NA TUTURIGANA
(GENESIS)
Na Vuresi Makaliana Na Omea Ara Marea Tana Papi Iani
Tana papi iani ara soaginia Na Tuturigana e totu na turupatuna na vusana na barangengo, ma na tuturigana na tinoni, ma na tuturigana goto na sasi ma na rota i laona na barangengo, me tsarivulagigotoa nina omeomea God kolugira na tinoni. Na papi Na Tuturigana tangomana ke tavota ruka i laona ke ruka butona loki:
1) Lova 1-11 Na vusaana na barangengo ma na turupatu tana rongoqira igira na tinoni idaida: tana ka taguqira kaira a Adam ma ko Eva, ma kaira a Kain ma Abel, ma Noa ma na obo loki, ma na Kusudato ni Babilon.
2) Lova 12-50 Na turupatu tana rongoqira na mumuaqira idaida igira na Israel. Aia nogo a Abraham na kesanina, aia e tangiloki gana rongo rongona nina tutuni kakai ma nina rongomangana God. Mi muri, mara tsari bâ na turupatu tana rongoqira a Isaak na dalena a Abraham, ma Jakob na kukuana, aia ara soaginigotoa a Israel, mi tugira goto sangavulu ruka na dalena a Jakob, tugira nogo ara botsangia na sangavulu ruka na puku tana Israel. Me putsikae bâ na turupatu tana rongona kesa tu vidaqira na dalena a Jakob, aia nogo a Josep, ma na omea ara laba te e gini vano a Jakob migira na dalena tavosi kolugira niqira tamadale na ba totu i Ejipt.
Tana papi iani e totu rago na turupatu tana rongoqira visana tinoni, me putsikae bâ na turupatu tana rongona na omea loki aia God e naugira. E tuturiga ginia na tsarimakaliana laka God nogo e vusagira na omea sui i gotu mi lao. Me suilavagini ginia nina veke God e naua laka aia sauba ke galuvegira me ke boeginigira sailagi nina tinoni nogo aia. Nina aqoaqo God e laba maka i laona na papi popono iani, aia e pedegira me kedegira igira ara sasi, me idagana sautu vanigira nina tinoni, me sangagira, me tagaovia na omea sui e laba tana mauriqira. I sau nogo ara marea na papi iani gana kara maretsunâ na turupatuna niqira tutuni kesa na mamatana tinoni, me ke sangagira na vatavata sui kara mai i muri kara gini totukakai tana niqira tutuni.
Na Omea Ara Totu Tana Papi Iani
Na vusana na omea sui ma na tinoni 1:1–2:25
Na tuturigana na sasi ma na rota 3:1-24
Tû konina a Adam me tsau bâ konina a Noa 4:1–5:32
A Noa ma na obo loki 6:1–10:32
Na Kusudato ni Babilon 11:1-9
Tû konina a Sem me tsau bâ konina a Abram 11:10-32
Na patriarko: a Abraham, ma Isaak ma Jakob 12:1–35:29
Igira na kukuana a Esau 36:1-43
A Josep migira na kulana 37:1–45:28
Igira na Israel tana Ejipt 46:1–50:26
1
Na Turupatuna na Vusana Na Omea Sui
1 Tana idana kalina God e vusagira na omea sui i baragata mi barangengo, 2 ma na barangengo e lalo sui moa na kao ma na tasi, me tagara sa omea i laona. Ma na rodo e tsavu poponoa pipi sui na omea ma nina Tarunga God e tsotsobo i kelana na kô. 3 Mi muri ma God e tsaria, “Ke laba na marara.” Ma na marara e laba. 4 Ma God e reingaoa na marara. Maia e votâ na marara tania na rodo, 5 me soaginia na marara na “Dani” ma na rodo na “Bongi”. Me bongi me matsaraka. Aia na kesanina dani.
6-7 Mi muri, ma God e tsaria, “Ke totu na masaoka ke gini votâ na kô me ke totu ruka tabana.” Me laba vaga aia e tsaria. Me vaga ia, ma God e aqosia na masaoka me gini totu tavota na kô e totu i vavana na masaoka ma na kô e totu i kelana na masaoka. 8 Me soaginia na “Masaoka.” Me bongi me matsaraka. Aia na rukanina dani.
9 Mi muri, ma God e tsaria, “Kara saikolu na kô i vavana na masaoka ma kara totu kesa moa tana nauna, rongona ke gini laba na momoru.” Me laba vaga aia e tsaria. 10 Maia e soaginia na momoru na “Barangengo,” ma na kô e maisai kesa moa tana nauna aia e soaginia na “Tasi.” Ma God e morosia me reingaoa. 11 Mi muri, maia e tsaria, “Ke labadato tana barangengo pipi sui na vatana na omea tsukatsuka, igira ara tamani piuqira migira ara molo vuaqira,” me laba vaga aia e tsaria. 12 Me vaga ia, mi tana barangengo e dato pipi vatana na omea tsukatsuka, ma God e morosigira me reingaogira. 13 Me bongi me matsaraka. Aia na tolunina dani.
14 Mi muri, ma God e tsaria, “Kara laba na marara tana masaoka ma kara votâ na dani ma na bongi, ma kara gini sauvulagia na tagu na papara ma na tagu na bisi, na dani ma na ngalitupa; 15 migira kara maka tana masaoka ma kara mararasia na barangengo.” Mara laba sui igira na omea aia e tsaria. 16 Me vaga ia, ma God e aqosikaira ruka na marara loki bâ, na aso ke tagaovi kaputia na dani ma na vula ke tagaovi kaputia na bongi; me aqosigira goto na veitugu. 17 Maia e mologira na marara girani tana masaoka kara mararasiginia na barangengo, 18 ma kara tagaovi kaputia na dani ma na bongi, ma kara votâ na marara ma na rodo. Ma God e morosigira me reingaogira. 19 Me bongi me matsaraka. Aia na vatinina dani.
20 Mi muri, ma God e tsaria, “Kara totu i kô mi tasi pipi vatana na tsetse ma na omea mamauri, mi tana masaoka kara danga na manu.” 21 Me vaga ia, ma God e volagira na tuqana vigo na omea mamauri i tasi, me pipi vatana na tsetse ma na omea ara mauri i kô mi tasi, me pipi vatana na manu. Ma God e morosigira me reingaogira. 22 Maia e tabugira sui, me tsarivanigira na omea sui ara mauri i kô mi tasi kara vasusu ma kara danga, me tsarivanigira goto na manu kara pabo na dangaqira. 23 Me bongi me matsaraka. Aia na tsegenina dani.
24 Mi muri, ma God e tsaria, “Kara laba i laona na barangengo pipi vatana na omea tuavati sui: na ladogana ma na atsina, na lokina ma na tetelona, migira goto na omea ara tere tana kao.” Mara laba vaga aia e tsaria. 25 Ma God e aqosigira sui, me morosigira me reingaogira.
26 Mi muri, ma God e tsaria, “Ida tugita ma ka tu aqosigira na tinoni; ma kara usulia tu nunuda tugita. Ma ka tu tamivanigira kara tagaovi kaputigira na tsetse, ma na manu, me pipi sui na omea tuavati, na ladogana mana atsina,na lokina ma na tetelona, migira sui goto na omea ara tere tana kao.” 27 Mi tana, maia God e aqosigira na tinoni tana nununa segeni nogo aia. E aqosigira na manena ma na dakina, 28 me tabugira me tsarivaganana vanigira, “Igamu kamu vasusu babâ, ma na kukuamui kara dangalia na barangengo, ma kara tagaovi poponoa na omea sui i laona. Inau au molovanigamu kamu reitutugu kaputigira na tsetse, ma na manu, me pipi sui na omea mamauri ara totu tana barangengo. 29 Mau manogatinogoa vanigamu pipi sui na piuna na omea tsukatsuka, me pipi sui goto na vatana na vuana gai kara lia gamui mutsa; 30 me vanigira na omea tuavati sui, migira sui goto na manu ma na omea ara tere tana kao, au manogatinogoa pipi vatana na rau ma na buruburu kara lia gaqira mutsa igira.” Mara laba sui vaga aia e tsaria. 31 Ma God e morosigira na omea sui aia e aqosigira, me reingao sosongoligira. Me bongi me matsaraka. Aia na ononina dani.