriuri soakinga ngauketi kana masa ngaleua. Ata tamoata naita ngau kanabe imate masa moauriuri soakinga ngauketi. 25 Bokai kamakaua: Tamoata teke kana moarunga kateka-onaona idoki be inemdi, ata ne tamoata ileua ki eoa tago matemate-lo ilako be makara nem-kusoaki isukoaki. Bokai nge kana kateka-onaona ngaedi masa baituka be dadumai? Tagona-tina iboadu! 26 Bokainatuka-la, tamoata naita ngau be sulengagu imakaki masa Tamoata Natu mulenganao be ngamakaki. Bong ngaranao masa Tamoata Natu ne malamaka, be Tama malamaka be ‘enzel’ ratadi malama nedia-lo be ngapura. 27 Moimoi ka ura-kaming! Alu maka dituitui masa mate bubuna tagona-la date be bong ono Nanaranga ngatanepoa kana nge date.”

28 Amaridi lima-toli bokana muridi nge Iesus itaguraki be Pita, Zon be Zems ibagadiato be buku tekenao dikautakito be Iesus ngarabo kana. 29 Iraborabo nge Iesus lili ditabuli be takadia-ba dipura. Be kusi ne inangananga nge lamalama pitikaoanga bokana dioaoaoa. 30 Makara nge oaikiki-tina Moses be Ilaiza dipuraru be dipilepileto. 31 Malama kaiboangdi lang anua-lonalona ane be dipuraru. Kodeka makara be Iesus zaiza be baituka be Iesus masa Nanaranga rerenga saringatuka ngamambuaki kana Ierusalem-lo nge dirarangakito. 32 Pita ruanga zaiza-ra matadiato dimoarore be ditungtungto, ata mata-diato dipoara nge Iesus malama ne kaiboangdi be tamoata rua zaiza disoakito nge dita. 33 Tamoata ngae-diaru ambe Iesus dipereperekiaru nge Pita itaguraki be Iesus bokai irai, “Biabiadi, nge iuia-tina makare kisoaki! Bazarua toli gaemaki. Teke nem, teke Moses ne be teke Ilaiza ne.” (Maka ma Pita tago ikaua rakana ka irangarangaki.)

34 Pita isi ipilepile-la be oaru teke ipura be isukumdi. Bong oaru ngae isukusukumdi nge Iesus tagataga ne toli ngaedi nge taburidi dira-tina. 35 Makara nge malonga teke oaru ngaena-lo ka ipusika be bokai ipile, “Nge Natugu! Ngau negu-la be unangai! Kamalongolongori!”

36 Bong malonga ngae ipile-doi nge Iesus-la rube isoaki be dite. Ata bong ngaradia-lo nge tagataga toli ngaedi nge kana dipura ngaedi tamoata tago teke dirangakini. Nedia-la ilodia-lo dinanga be dieno.

37 Izama be Iesus tagataga ne toli ngaedi zaiza be buku-o be ditaotao nge tamoata be aine dum kanabiabia teke dipurakani. 38 Makara nge tamoata teke maradi ka bokai imere, “ ‘Tisa,’ ngau uakoroiko! Ngau urere natugu moane gote. Natugu nge surikana-tina! 39 Mariaba teke ilona-lo isoaki be bong ngaduamatei nge oaikiki-tina nganaboaki. Be ngareresabungaki be aoa-nalo busobuso ngakarabagadi. Mariaba goalaka nge tagona-tina iboadu natu ngae ngapereki. Be ambe igamagamani. 40 Tagataga nem uakorodi be mariaba goalaka nge dataoni kana, ata tago diboadu.”

41 Ata Iesus ikatu be bokai ipile, “Kam tamoata be aine bong ngaedia-lo kasoaki, tagona-tina lama kauni. Be muzinga-ming tagona-tina diado! Masa uanana salagatikadi ira sakeming-lanao msoaki? Ambe ilogu iakataki-kaming-tina!” Kodeka Iesus tamoata ngae bokai irai, “Natum maka godokamai!”

42 Be bong natu ngae Iesus-lo ilakolako nge mariaba goalaka ilona-lo itaguraki be natu ngae kateka-o irokakaria be ireresabungaki. Ata Iesus itaguraki be mariaba goalaka † Grik Pile-lo nge mariaba tago goazagoaza. nge itaoni be natu moane ngae iadoraki be kaba tamana-lo imuleaki. 43 Tamoata be aine moarunga makara nge Nanaranga kaiboang ne kaiboangdia-tina dita nge dipitilaki-tina be dikabaki.

Tamoata be aine isi Iesus kana iemaki ngae dite be dikabakabakia-la be Iesus itaguraki be tagataga ne bokai iradi, 44 “Pile mra-kaming ngaedi kana nge kamalongo-tina uia! Tamoata Natu masa dadoki be tamoata luma-dio dasalangaki.” 45 Ata tagataga ne pile ngaedi labudi tago dikauataki. Pile ngaedi labudi nge zumkakadiadi dipura. Bokaibe tago dikauataki. Dategi kana nge taburidi dira.

46 Iesus tagataga ne pile tekedi nedia-la maradi bokai diegoretaki: naita maradi ka biabiatuka. 47 Ata Iesus ikaua pile ngaedi ilodia-lo dieno. Bokaibe natu-muku teke idoki be sakenao ituiraki 48 be bokai iradi, “Tamoata naita araguo be natu-muku ngae idoki be iadoraki nge ngau ka idoka be iadoraka. Be tamoata naita ngau idoka be iadoraka nge ngau nepinepi negu ka idoki be iadoraki. Maka ma bokai kamakaua: Tamoata naita mara-ming ara ialaurituka nge ngai ka ara biabiatuka.”

49 Be Zon itaguraki be bokai ipile, “Biabiadi, keka tamoata teke kite aramo be mariaba goalakadi itaotaodi. Ata ngai tago kita kata. Bokaibe kibabari be kana ngaedi tago iememaki.”

50 Be Iesus ikatu be bokai ipile, “Moaki kababari! Tamoata naita tago ierekei-kaming nge kam muri-ming ituitui.”

51 Bong ono Iesus lang anua-lo ngakautaki kana disaringa nge ilo ilelenaki be ngatui be Ierusalem ngalako kana. 52 Ngalako kana nge tamoata alu inepidi be aro dimua. Tamoata ngaedi dilako Samaria anua tekena-lo be kana damoataungakini kana. 53 Ata tamoata be aine anua ngarana-lo nge Iesus tago dimoalataki be didoki. Bakara, di dikaua ngai ambe Ierusalem ka ilakolako. 54 Iesus tagataga ne Zems be Zon kaba bokai ditaru nge bokai dipileru, “Tanepoa, kurere ki tago eoa lang-lo takeliaki be dabala be dara-leuadi?” 55 Ata Iesus ibagabuiri be iebulo-diaru. 56 Makara be dialale be anua takaiana-lo dilako.

57 Zala-lo dialalale nge tamoata teke itaguraki be Iesus bokai irai, “Inanga-inanga kulakolako nge mtagatagaiko-la kana.”

58 Be Iesus ikatu be bokai irai, “Keu kabukabu boazinga nedi otioti, be mang makatabala diroro gupadi otioti! Ata Tamoata Natu kaba ne odio ngaenoria be ngamanaua kana nge tago!”

59 Kodeka Iesus itaguraki be tamoata takaia bokai irai, “Gotagaia!”

Ata tamoata ngae ikatu be bokai irai, “Tanepoa, mialale be tama-gu mkumraki noko!”

60 Ata Iesus ikatu be bokai irai, “Matedi masa nedia-la mate-ruangadi dakumrakidi. Kaiko goalale be bong ono Nanaranga ngatanepoa kana nge mangata gorangaki.”

61 Makara nge tamoata takaia bokai ipile, “Tanepoa, ngau mtagaiko kana, ata mialale be dara negu mraboakidi noko.”

62 Ata Iesus ikatu be bokai irai, “Tamoata naita uma-lo pangana izeleki be kateka iokiokiri kababe murina-lo igeagealako nge tagona-tina iboadu bong ono Nanaranga ngatanepoa kana nge ngamalipini.”