Luki
Solo Puwano Matanema:na:wa Wekeye
Lukiye solo napolo momateyawa niyewi Yesu pota:la: Isolaiya sena kesale mene silisekeye. Ikila Yesuyewi E tima:na: ma:ta: tise Eyewi sena kesale weyamo ima selese, Ho Napoyewi Ema penaiya kinise Kote solo napolo olokeyaletela sena elakemi se tiye kinaposakeye (4:18 pota:pa:). Aputa:, hele heneye, puka weyamo suwemi Lukiye pula mutalo Yesuye sena kesale hilila kalikalila tiyapita: Eyewi ima hauwekilise apula: Eyewi ima napolo timiyakeye.
Yesuye nano ketea sopoke timiyawa Eyewi timinise ili amowa heneye sena kesale Ema epiyakeye. E ama Meliyewi Ewamo selati emiwa, sena kesale sopoke epiyakeye (1:42-48 apula: 2:10 pota:pa:). Apula:, puka we kotetise, Yesuwa hepene fiyanapitekiwa iwa epiya sosokeye (24:52 pota:pa:).
Luki semetei eye Yesu E tima:na: muta tiwa E pula walawa eye walakeye. Solo amowa puka pa:ta: nowemi matelakeye. Luki semetei eye ela: Yesu peleya: weyemi sisa:ne timiyawa eye walakeye. Luki ela: pale seya solo momatelese Yesuye pula selese Samelia senaye kisi sena isu honosane koliyeti amowa eye sesewapokeye. Apula: pale seya solo nowa salaye inawa iya:pela: mokopo sisa:ne apula: pale seya solo noka Yesuyewi se tiye mikeye. Luki ela: Sakiase e timiyawa walosekeye. Sena ewa takese tisekeye.
Nano ketea noka Lukiye solo mutalo momateya wekeye. Amowa Kotema penanose kulukulusene mane. Apula: nowa Ho Napoye E tima:na: tiwa, apula: nowa Koteye sena kesale mane olokeyaletela iya:tesewa, nano usulupe weyamowa Lukiye momateyakeye. Lukiye solo mutalo kesaleye nano ketea timiyawa eye momateyakeye.
Luki sowa puka weyemi momateya maitapa tepesakeye. Alawamona, Luki semetei ela: momateya puka we niyewi selese, Apasolo ili tima:ma: tiwa, puka puwano nano ketea Apasoloye Yesu hepene hanakemi timiyakeye.
Luki Suluwemi Mou Elakamo Momateya
1:1-4:13 Yesu mina:na: isu selila
4:14-9:50 Yesuye Kalili peleya:wemi nakola sena kesale falewalopela: Kote sowa se tiye kina hapakeye
9:51-19:27 Yesuwa Yelusalemewemi hapakeye
19:28-23:56 Yesuwa Yelusalemewemi ka teke enikeye
24:1-53 Yesuwa kulapola: mene tesi apula: ewamo kulu hanosene sena sitalakemi hetetikeye
1
Puwano Matanema:na: Solo
1 Sena sosolo Tiafolaseo, puwanowa, sena mutayawa tiya:yewi ta:pelesa: pula walawa nano ketea sopoke nini honosanewemi Koteyewi timini tiye hetetikeye. 2 Ma:ta:tiwemiwa ili siyewi nano ketea amowa papowa nima se tiye mikeye. Sena ili tima:na: tisene amowa Kote sowemi tima:na: tisekeye. 3 Alanase, neyawana ma:ta:tiwemiwa nano ketea amowa sopoke seli matanema:na:pela:, apula:, neye matanawa pula hekeya wala kema momatekeye. 4 Ko:yawemiye, keyawa nano ketea sopoke keye waiya amowa neyawa keyawa seli matane tiya:pa:.
Yone Hano Toliyetisene Kesilawa Wekeye
5 Helotewa Yutia peleya:wemi kini enene ikila emiwa, pilisiti sena semetei nowa enene e unua Sekalaya. Ewa Apaisa sena maya ili pilisiti; Ekewa Alone mayakeye e unua Elisapete. 6 A:ko: Kote sikapowemi hekeya sena kesale enene. A:tawa Kote solo mane sopoke kulu hanose Kote elewala sopoke kulu hapa, apula:, a:tawa hele timiya nowa itapa. 7 Alawamona a:tawa salawa eta: kesilama, Elisapetewa ini telanase apula:, a:ko: ela:pe tilila tela.
8 Ikila nowemi Sekalaya e maya iwa pilisiti tima:na: epela: hapa, apula:, Sekalaya ewala Kote sikapowemi pilisiti tima:na: ti. 9 Pilisiti sena mane iliwa Kote koane suwemi sena nowa emi musuluyetiye ikumu napolo hoseya sapa:na:pela:kiwa etewa satukalepela: emi tipipilisene. Tipipili tiyapola: Sekalayawa ta:pele tiye apoya. Apula: eyawa Kotema mokopo miya:na:pela: Kote koane suwemi musuluyetiye hapa. 10 Kotema ikumu napolo hoseya mokopo miya:na: ikila emiwa, sena kesale muta Kote koane hema emi kekene tiyapola: kulukulula:sela: sita:nene.
11 Apula: kulukulula:sela: sitalapita:, Kote E hepene sena semetei nowa tepolo amuna timiya wa:pa:se Kotema ikumu napolo hoseya mokopo miya:na:pela: satosene, tiya: ili tapowemi ine heteti. 12 Aputa:, Sekalayayawa ewamo potakamake howa hanose tutelise ipila ilima tela. 13 Alawamona, hepene senayewi ema selese, “Sekalaya, kewa ipipa. Keye kulukululawa topukeye. Ke kesale Elisapeteyawa senase kema kesa:taposakeye, aputa: keyawa Yone unuwata:pa:. 14 Sala emawa keyawa sosolo epelepesakeye. Ewa supeliwata ikila emiwa sena kesale sopoke ewa potose epelepesakeye. 15 Ko:yawemiye, ewa Kote sikapowemiwa sena sosolo tepesakeye. Sala eyawa waine hano epela: hano olokeyatela noka manaposakeye. Aputa: ewa e ama kupu sulu fa:nemi ke ela: ikila emiwa Ho Napowa woliyetiye elaposakeye. 16 Eyawa Isolaiya sena kesale mutawa sopoke Kote Sosolo salo mene siliyaposakeye. 17 Eyawa Ilaiya e mane alapulu apula: e penayawalapulu amowa Eyewi tiyaposakeye. Apula:, Ewa Yesu Keleso puwano putupela: hanaposakeye. Sala inayawa e sa:walapulu himu hapa matesaleke, Yone eyawa ina matanawa me notoloyetiye e sa:ma kinaposakeye. Apula:, Yone eyawa sena solo seya ta:te iya:tesene iye matanawa me heka:taposakeye. Apula: iyawa sena napolo hekeya matanasene aluse tiyaposakeye. Alanase, eyawa sena kesale sopoke seila:walo tiyapola: Sosolo Yesu emi minita:.”
18 Hepene senayewi au selapita:, Sekalaya ema ta:potose, “Neyawa ke solo selesewa henenapo esekiwa ko:lu matanema:na:napa?” e seya. “Newa sena tililakeye apula: ne kesalewala kepeyasokeye.”
19 Kote E hepene sena mene selese, “Ne unua Kepiyalokeye. Newa Kote minitapo tesekeye. Kote ene ela: newa hamona e selapita: inakeye. Alanase, newa inapola: kema selakeye. Apula: solo napolo weyamowa kema se tiye kinakeye. 20 Aputa:, ta:pa. Keyawa ne solo seyawa maseli ta:te selapita:ke, alanase, kewa meaka kata tiyapola: solama tepesakeye. Apula: ha:na: tese nano ketea epe selakamowa sopoke ha:na: iliye tise itapa tepesakeye. Ne solo we heneye hetetiyaposakeye Koteyewi ta:peyawamunuse.
21 Napu semetei kemi, sena kesalewa Sekalaya yesiwapola: sita:la:. Iye matanesekiwa Kote koane suwemi hapawa ela:pe mainatape esa: matana:sela: sita:nene. 22 O:la:sela: sita:newemi, Sekalayawa Kote koane suwemi musuluyetiye inisekiwa iwalapuluwa sowa eta: seyama. Iye matanesekiwa Kote koane suwemi hapa emiwa uwa koane nano nowa papolapo esa: matanakeye. Ko:yawemiye, eyawa sowa eta: seyamake papolo tiya:yewi walo selapita: papo. 23 Ikila Sekalaya eyewi pilisiti sena tima:na: tiya:newa kopela: koane meneye tiye hapa. 24 Amo fo:suwemi, ekele Elisapetewa salawa alela. Apula:, ewa kunei pipe enene emiwa ewa o:sulu enekeye. 25 “Kote Sosolo eye kokonawa nema mikeye,” Elisapete eyawa au seya. “Ikila emiwa Koteyawa himu hapawa nema waya. Apula: sena kesale sikapowemiwa ne ewala tiwa. Eyewi tiye iya:peyekeye.”
Hepene Senayewi Melima Selese Yesuwa Supeliwataposakeye, E Seyawa Wekeye
26-27 Aputa:, kunei tekakemi Elisapetewa alela ela:, Koteyawa e hepene sena Kepiyalowa Kalili peleya: Naselete koamesa:wemi ilikepiya. Hepene sena ewa kesale pola semetei nowa senawanapulu eta: hanosema salo hapa. Kesale ewa kini Tepiti sena i ama semikeye. Sena amo unua Yosepe. Kesale pola amo unua Meli. 28 Apula:, Hepene senawa e salo hanapola: selese, “Ikilale napolo, kewa Kote sikapowemiwa hekeya kesalekeye. Alake, Sosowa kewalapulu elakeye,” e seya.
29 Au selapita:, Meliyawa sosolo kete matana e seya amo ta:tapola: ilima tela. Apula: eyewi matanesekiwa ena selape esa: matana.
30 Alawamona, Hepene senayewi ema selese, “Meli, kewa ipipa. Koteyawa himu hapawa kewalapulu elakeye. 31 Ta:pa! Kewa sala alepela: elapepela: salawa senase keisa:taposakeye. Apula:, keyawa Yesu unua ta:pa:,” e seya. 32 Ewa Sena Sosolo elaposakeye. Apula:, ewa Kote Sosolo falamo E Sa:keye e selaposakeye. Kote Sosoyawa Yesuwa kini temita: apolosekiwa e kouwa kini Tepiti enene amuna tepesakeye, 33 Ewa Yakope sena i amo kini kokolo kau elaposakeye. E kini tima:na: tiwa maitapa tepesakeye,” hepene senayawa au seya.
34 Au selapita:, Meliyewi hepene senama ta:potose selese, “Newa senawanapulu seta: hapama weyemiwa salawa ko:lu alema:na: telalapa?”, e seya.
35 Hepene senayewi mene selese, “Ho Napowa ke salo inapola: Kote penaiya falamoke fopula: elaposakeye. Alanase, sala keyewi kesipesa epamokiwa hekeya napolo tepesakeye. Aputa:, Ewa Kote E Sa:le e selaposakeye. 36 Ta:pa. Ke nane Elisapetewa kepeyasowamona salawa alelakeye. Puwanowa iye selesekiwa salawa eta: kesima:na: telamanakeye, e seya. Alawamona, naputewa ewa sala alela ela: kunei tekapeipewa itapa telakeye. 37 Ko:yawemiye, Koteyawa nano ketea sopoke iliye tiye timinisekeye,” e seya.
38 Aputa:, Meliyewi mene selese, “Ta:pa. Newa Sosolo tima:na: tisene kesalekeye. Keye epe seleseya Koteyawa newemiwa ili timinipesakeye,” e seya. Apula:, hepene senayewi ewa iya:pela: hapa.
Meliwa Elisapete Popa:na: Hapawa Wekeye
39 Ikila emiwa, Meliwa seli tiye Yutia koamesa: semetei tokowemi kipila hapa, 40 apula:, ewa Sekalaya koane suwemi hanapola: Elisapete potapola: ikilale napolo e seya. 41 Au selapita:, Elisapete ta:takamake, sala keaya e kupu suwemi tanewa sipa:kuya. Aputa:, Elisapetewa Ho Napowa woliyeti. 42 Elisapeteyewi sowa unuwapo selese, “Kesalela: sopoke Koteyewi potosewamona kewane heneya sosolo seselese napola:takeye. Apula: sala keaya keyewi kesipesa epamokiwala Kote seselese seila:taposakeye. 43 Newa itapa. Apula: sena Sosolo yowa ne salo inisewa ko:yawemiye? 44 Keye selese, ‘Ikilale napolo,’ e seya epamowa ne kena:yewi ta:tapola:, sala keaya ne kupu suwemi taneyawa epelesa: sipa:kulukeye” e seya. 45 Meli, keyawa nano ketea sopoke auma:na: e seyawa Kote Sosoyawa kema seya amowa aupesakeye esa: seli topu. Epemi ela: keyawa henenapo esa: epelema.
Meliyewi Kisalawa Wekeye
46 Aputa: Meli selese,
“Ne himuwamokeyawa Sosolo unua wapilikeye.
47 Apula: ne howa epeya sosolo telakeye ko:yewemiye Kote ene ela: newa mene silinase.
48 Newa ene tima:na: tisene kesale. Ne unua sosomakeye.
Alawamona, Koteyawa newa sosolo matana:sela: elakeye. Napuwemiwana sikapewana sena kesale e sola sopoke iyawa au selaposakeye, “Koteyawa epeya sosowa nema mikeye,” e selaposakeye.
49 Kote Penaiya Ilima Eyawa nano sosolo keayamawa newamopela: timiya.
E unua Kalaiya Papalola napolo sopolo elakeye.
50 Ikila yemiwana sikapewemiwana sena kesaleyewi Kote unua wapilisaleke,
Eyawa iwa hauwekilise Sosolo seselesenekeye.
51 Kote ene tiya:yewi talapoiya tima:na: ti alanase,
sena kesale eta:wiye matana honosane fa:nemi ene unua sosolo temana esa: matanesene,
sena kesale amowa Koteyawa alutaletiye ilikepilisene.
52 Sena kini seawemi helesene amowa Koteyawa ewa iya:taposakeye.
Alawamona, sena kesale eta:wiye ene ewa me sinapola: elaleke, Koteyawa ewa e unua me tila:taposakeye.
53 Sena meina sitalakamawa nano napowa katalo kinanapeyapola: teila:walotiye apolosene,
alawamona, sena kesale nano ketea mutalo tela, amowa Koteyawa mokopo ilikepeya.
54-55 Eyawa e tima:na: tisene sena Isolaiyawa sesela.
Apula:, Eyawa nini kouwa Epalahame ima sepapowa a matanepela: enene. Apula:, Eyawa sena kesale sikape hetetima:na: epamowa kokolo kau tesene kokona ewamokiwa eta: kepoliyetimakeye.
56 Meliwa Elisapetewalapulu sita:nene emiwa kunei usulupe tukuyetiye apula: ewa ene peleya:wemi mene hapa.
Yone Hano Toliyetisene Kesilawa Wekeye
57 Sala ha:na:na: ikila emiwa Elisapeteyawa senase supeliwapo. 58 Aputa:, e sena kesale maya semetiyawala ilipe enisene sena kesale iyawala sopoke Koteyewi kokona ema mi amo ta:tapola:, iyawala ewalapulu epeyawa ilima tela.
59-60 Olo ikiwapowemi iwa inapola: sala keaya kapo nama:na:pela: mina, apula:, iyawa ina Sekalaya unuwapa:na:pela: ela, alawamona, sala yoyewi selese, “Eh, Yone unuwapa:na:keye,” e seya.
61 Iyewi ema selese, “Sena maya i kiwemiwa Yone etaiyawa itapakeye.”
62 Apula:, iyawa tiya:yewi inama walo selese, “Salawa ipi unuapa:na:na?” esa: walo selakamake. 63 Eyawa nano momatema:na: keteyawa haya. Halotiyapola:, momatepita: potakamake, Yone unu tuwatapita: papo. Apula: iyawa matanawa ilima telakeye. 64 Komayama kemi, Sekalayawa e tekala meakala napolo me tepela: sowa wa:ke me seya. Apula:, Kote unua wapiya. 65 Aputa: ikiwapo kemi, sena kesale ilipe sita:ne amoke potapola: ipila ilima telakeye. Nano papolo amowa sena kesale sopoyawa Yutia koamesa: tokowemi tisateya hapa imawana sopoke sekoya hapakeye. 66 Iyawa solo seya amo ta:tapola:, ikene kete matane se selese, “Sikapewemiwa sala we ikamuna tepesape esa: matanakeye. Ko:yawemiye, iye matanesekiwa Kote penayawa ewalapulu elatapo esa: matanakeye.
Kote Sowa Sekalayama Se Tiye Miwa Wekeye
67 Yone ina Sekalayawa Ho Napowa woliyetiyapola: Kote solo sepapolo sowa selese,
68 Niyawa Sosolo unua wapilima, Isolaiya Kotewa,
ko:yawemiye Ewa inapola: e sena kesale sopoke mene silikeye.
69 Koteyawa E tima:na: tisene sena Tepiti maya sena i emiwa
sena penaiya semetei nowa niwamo mene silima:na:wa hetetiyakeye.
70 (Amowa puwano fa:nemi Kote e sepatosene senala: kalaya hekeya iyawa au seyakeye),
71 Eye selesekiwa niwa kisi sena tiya:wemi sita:newa mene silima:na:keye,
apula: sena niwanapulu mapolo matanesene tiya:wemi sita:newana mene silikeye.
72 Eyawa nini kouwawa kokonose iwa seselakeye.
Apula: Eyawa E sepapo solo ho:liya ene puwano timiya amowa a matanepela: enene.
73 Koteyawa sepapo amowa nini kouwa Epalahamema
hekila sosolo fala kamo e seyakeye.
74 Eyawa niwa kisi tiya:wemi sita:newa mene silima:na: matanakeye.
Apula: niwa Ewamopela: tima:na: tiya:selekiwa ipipa.
75 Alanase, ikila sopoke nini hepa:la kokolo kau tesene, niwa mane hekeyawemi Kote sikapowemi ha:na:pa:.
Apula: niyawa Kote E mane seli napolo woliyetiya:pa:.
76 Apula:, ni sa:le,
sikapewemiwa iyawa kewa Kote Falamo e sepatosene sena unua taposakeye.
Ko:yawemiye, kewa Yesu puwano putupela: ewamo mina:na: isu seli timita: ha:na:na:keye.
77 Hanapola:, keyewi e sena kesale sopoma matana miya:na:pela: sema:na:wa, “Sikape sena nowa epe ini seyamowa kiwamo mene siliyaposakeye.
Mene siliyapola:, kili olokeyatelawa Eye tiye iya:taposakeye.” Aluse, sala weyamoke selaposakeye.
78 Ko:yawemiye nini Koteyawa niwamo sosolo hauwekilise kokona Ewa nima kinisene.
Alanase, hepene falemi opo si ho:liya fiya tepela: ni salo inaposakeye.
79 Inapola:, ho:liya amoke sena kesale yopolotela honosanewemi sita:nene iwa ho:lili wataposakeye. Kululu ho tapo sita:newa ho:liya amoke iwala ho:lili wataposakeye.
Apula:, ho:liya amoke nini onatu onatiye ha:na:na:wa hopola tema:na: isuwa amoke walopesakeye.
80 Aputa:, sala Yone ewa solo tepela: e howa penaiya talapo tiyapola: enene. Apula: ewa senanama peleya:wemi ha:na: enapotane enene. Elapepela:, sikapewemi ewa Isolaiya sena kesale sikapowemi ine hetetikeye.