16
Timoti, Pol da Sailas yavata ibaba.
1 Pol inae ku Debe kwanatuna ma muriyai ku Listra kwanatuna da vitumaghana wawayina sago kana vava Timoti ipanani. Ina maduwa na Jiu wavine ma Keriso ivivi tumaghanei, ma ina mamai na Grik tomowa. 2 Vitumaghana damsi peyarisi Listra ma Aikoniyam kwanatusi kamonai na ivonavona da Timoti na wawaya kiimatanina ma ikawabiibiiyei. 3 Pol, Timoti ita rutini yavata ita nae, tuna kubiine ina kayowana da Timoti kwimata bekana ita tuviviratawei ma Timoti ivi vaghinei, iyamna nani dobunai Jiu damsi peyarisi iakovi da Timoti ina mamai na Grik wawaya.* Jiu damsi peyarisi iakovi da Timoti gisinai na kwimata bekana ke ita tuviviratawei. Ma Timoti, Pol yavata ita baba ma ita dima na Moses ina vonaviyoyovana ita nunura bubuni da tuna na Jiu vaghata. Mikeda Timoti ke ita tuviviri na Jiu damsi ke iti vaghinei da i kiki numasi kamonai ita dima. 4 Muriyai kwanatu nununai ibaba na sisiya bagibagisi itereneyei da vitumaghana damsi ita votekateka bubuni. Sisiyisi na aposol ma Keresiyana kii vinoraveraveyana Jerusalem kamonai gwabisiyai iviiya. 5 Ma vaghina ekalesiya kwanatu nununai i vitumaghana ivi rewapana, ma mara nonowa wawaya vusi vitumaghana ivivi karei da ku kamosi irui da i koroto irakarakata.
Masedoniya tomowa mekeyuna Pol kurina irumatara.
6 I baba kamonai na Pol turaturana yavata Pirigiya ma Gareisiya dobusi ine yavui. Ma ke ita nae ku Eisiya dobuna da ita dima, iyamna Kanuma Vovokaravina itarapaparisi. 7 Ma Misiya dobuna ina ku parata inekiibau na ibera tovoni da ku Bitiniya dobuna ita rui ma kegha, Yesu Kanumina itarapapara meyesi. 8 Vaghina ma Misiya kamonai ibaba maninina inae da ku Troas kwanatuna inekiibau. 9 Ma nani didibarinai God Masedoniya tomowa mekeyuna ivonatawei Pol kurina. Ikita da tomowina imiimiiri ma kurina ivi nowi bo, “Pol, kedamana ku Masedoniya dobuna da kuni vitekai.” 10 Pol nani mekeyuna ikitai ikovi na vaghina ma yaghiyaghinai akii sawara kayuna ma kavomiiri ku Masedoniya. Kanotanotai da God ikwatukai da varana biibiina nani damsi kurisi kata dimei.† Weni dobunai Luk ivi karei da Pol mau yavata ibababa. Tuna kubiine igiruma bo, “akii sawara kayuna ma kavomiiri.”
Pilipai kwanatunai Lidiya ivi tumaghana.
11 Troas kamonai waka kaviiya da kadamana ku nuwa sago kana vava Samotires. Mara itom na kadamana ku Neyapolis kwanatuna. 12 Ma nani dobunai kawota ma karui ku Pilipai. Masedoniya dobuna kamonai Rome damsi ivivi badesi na Pilipai tuna i kwanatu ghamana sago. Nani dobunai kamakai mara gisina. 13 Viyakam maranai kwanatu kakiibutawei da kanae ku okowa. Jiu damsi i nipowana gawarina kata panani. Ma okowa baranai na wivine ivivi dughu na kanae da kurisi kavi sisiya. 14 Ma iyavo kava ivivi yana na kamosiyai wavine sago kana vava Lidiya. Tuna ina kwanatu Tayatira ma ina biga da gara biibii kirakiisi ivivi gimarei.‡ Tayatira damsi sisei sago ivivi tavi da ‘dye’ iyamoyamoni, kana kita dugadugarina bo ‘purple.’ Gara ivovokutuvi na kitana ibiibii kirakai da mumurisi kava igimagimari. Ma tuna wavinena na mara nonowa God ivovokavakavari. Ma Pol ina sisiya ivivi yanei ma Bada nuwanuwana ivotawei da ivi tumaghanei. 15 Lidiya ma ina rakaraka ma wawaya iyavo kava gwabinai ivivi makiiyana na peyarisi ibabataito. Ma ivonekai da kata nae ina ku numa. Ivona bo, “Kona notai da taku Bada aitumaghanei na tanae aku ku numa da tami kaku numataya.” Ivona kirakiiyekai kubiine na yavata kanae.
Pol da Sailas ku gabura iteresi.
16 Mara sago kanenae ku nipowana gawarina da bigabiga wavinena kapanani, tuna gwabinai kanuma berona irunuma. Kanumina ina rewapanai na bera karakava da ita tupuwa na namada ivivi debei. Akova gavugavusi gwabinai kubiine na wawaya mane ghamana kana koyakoyagha ivivi miiyesi da wavinena ina sisiya iti yanei. 17 Ma nani wavinena Pol ma tokai ikivikivinikai ma ikiikiirara bo, “Weni damsi na God Kiidamo Makamakiina ina vovobigabiga. Evonavonemi da tami ikikava yawasa makamakii nonowina kona panani.” 18 Mara nonowa weni sisiyina iberaberai da Pol nuwanuwana ipughu ma imiiritavire da kanuma berona ivonei bo, “Yesu Keriso avanai avonavonem da wavine kekiibutawei.” Ma kanuma berona yaghiyaghinai wavinena ikiibutawei da inae.
19 Maranai kana koyakoyagha ikitai da i mane kana keta igudui na Pol da Sailas ivotanisi ma itinaveraveruwesi inae kwanatu babadisi kurisi. 20 Ma vitupavira babada ku maghinosi iteresi ma ivonesi bo, “Weni tomotomowisi na Jiu damsi. Ma ipisi da ita kwanatu kamonai i sisiya eberaberai da wawaya inotaragharaghisi. 21 Tota na Rome damta ma i vibeyebeyena kata kivini na ita kiki kati kiigiiyei, tuna kubiine ke kati vaghinei.” 22 Ma koroto ghamana ti bade ivomiiri da Pol da Sailas iyeghayeghisi.
Ma vitupavira babada i wawaya ivonesi da Pol da Sailas kii gara ivi tinasikeyana ma kiiyai iravisi. 23 Ivi kiigudeyanesi ikovi ma ku gabura iteresi. Ma gabura badana ivonei da ita pota bubunisi da ke ita verau. 24 Gabura badana weni sisiyina kubiine na numa ku kamovaghina iteresi ma kaesi ikuta da ke kovokovoghina da ita verau.
25 Nubakutuva punai Pol da Sailas iniponipowana ma itavotavora, God ivovokavakavari. Ma iyavo kava gabura kamonai ivivi makiiyana na ivivi yanesi. 26 Kadenima nukenuke ghamanakina gabura numana inukei. Ma yaghiyaghinai matuketa peyarina itamotate, ma gabura damsi kii chein ivi tamotaweyana. 27 Gabura badana irumataka ma ivomiiri ita kita da matuketa peyarina kawabonabonaghisi. Ma inotai da gabura damsi peyarisi ivi veraveruwana na ina seri itina yavui da tuna mani iti rabobo meyei.§ Gabura badana ina biga ke ina bera bubuna da gabura makamakiisi ina verau na kovoghina na rabobo. 28 Ma Pol ikiirara, “Ke kuni rabobo meyem! Peyarikai na weni!”
29 Gabura badana yasegana kubiine ivi kwatu. Ma iyabumana kirakai da iverau irui ma ere kirokirorona Pol da Sailas maghinosiyai itawotei. 30 Ma irutinisi ikiibau ma ivonesi bo, “Babada, aviyavisina ana berai da yawasa ana panani?”
31 Pol da Sailas ivonapotei bo, “Bada Yesu kuni tumaghanei na yawasa makamakii nonowina kuna panani. Tam ma am rakaraka yavata.” 32 Ma Bada vonana idimei kurina ma ina rakaraka kurisi. 33 Namanaki da didibara basunai ma gabura badana Pol da Sailas irutinisi maninina inae da kii gubaga ikowa. Ma yaghiyaghinai ina rakaraka yavata ibabataito. 34 Nani murinai irutinisi ighae ina ku numa ma vavai iveresi da ikam. Ma tuna ina rakaraka yavata ivi nuwabiibii kirakai da God ivi tumaghanei.
35 Mara itom na vitupavira babadisi potapota wawayisi ivonatawesi gabura badana kurina, ita vonei da Pol da Sailas ita votawesi ita nae.
36 Vaghina ma gabura badana Pol ivonei bo, “Babada sisiya ivonatawei da tam ma Sailas kana votawemi. Kokiibau da nuwanubiiyai konae.”
37 Ma Pol potapota wawayisi ivonesi bo, “Tokai na Rome damkai ma ke aviyavisina berona kata berai. Avi kubiine ke iti tupavirekai ma debiiyai ivi kiigudeyanekai ma ku gabura iterekai? Avi kubiine i kayowana da gavunai ina vonatawekai? Kegha! Kwanatu babadisi ti mani ina pisi da ina rutinikai kana kiibau.”
38 Potapota wawayisi Pol ina sisiya ivi yanei ma inae da vitupavira babadisi ivonaveresi. Akovina iviiya da Pol da Sailas na Rome damsi na iyabumana kirakai. 39 Vaghina ma inae kurisi da nuwanuwasi ikiivipikapikai ma gaburai irutinakiibuwesi ma ivi nowi kurisi da kwanatu ita kiibutawei. 40 Pol da Sailas gabura ikiibutawei na inae Lidiya ina ku numa. Ma nani dobunai vitumaghana damsi yavata ivi kiidaburana ma sisiya biibiisi iveresi da i nota iti rewapana, ma ikuyowesi inae.
*16:3: Jiu damsi peyarisi iakovi da Timoti gisinai na kwimata bekana ke ita tuviviratawei. Ma Timoti, Pol yavata ita baba ma ita dima na Moses ina vonaviyoyovana ita nunura bubuni da tuna na Jiu vaghata. Mikeda Timoti ke ita tuviviri na Jiu damsi ke iti vaghinei da i kiki numasi kamonai ita dima.
†16:10: Weni dobunai Luk ivi karei da Pol mau yavata ibababa. Tuna kubiine igiruma bo, “akii sawara kayuna ma kavomiiri.”
‡16:14: Tayatira damsi sisei sago ivivi tavi da ‘dye’ iyamoyamoni, kana kita dugadugarina bo ‘purple.’ Gara ivovokutuvi na kitana ibiibii kirakai da mumurisi kava igimagimari.
§16:27: Gabura badana ina biga ke ina bera bubuna da gabura makamakiisi ina verau na kovoghina na rabobo.