19
A Iesu ma Sakeus
1 Ma Iesu e tsau nogo i Jeriko. Me sage i laona na vera ia, me koe laka ke vano saviliu. 2 Mi tana e totu kesa na mane, a Sakeus na asana, aia gaqira taovia na mane aditakesi me tamanigira danga na omea. 3 Me tovoa laka ke morosia a Iesu, maia na ngetu, me gini utugana ke morosia a Iesu rongona ara kapi sosongo na toga. 4 Maia e ulo idaida liusigira na toga, me dato kesa tana gai rongona ke morosia a Iesu kalina aia ke liu gana ngongo tsuna i tana.
5 Mi kalina a Iesu e tsau tana nauna ia, me morokae, me reia a Sakeus me tsarivania, “Sakeus igoe, ko tsunamai tsaku. Inau au ngaoa kau totu i valemu i dani eni.”
6 Ma Sakeus e tsunamai galigali me gini magemage loki na soalakana a Iesu i valena.
7 Migira sui ara reivaganana ia, ara gini tuturiga na goko ngulungulu mara tsaria, “!Na mane iani e ba sage i laona na valena kesa na tinoni sasi!”
8 Me tuu a Sakeus, me tsarivania na Taovia, “!Ko rorongo Taovia! Inau sauba kau tusua na turina popono niqu tamani sui vanigira ara tau tamanina sa omea, me ti vaga inau au peqonogoa ke kesa, me sauba kau tusuvisu vania ke vati kalina liusia na dangana nina omea au peqo vania.”
9 Ma Iesu e tsarivania, “I dani eni nogo e laba na mauri saliu tana vale eni, rongona na mane iani aia e kesa goto na kukuana a Abraham. 10 Inau na Dalena Tinoni, au gini mai ti kau lavegira ma kau maurisigira igira ara sarevo.”
Na Gokolia Tana Rongona na Qolomila
(Mateo 25:14-30)
11 Mi kalina igira na toga ara rorongo vata babaa moa, ma Iesu e gini goko vanigira kesa goto na gokolia. Mi tana tagu ia, ma Iesu e varangi nogo ke tsau i Jerusalem, migira ara pada laka e tagara ngatsu ke tau oka me ke labamai na Verana God.
12 Ma Iesu e tsaria, “Kesa dani, me totu kesa na mane taovia, maia e vano kesa tana vera ao sosongo rongona i tana kara ba tabua, ti aia ke visumai me ke taovia tsapakae vanigira na tinoni ni verana. 13 Mi kalina e tau vati vano moa, maia e soamaigira ara sangavulu nina maneaqo, me tusuvanigira tango kesa na qolomila, me tsarivanigira, ‘Kalina vaga inau kau vano, migamu kamu gini aqo girani, ma kamu reia nagua kamu tsodoginia.’ 14 Migira gana verakolu na mane taovia ia ara reisavia, mara tuu, mara mologoko tsari baa i murina mara tsaria, ‘Igami ami tau reingaoa na mane vaga ia ke lia gamami taovia tsapakae.’
15 “Ma na mane taovia ia, ara tabua nomoa me lia nogo na taovia tsapakae, me visumaitugua i verana. Mi kalina e laba visumai, maia e tsonigoko tsaku vanigira nina maneaqo, igira aia e vanigira nogo na qolo kara gini aqo. E soagira kara laba sui i matana, rongona ke dona laka ti e visa nogo na qolo ara tsodoa tana niqira aqo.
16 “Me mailaba na kesanina mane me tsaria, ‘Taovia, au gini aqo mara laba sangavulu na qolo, kamagana aia kesa moa igoe o sauvaniau tana idana.’
17 “Ma gana taovia e tsarivania, ‘Igoe na maneaqo dou sosongo, o gini aqo sasaga na omea tetelo lee au noruginigo. Vaga ia, minau sauba kau mologo mo ko ida tana reitutuguaqira ke sangavulu na vera.’
18 “Me mailaba na rukanina maneaqo me tsaria, ‘Taovia, au gini aqo mara laba tsege na qolo, kamagana aia kesa moa igoe o sauvaniau tana idana.’
19 “Ma gana taovia e tsarivania, ‘!Dou! Sauba igoe ko ida tana reiitutuiguana ke tsege na vera loki.’
20 “Me mai goto kesa na maneaqo me tsaria, ‘Taovia, iani nimu qolo; au molopoia moa i laona kesa na polo. 21 Au matagunigo igoe, rongona igoe na mane tagao kakai mo dona na adiana na omea e tau nimu, ma na tsuriviana na lakana na omea o tau tsukaa.’
22 “Mi tana na taovia e tsarivania, ‘!Igoe na maneaqo seko! !Sauba kau kedeginigo nimu tsaqina goko segeni nogo! Igoe o dona nogo laka inau na mane tagao kakai, mau adia na omea e tau niqu, mau tsurivia na lakana na omea au tau tsukaa. 23 ?Megua ti o tau moloa niqu qolo tana vale na moloqolo, tana e dona ke pabo, ma kau tsodoginia niqu qolobotsa kalina kau visumai?’
24 “Te e tuu na taovia, me tsariivaniigira ara totu tana, ‘!Kamu adiligi tania na qolo i konina, ma kamu tusuvania aia e tamanina nogo sangavulu na qolo!’
25 “Migira ara tsarivania ‘!Lao, Taovia! ?Maia e tamanina nogo sangaivulu na qolo, me kegua?’
26 “Maia na taovia e tsarivanigira, ‘Au tsarivanigamu laka ti vaga kesa ke tamanina danga nogo, me sauba kara pabovanigotoa. Me ti vaga kesa ke tau tamanina sa omea, me sauba kara adiligi tania tsau tana omea tetelo lee aia e tamanina. 27 !Mi kalina ia, kamu adimaigira ieni gaqu gala inau, igira ara tau reingaoa laka inau kau lia gaqira taovia tsapakae, mieni kamu labumatesigira i mataqu!’ ”
A Iesu e Sage Mala Taovia i Jerusalem
(Mateo 21:1-11; Marko 11:1-11; Ioane 12:12-19)
28 Ma Iesu e tsarivaganana sui ia, maia e ida, mara vano i Jerusalem. 29 Mi kalina e maitsau varangisia i Betpage mi Betani tana Vungavunga na Olive, maia e molovanokaira ruka gana duli kara ka idavano tana vera tabana baa. 30 Me tsarivanikaira, “Baa, ma kamu ka ba laba tana vera tagaria. Mi tana sauba kamu ka reia na dalena asi ara soria tana, me tau vati sage moa kesa i konina. Kamu ka nusia, ma kamu ka tudumimaia vaniau ieni. 31 Me ti vaga ke kesa ke veisuakagamu egua ti amu ka nusia, ma kamu ka tsarivania laka na Taovia nogo e ngaoa.”
32 Mi kaira ara ka vano, mara ka ba reivulagia pipi na omea vaga e tsarivanikaira nogo a Iesu. 33 Mi kalina ara ka nusia na dalena asi, migira na tamanina ara veisuakaira, “!Kamuna! ?Egua ti amu ka nusia ngana?”
34 Mara ka tsaria, “Na Taovia nogo e ngaoa.” 35 Mara ka adia mara ka tudumivanoa vania a Iesu. Ara ka tsaboa ka poloqira i gotuna na asi, mi muri mara ka tangoli vania a Iesu, maia e dato i gotuna. 36 Mi kalina e vavano, migira na toga ara viri tsaboa na poloqira tana sautu tana aia ke liu.
37 Mi kalina ara maitsau varangisia i Jerusalem, tana sautu e tsuna baa tana Vungavunga na Olive, migira na alaala loki gana duli a Iesu ara tuturiga na gugu loki, mara soadoua God mara tsonikaea matena na omea loki sui ara reia a Iesu e aqosigira. 38 Mara tsaria, “!Ka soadoua na taovia tsapakae, aia e mai tana asana na Taovia! !Kara mage tana rago igira i gotu! !Ka soalokia God i gotu vasau!”
39 Mara tuu visana na Parisii i laoqira na alaala, mara goko vania a Iesu mara tsaria, “!Taovia, ko ketsaligira gamu duli ma kara mui!”
40 Ma Iesu e tsarivanigira, “Au tsariivaniigamu, ti vaga igira kara mui, me sauba igira na vatu sui ara totu ieni kara tuturiga na gugu loki.”
A Iesu e Tangisia na Vera ni Jerusalem
41 Mi kalina a Iesu e tsau nogo varangisia i Jerusalem, maia e morosia na vera me melu tobana me tangisia, 42 me tsaria, “!E kiki, ti moa vaga igoe ko reigadovia i dani eni na omea e kilia ko naua ti ke gini laba vanigo na rago! !Me utugana vanigo moa ko reigadovia! 43 Me sauba nomoa ke mai na tagu i tana igira gamu gala kara tu polipoligo ma kara bokigo. 44 !Sauba kara vuipukaligo igoe, ma kara labu matesigira na toga i laomu, me ke tagara lelee goto ke kesa na vatuna na valemu ke totuvisu tana sasana, rongona igoe o tau nogo reigadovia na tagu kalina God e mai me tsigovigo!”
A Iesu e Tsiagira na Mane Tsabiri Tania na Vale Tabu
(Mateo 21:12-17; Marko 11:15-19; Ioane 2:13-22)
45 Mi muri, ma Iesu e sage i laoina na Vale Tabu, me tuturiga na tsialiigiaqira na mane tsabiri, 46 me tsariivanigira, “Ara marenogoa tana Mamare Tabu laka God e tsaria, ‘Na Valequ inau, na vale na nonginongi.’ !Migamu, amu nauginia vaga moa ti na vatulumaqira na tukatso!”
47 Me pipi dani a Iesu e sasani i laona na Vale Tabu. Migira na taovia na lotu ma na tarai na Ketsa, ma gaqira ida na toga ara ngaoa kara labumatesia. 48 Mara tau moa dona nagua kara naua ti kara tangomana na tangoliana a Iesu, rongona na toga popono ara rongomi vatavia moa aia, mara tau goto ngaoa kara pitsa tania kesa nina tsaqina goko.