20
Ko̱dɔɔ ko̱ apafo̱wɔ kitee
Ne̱ Yeesuu a kya se̱ tɔwe̱ gywii mò̱ agyase̱po̱‑ɔ fe̱yɛ, “Mo̱nꞌ be̱e̱ nu kitee mɔ ne̱ ke̱ e̱ kaapo̱ ane̱ŋ ne̱ Wuribware̱ se̱ a kuwure‑o du‑o. N gye̱ ko̱dɔɔ wuye ko̱ ya kye̱na aaa? Ne̱ adɔɔteese ke̱kpabe̱e̱ a fo̱, ne̱ ɔ kpa apafo̱wɔ na bo̱ yɔ mò̱ ko̱dɔɔ‑ɔ‑rɔ ya kya mò̱‑rɔ. To, ne̱ gye̱gyaye̱ tututu ɔɔ yɔ kawu ya to̱ anyare̱ ko̱ ye̱re̱. Ne̱ ɔ yɛ ɔ sa bamo̱ siidii kudu na bo̱ yɔ ya suŋ sa mò̱ kake amo̱ pɛɛɛ. Ne̱ baa sure si, ne̱ baa yɔ mò̱ ko̱dɔɔ‑ɔ‑rɔ ya suŋ.
Kyɔwe̱ a daŋ kafwe̱e̱‑ɔ, ne̱ ɔɔ be̱e̱ yɔ kawu be̱e̱ ya to̱ anyare̱ ko̱ na bo̱ ye̱re̱ ko̱lɔŋde̱ se̱ bo̱ maa waa sɛye̱. Ne̱ ɔɔ tɔwe̱ gywii bamo̱ fe̱yɛ, ‘Mo̱ne̱ gbaa mo̱ne̱ ya suŋ mo̱ ko̱dɔɔ‑ɔ‑rɔ, mo̱ e̱ ka mo̱ne̱ ko̱kɔ ane̱ŋ ne̱ a bware‑o.’ Ne̱ baa sure si, ne̱ baa yɔ mò̱ ko̱dɔɔ‑ɔ‑rɔ ya suŋ.
Mpase̱ a fo̱‑ɔ, ne̱ ɔɔ be̱e̱ yɔ kawu ya ŋu bo̱ko̱, ne̱ ɔɔ be̱e̱ tɔwe̱ ane̱ŋ dɛɛ gywii bamo̱, ne̱ baa sure si. Kyɔwe̱ kikpeerebe̱e̱ a fo̱‑ɔ, ne̱ ɔɔ be̱e̱ ya ŋu bo̱ko̱, ne̱ ɔɔ be̱e̱ tɔwe̱ ane̱ŋ dɛɛ gywii bamo̱, ne̱ baa sure si.
Ke̱de̱e̱pwɛta a fo̱ ne̱ kyɔwe̱ e̱ kpa a ɔ lo̱we̱‑ɔ, ne̱ ɔɔ be̱e̱ yɔ kawu be̱e̱ ya to̱ anyare̱ ko̱ ye̱re̱ na bo̱ maa waa sɛye̱. Ne̱ oo bise bamo̱ fe̱yɛ, ‘E̱me̱ne̱ se̱ ne̱ mo̱ne̱ a ye̱re̱ mfe̱e̱ le̱e̱ gye̱gyaye̱ bo̱ fo̱ ke̱de̱e̱pwɛta na mo̱ne̱ mo̱ŋ waa sɛye̱?’
Ne̱ baa be̱ŋŋaa mò̱ fe̱yɛ, ‘Ɔko̱ mo̱ŋ taa ane̱ a ane̱ suŋ sa mò̱.’
Ne̱ ɔ yɛ, ‘To, mo̱ne̱ gbaa, mo̱nꞌ nare̱ mo̱ ko̱dɔɔ‑ɔ‑rɔ ya suŋ sa mo̱.’ Ne̱ baa yɔ.
Kyɔwe̱ a lo̱we̱‑ɔ, ne̱ ko̱dɔɔ‑ɔ wuye‑o a tɔwe̱ gywii mò̱ ke̱paafo̱wɔ bre̱sɛ fe̱yɛ, ‘Te̱e̱ mo̱ apafo̱wɔ‑ɔ pɛɛɛ bo̱ gyaŋŋe̱ na fo̱ ka bamo̱ ko̱kɔ. Na fo̱ ka bamo̱ ne̱ baa sii kamɛɛ yɔ mo̱ ko̱dɔɔ‑ɔ‑rɔ ko̱kɔ pwɛɛ na fo̱ dɛɛ ka bamo̱ ne̱ baa gye̱ ŋkpɛɛ yɔ‑ɔ.’
Ne̱ apafo̱wɔ ne̱ ko̱dɔɔ‑ɔ wuye‑o a taa bamo̱ lalalo̱we̱ bo̱ suŋ mò̱ ko̱dɔɔ‑ɔ‑rɔ‑ɔ a ba akatɔ‑rɔ, ne̱ ɔɔ ka bamo̱ ɔke̱maa siidii kudu. 10 Ne̱ ɔɔ kya se̱ ka mò̱ apafo̱wɔ‑ɔ ke̱gyase̱ ke̱gyase̱ le̱e̱ nsii-amɛɛ‑ɔ ase̱ bo̱ yɔ agye̱ŋkpɛɛpo̱‑ɔ ase̱. Bamo̱ ne̱ baa suŋ le̱e̱ gye̱gyaye̱ tututu‑o bo̱ fo̱ ke̱de̱e̱pwɛta‑ɔ a ba akatɔ‑rɔ‑ɔ, ne̱ ba fa bamo̱ mfɛɛre̱ fe̱yɛ ba nya atanne̱ bwe̱e̱tɔ a bo̱ kyo̱ŋ nsii-amɛɛ‑ɔ. Amaa ɔɔ ka bamo̱ ɔke̱maa siidii kudu dɛɛ ne̱e̱. 11 Bamo̱ a ŋu atanne̱ ne̱ baa nya‑ɔ, ne̱ baa tɛɛ. 12 Ne̱ bo̱ yɛ, ‘Anyare̱ mɔ ne̱ baa ba fo̱ ko̱dɔɔ‑ɔ‑rɔ mfe̱e̱ saŋ ne̱ kyɔwe̱ e̱ kpa a ɔ lo̱we̱‑ɔ a suŋ kusuŋ dɔŋhwe̱re̱e̱ ko̱ŋko̱ ne̱e̱. Ne̱ ane̱ mɔ ane̱ a kpo̱ne̱ suŋ kusuŋ ibiri mɔ pɛɛɛ na kyɔwe̱ a da ane̱. Amo̱‑ɔ pɛɛɛ gbaa fo̱ a ka ane̱ aa bamo̱ atanne̱ ko̱ŋko̱ dɛɛ ne̱e̱.’
13 Ne̱ ko̱dɔɔ‑ɔ wuye‑o a be̱ŋŋaa bamo̱ ɔko̱ fe̱yɛ, ‘Mo̱ nyare̱, nu mo̱ ase̱. Mo̱ŋ gyi fo̱ ne̱e̱. Fo̱ a kyɔ sure si fe̱yɛ fo̱ i suŋ kusuŋ kake mumwii‑o ne̱e̱ a fo̱ sa mo̱, na ŋ ka fo̱ siidii kudu. Mo̱ e̱ ba aye̱ba ne̱e̱ e̱e̱e̱? 14 To, taa fo̱ kakɔka a fo̱ nare̱ pe̱. Mo̱ ya ka fo̱ aa ɔnyare̱ mɔ ne̱ oo sii kamɛɛ bo̱ dɔɔ mo̱‑ɔ atanne̱ ko̱ŋko̱ gbaa ooo, a mo̱ŋ gye̱ fo̱ ase̱ŋ. 15 Mo̱ fɔŋfɔŋ atanne̱ ne̱e̱. Amo̱se̱‑ɔ n de kpa fe̱yɛ m ba amo̱ bo̱ waa ane̱ŋ ne̱ mo̱ e̱ kpa‑ɔ. Bɛɛɛ a bo̱ fo̱ gya fe̱yɛ mo̱ a waa ke̱dame̱naŋsɛ ne̱e̱ e̱e̱e̱?’ ”
16 Ne̱ Yeesuu yɛ, “Amo̱ e̱ gye̱ saase̱bɛɛ. Amo̱se̱ se̱‑ɔ nsii-amɛɛ i kii agye̱ŋkpɛɛpo̱, na agye̱ŋkpɛɛpo̱ mɔ kii nsii-amɛɛ.”
Ane̱ŋ ne̱ Yeesuu a tɔwe̱ mò̱ lowi ase̱ŋ sase̱po̱‑ɔ
(Maak 10.32–34; Lukas 18.31–34)
17 Yeesuu a me̱raa se̱ ɔ yɔ Yɛro̱salɛm‑ɔ, ne̱ oo lee mò̱ agyase̱po̱ kudu anyɔ‑ɔ keri si, ne̱ ɔɔ tɔwe̱ gywii bamo̱ fe̱yɛ, 18 “Mo̱nꞌ nu mo̱ ase̱. Yɛro̱salɛm ne̱ ane̱ e̱ yɔ mɔ‑ɔ, ne̱ ba ba mo̱, dimaadi mò̱ gyi‑o, a bo̱ bo̱ waa Wuribware̱ alɔŋŋɔpo̱ abre̱sɛ na Wuribware̱ mbraa akaapo̱po̱ ke̱sare̱e̱‑rɔ. Bamo̱ e̱ gye̱ ne̱ ba gyi mo̱ ase̱ŋ na bo̱ bu mo̱ ke̱pɔ. 19 Na ŋkee bo̱ taa mo̱ sa Roma awuye ne̱ baa kɔɔre̱ ane̱ maŋ‑ɔ na bo̱ mɔɔ mo̱. Roma awuye mɔ e̱ waa mo̱ ŋwaagyise̱ŋŋe̱, na bo̱ da mo̱ paara, na bo̱ da mo̱ bo̱ me̱ra kiyii kpare̱-abɛɛ‑rɔ se̱. Amaa ke̱mo̱ ŋke nsa Wuribware̱ i kyiŋŋi mo̱ a ɔ le̱e̱ lowi‑ro.”
Ane̱ŋ ne̱ Yakubu na Yohanee‑ana bamo̱ nyi e̱ kpa ko̱tɔko̱ Yeesuu ase̱ a ɔ sa bamo̱‑ɔ
(Maak 10.35–45)
20 To, ne̱ Yeesuu a agyase̱po̱‑ɔ anyɔ ko̱ a lee mò̱ keri si na bo̱ ko̱re̱ mò̱ ko̱tɔko̱. Bamo̱ e̱ gye̱ Sibidii mò̱ agyi nyaŋsɛ anyɔ‑ɔ Yakubu na Yohanee. Ne̱ baa yaa bamo̱ nyi Yeesuu ase̱ na ɔ tɔwe̱ bamo̱ kanɔ se̱ ase̱ŋ. Ne̱ ɔkye̱e̱‑ɔ a kpuni aŋurii Yeesuu ayaa‑rɔ, ne̱ ɔɔ ko̱re̱ mò̱ ko̱tɔko̱.
21 Ne̱ Yeesuu a tɔwe̱ gywii mò̱ fe̱yɛ, “Tɔwe̱ ke̱tɔ ne̱ fo̱ e̱ kpa‑ɔ gywii mo̱.”
Ne̱ ɔkye̱e̱‑ɔ yɛ, “Mo̱ e̱ kpa fe̱yɛ fo̱ ya kye̱na fo̱ kuwure‑o si, na fo̱ sa a mo̱ agyi nyaŋsɛ anyɔ mɔ kye̱na fo̱ ase̱, ɔko̱ŋko̱ kye̱na fo̱ kigyise si, na ɔko̱ŋko̱‑ɔ mɔ kye̱na fo̱ ke̱be̱na se̱.”
22 Ne̱ Yeesuu a be̱ŋŋaa bamo̱ fe̱yɛ, “Mo̱ne̱ mo̱ŋ nyi ane̱ŋ ne̱ ke̱tɔ ne̱ mo̱ne̱ i bise mo̱ne̱ e̱ kpa‑ɔ du‑o. Mo̱ne̱ e̱ taare̱ a mo̱nꞌ gyi awo̱re̱fɔɔ ko̱ŋko̱ ne̱ mo̱ e̱ ba a m bo̱ gyi‑o ooo? Ne̱ mo̱ne̱ e̱ taare̱ a mo̱nꞌ nyite ase̱ŋ dɛɛ ne̱ ase̱sɛ e̱ taa a bo̱ bo̱ laye̱ mo̱‑ɔ ɔɔɔ?”
Ne̱ baa be̱ŋŋaa fe̱yɛ, “Ane̱ e̱ taare̱.”
23 Ne̱ Yeesuu a tɔwe̱ gywii bamo̱ fe̱yɛ, “Mo̱ e̱ tɔwe̱ mo̱ i gywii mo̱ne̱ fe̱yɛ ane̱ŋ ne̱ mo̱ i gyi awo̱re̱fɔɔ‑ɔ, ane̱ŋ dɛɛ ne̱ mo̱ne̱ i gyi. Amaa n gye̱ mo̱ e̱ gye̱ ne̱ mo̱ i lee mò̱ ne̱ ɔ kye̱na mo̱ kigyise si‑o na mò̱‑ɔ mò̱ ne̱ ɔ kye̱na mo̱ ke̱be̱na se̱‑ɔ. N se̱ Wuribware̱ e̱ gye̱ ne̱ o lee e̱kye̱nakpa amo̱ a ɔ bo̱ sa bamo̱ ne̱ ɔɔ lɔŋŋɔ mfe̱ŋ bo̱ ye̱ra bamo̱‑ɔ.”
24 Saŋ ne̱ Yeesuu agyase̱po̱ kudu ne̱ baa saŋ‑ɔ a nu ane̱ŋ ne̱ Yakubu na Yohanee e̱ kpa fe̱yɛ Yeesuu sa bamo̱ ke̱dabe̱ kyo̱ŋ bamo̱ pɛɛɛ‑ɔ, ne̱ bamo̱ iduŋ a fwii Yakubu na Yohanee si. 25 Mfe̱ŋ ne̱ Yeesuu a te̱e̱ bamo̱ pɛɛɛ bo̱ gyaŋŋe̱, ne̱ ɔɔ tɔwe̱ gywii bamo̱ fe̱yɛ, “Ne̱e̱ mo̱ne̱ nyi fe̱yɛ kaye̱ mɔ‑rɔ ase̱sɛ‑rɔ fe̱raa, bamo̱ ne̱ bo̱ de maŋ‑ɔ na agye̱ŋkpɛɛpo̱‑ɔ e̱ gye̱ ne̱ bo̱ de ke̱yaale̱ŋ ba gyi ɔke̱maa se̱ ɛ? 26 Amaa mo̱ne̱‑rɔ fe̱raa n gye̱ ane̱ŋ ne̱ a du‑o ne̱e̱. Ɔko̱ ne̱ ɔ kpa fe̱yɛ ɔ waa mo̱ne̱‑rɔ ɔbre̱sɛ bɛɛɛ se̱sɛ dabe̱‑ɔ suŋ sa mo̱ne̱ ne̱ mo̱ne̱ a saŋ‑ɔ. 27 Ne̱ ɔko̱ ne̱ mò̱ e̱ kpa fe̱yɛ o kii mo̱ne̱‑rɔ ɔgye̱ŋkpɛɛpo̱‑ɔ, amo̱ fe̱raa se̱sɛ‑ɔ taa mò̱ e̱ye̱e̱ bo̱ waa mo̱ne̱ ke̱nya, 28 fe̱yɛ ane̱ŋ ne̱ mo̱, dimaadi mò̱ gyi‑o, mo̱ŋ ba fe̱yɛ ɔko̱ suŋ sa mo̱‑ɔ. Mo̱ a ba ne̱e̱ fe̱yɛ m bo̱ waa asuŋ bo̱ sa ase̱sɛ ne̱e̱, na ŋ wu bo̱ sa ase̱sɛ bwe̱e̱tɔ, na ŋ ka ko̱kɔ sa bamo̱ a bo̱ be̱e̱ nya nya bamo̱ e̱ye̱e̱.”
Ane̱ŋ ne̱ Yeesuu a buŋŋi ate̱napo̱ anyɔ ko̱ akatɔ‑ɔ
(Maak 10.46–52; Lukas 18.35–43)
29 Ne̱ Yeesuu mò̱ aa mò̱ agyase̱po̱‑ɔ a bo̱rɔ Yɛrikoo maŋ‑nɔ. Bamo̱ a le̱e̱ mfe̱ŋ ba yɔ‑ɔ, ne̱ ase̱sɛ biribiri a gya bamo̱ se̱. 30 Amɔ ate̱napo̱ anyɔ ko̱ i te kpa‑ɔ kɛɛ. Bamo̱ a nu fe̱yɛ Yeesuu e̱ gye̱ ne̱ ɔ kyo̱ŋ kpa amo̱ se̱‑ɔ, ne̱ baa le̱e̱ ba fɛɛ‑rɔ ba te̱e̱ mò̱ fe̱yɛ, “Ane̱ nyaŋpe̱, Deefid mò̱ nana, ŋu ane̱ e̱wɛɛ.”
31 Ne̱ ase̱sɛ‑ɔ a fɛɛ bamo̱ se̱ fe̱yɛ bo̱ laatɔ. Amaa ŋkee gbaa ne̱ baa me̱raa se̱ ba fɛɛ‑rɔ keŋkeŋ‑o ne̱e̱ fe̱yɛ, “Ane̱ nyaŋpe̱, Deefid mò̱ nana, ŋu ane̱ e̱wɛɛ.”
32 Ne̱ Yeesuu a ye̱re̱. Ne̱ ɔɔ te̱e̱ bamo̱ baa mò̱ ase̱. Bamo̱ a ba‑ɔ, ne̱ oo bise bamo̱ fe̱yɛ, “Nte̱tɔ ne̱ mo̱ne̱ e̱ kpa fe̱yɛ ŋ waa sa mo̱ne̱?”
33 Ne̱ bo̱ yɛ, “Ane̱ nyaŋpe̱, ane̱ e̱ kpa fe̱yɛ fo̱ sa a ane̱ akatɔ buŋŋi ne̱e̱.”
34 Ne̱ Yeesuu a ŋu bamo̱ e̱wɛɛ, ne̱ ɔɔ dabo̱rɔ bamo̱ akatɔ. Puri amo̱‑rɔ mfe̱ŋ ne̱ bamo̱ akatɔ a buŋŋi. Ne̱ baa gya mò̱ se̱.