Tnu'u vii tnu'u va'a Jesucristo ma sukan ni kaxtnu'u tee ni yo nani Lucas ma
1
Ni kaxtnu'u tee kúu Lucas ma naxe ni sa'a de, saa ni tee de tnu'u ya'a
1 Kua'a tee, ka kuni de ja jin tee de sukan ni kuu ne'un ndaka sa a,
2 sukan ni ka kaxtnu'u tee ni ka jini onde xinañu'u ma, tee ni ka kucargu ja jin kaxtnu'u de tnu'u vii tnu'u va'a ma.
3 Saña tna, ja ni ndanduku vii, ni ndanduku va'a sa sukan ni yo kuu onde xinañu'u ma, te ni jani ini sa ja va'a‑ni ko kuu, nuna tee sa tnu'u ya'a nuu ni, Teófilo, vaa in tee kanuu xeen kúu ni. Te káxtnu'u sa sukan ni keja'a sukan ni jinu ma,
4 sukan‑va'a jaku'ni va'a ini ni ja ndaa ma, tna'a ja ni ka kaxtnu'u i nuu ni ma.
Ni kaxtnu'u in ángel ja kâku Juan tee skuandute ñayii ma
5 Onde kivi nuu ni yo kuu Herodes ma rey ñuu Judea ma, ni iyo in tee kúu sutu nani de Zacarías, sa'ya tata tee kúu Abías ma. Te ñasi'i de ma, nani ña Elisabet, sa'ya tata tee kúu Aarón ma.
6 Te nduu de ka iyo va'a nuu Su'si ma, te ni ka yo kandija de ja ni yo tatnuni ya ma, te ñatuu na kuechi de iyo nuu Su'si ma.
7 Kovaa ñatuu na sa'ya de, vaa Elisabet ma, ñatuu kúu koo sa'ya ña, te vitna ja nduu ña ji'in de jâ ni ka kuu nija'nu.
8 In kivi ja ndaka sutu ka ndikin tna'a ji'in Zacarías ma, ni ndani'i ja jin kunukuechi de nuu Su'si ma,
9 sukan ve koo sutu ma ka sa'a de ma, te ni ndani'i ja maa Zacarías ma, ni kivi ini veñu'u ka'nu Iya Tátnuni ma, sukan‑va'a ka'mi de ja jáxiko asi nuu ya ma.
10 Nani kayu ja jáxiko asi ma, te ndaka ñayii ka iyo ke'e ma, ka jikan‑ta'vi i nuu Su'si ma.
11 Sani te ni kenda in ángel ni tetniñu Iya Tátnuni ma nuu Zacarías ma. Núkuiñi i xiñi kua'a altar nuu kayu ja jáxiko asi ma.
12 Te ja ni jini Zacarías ma ángel ma, ñatuu ni'i ini de nawa sa'a de, te ni yu'u xeen de.
13 Kovaa ángel ma, jiña'a i:
―Zacarías, má koyu'u ni, vaa Su'si ma chi ni jiniso'o ya ja jikan‑ta'vi ni a. Koo in sa'ya ni ji'in ñasi'i ni ma, te xnani ni i Juan.
14 Te koo sii ini xeen ni, te kua'a ñayii, jin koo sii ini i ja kâku i ma,
15 vaa sa'ya ni ma, in tee kanuu ko kuu de nuu Su'si ma. Másu ko ko'o de ndixi, te onde nuu ñatuu kâku‑ka de ma, te jâ koo Xtumani Ndios ma ji'in de.
16 Te sa'a de ja kua'a ñayii ñuu Israel ya, jin ndakokuiñi i, te jin ndandikin i Su'si Iya Tátnuni ma.
17 Te Juan ma koxtnuu nuu Iya Tátnuni ma kenda de, te koneva'a de tnu'u ndee tnu'u ndatnu. Sukan ni yo kuu Elías ma, tee ni yo ndakaxtnu'u tnu'u ni yo wa'a Su'si ma, sukan ko kuu de, sukan‑va'a jin ndaka'an‑mani tna'a ñayii ma ji'in sa'ya i ma, te sukan‑va'a ñayii ñatuu ka kandija Su'si ma, jin kutu'va i ja jin kandija i ya. Te satu'va de in ñuu koo tu'va, sukan‑va'a jin kuan‑ta'vi i Iya Tátnuni ma ―kúu i jiña'a i.
18 Zacarías ma, ni jikan‑tnu'u de ángel ma:
―¿Naxe kukanu ini sa ja ká'an ni a? Vaa saña chi in tee nija'nu kúu sa, te suni ñasi'i tna sa ma ―kúu de jiña'a de.
19 Ángel ma, ni ndakone'e i:
―Saña kúu ángel Gabriel ma, ja iyo sa nuu Su'si ma, te ni tetniñu ña'a ya ja vee sa ka'an sa nuu ni a, te káxtnu'u sa tnu'u vii tnu'u va'a ya a.
20 Kovaa vitna ja ñatuu ni kandija ni ja ká'an sa a, kendoo ñi'i ni, te ma kuu‑ka ka'an ni onde kenda kivi ko kuu sukan ―kúu i jiña'a i.
21 Nani ka iyo ñayii ma ke'e ma, ka ndetu i Zacarías ma, te ka jikan‑tnu'u tna'a i nava'a kúkuee xeen de ja ndee de veñu'u a.
22 Te nuu ni ndee de ma, masu nde kuu‑ka ka'an de. Saa ni ka jinitnuni ñayii ma ja ni iyo ja ni jininuu de ini veñu'u ma, vaa seña‑nka ni sa'a de. Te sukan‑nka ni yo kuu de, ja ñatuu ni yo kuu ka'an‑ka de.
23 Sani te nuu ni jinu kivi ni jinukuechi de ma, Zacarías ma, kuan no'o de ve'e de ma.
24 Te ñasi'i de ma, ni ni'i sa'ya ña, te u'un yoo masu ni yo kee‑ka ña ve'e ña ma. Te jani ini ña:
25 “Maa Iya Tátnuni ma ni sa'a sa'a vitna, sukan‑va'a ñayii ma, máko jin saxiko‑ka ña'a i.”
Ni kaxtnu'u in ángel ja kâku Jesús ma
26 Nuu iñu yoo ma, Su'si ma, ni tetniñu ya ángel Gabriel ma in ñuu Galilea ma nani i Nazaret,
27 te ni ja'an i nuu iyo in suchi jaa nani i María. Suchi ya'a, jâ ni ka kendoo i ja jin tnanda'a i ji'in suchi nani José ma, ja kúu i sa'ya tata tee ni yo kuu rey David ma.
28 Te ángel ma, ni kivi i nuu iyo suchi jaa ma, te jiña'a i:
―¡Chíndee ña'a Su'si ma, vaa ro'o, ni sa'a ña'a Su'si ma ja va'a! Maa Iya Tátnuni ma iyo ji'in ro ―kúu i jiña'a i.
29 María ma, ñatuu ni'i ini i nawa sa'a i, te ni jikan‑tnu'u i nawa kúni ka'an tnu'u ya'a.
30 Te ángel ma, jiña'a i:
―María, má koyu'u ro, vaa ro'o sa'a ja kúsii ini Su'si ma.
31 Vitna te ni'i sa'ya ro, te koo in sa'ya ro, te xnani ro i Jesús.
32 Ko kuu i in iya kanuu, te konani ya Sa'ya Su'si onde sukun ma. Te Su'si Iya Tátnuni ma, sa'a ya ja ko kuu sa'ya ro ma in rey sukan ni yo kuu tee jana'a ni yo nani David ma,
33 sukan‑va'a ko tatnuni ya ni‑kani ni‑jika ñuu Israel ya. Te ja tatnuni ya ma masu naa ―kúu i jiña'a i.
34 María ma, ni jikan‑tnu'u i ángel ma:
―¿Naxe ko kuu ja ká'an ni a, te vitna ja masu na yii sa iyo? ―kúu i jiña'a i.
35 Te ángel ma, ni ndakone'e i:
―Maa Xtumani Ndios ma kii, te kuatundi'ya ña'a ya, te tnu'u ndee tnu'u ndatnu maa Su'si onde sukun ma koo ji'in ro, te kasi ndee kasi ndoso ña'a ya. Te chukan kúu ja suchi kâku ma, konani i Iya Ii, Sa'ya Su'si ma.
36 Suni tna'a ro Elisabet ma, koo in sa'ya ña, visi ña'a nija'nu kúu ña, ña'a ni ka yo ka'an i ja masu kuu koo sa'ya ña ma. Jâ iyo iñu yoo ja ñu'u sa'ya ña ma.
37 Vaa Su'si ma, masu nawa kúu ja ma kuu sa'a ya ―kúu i jiña'a i.
38 Sani te María ma, jiña'a i:
―Saña chi suchi iyo nuu nda'a maa Iya Tátnuni ma kúu sa. Maa Su'si ma sa'a sukan ká'an ni a ―kúu i jiña'a i.
Sani te ángel ma, kuan no'o i.
María ma, ni jan koto i Elisabet ma
39 Ne'un kivi yukan María ma, kua'an i ñuu iyo ichi yuku ma, ñuu Judea ma.
40 Te ni kivi i ve'e Zacarías ma, te ni wa'a i nchuxi Elisabet ma.
41 Nuu ni jiniso'o Elisabet ma María ma, lulu ñunee chii ña ma, ni kanda i, te maa ña ni ka'an tnu'u ni wa'a Xtumani Ndios ma.
42 Te ni ka'an nini'i ña, jiña'a ña:
―¡Ro'o, ni skuta'vi ña'a Su'si ma ja va'a ja vii, sana ndaka ña'a ma! ¡Te ja va'a ja vii kúu sa'ya ro a!
43 ¿Na in kúu ru'u ya, ja ki koto ña'a si'i iya tátnuni nuu ri ma?
44 Vaa nuu ni jiniso'o kunu ri ja ni ka'an ro ma, lulu ri a, ni kanda i ja kusii ini i onde chii ri a.
45 ¡Ja vava'a ko kuu ro'o, vaa ni kandija ro ja ni ka'an Iya Tátnuni ma te ni kandija ro ja ko kuu sukan kúni ya ma! ―kúu ña jiña'a ña.
46 María ma, jiña'a i:
―Ini anua sa a ndáchiñu'u ja sa'a Iya Tátnuni ma,
47 te ini anua sa a kúsii ini nuu iya sa'a ja ndáni'i ta'vi sa a,
48 vaa Su'si ma, ni yo nde'ya ña'a ya saña, in suchi nda'vi jinukuechi nuu ya,
te onde vitna ndimaa jin ko xnani ña'a i ja vava'a kúu sa nuu Su'si ma,
49 vaa iya kuu sa'a ndaka ma, ni sa'a ña'a ya ja vii ja va'a.
¡Iya ii kúu ya!
50 Su'si ma, ndimaa kúnda'vi ini ya ñayii ka yu'u nasa yukan, te jin ko sa'a i in ja ñatuu játna ini ya ma.
51 Ni sa'a ya ji'in tnu'u ndee tnu'u ndatnu ya ma ja jin kuitenuu ndaka ñayii ka jani ini ja maa i ka kuu‑ka ma.
52 Ni xtandiyo ya nuu ka nukoo rey ma,
te ni wa'a ya jayiñu'u ñayii ka ndakunitnuni ja ka jiniñu'u i Su'si ma.
53 Ñayii ni ka yo kokon, ni ka yo yichi i ma,
ni ka ndani'i, ni ka ndatna'a i ja jin ko kaa jin ko ko'o i ma,
te xiku ma, ni ndasanda'vi ya i.
54 Ni chindee ya ñayii ñuu Israel ma, ja ka jinukuechi i nuu ya ma.
Ñatuu ni ndunaa ya ja kúnda'vi ini ya i,
55 sukan ni skuiso ya nuu tna'a o tee jana'a ma ja sukan ko kuu ji'in Abraham ma ji'in sa'ya tata de ki koo kuee‑ka ma
―kúu i jiña'a i.
56 María ma, ni kendoo i ji'in Elisabet ma uni yoo, te saa kuan no'o i ve'e i ma.
Sukan ni kuu ja ni kâku Juan tee skuandute ñayii ma
57 Nuu ni chitu kivi te ni kâku sa'ya Elisabet ma, te in suchi yii kúu i.
58 Ndaka ñayii ka iyo yatni ji'in ña ma, ji'in tna'a ña ma, ni jan koo i ni ka jan koto i ña, vaa ni ka jini i ja Iya Tátnuni ma, ni kunda'vi ini xeen ña'a ya te ni sa'a ña'a ya ja vii ja va'a.
59 Nuu una kii ma, te ni jan koo ña ji'in i veñu'u ma ja jin chitnuni de i, te ka kuni de ja jin xnani de i Zacarías, sukan nani yuva i ma.
60 Kovaa si'i i ma, jiña'a ña:
―Ña'a chi Juan konani i ―kúu ña jiña'a ña.
61 Sani te ni ka ndakone'e de:
―Masu na in tna'a ni ma nani sukan ―ka kuu de ka jiña'a de.
62 Sani te ka sa'a de seña nuu yuva lulu ma, naxe kúni de ja konani i.
63 Te yuva i ma, ni jikan de in tutu, sukan‑va'a tee de, te ni tee de ja Juan konani i. Te ndaka de ni ka sa'vi‑nka ini.
64 Te maa ora yukan‑ni, sani te ni kuu ni ndaka'an Zacarías ma, te ni keja'a de ndachiñu'u de Su'si ma.
65 Te ndaka ñayii ka iyo yatni ma, ni ka sa'vi‑nka ini i, te ndaka ñuu ichi yuku ñuu Judea ma, ka ndakaxtnu'u nuu tna'a i sukan ni kuu ma.
66 Ndaka ñayii ka jiniso'o ma, ka jikan‑tnu'u tna'a i:
―¿Naxe ko kuu lulu yukan? ―ka kuu i ka ka'an i.
Vaa ja ndaa ja tnu'u ndee tnu'u ndatnu Iya Tátnuni ma iyo ji'in i.
Sukan ni ndachiñu'u Zacarías ma Su'si ma
67 Zacarías ma, yuva lulu ma, iyo ndi'i iyo tu'u Xtumani Ndios ma ji'in de. Ni ndakaxtnu'u de tnu'u ni wa'a Su'si ma, te jiña'a de:
68 ―¡Ja va'a kúu Iya Tátnuni ma, Su'si ñuu Israel ya!
Vaa vee ya ja sa'a ya ja kaku ñuu ya a nuu tnundo'o tnuneni ma.
69 Ni tetniñu ya in iya ndee iya ndatnu ja sa'a ya ja jin kaku o.
Ne'un sa'ya tata David ma tee ni yo jinukuechi nuu ya ma kenda ya.
70 Sa'a ni skuiso ya onde xi'na‑ka ma, te ni ka yo ka'an tee ni ka iyo vii ni ka iyo ndoo nuu Su'si ma
te ni ka yo ndakaxtnu'u de tnu'u ni yo wa'a ya ma,
71 ja sa'a ya ja jin kaku o nuu ñayii ka kuni u'vi nuu o ma
ji'in ndaka ñayii ka ndakiti ini nuu o ma.
72 Ja kunda'vi ini ya tna'a o tee jana'a ma,
te ma ndunaa ña'a ya, vaa sa'a ña'a ya sukan ni skuiso ya ma.
73 Te cha'a kúu ja ni skuiso ya nuu yuva o Abraham ma,
74 ja sa'a ya ja jin kaku o nuu ñayii ka kuni u'vi nuu o ma,
sukan‑va'a jin kunukuechi o nuu ya, te masu nawa jin koyu'u o.
75 Te ja koo o nuu ya ma, koo ndaa koo ndija o,
te sa'a o ja va'a ndaka kivi koteku o ma.
76 Te ro'o, sa'ya maa ri, tee ndakaxtnu'u tnu'u ni wa'a Su'si onde sukun ma konani ro,
vaa koxtnuu ro nuu Iya Tátnuni ma, satu'va ro ichi ya ma,
77 sukan‑va'a kaxtnu'u ro nuu ñuu ya a ja Su'si ma,
sakanu ini ya kuechi ñayii ma, te jin ndani'i ta'vi i.
78 Vaa Su'si o ma, iya nda'vi xeen ini kúu ya,
te onde sukun ma kii iya sa'a ja jin keja'a jaa o naxe jin ko sa'a jin ko kuu o,
79 sukan‑va'a ndaxtnuu ya ñu'u nuu ñayii ka iyo nuu nee‑ka ma, nuu ka yu'u ñayii ma ja jin kûu i ma,
te skaka ña'a ya ichi ñatuu na in kánaa ma
―kúu de ká'an de.
80 Te suchi luluu ma, ve kua'nu i, te ve kundee ve kundatnu ini anua i ma, te ni yo iyo i ichi nuu masu nawa iyo kuiti ma onde kivi ni kenda i nuu ñayii ñuu Israel ma.