17
Mamaŋ daa Polbaa-ba‑i Tesalonike‑i-na
Pol baa Silasi‑i baŋ taa Filipu‑i-na, baa cor baa Ãnfipolisi, kã ka hel Apoloni a suɔ ta ba kã Tesalonike‑i-na. *Diilonelhãalãdũŋgu waa baa *Yuifubaa-ba‑i nelle fande-na. A ne da Pol sa da Diilonelhãalãdũŋgu aa cor-ku. Wuɔ kã ka suur a tuɔ firnu Diiloŋ-nelma‑i baa-ba. U ciɛ mafamma‑i *yitĩɛnanni siɛi. U tagaaya pigãaŋ-ba wuɔ *Koŋkortieŋo naa saaya u mulĩɛŋ aa ku. Aa duɔ ku, Diiloŋo sire-yuɔ. Aa Koŋkortieŋo faŋo yaa Yesu maŋ uŋ waŋ u maama‑i baa-ba.
Polŋ piiye dumaaŋo-na, Yuifubaa-ba namba hũu-ma cu ba huoŋ-nu fuɔ baa Silasi‑i, a naara Girɛkibaa-ba maŋ taa ba kuye Diiloŋ-kũŋgu‑i ba bɔi bi cuu ba huoŋ-nu, baa caamba bɔi. Caamba famba waa nelbɔ̃mbɔ̃mbaa. Ku saa dɔlnu Yuifubaa-ba namba‑i. Baa ce-ku nenemuŋgu aa wuɔra taara naŋgalbaa a tigiiŋ nuɔmba‑i ta ba wuɔra ba ce ijieni ba du nelle‑i. Aa naa kũɔl ba-naa kã Yasɔ̃ dumɛlle-na wuɔ ba ka bel Polbaa-ba‑i ka hã fãamaambaa-ba‑i baa-ba. Polbaa-ba naa har kusuɔŋ-nu'i. Ba kãa ku yaa‑i ba saa ka da-ba. Baa bel Yasɔ̃ yaa‑i baa Diiloŋ-dũŋ-baamba namba kã baa-ba fɔ̃ŋgɔ̃taamba wulaa ka ta ba piiye da gbagaga wuɔ: «Balaŋ daaba wuɔraaya du nilɛiŋa‑i hiere, ba hii bande yaa fiɛfiɛ‑i-na. Yasɔ̃ yaa haraa-ba u dumɛlle-na. Ba maacemma saa fa; ba yagaraa *jãmatigi nuŋgu‑i aa ta ba piiye wuɔ jãmatigi naŋo dii, kɛrɛ ba bĩ-yo Yesu.»
Nel daama saa dɔlnu nuɔmba‑i baa fɔ̃ŋgɔ̃taamba‑i hiere. Yasɔ̃baa-ba juɔ pã gbeibuɔ hã-ba aa ba suɔ nanna-bɛi.
Polbaa-ba kãa Bere
10 Ku isuɔŋgu-na, Diiloŋ-dũŋ-baamba ce Polbaa-ba ta kã Bere. Baŋ hii, baa kã *Yuifu ba *Diilonelhãalãdũŋgu-na ka ta ba waŋ Diiloŋ-nelma‑i. 11 Yuifubaa-ba maŋ waa Bere‑i-na baa naa fa yaŋ bamaŋ waa Tesalonike‑i-na. Diiloŋ-nelma numma taa ma dɔlnu bafamba‑i ŋaa bige‑i! Yinni maŋ joŋ ba kalaŋ-ma ba ne da kuɔ Polŋ waŋ mamaŋ baa-ba ma yaaŋga yaa‑i. 12 Nuɔmba bɔi baa hũyãa Yesu maama‑i ba hɔlma-na. Aa Girɛkibaa-ba maŋ bi waa, ba fɔ̃ŋgũɔ baa hũyãa-ma. Caamba waa-bɛi. Caamba famba waa nelbɔ̃mbɔ̃mbaa.
13 Yuifubaa-ba maŋ waa Tesalonike‑i-na baŋ juɔ nu wuɔ Pol kãa Bere‑i-na ka tiraa tuɔ waŋ Diiloŋ-nelma‑i, baa sire nyaa u huoŋ-nu wuɔ ba ka du terieŋgu‑i aa gbo nuɔmba‑i yuɔ. 14 Diiloŋ-dũŋ-baambaŋ daa-ma dumaaŋo-na, baa kã baa Pol dãmmaŋ-nuoraaŋgu-na ka biɛ baatoŋo ta, aa yaŋ Silasi yaa baa Timote‑i Bere‑i-na. 15 Ba saaŋ Pol ka hi Atɛni aa bir. Baŋ'a ba bir, wuɔ puɔr-ba wuɔ ba ka waŋ baa Silasi‑i baa Timote‑i ba jo u wulaa donduo.
Polŋ waaŋ mamaŋ baa Atɛnitaamba‑i
16 Polŋ tĩɛnaana Atɛni‑i-na tuɔ cie Silasi‑i baa Timote‑i, duɔ cor kusuɔŋ-nu, u da cufɛ̃llu, a cor kusuɔŋ-nu, u da tĩnni; kuɔ gbuu fũnuŋ ta ku kukul-o. 17 A ce duɔ kã *Diilonelhãalãdũŋgu-na, u waŋ ma yaa‑i baa *Yuifubaa-ba‑i baa *niɛraamba maŋ taa ba kuye Diiloŋ-kũŋgu‑i. Aa yiiŋgu yiiŋgu, duɔ kã nelleŋ-huɔŋga-na ka da bamaŋ, u bi piiye baa-ba.
18 Bamaŋ naa ciɛ Epikure ba kalaŋo‑i baa Sitoyisi ba kalaŋo‑i kã yaaŋ-na, yiiŋgu naŋgu-na, banamba jo ji ta ba piiye baa Pol. Banamba ta ba yuu ba-naa wuɔ: «Ãndapirrentieŋ daa u waŋ wuɔ niɛ?» Bamaŋ naa nuɔ Polŋ piiyeŋ Yesu maama‑i baa kuomba siremmaŋ-kũŋgu‑i, baa cira: «Ku biyaa ŋaa u piiye Diilohũmefɛlɛndeŋ-maama.»
19 Baŋ piiye dumaaŋo-na, baa bel Pol kã baa-yo gɛ̃ŋgɛrtaamba* Ba taa ba bĩ gɛ̃ŋgɛrtaaŋ daaba bɛliɛŋgu‑i Aropasi. wulaa ka cira: «Niŋ juɔ ji ta ŋ piiye hũmefɛlɛnde maŋ maama‑i, i taara i suɔnu kunaŋgu diɛ. 20 Niŋ waŋ mamaŋ, ma ciɛ nerma miɛŋo-na, i taara i suɔ ma yaaŋga‑i.» 21 A ne da nelfɛlɛmma numma‑i baa ma wamma taa ma dɔlnu Atɛnitaamba‑i baa niraamba maŋ waa ba hɔlma-na ŋaa bige‑i! 22 Pol wuɔ sire yiɛra gɛ̃ŋgɛrtaamba yaaŋga-na aa naa cira: «Atɛnitaaŋ namaa, ma miŋ daa-na damma maŋ, ku biyaa ŋaa cufɛ̃llu sa cor-na. 23 Na saa da, mi wuɔramma-na, mi daa na cufɛ̃llu‑i hiere nelleŋ-huɔŋga-na. Aa mi daa ba nyɛgãaŋ dunandu-na wuɔ: ‹Cufɛ̃nerieŋo.› Naŋ buol cufɛ̃nerieŋo maŋ aa na sa suɔ-yo, muɔmi juɔ da mi ji pigãaŋ-na u yaa‑i. 24 U yaa Diiloŋo‑i. U yaa hielaa bĩmbĩnni‑i hiere. U yaa dɔrɔ‑i baa hĩɛma‑i ni Tieŋo‑i. Molo siɛ gbãa ma dũŋgu a hã u suur. 25 U yaa hãaŋ-yeŋ fafalmu‑i i tiɛ fiisa. Bĩŋkũŋgu bĩŋkũŋgu, u yaa hãaŋ nelbiliemba‑i baa-ku, a ce dumaaŋo-na, u sa taara moloŋ napɔrreŋ-bĩŋkũŋgu. 26 U hielaa siyaabaa-ba‑i hiere nelduɔŋo diei nuɔ ba tĩɛna gbuo hĩɛma‑i hiere. U huɔnu huɔŋgu‑i hã-ba belle-na aa dii yumma ba nilɛiŋa-na. 27 U taara nelbiliemba taara-yuɔ, ku'i ciɛ u ce-ma dumaaŋo-na. Da ku fiɛ balaŋ niɛ niɛ, ŋ gbãa tafũrrã da-yo. Coima saa fa, Diiloŋo saa maa baa-ye. 28 Fuɔ barguɔ yaa nuɔ‑i iŋ yeŋ hĩɛma-na tiɛ gbã i ce i wɛimambaa-ba‑i. Na fãnaamba namba waaŋ ma yaa‑i wuɔ: ‹Diiloŋo bisãlmba namba'i miɛŋo‑i.› 29 Iŋ yeŋ Diiloŋ bisãlŋ miɛ, bige‑i ciɛ da na ce na kul sɛ̃nɛ jĩna wuɔ Diiloŋo yaa dumaaŋo-na? Bige‑i ciɛ da na ce na kul wargbɛ? Bige‑i ciɛ da na ce na sisĩŋ tãmpɛ̃lle jĩna? Diiloŋo‑i nɛliɛ siɛ gbãa suɔ-yo kul-o. 30 Mamaŋ ciɛ cor ku huɔŋgu-na, Diiloŋo sa ne-ma, wuɔ nuɔmba saa ta ba suɔ kuyuŋgu. Fiɛfiɛ‑i-na, u taara nɛliɛŋo nɛliɛŋo, duɔ fiɛ waa hie, u nanna u cilɔbabalaŋo‑i. 31 Bige‑i ciɛ wuɔ ma ce dumaaŋo-na? U diyaa yiiŋgu duɔ ce nuɔmba‑i hiere ba ãndaaŋgu‑i ku cemma‑i. U hielaa molo duɔ ji ce-ma. U siire kutieŋo‑i hiel-o kuomba hɔlma-na a pigãaŋ wuɔ u yaa hielaa-yo.»
32 Polŋ juɔ cira Diiloŋo siire moloŋo hiel-o kuomba hɔlma-na, banaŋ baa bir yaŋ aa ta ba nyɛ-yo, banaŋ baa cira: «Cie yiiŋgu naŋgu ŋ ji waŋ mafamma‑i baa-ye.» 33 Pol wuɔ ta aa naa yaŋ-ba.
34 Kuŋ fiɛ ce dumaaŋo-na, banamba yagar hũu Yesu maama‑i a cu u huoŋ-nu. Ba hɔlma-na, gɛ̃ŋgɛrtieŋo naŋo waa, ba taa ba bĩ-yo Deni, aa ciɛŋo naŋo bi waa, ba taa ba bĩ-yo Damarisi, a naara nuɔmba namba.

*17:19 Ba taa ba bĩ gɛ̃ŋgɛrtaaŋ daaba bɛliɛŋgu‑i Aropasi.