Búkũ
Yónã
vé rĩ
Tã búkũ rĩ vé rĩ ã ũlũngárá
Búkũ ꞌdĩri ĩri ꞌbá ní úꞌdógúꞌdógú nẹ́bị̃ Yónã vé rĩ ã tã ũlũ. Múngú lũ Yónã ní kĩnĩ, ã mụ ụ́ꞌdụ́kọ́ ívé rĩ ũlũú ꞌbá adriꞌbá kụ̃rụ́ Nĩnéwẽ vé rĩ agá rĩ pi ní, ꞌbá Nĩnéwẽ vé rĩ pi Yãhụ́dị̃ rĩ pi be, kộpi ariꞌba rú ĩ ãsámvú gé sĩ. Yónã lẽ Múngú ã úꞌdị́ ꞌbá Nĩnéwẽ vé rĩ pi ũdrãá céré ꞌdĩísĩ rá. Yónã nga ápá Múngú ẹndrẹtị gé ꞌdĩísĩ rá, tụ kũlúmgba ãmbúgú ni agá, lẽ zoó mụzú yị̃ị́ tafu rĩ agásĩ. ꞌBo ꞌdụkí ĩri ꞌbeé yị̃ị́ agá, Múngú sẽ Yónã adri ị̃ꞌbị́ ãmbúgú rĩ agá ꞌdãá ídri rú. Vụ́drị̃ ni gé, Yónã gõ ꞌdeé mụzú tị Múngú vé rĩ ũlũú kụ̃rụ́ Nĩnéwẽ vé rĩ agá ꞌdãá rá, ꞌbá Nĩnéwẽ vé rĩ pi céré újákí ẹ́sị́ ĩvé ũnjĩkãnyã agásĩ rá. Kúru Múngú úꞌdị́ ꞌbá rĩ pi kuyé, iza kpá kụ̃rụ́ rĩ kuyé, sẽ Yónã ã ꞌa gõ veé ãní ambamba. Búkũ rĩ vé ụ̃dụ̃ gé, Múngú iꞌda Yónã ní lũzú kínĩ, ꞌi lẽngárá vé ni, ꞌî ẹ́sị́ ĩdríkídri, ꞌbá rĩ újá dõ ẹ́sị́ rá, ãzini ị̃njị̃ dõ ꞌi rá, ꞌi ĩri pa rá.
1
Yónã nga ápá Úpí ẹndrẹtị gé sĩ rá
1 Ụ́ꞌdụ́ ãlu, Úpí* 1:1 Úpí: Ẽbérẽ tị sĩ, Múngú zị ꞌî rụ́ Yáwẽ, ífífí ni, Múngú adriípi mụzú ꞌdániꞌdáni rĩ ꞌi. Kẹ̃lị̃kọ́ tị sĩ, ꞌbâ Yáwẽ ri zị Úpí. Ĩ ị́sụ́ lã Búkũ Íꞌdóngárá vé rĩ agá, Wụ̃ngárá vé rĩ agá, Rụ́tã vé rĩ agá, ãzini Yónã vé rĩ agá. Múngú átá Yónã Ãmĩtáyĩ mvọ́pị be kĩnĩ, 2 “ꞌÍ nga mụụ́ kụ̃rụ́ ãmbúgú Nĩnéwẽ vé rĩ gé ꞌdãá, ꞌí ꞌyo ꞌbá rĩ pi ní, á ndre tã ũnjí kộpi ní ꞌoó rĩ gí.”
3 ꞌBo Yónã gã tã Úpí Múngú ní ẹzịị́ ꞌí ní rĩ sĩ, nga ápá mụzú Tãrãsísã gá. ꞌDe mụzú kị̃jị́ Yópã vé rĩ gé ꞌdãá, ĩri ní kũlúmgba lẽépi mụụ́pi Tãrãsísã gá ni ị́sụ́zú, ĩri ní ẹ̃cị̃ rĩ vé mũfẽngã ũfẽzú, ĩri ní fizú úrízú kũlúmgba rĩ agá, ĩri ní mụzú Tãrãsísã gá ꞌdãá, nga ápá Úpí Múngú ẹndrẹtị gé ꞌdĩísĩ rá.
4 Kúru Úpí Múngú ní ũlí ĩpẽzú vịzú ũkpõ be yị̃ị́ tafu rĩ agá ꞌdãá, ũlí rĩ lẽ kõdô kũlúmgba rĩ vịị́ ũŋõó kpélékpélé. 5 ꞌBá riꞌbá kũlúmgba rĩ újị́ꞌbá rĩ pi céré ꞌokí ụ̃rị̃ sĩ, ꞌbá ãlu ãlu ꞌde rií ngoó ívé Múngú ẹndrẹtị gé. Kộpi ní ngá ẹ̃njị̃ꞌbá ẹ̃njị̃ẹ̃njị̃ kũlúmgba agá ꞌdãá rĩ pi uꞌdụzú úꞌbézú yị̃ị́ agá ꞌdãá, kũlúmgba rĩ ẽ ẹ̃njị̃ rí ãní ku.
ꞌBo Yónã fi laá ụ́ꞌdụ́ koó kpílíkpílí kũlúmgba rĩ vé ꞌa ĩ ní ẹlịị́ vũgálésĩla rĩ agá ꞌdãá. 6 ꞌBá kũlúmgba rĩ újị́ꞌbá rĩ pi vé ãmbúgú ní ꞌdezú mụzú ĩri vúgá ꞌdãá, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Mi ri ụ́ꞌdụ́ ko áyu ãsĩ? Mí íngá ụrụ, ꞌí zị mívé Múngú! Sâ ãzi sĩ ĩri ícó ꞌbâ ĩzã ko rá, ꞌbá ícókí ũdrãá ku.”
7 ꞌBá kũlúmgba rĩ újị́ꞌbá rĩ pi ní átázú ĩ ãsámvú gé sĩ kínĩ, “Ĩmi ímụ́kí ꞌbá ꞌbekí jẽké, ꞌbâ nị̃kí rí ꞌbá tã nõri íjị́pi ꞌbá drị̃gé rĩ ámá ãní.” Kộpi ní jẽké rĩ ꞌbezú, jẽké rĩ ꞌde Yónã ã rụ́ sĩ.
8 Kúru kộpi ní Yónã ri zịzú kínĩ, “ꞌÍ lũ ꞌbá ní, ꞌbá tã ũnjí nõri íjị́pi ꞌbá drị̃gé rĩ ãꞌdi ꞌi? ꞌÍ ꞌo ãꞌdi? Mí íbí ímụ́ íngõósĩla? Ãngũ mívé rĩ ã rụ́ ãꞌdi? ꞌBá mívé rĩ ãꞌdi pi?”
9 Yónã ní újázú kĩnĩ, “Ma Ẽbérẽgú,† 1:9 Ẽbérẽgú: Ãbũrámã ri Ẽbérẽgú. Ĩrivé mvá vé mvá Yõkóbũ ri gõkí zịị́ Ĩsẽrélẽ, sâ ãzi sĩ ĩrivé úyú rĩ pi ĩ ri zị Ẽbérẽ, sâ ãzi sĩ ĩ kpá zị anji Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi. Sâ Yẹ́sụ̃ vé rĩ gé, ĩ ri kộpi zị Yãhụ́dị̃. ma ri Úpí Múngú adriípi ꞌbụ̃ gé, nyọ̃ọ́kụ́ rĩ gbiípi yị̃ị́ tafu rĩ be rĩ ị̃njị̃.”
10 Tã Yónã ní ꞌyoó ꞌdĩri sẽ kộpi ní ụ̃rị̃, kộpi ní ĩri zịzú kínĩ, “ꞌÍ ꞌo ãꞌdi?” (Kộpi nị̃kí ámá rá ꞌyozú kínĩ, Yónã ápá Úpí Múngú ẹndrẹtị gé sĩ ápápã, ãꞌdiãtãsĩyã Yónã lũ kộpi ní drị̃drị̃ rá.)
11 Ũlí rĩ kã yị̃ị́ rĩ vịị́, yị̃ị́ rĩ úvá ngũyá ngũyá. Kộpi ní ꞌyozú ĩri ní kínĩ, “ꞌBâ ꞌokí mi íngóni ũlí vịị́pi ũkpõ be ambamba ꞌdĩri ã tu rí pá ãní?”
12 Yónã ní újázú kộpi ní kĩnĩ, “Ĩmi ꞌdụkí ma ꞌbeé yị̃ị́ tafu rĩ agá ꞌdãá, ũlí vịị́pi ũkpõ be ꞌdĩri, ĩri ícó pá tu rá. Á nị̃ rá á ꞌo ũnjĩkãnyã rĩ ma ꞌi, ũlí rĩ ní vịzú ũkpõ be ꞌdíni ãní.”
13 ꞌBá kũlúmgba rĩ újị́ꞌbá rĩ pi ụ̃ꞌbị̃kí kõdô ũkpõ sĩ kũlúmgba rĩ sõó gõó vúlé ãngũ nyọ̃ọ́kụ́ rú rĩ gé ꞌdãá, ꞌbo kộpi ícókí ku, ãꞌdiãtãsĩyã ũlí rĩ gõ vịị́ drị̃drị̃ ꞌdãri ndẽé rá. 14 Kúru kộpi ní ngozú Úpí Múngú ẹndrẹtị gé, “Á Úpí Múngú, ꞌbá ní lẽé ágó nõri vé ídri ꞌbeé ãvĩí rĩ sĩ, mî ku ꞌbâ ũdrãá ku. ꞌBá ní lẽé ágó tã ãkó nõri ꞌdịị́ drãá rĩ sĩ, lẽ mî lị tã ãní ꞌbá drị̃gé ũnjí ku. Á Úpí Múngú, tã rĩ nga ꞌi sụ̃ mí ní lẽé ã nga ꞌi rĩ tị́nị gí.” 15 Kúru kộpi ní Yónã ri ꞌdụzú ꞌbezú yị̃ị́ tafu rĩ agá ꞌdãá, koro yị̃ị́ riípi úvápi ngũyá ngũyá rĩ ní pá tuzú. 16 Tã ꞌdĩri sẽ ꞌbá kũlúmgba rĩ újị́ꞌbá rĩ pi rukí Úpí Múngú ri ãní rá, kộpi íꞌdụ́kí rọ̃bọ̃ŋọ̃ zãá Úpí Múngú ní, ãzini kộpi sõkí ũyõ ẹ̃zị́ ngazú ĩri ní.
17 ꞌBo Úpí Múngú sẽ ị̃ꞌbị́ ãmbúgú te Yónã ri, Yónã adri caá ị̃ꞌbị́ rĩ agá ꞌdãá ụ̃tụ́ŋá na ị́nị́ŋá na.
*1:1 1:1 Úpí: Ẽbérẽ tị sĩ, Múngú zị ꞌî rụ́ Yáwẽ, ífífí ni, Múngú adriípi mụzú ꞌdániꞌdáni rĩ ꞌi. Kẹ̃lị̃kọ́ tị sĩ, ꞌbâ Yáwẽ ri zị Úpí. Ĩ ị́sụ́ lã Búkũ Íꞌdóngárá vé rĩ agá, Wụ̃ngárá vé rĩ agá, Rụ́tã vé rĩ agá, ãzini Yónã vé rĩ agá.
†1:9 1:9 Ẽbérẽgú: Ãbũrámã ri Ẽbérẽgú. Ĩrivé mvá vé mvá Yõkóbũ ri gõkí zịị́ Ĩsẽrélẽ, sâ ãzi sĩ ĩrivé úyú rĩ pi ĩ ri zị Ẽbérẽ, sâ ãzi sĩ ĩ kpá zị anji Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi. Sâ Yẹ́sụ̃ vé rĩ gé, ĩ ri kộpi zị Yãhụ́dị̃.