Tibɔnyaan ti
LUK
ŋmee ti na
1
1 Maaninkpel Teofilus, binib pam nan pɔɔn bibaa ki ŋmee kigbaŋ ponn ni tibɔr ti nan ŋa tikaasisik ni na. 2 Binib bi kan tibɔr ngbaan aah piin ki ti doo pu na mooni ti, ki tuk timi. Le bi ŋmee baah tuk timi pu na. 3 Min Luk, m mu bee mbamɔm tibɔr ngbaan aah piin pu ki ti doo pu na. Nima le m dak ke ni ŋan m mu ŋmee ti, taah piin ki ti saa pu na, ki tii si, 4 aan aa mu bee baah tuk si tibɔr ti na aabamɔn.
Uwumbɔr aatuun aah len ke bi ga maa Jɔnn pu na
5 Buyoonn Herod nan ye Judea aatiŋ aabɔr na, le Uwumbɔr aatotoor ubaa nan bi, bi nan yin u ke Sekaria. U nan ye Abija aamaal ponn ni aanii la. Upuu aayimbil nan ye Elisabef. U mu nan ye Uwumbɔr aatotoor Aaronn aamaal ponn ni aanii ubaa la. 6 Sekaria ni upuu mɔmɔk nan ye bininyaam Uwumbɔr chee, ki dii waakaal mɔmɔk, ki ŋani waah ban pu na, kaa kpa taani ubaa. 7 Baa nan kpa ubo. Elisabef nan ye upiiŋoob la. Bi mɔmɔk mu nan por la.
8-9 Uwumbɔr aatotoorb aakaal aah dii pu na, le bi lee Sekaria, u ti koo Uwumbɔr Aadichal ni ki see tulalee aayon. Waayoonn aah fuu ni na, le u koo Uwumbɔr Aadichal ni, u ti tun lituln limina. 10 Buyoonn u bi seer tulalee aayon ngbaan tii Uwumbɔr na, le kinipaak sakpeŋ bi lipaal, ki mee Uwumbɔr. 11 Le u kan Uwumbɔr aatuun, baah seer tulalee aayon libimbiln li paab na aaŋangii wɔb. 12 Sekaria aah kan u na, le ni muk u, le ijawaan chuu u. 13 Le Uwumbɔr aatuun ngbaan bui u, “Sekaria, taa san ijawaan. Uwumbɔr ŋun saameen a. Aapuu Elisabef ga maa ubijabo, ki tii si. Le aa ga yin u ke Jɔnn. 14 U yaa ma u kan, le aa ga li kpa mpopiin pam. Binib pam mu ga li mɔɔni. 15 U ga li ye uninyuun Uwumbɔr chee. Waan nyu ŋisubil aadaan, ki mu aan nyu ndaan mubaa. U ga li gbii Uwumbɔr Aafuur Nyaan buyoonn bi ga maa u na, ki li joo cha. 16 U ga cha nimi Israel yaab pam gir ti dii Bidindaan Uwumbɔr. 17 U ga li kpa Uwumbɔr Aafuur Nyaan, ni mpɔɔn, ke Uwumbɔr aabɔnabr Elaija aah nan kpa pu na, ki ga loln ni Tidindaan pu nsan. U ga cha tetiib ni baabim ki kpaan.* : Lik Malakai 4.5-6. U ga cha binib bi kaa kii Uwumbɔr aamɔb na li kpa nlan, aan bi kpeln, ki li dii bininyaam aah dii pu na. U ga toor binib, bi li ye binib bi gor ki kii Uwumbɔr na.”
18 Le Sekaria bui Uwumbɔr aatuun ngbaan, “M por a, mpuu mu por a; m ga ŋa kinye ki bee ke saah len pu na ga sil ŋa.”
19 Le Uwumbɔr aatuun ngbaan bui u, “M ye Gabriel u si Uwumbɔr aanimbiin ni na la. U tun ni mi ke m nan tuk si tibɔnyaan tee. 20 Ni yaa nan ŋeer kan, maah len pu na ga gbiin. Saah kaa pak maah len pu na, le aa ga ŋa ubir, kaan ki ŋmaa len tibɔr ki ti saa buyoonn tiwan nimina ga ŋa na.”
21 Le kinipaak ngbaan si lipaal, ki si kii buyoonn Sekaria ga nya ni Uwumbɔr Aadichal ni na. U nan yunn kaa nyan ni, le ni gar bi pam. 22 Waah nan nyan ni na, waa ŋmaa len bi chee tibɔr. Nima le cha bi bee ke u kan lijinjiir aawan Uwumbɔr Aadichal ni. Le u beenin len libir, kaa ŋmaa len tibɔr.
23 Waawiin aah ye pu u tun lituln Uwumbɔr Aadichal ni na aah doo na, le u kun. 24 Ni bi ki cha, le upuu Elisabef dek lipuul, ki di ubaa bɔr iŋmal iŋmu, 25 le ki bui ke, “Uwumbɔr lik maah bi pu na la, le ki ŋa mi tibulchinn kina ki tii mi, ki nyan mi inimɔɔn ni.”
Uwumbɔr aatuun aah bui Mari ke u ga maa Yesu pu na
26 Lipuul aah ŋa iŋmal iloob aapuul na, le Uwumbɔr tun waatuun Gabriel ke u buen Galilee aatiŋ kibaa ni, bi yin ki ke Nasaref, 27 ke u buen usapɔɔn ubaa chee, bi yin u ke Mari. Waa nyi uja. Bi nan puu ke bi ga tii u tichar. Bi yin uchal Josef, u ye Ubɔr David aamaal ponn ni aanii ubaa la. 28 Le Uwumbɔr aatuun ngbaan fuu ni Mari chee ki doon u, le ki bui u, “Uwumbɔr ŋa si tibulchinn sakpen a, ki bi aa chee, ki ŋa tinyoor ŋa aa pu ki jer waah ŋa bipiib mɔmɔk pu na.”
29 Waah len kina na, le ni gar Mari sakpen. Le u dakl lik waah len pu na aatataa. 30 Le u ki bui u, “Mari, taa san ijawaan. Uwumbɔr ŋa si tibulchinn la. 31 Aa ga dek lipuul, ki maa ubijabo ki yin u ke Yesu. 32 U ga li ye uninyuun la. Bi ga yin u Uwumbɔr u kaa kpa ŋeen aatɔ na Aajapɔɔn. Tidindaan Uwumbɔr ga tii u uyaaja Ubɔr David aanaan. 33 U ga li ye uyaaja Jakob aayaabitiib† : Jakob aayaabitiib ye Israel yaab la. aabɔr n‑yoonn mu kaa kpa ndoon na. Waanaan aan doo.”
34 Le Mari baa Uwumbɔr aatuun ngbaan ke, “Maah kaa nyi uja na, m ga ŋa kinye ki maa ubo?”
35 Le u bui u, “Uwumbɔr Aafuur Nyaan ga sunn ni aa pu. Uwumbɔr u kaa kpa ŋeen aatɔ na aapɔɔn ga cha aa dek lipuul. Nima pu na, saah ga maa ubo u na ga li ye chain. Bi ga yin u ke Uwumbɔr Aajapɔɔn la. 36 Lik, aana aabo Elisabef, u por na, u mu pil ubijabo aapuul. Baah nan yin u ke upiiŋoob na kpa iŋmal iloob aapuul la; 37 nibaa aa pɔɔ Uwumbɔr chee.”
38 Le Mari bui Uwumbɔr aatuun ngbaan, “M ye Uwumbɔr aanaagbiipii la. Saah len pu na, u cha ni ŋa kina.” Le Uwumbɔr aatuun ngbaan buen.
Mari aah mann Elisabef pu na
39 N‑yoonn ngbaan le Mari gor mala ki buen ŋijoo ponn ni, le ki ti buen kitiŋ kibaa ni, ki bi Juda aatiŋ ponn ni,‡ : Ni nan ye iwiin inaa bee iŋmu aasachuln la. 40 le ki koo Sekaria do, ki doon Sekaria aapuu Elisabef. 41 Elisabef aah ŋun idoon pu na, le waabo fii uponn ni. Le Uwumbɔr Aafuur Nyaan gbiin Elisabef. 42 Le u len mpɔɔn pu ki bui Mari, “Uwumbɔr ŋa tinyoor ŋa aa pu ki jer waah ŋa bipiib mɔmɔk pu na, ki ŋa tinyoor ŋa ubo u bi aaponn ni na mu la. 43 Ba ŋa Uwumbɔr nyuŋ mi kina ki cha Ndindaan aana dan nan mann mi? 44 Ntafal aah ŋun saadoon na, le maabo fii mponn ni, waah kpa mpopiin pu na. 45 Si u gaa Uwumbɔr ki kii na, u ŋa tinyoor ŋa aa pu la, ki ga ŋa waah nan tuk si ke u ga ŋa pu na.”
Mari aah gaa nlahn ki pak Uwumbɔr pu na
46 Le Mari bui ke,
“M nyuŋni Uwumbɔr nsui ni la.
47 M kpa mpopiin sakpen, Uwumbɔr u gaa mi lii na pu.
48 U teer mi u ye waanaagbiipiigiin na bɔr.
Dandana ki joo cha, binib mɔmɔk ga len
ke Uwumbɔr ŋa tinyoor ŋa m pu la,
49 ba pu? Uwumbɔr u kpa mpɔɔn na tun litukpaan ki tii mi.
Waayimbil ye chain la.
50 Binib bi san u na, u san bi kinimbaak,
ni biyaabitiib, ni biyaabisɔsɔk ponn ni ki joo cha.
51 U mɔk binib waapɔɔn,
ki jenn kalmbaanidam bi dak ke bi ye bininyuum na.
52 U nyan bibɔrkpaam baanaan ni,
ki nyuŋ bigiim.
53 Binib bi nkon joo bi na,
u tii bi tijikaar nyaan, bi ji bab.
U cha biwankpadam chuun ni iŋaalpeen.
54 Waah nan puu tipuur ti tii tiyaajatiib na,
u ŋa kina la, ki ter waatutum Israel yaab.
55 U teer ki san Abraham ni uyaabitiib kinimbaak
n‑yoonn mu kaa kpa ndoon na la.”
56 Tɔ, Mari nan bi Elisabef do iŋmal itaa, le ki nin gir kun.
Baah ma Jɔnn u muini binib nnyun ni na pu na
57 Le ni ŋeer Elisabef maa ubo. Le u ma ubijabo. 58 Le udoyaab ŋun ke Uwumbɔr san u kinimbaak sakpen. Le u ni bi kpaan ki mɔɔni.
59 Waabo aawiin iniin daal, le bi dan bi nan gii uchakpaln, le ki ban bi yin u ke Sekaria ke baah yin ute pu na. 60 Le una aa kii, ki bui ke bi ga yin u ke Jɔnn la.
61 Le bi bui u, “Unii ubaa aa kpa liyimbil limina nimi aamaal ponn ni.” 62 Le bi di biŋaal len ute chee, ki baa u ke u ban ke bi yi waabo kinye.
63 Le u bui bi ke bi tii u kigbaŋ. Baah tii u na, le u ŋmee ke, “Waayimbil le ye Jɔnn.” Le ni gar bi mɔmɔk pam. 64 Libuul ngbaan ni le Sekaria aalambil lɔkr. Le u piin ki bi len ki pak Uwumbɔr. 65 Le ijawaan chuu bidoyaab mɔmɔk. Le Judea aatim mumɔk bi ŋijoo ponn ni na aanib ŋun tibɔr ngbaan. 66 Ni nan ŋa binib bimɔk ŋun ti na ilandak. Le bi baa ke, “Ubo ngbaan ga li ye ba aanibol?” Ba pu? Uwumbɔr aaŋaal nan bi u pu.
Sekaria aah pak Uwumbɔr pu na
67 Le Uwumbɔr Aafuur Nyaan gbiin Sekaria, u ye Jɔnn aate na, le ki cha u len Uwumbɔr aabɔr:
68 “Cha ti pak Tidindaan u ye timi Israel yaab Aawumbɔr na.
U dan nan ter waanib, ki nyan bi tinaagbiir ni,
69 ki tii timi unii u ga gaa timi lii, ki kpa mpɔɔn,
ki ye waatutunn Ubɔr David
aamaal ponn ni aanii ubaa na.
70 U nan cha waabɔnabtiib chain len kina n‑yaayoonn na
ki joo cha.
71 U nan puu tipuur ke u ga nyan timi, timi aadim aaŋaal ni,
ni bimɔk nan timi na aaŋaal ni, aan ti ŋmar.
72 U nan len ke u ga san tiyaajatiib kinimbaak,
ki teer waah puu tipuur ti ye chain na bɔr.
73 U nan puu tipuur tii tiyaaja Abraham,
74 ke u ga nyan timi, timi aadim aaŋaal ni,
aan ti dii u ki taa li san ijawaan,
75 ki li bi chain,
ki li kpa mbimbinyaan u chee n‑yoonn mɔmɔk.
76 Si, maabo, bi ga yin si ke Uwumbɔr u kaa kpa
ŋeen aatɔ na aabɔnabr.
Aa ga loln ni Tidindaan pu nsan,
ki toor nsan tii u,
77 ki tuk waanib ke u ga di cha baatunwanbir pinn bi,
ki gaa bi lii;
78 ba pu? timi Aawumbɔr kpa tibulchinn,
ki san timi kinimbaak.
U yaa gaa timi lii kan,
ni ga li bi ke nwiin aah puu ni pu na.
79 Ni ga woln binib bi bi mbɔmbɔɔn
ni ki san nkun ijawaan na pu,
ni ga mɔk timi nsan mu ga tii timi nsuudoon na.”
80 Le ubo ngbaan muun, ki dii Uwumbɔr ni usui mɔmɔk, le ki nan bi nteersakpiin ni, ki ti saa buyoonn u piin ki bi tuk Israel yaab Uwumbɔr aabɔr na.