7
Jesús ma, ni ndasava'a ya in suchi jinukuechi nuu tee tátnuni nuu cientu soldado ma
(Mt 8:5‑13)
1 Nuu ni jinu ni kaxtnu'u Jesús ma tnu'u ya ma nuu ñayii ma, te kua'an ya ñuu Capernaum ma.
2 Te yukan iyo in tee tátnuni nuu cientu soldado. Te iyo in suchi jinukuechi nuu de, te kútoo xeen de i. Te ku'u ka'vi xeen i, te kuenda kûu i kúni i.
3 Nuu ni jiniso'o tee tátnuni nuu cientu soldado ma ja ka ka'an i ja sa'a Jesús ma, te ni tetniñu de tee ka kuu ja'nu ñuu judío ma, ja na jin koo de jin kakan‑ta'vi de nuu ya te na kii ya ve'e de ma, ndasava'a ya suchi jinukuechi nuu de ma.
4 Te ni jan koo tee yukan nuu Jesús ma, te ka jiña'a de:
―Tee tátnuni nuu cientu soldado ma, ká'an de ja sa'a ni tnu'u mani, vaa iyo tna de ja chindee ni de,
5 vaa kútoo de ñuu o a, te maa de ni sa'a ja ni ka sa'a i veñu'u luluu ya ―ka kuu de ka jiña'a de.
6 Jesús ma, kua'an ya ji'in de. Kovaa nuu jâ ni kuyatni ya ve'e tee tátnuni nuu cientu soldado ma, te maa de chi ni tatnuni de nuu tna'a de ma ja jin koo i jin kuña'a i Jesús ma sa'a:
―Señor, má ko ndi ini ni ja kii ni onde ve'e sa a, vaa masu kaa masu iyo sa ja kivi ni ini ve'e sa a.
7 Chukan kúu ja ñatuu ni kusaa ini maa sa ja jan nu nduku ña'a sa. Yika‑ni ja tatnuni ni nuu kue'e a ja jín ndiyo i, sukan‑va'a nduva'a suchi jinukuechi nuu sa a.
8 Vaa saña tna chi ka iyo tee ka tatnuni nuu sa, te ka iyo soldado ja tátnuni sa nuu de ma. Te nuna kuña'a sa in de ma: “Kuá'an ni”, te kua'an de, te nuna kuña'a sa in‑ka de ma: “Ne'e ni”, te kíi de. Te nuna tatnuni sa nuu suchi jinukuechi nuu sa a: “Sa'a cha'a”, te sa'a i, kúu de ká'an de ―ka kuu i ka jiña'a i.
9 Te Jesús ma, ni sa'vi‑nka ini ya ja ni jiniso'o ya sukan ma, te nde'ya ya ñayii ka ndikin ya ma, te jiña'a ya:
―Ja ndaa kúu ja ni a ñuu Israel ya ñatuu ni ndani'i sa ñayii ka kukanu ini xeen ña'a sukan kúkanu ini ña'a tee ya'a ―kúu ya jiña'a ya.
10 Ja ni ka ndakokuiñi i ve'e ma, te ni ka ndani'i i suchi jinukuechi ma ja jâ ni nduva'a i.
Jesús ma, ni ndaxteku ya sa'ya in ña'a ni ndoo ja ni ji'i yii ña ma
11 Nuu ni jinu sukan ma, Jesús ma, kua'an ya ñuu nani Naín ma. Kua'an ya ji'in tee ka ndikin ya ma ji'in kua'a‑ka ñayii.
12 Ja ni kenda ya yatni ñuu ma, ni jini ya ja kuan koo i kuan chu'u i in ndiyi. Te sa'ya in ña'a ni ji'i yii kúu i, te maa in maa tnu'u‑ni i iyo nuu si'i i ma. Te kua'a xeen ñayii ñuu ma ka ndikin kuan koo i.
13 Ja ni jini Jesús ma, ni kunda'vi ini ya ña'a ma, te jiña'a ya:
―Má konda'yu ni ―kúu ya jiña'a ya.
14 Te ni jan tu'va ya, te ni tnii ya nuu ka ndiso i suchi ni ji'i ma, te ni ka jinkuiñi i. Jesús ma, jiña'a ya suchi ni ji'i ma:
―Ro'o ká'an ri: ¡Ndakoo! ―kúu ya jiña'a ya.
15 Sani te suchi ni ji'i ma, ni ndakoo i, te ni keja'a i ká'an i. Te jiña'a Jesús ma nuu si'i i ma:
―Ya'a ni sa'ya ni a ―kúu ya jiña'a ya.
16 Ja ni ka jini ñayii ma sukan, ndaka i ni ka yu'u, te ni ka keja'a i ka ndachiñu'u i Su'si ma, te ka ka'an i:
―In tee kanuu‑ka ndákaxtnu'u tnu'u ni wa'a Su'si ma, ni kijaa de ne'un o ya ―ka kuu i ka ka'an i.
Te ka ka'an tna i:
―Maa Su'si ma ni kenda, chíndee ya ñayii ñuu maa ya a ―ka kuu i ka ka'an i.
17 Te ni‑ka'nu ñuu Judea ma ji'in yu'u ñuu ma, ni ka jini i sukan ni sa'a Jesús ma.
Juan tee skuandute ma, ni tetniñu de tee ni ka jikan‑tnu'u Jesús ma
(Mt 11:1‑19)
18 Juan ma, ni jiniso'o de ndaka sukan ma, vaa tee ka ndikin tna'a ji'in de ma, ni ka ndakani de sukan. Ni kana de uu tee ma,
19 te ni tetniñu de ja jin kakan‑tnu'u de nuu Jesús ma nú suu ya kúu iya kii ma xi jin kondetu‑ka de.
20 Te tee ni tetniñu Juan ma, ni ka jan tu'va de nuu Jesús ma, te ka jiña'a de:
―Juan tee skuandute ma, ni tetniñu ña'a de ja jin kakan‑tnu'u ña'a sa, nú ndijin kúu iya kii ma xi jin kondetu‑ka sa ―ka kuu de ka jiña'a de.
21 Te maa ora yukan‑ni, Jesús ma, ni ndasava'a ya kua'a ñayii ka ndo'o ka neni ja ka ku'u i ma, ji'in ñayii xndo'o xneni ña'a tachi ma, te ni ndasava'a ya nuu ñayii inukuaa ma.
22 Sani te ni ndakone'e ya:
―Kuán koo ni, te jin kuña'a ni Juan ma ja ni ka jini ni a ji'in ja ni ka jiniso'o ni a. Jin ndakani ni ja ñayii kuaa ma, jâ ni ka ndundijin nuu i ma, te ñayii ñatuu kúu jin kaka i ma, jâ ni ka ndakaka i, te ñayii ka ndo'o lepra ma, jâ ni ka nduvii i, te ñayii inuso'o ma, jâ ni ka ndakuniso'o i, te ñayii ni ka ji'i ma, ni ka ndateku i, te nuu ñayii nda'vi ma káxtnu'u sa tnu'u vii tnu'u va'a naxe jin ndani'i ta'vi i ma.
23 ¡Ja vava'a ka kuu ñayii ka kukanu ini ña'a i maa sa a! ―kúu ya jiña'a ya.
24 Nuu kuan nu koo tee ni tetniñu Juan ma, Jesús ma, ni keja'a ya ká'an ya siki Juan ma nuu ñayii ma, te jiña'a ya:
―¿Naxe kaa tee ni ka ke koo ni, ka nde'ya ni nuu masu nawa iyo kuiti ma? ¿Sukan kúu in tnuyoo ja skanda kajin yi'i ma?
25 ¿Xi in tee ne'nu sa'ma va'a xeen? ¿Naxe kaa tee ni ka ke koo ni, ka nde'ya ni ma? Ndijin chi ka jini ni ja ñayii ka ne'nu sa'ma va'a xeen ma te ka sa'a i sukan ka jatna ini maa i ma, te ka iyo i ve'e tee ka kuu rey ma.
26 ¿Kovaa naxe kaa tee ni ka ke koo ni ka nde'ya ni ma? ¿Xi ka jani ini ni ja in tee ndákaxtnu'u tnu'u ni wa'a Su'si ma kúu de? Ja ndaa kúu ja suu de, te in tee kanuu‑ka sana in tee ndákaxtnu'u tnu'u ni yo wa'a Su'si ma kúu Juan ma.
27 Te ja kuu Juan ma kúu ja ká'an tnu'u Su'si ma sa'a:
Tetniñu ri in tee koxtnuu nuu ro,
sukan‑va'a satu'va de ichi ki'in ro ma.
28 ’Te ká'an sa ja ne'un ndaka ñayii a, ñatuu ni‑in ñayii kanuu‑ka sana Juan ma, kovaa nuu tatnuni Su'si ma, te ñayii jani ini ja masu ñayii kanuu‑ka kúu i ne'un ndaka i ma ko kuu ñayii kanuu‑ka sana Juan ma ―kúu ya jiña'a ya.
29 Ndaka ñayii ka jiniso'o ja ká'an Juan ma, onde tee ka ndake'en ya'vi xu'un no'o ñuu Roma ma, ni ka sa'a de ja ni skuandute ña'a Juan ma, te sukan saa ni ka ndakunitnuni de ja Su'si ma kúu iya sa'a ja ndaa ma.
30 Kovaa tee ka kuu fariseo ma, ji'in tee ka skua'a tnu'u ni kaxtnu'u Moisés ma, ñatuu ni ka wa'a de tnu'u ja skuandute ña'a Juan ma. Sukan ni ka saxiko de ja kúni Su'si ma ja jin ko kuu de ma.
31 Te jiña'a ya:
―¿Naxe ka kuu ñayii ya'a, ka jani ini ni?
32 Sukan ka kuu suchi jaa ka jinkoo i nuya'vi ma, te ka kayu'u i ka jiña'a nuu tna'a i sa'a: “Ka tivi ri flauta, kovaa ñatuu ka jitaja'a ro. Ka jita ri yaa xii ini, kovaa ñatuu ka nda'yu ro”, ka kuu i ka ka'an i,
33 te sukan kuiti ka kuu tna ni. Vaa ni kenda Juan tee skuandute ñayii ma, te ñatuu jaa de xtatila ni ñatuu ji'i de ndute uva, te ndijin, ka ka'an ni ja yinee ña'a tachi ma.
34 Sani te ni kenda sa ja kúu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a, te jaa sa xtatila te ji'i sa ndute uva ma, te ka ka'an ni ja tee jaa te ji'i xeen kúu sa te kétna'a ini sa ji'in ñayii ka sa'a ja u'vi ma ji'in kui'na ka ndake'en ya'vi xu'un no'o ñuu Roma ma, ka ka'an ni.
35 Kovaa ñayii ka kandija tnu'u ndichi Su'si ma chi ni ka nduu i ñayii ka sa'a ja va'a ja ndaa. Te sukan, te ka jini o ja vava'a kúu tnu'u ya ma ―kúu ya jiña'a ya.
Sukan ni ka'an Jesús ma ve'e tee kúu Simón tee kúu fariseo ma
36 In tee kúu fariseo ma, ni kana de Jesús ma ja jin kaa de xita ji'in ya. Te Jesús ma, ni ja'an ya ve'e de ma, te núkoo ya nuu mesa ma.
37 Te ni kenda in ña'a ni yo kuneé ni yo ku‑uun ña, iyo ña ñuu yukan, vaa ni jini ña ja Jesús ma, jaa ya xita ji'in tee kúu fariseo ma. Te ni kenda ña ji'in in nuu ñu'u ndute jáxiko asi ma, te nanimaa vidriu alabastru kúu i.
38 Te ni jinkoo ña nuu ja'a ya ma, te nda'yu ña, te ni keja'a ña ndákate ña ja'a ya ma ji'in ndute nuu ña ma. Sani te ni ndaxsichi ña ji'in ixi ña ma, te chítu chítu‑nka ña nuu ja'a ya ma, te chíso ña ndute jáxiko asi ma.
39 Te tee kúu fariseo ma tee ni kana Jesús ma ve'e de ma, ja ni jini de sukan ma, ni jani ini de: “Nute tee ya'a, in tee ndákaxtnu'u tnu'u ni wa'a Su'si ndija ma kúu de chi kunitnuni de na in kúu ña'a ke'e ña'a a, vaa in ña'a ndiso kuechi kúu ña”, jani ini de.
40 Sani te Jesús ma, jiña'a ya fariseo ma:
―Simón, iyo in ja ká'an sa nuu ni ―kúu ya jiña'a ya.
Te tee kúu fariseo ma, ni ndakone'e de:
―Ka'an ni, teskua'a ―kúu de jiña'a de.
41 Sani te Jesús ma, ni keja'a ya ndákani ya sa'a:
―Uu tee, ka tavi de xu'un nuu in tee ni wanuu. In de tavi u'un cientu (500) denario, te in‑ka de ma uu xiko uxi (50).
42 Kovaa ñatuu kúu jin ndakua'a de ma, te chukan kúu ja tee ni wanuu ma, ni sakanu ini de ja ka tavi nduu de ma. Vitna ka'an ni, ¿ja nduu de ma, na nde de kunimani‑ka nuu tee ni wanuu xu'un ma te kutoo‑ka de tee ma? ―kúu ya jiña'a ya.
43 Simón ma, ni ndakone'e de:
―Jani ini sa ja tee tavi kua'a‑ka ma ―kúu de jiña'a de.
Jesús ma, jiña'a ya:
―Va'a‑ni jani ini ni ―kúu ya jiña'a ya.
44 Sani te nde'ya Jesús ma ña'a ma, te jiña'a ya nuu Simón ma:
―¿Nde'ya ni ña'a ya'a? Ni kivi sa ve'e ni a, te ñatuu ni taa ni ndute ndondoo ja'a sa a. Kovaa ña'a ya'a, ni ndakate ña ja'a sa a ji'in ndute nuu ña a, te ni ndaxsichi ña ji'in ixi ña a.
45 Ñatuu ni chitu ni yikinuu sa a, kovaa ña'a ya'a chi onde nuu ni kijaa sa ma, ñatuu sunkani ña ja chitu ña ja'a sa a.
46 Ñatuu ni chiso ni aceite xini sa a, kovaa ña'a ya'a chi ni chiso ña ndute jáxiko asi a siki ja'a sa a.
47 Te chukan kúu ja ká'an sa ja visi kua'a xeen kuechi ni yo ndiso ña'a ya'a, kovaa sa'a, te ka jini o ja jâ ni ka naa ndaka kuechi ña ma, vaa ja ni sa'a ña'a ña sukan a, chi ja káxtnu'u ña kúu ja kútoo xeen‑ka ña'a ña. Kovaa ñayii vala‑ni kuechi i náa ma, vala‑ni kútoo ña'a i ―kúu ya jiña'a ya.
48 Sani te jiña'a ya ña'a ma:
―Ndaka kuechi ni a jâ ni ka naa ―kúu ya jiña'a ya.
49 Te ñayii ka iyo tna yukan, ni ka keja'a i ka jikan‑tnu'u tna'a i:
―¿Na in kúu tee ya'a, ja onde kuechi ñayii ma xnaa de? ―ka kuu i ka ka'an i.
50 Kovaa Jesús ma, sa'a ni jiña'a ya nuu ña'a ma:
―Ja ni kukanu ini ña'a ni a, te ni ndani'i ta'vi ni. Kuán no'o sii ini ni ―kúu ya jiña'a ya ña.