8
1 Kovaa Jesús ma, kua'an ya ichi Yuku Tnu Olivo ma,
2 te kii xtnee ma, ora ve ndii ma, te kuan no'o ya veñu'u ka'nu ma. Te ni ka jan tu'va ña'a ñayii ma, te ni jinkoo ya, te ni keja'a ya káxtnu'u ya tnu'u ya ma.
3 Te tee ka skua'a tnu'u ni kaxtnu'u Moisés ma, ji'in tee ka kuu fariseo ma, ni ka kenda koo de ji'in in ña'a. Ni ka ndani'i de ña ja ni ndatuu ña ji'in in‑ka tee. Te ni ka jani de ña me'ñu ñayii ma,
4 te ka jiña'a de Jesús ma:
―Teskua'a, ña'a ya'a chi ni ka ndani'i sa ña maa nuu kuechi ña ma.
5 Te sukan ni tatnuni Moisés ma ja ndaka ña'a ka sa'a sa'a chi jin kua'a‑yuu o ña, te jin kûu ña. Te ndijin, ¿naxe ka'an ni? ―ka kuu de ka jiña'a de.
6 Tee ya'a chi ni ka jikan‑tnu'u de ya ja jin kototnuni de ya naxe ka'an ya ma, sukan‑va'a kuu jin xtekuechi de ya. Kovaa Jesús ma chi ni jakindeyi ya, te ni keja'a ya tée ya nuu ñu'ú ma ji'in xninda'a ya ma.
7 Kovaa ka yikuu ka yikuu de ka jikan‑tnu'u de ya. Sani te ni ndonenuu ya, te jiña'a ya:
―Nde ni ñatuu na kuechi ndiso, te suu ni ko kuu ñayii xinañu'u ja kua'a‑yuu ni ña'a ya'a ―kúu ya jiña'a ya.
8 Sani te ni ndakindeyi tuku ya, te yikuu ya tée ya nuu ñu'ú ma.
9 Ja ni ka jiniso'o de sukan ma, te ni ka ndakunitnuni de naxe ka iyo ka kuu de nuu Su'si ma, te ndi‑in ndi‑in de kuan nu koo. Te xinañu'u tee nija'nu ma kuan nu koo. Sani te ni ka ndandikin‑ka tee kuechi‑ka ma. Te maa in‑nka Jesús ma ji'in ña'a ma ni ka kendoo yukan.
10 Te ni ndonenuu Jesús ma, te jikan‑tnu'u ya ña'a ma:
―Ndijin, ¿ndenu ka iyo ñayii ka xtekuechi ña'a ma? ¿Ni‑in i ñatuu ni wa'a yuu ña'a? ―kúu ya jiña'a ya.
11 Te ni ndakone'e ña:
―Ñatuu ni‑in i, vi Señor ―kúu ña jiña'a ña.
Te Jesús ma, jiña'a ya:
―Ni saña, masu kua'a‑yuu ña'a sa. Vitna te kuán no'o ni, te máko sa'a‑ka ni sukan ni sa'a ni ma, sukan‑va'a máko ndakuiso kuechi‑ka ni ―kúu ya jiña'a ya.
Jesús ma kúu ñu'u xtnuu nuu ñayii ñuu ñayivi a
12 Jesús ma, ni ka'an tuku ya in‑ka jichi nuu ñayii ma, te jiña'a ya:
―Saña kúu ñu'u ndú'va ja xtnuu sa nuu ñayii ñuu ñayivi a. Nú na in na kondikin ña'a, te koo sa ji'in i ja kúu sa ñu'u xtnuu ini anua i ma, te sa'a sa ja koteku i te masu ko kaka‑ka i nuu nee ma ―kúu ya jiña'a ya.
13 Te tee ka kuu fariseo ma, ka jiña'a de:
―Ndijin chi ká'an ni ja kuu maa ni, te ja ká'an ni ja kuu maa ni a chi masu jiniñu'u ―ka kuu de ka jiña'a de.
14 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Visi ká'an sa ja kuu maa sa, kovaa tna'a ja ká'an sa ya chi ja ndaa kúu, vaa jini sa ndenu vee sa ma te jini sa ndenu no'o sa ma. Kovaa ndijin, masu ka jini ni ndenu vee sa ma, ndenu no'o sa ma.
15 Ndijin chi ka ka'an ni ja kuu in ñayii ma ndoo‑nka ja ka nde'ya ni ma‑ni. Kovaa saña chi masu sukan sa'a sa ji'in ni‑in ñayii ma.
16 Vaa nuna ndaka'an sa sukan ka kuu ñayii ma chi ndaka'an ndaa sa, vaa masu maa in‑ni sa ndaka'an chi nduu sa ji'in Yuva sa iya ni tetniñu ña'a ma jin ndaka'an.
17 Ja ni kaxtnu'u Moisés ma nuu maa ni ma chi ká'an: Nú inuu ka ka'an uu testigu chi ja ka ka'an i ma chi ja ndaa kúu.
18 Te maa sa kúu iya ká'an na in kúu sa ma, te Yuva sa iya ni tetniñu ña'a ma, ká'an tna ya na in kúu sa ―kúu ya jiña'a ya.
19 Te ni ka jikan‑tnu'u de:
―¿Ndenu iyo Yuva ni ma? ―ka kuu de ka jiña'a de.
Te Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Ndijin chi masu ka jini ña'a ni, te ni masu ka jini ni Yuva sa ma. Nute jin kuni ña'a ni saña chi suni jin kuni tna ni Yuva sa ma ―kúu ya jiña'a ya.
20 Sa'a ni ka'an Jesús ma nuu ni kaxtnu'u ya ini veñu'u ka'nu ma nuu ka iyo ja ka ndatnaa i xu'un ka ndakua'a i Su'si ma. Kovaa ni‑in de ñatuu ni tnii ya, vaa ñatuu kenda‑ka ora ya ma.
Ni ka'an Jesús ma ja nuu no'o ya ma masu kuu jin koo ñayii ñatuu ka kandija sukan káxtnu'u ya ma
21 Jesús ma, jiña'a tuku ya:
―Saña chi no'o sa nuu vee sa ma, te ndijin chi jin ndanduku ña'a ni, kovaa ja ñatuu ka kandija ña'a ni a, te jin kondiso kuechi maa ni, te jin kûu ni. Te nuu no'o sa ma masu kuu jan koo ni ―kúu ya jiña'a ya.
22 Tee judío ma, ka ka'an de:
―¿Xi ka'ni de maa de kúni de? ¿Chukan kúu ja ká'an de ja: “Ma kuu jan koo ni nuu no'o sa ma”? ―ka kuu de ka ka'an de.
23 Jesús ma, jiña'a ya:
―Ndijin chi ñayii nuu ñu'ú ya'a ka kuu ni, kovaa saña chi iya onde sukun ma kúu sa. Ndijin chi ñayii ñuu ñayivi ya'a ka kuu ni, te saña chi masu ñayii ñuu ñayivi ya'a kúu sa.
24 Chukan kúu ja ká'an sa ja jin kondiso kuechi maa ni, te jin kûu ni, vaa nú ñatuu ka kandija ña'a ni ja saña kúu iya vee ja sa'a ja jin ndani'i ta'vi ni ma, te jin kondiso kuechi maa ni, te jin kûu maa ni ―kúu ya jiña'a ya.
25 Sani te ka jikan‑tnu'u de:
―¿Ndijin, na in kúu ni? ―ka kuu de ka jiña'a de.
Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Sukan ni ka'an sa onde xinañu'u ma.
26 Iyo kua'a xeen ja ka'an sa nuu ni a ji'in ja ndaka'an sa ndaka ja u'vi ka sa'a ni ma, te jin kona'a ni ja maa iya ni tetniñu ña'a ma, iya ndaa iya ndija kúu ya, te tna'a ja ká'an ya ma kúu ja káxtnu'u sa nuu ñayii ñuu ñayivi a ―kúu ya jiña'a ya.
27 Kovaa maa de, ñatuu ni ka jaku'ni ini de ja ká'an ya siki ja Yuva ya ma.
28 Chukan kúu ja ni jiña'a ya:
―Nú jâ ni ka ndone'e sukun ña'a ni saña ja kuu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a, sana jin ndakuni ña'a ni nde in kúu sa te jin kuni ni ja ñatuu nawa sa'a sa ja kúu ini maa sa, su'va ká'an sa sukan ni kaxtnu'u Yuva sa ma.
29 Vaa iya ni tetniñu ña'a ma, iyo ya ji'in sa. Te suu ya kúu Yuva sa ma, te masu nde xndoo ña'a ya, vaa ndimaa sa'a sa ja játna ini ya ma ―kúu ya jiña'a ya.
30 Nuu ni ka'an Jesús ma sukan, kua'a ñayii ni ka kandija ja ká'an ya ma.
Ñayii ka kuu sa'ya Su'si ma ji'in ñayii ka kuu sa'ya tachi ma
31 Jesús ma, jiña'a ya nuu ñayii judío ni ka kandija ya ma:
―Ndijin, nuna jin ko sa'a ndija ni tnu'u ká'an sa a, te jin ko kuu ndija ni ñayii jin kondikin ña'a.
32 Te jin kuni ni ja ndaa ma, te ja ndaa ma kúu ja sa'a ja jin ndayaa ni nuu ja u'vi ma ―kúu ya jiña'a ya.
33 Te ni ka ndakone'e de:
―Saña chi sa'ya tata Abraham ma ka kuu sa, te ñatuu nama ka satniñu sa nuu ñayii ma ja jin tatnuni i nuu sa. ¿Naxe kúu ja jin ndayaa sa? ―ka kuu de ka jiña'a de.
34 Jesús ma, jiña'a ya:
―Ja ndaa ja ndaa ká'an sa ja ndaka ñayii ka ndiso kuechi ma chi tátnuni kuechi i ma nuu i.
35 In ñayii jinukuechi ma, masu ñayii maa ve'e ma kúu i. Kovaa sa'ya ñayii xi‑ve'e ma chi ñayii maa ve'e ma kúu i ni‑kani ni‑jika.
36 Chukan kúu ja nú saña ja kúu sa Sa'ya Su'si a, sa'a sa ja jin ndayaa ni nuu ja u'vi ma chi jin ndayaa ndija ni.
37 Ja jini sa ja sa'ya tata Abraham ma ka kuu ni, kovaa ka kuni ni ja jin ka'ni ña'a ni, vaa ñatuu ka jatna ini ni ja ká'an sa a.
38 Saña chi ká'an sa ja ni kaxtnu'u Yuva sa ma, te ndijin chi ka sa'a ni ja ni ka'an yuva ni ma ―kúu ya jiña'a ya.
39 Te ka jiña'a de:
―Yuva sa kúu Abraham ma ―ka kuu de ka jiña'a de.
Kovaa Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Nute ndijin sa'ya tata ndija Abraham ma ka kuu ni chi jin sa'a ni ja ni yo sa'a de ma.
40 Kovaa vitna ja ni ka'an sa ja ndaa ni kaxtnu'u Su'si ma, te ndijin chi jin ka'ni ña'a ni ka kuni ni. Abraham ma, ñatuu nama ni sa'a de sukan.
41 Ndijin chi ka sa'a ni sukan sa'a yuva ni ma ―kúu ya jiña'a ya.
Te ka jiña'a de:
―Saña masu sa'ya ndeva'a‑ni ñayii ka kuu sa chi ka neva'a sa in‑ni Yuva sa, te Su'si ma kúu Yuva sa ―ka kuu de ka jiña'a de.
42 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Nute Yuva ndija ni kúu Su'si ma chi jin kutoo ña'a ni, vaa saña chi vee sa nuu Su'si ma. Masu vee sa ja kúu ini maa sa, vaa maa Su'si ma ni tetniñu ña'a.
43 ¿Nava'a ñatuu ka jaku'ni ini ni ja káxtnu'u sa a? Vaa ñatuu ka niniso'o ni ja ká'an sa a, vaa iyo in ja jasi ndee jasi ndoso.
44 Te chukan kúu ja tna'a ja sa'a yuva ni tachi ma ka kuni ni ja jin sa'a ni. Te tachi ma chi onde xinañu'u ma suchi ja'ni ñayii ma kúu i. Te ñatuu na ja ndaa ñu'u ini i ma, vaa masu nde ká'an ndaa i. Nú ká'an i ja xnda'vi i ñayii ma, ká'an i sukan kúu maa i ma, vaa suchi xnda'vi ñayii kúu i, te suu i kúu yuva ñayii ka xnda'vi ñayii ma.
45 Kovaa saña chi ká'an sa ja ndaa, te chukan kúu ja ndijin, masu ka kandija ni.
46 ¿Nde ni kuu kaxtnu'u ja saña, te ndiso kuechi sa? Te nú ká'an sa ja ndaa, ¿nava'a ñatuu ka kandija ña'a ni?
47 Nú na in niniso'o i ja ká'an Su'si ma chi sa'ya Su'si ma kúu i. Kovaa ndijin chi masu sa'ya Su'si ma ka kuu ni. Chukan kúu ja ñatuu ka kuni ni jin koniniso'o ni ja ká'an sa a ―kúu ya jiña'a ya.
Jesús ma, ni ka'an ya ja xinañu'u‑ka ya iyo sana ni kenda Abraham ma
48 Te tee judío ma, ka jiña'a de:
―Va'a‑ni ni ka ka'an sa ja in tee ñuu Samaria ma kúu ni te yinee ña'a tachi ma ―ka kuu de ka jiña'a de.
49 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Saña, ñatuu na tachi yinee ña'a. Vaa saña chi ndáchiñu'u sa Yuva sa ma, kovaa ndijin chi masu ka chiñu'u ña'a ni.
50 Kovaa saña, masu ndúku sa ja jin chiñu'u ña'a ñayii ma, kovaa iyo iya kúni ja jin chiñu'u ña'a ñayii ma saña, te maa ya kúu iya ndakan ndaa kuenda nuu ñayii ma.
51 Ja ndaa kúu ja nú na in na kandija ja ká'an sa a chi masu kûu i, su'va koteku i ni‑kani ni‑jika ―kúu ya jiña'a ya.
52 Te tee judío ma, ni ka ndakone'e de:
―Vitna chi ka jini ndaa sa ja ndijin chi yinee ña'a tachi ma. Vaa Abraham ma ji'in tee ni ka yo ndakaxtnu'u tnu'u ni yo wa'a Su'si ma chi ni ka ji'i de, te ndijin chi ká'an ni ja nú na in kándija ña'a ma chi masu kûu i.
53 ¿Naku xi tee kanuu‑ka kúu ni sana yuva sa Abraham ma? Tee yukan chi ni ji'i de. Suni tee ni ka yo ndakaxtnu'u tnu'u ni yo wa'a Su'si ma, ni ka ji'i tna de. ¿Na in kúu ndijin, ja sa'a ni ja masu jin kûu‑ka ñayii ma, jani ini ni? ―ka kuu de ka jiña'a de.
54 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Nú maa sa ndáchiñu'u maa sa, masu nde jiniñu'u. Kovaa maa Su'si ma iya kúu Yuva sa ma ndátaa jayiñu'u nuu sa. Te maa ya kúu iya ka sa'a ni tnu'u ja ka ndikin ni ya ma.
55 Kovaa ndijin, masu ka jini ni ya. Saña chi jini sa ya. Nute ka'an sa ja masu jini sa ya chi xnda'vi sa ñayii ma, sukan ka sa'a ni ma. Kovaa ja ndaa kúu ja jini sa ya, te kándija sa tnu'u ká'an ya ma.
56 Abraham ma tna'a ni tee jana'a ma, ni kusii ini de ja kuni de kivi tatnuni sa nuu ñayii ma. Te nuu ni jini de ma, te ni kusii ini xeen de ―kúu ya jiña'a ya.
57 Te tee judío ma, ka jiña'a de Jesús ma:
―Ñatuu ki'i‑ka ni uu xiko uxi (50) kuiya, te ¿ká'an ni ja ni jini ni Abraham ma? ―ka kuu de ka jiña'a de.
58 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Ja ndaa ja ndaa ká'an sa ja xinañu'u‑ka saña iyo, saa ni kenda Abraham ma ―kúu ya jiña'a ya.
59 Sani te ni ka ndone'e de yuu ja jin kua'a‑yuu de ya. Kovaa Jesús ma, ni ndaya'a ya me'ñu ñayii ma, te ñatuu ni ka ndani'i‑ka de ya. Sani te ni kee ya veñu'u ka'nu ma, te kua'an ya.